OPIS PRZYPADKU
Żywienie kobiet w okresie ciąży
Więcej
Ukryj
1
Zakład Dietetyki i Żywienia Klinicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
Autor do korespondencji
Agnieszka Wendołowicz
Zakład Dietetyki i Żywienia Klinicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
Med Og Nauk Zdr. 2014;20(3):341-345
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel pracy:
Płód czerpie wszystkie niezbędne składniki z organizmu matki, dlatego racjonalna dieta kobiety
ciężarnej powinna dostarczać odpowiednią ilość energii, a także zawierać niezbędne składniki odżywcze w odpowiednich
ilościach i proporcjach. Niniejsza praca stanowi podsumowanie aktualnego stanu wiedzy na temat prawidłowego żywienia
kobiet ciężarnych.
Skrócony opis stanu wiedzy:
W I trymestrze ciąży zapotrzebowanie energetyczne jest porównywalne z okresem sprzed
ciąży, jeśli kobieta nie miała niedowagi przed okresem ciąży. Według aktualnie obowiązujących polskich norm żywienia,
wartość energetyczna racji pokarmowej kobiety ciężarnej w drugim trymestrze ciąży powinna zostać zwiększona o 360
kcal/dobę, natomiast w trzecim trymestrze o 475 kcal/dobę. Podaż białka w diecie kobiet ciężarnych powinna zostać
zwiększona o 33%. Spożycie tłuszczów w drugim trymestrze powinno wzrosnąć o dodatkowe 8–14 g/dobę, a w trzecim
trymestrze o 11–18 g/dobę. Ważne miejsce w żywieniu kobiet ciężarnych zajmują wielonienasycone kwasy tłuszczowe
z grupy omega-3 (kwas dokozaheksaenowy-DHA, eikozapentaenowy-EPA), które powinny pokrywać co najmniej 4,5%
zapotrzebowania energetycznego. Węglowodany powinny pokrywać od 55 do 60% wartości energetycznej dziennej racji
pokarmowej kobiety ciężarnej.
Podsumowanie:
W okresie ciąży zwiększa się zapotrzebowanie na energię, białko, tłuszcze, witaminy i składniki mineralne,
dlatego bardzo ważne jest, aby dieta kobiet ciężarnych była urozmaicona. Poprzez właściwy dobór produktów spożywczych
łatwiej jest uniknąć niedoborów pokarmowych, na które kobiety ciężarne są często narażone. Ważny jest również udział
odpowiedniej ilości i jakości płynów w racji pokarmowej kobiety ciężarnej.
Introduction and objective of the study:
The feotus derives all the necessary components from the mother, which is
why in pregnant women a balanced diet should provide the right amount of energy, and also contain essential nutrients
in adequate and correct amounts and proportions. The aim of this study is to present the proper nutrition of pregnant
women.
Brief description of state of knowledge:
In the first trimester of pregnancy, energy demand is comparable with the period
before pregnancy, on condition that a woman was not underweight before the pregnancy period. Under current Polish
nutrition standards, the energy value of the nutritional ration for pregnant women in the second trimester of pregnancy
should be increased by 360kcal/daily, while in the third trimester by 475kcal/daily. The supply of protein in the diet of
pregnant women should be increased by 33%. However, fat intake during the second trimester should increase by an
additional 8–14g/daily, and in the third trimester by 11–18g/daily. An important place in the nourishment of pregnant women
is occupied by polyunsaturated fatty acids of the omega-3 group (docosahexaenoic acid-DHA, EPA eicosapentaenoic acid),
which should cover at least 4.5% of the energy demand. Carbohydrates should cover from 55–60% of the energy value of
the daily nutritional ration of pregnant women.
Summary:
During pregnancy, the demand for energy, protein, fat, lots of vitamins and minerals is increased, which is why
it is very important that the diet of pregnant women is varied. By the proper selection of food products, it is easier to avoid
nutritional deficiencies to which pregnant women are frequently exposed. The participation of proper quantity and quality
of liquids in nutritional ration of pregnant women is also important
REFERENCJE (35)
1.
Mędrela-Kuder E. Wybrane zwyczaje żywieniowe kobiet ciężarnych. Roczn PZH. 2006; 57(4): 389–395.
2.
Poręba R, Drews K, Karwowicz-Bilińska A, Oszukowski P, Pawelczyk L, Radowicki S, Spaczyński M, Szczapa J. Stanowisko Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie suplementacji witamin i mikroelementów podczas ciąży. Ginekol Pol. 2011; 82: 550–553.
3.
Hamułka J, Wawrzyniak A, Pawłowska R. Ocena spożycia witamin i składników mineralnych z suplementami diety przez kobiety w ciąży. Roczn. PZH. 2010; 61(3): 269–275.
4.
Imdad A, Bhutta ZA. Effect of balanced protein energy supplementation during pregnancy on birth outcomes. BMC Public Health. 2011; 13 (11): 3–17.
5.
Krzyszycha R. Zasady żywienia kobiety ciężarnej. Mag Pielęg Położn. 2009; 6: 33–34.
6.
Szostak-Węgierek D, Cichocka A. Żywienie kobiet ciężarnych. Wydanie II. Warszawa: Wyd. Lek. PZWL; 2012.
7.
Jarosz M, Bułhak-Jachymczyk B. Normy żywienia człowieka. Podstawy prewencji otyłości i chorób niezakaźnych. Warszawa: Wyd. Lek. PZWL; 2012.
8.
Marcinowska Suchowierska W, Walicka M. Wpływ niedoboru witaminy D w czasie ciąży i laktacji na matkę i dziecko. Postępy Nauk Medycznych. 2010; 23(5): 350–355.
9.
Hronek M, Doubkova P, Tosner J, Zadak Z. Prediction of nutritive intake energy and substrates of Czech pregnant women. Nutrition 2011; 27: 11–12.
10.
McGowan CA, McAuliffe FM. Maternal nutrient intakes and levels of energy underreporting during early pregnancy. Eur J Clin Nutr. 2012; 66(8): 906–913.
11.
Szostak-Węgierek D, Szamotulska K. Żywienie matki w okresie ciąży a ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego u potomstwa. Ginekol Dypl. 2011; 15(3): 21–28.
12.
Picciano MF, McGuire MK. Use of dietary supplements by pregnant and lactating women in North America. Am J Clin Nutr. 2009; 89(2): 663–667.
13.
Krzyszycha R. Dla zdrowia matki i dziecka. Mag Pielęg Położn. 2009; 5: 10–11.
14.
Jarosz M. Praktyczny podręcznik dietetyki. Szostak-Węgierek D. Ciąża. Warszawa: Instytut Żywności i Żywienia; 2010: 71–77.
15.
Institute of Medicine (IOM) Food and Nutrition Board. Weight Gain During Pregnancy: Reexamining the Guidelines. Washington: DC National Academy Press; 2009.
16.
Medard ML. Otyłość a ciąża, poród i stan zdrowia w późniejszym okresie życia kobiety. Forum Zab Met. 2010; 1(1): 37–45.
17.
Brown A, Avery A. Healthy weight management during pregnancy: what advice and information is being provided. Hum Nutr Diet. 2012; 25(4): 378–387.
18.
Krsnodęski J, Krysta A. Pacjentka otyła w położnictwie. Porad Lek Prakt. 2005; 6(7/8): 31–32.
19.
Szostak-Wegierek D, Szmotulska K. Fetal development and risk of cardiovascular diseases and diabetes type 2 in adult life. Medycyna Wieku Rozwojowego. 2011; 15: 203–215.
20.
Skouteris H, Hartley-Clark L, McCabe M, Milgrom J, Kent B, Herring SJ, Gale J. Preventing excessive gestational weight gain: a systematic review of interventions. Obes Rev. 2010; 11: 757–768.
21.
Van den Elsen L, Garssen J, Willemsen L. Long Chain n-3 Polyunsaturated Fatty Acids in the Prevention of Allergic and Cardiovascular Disease. Curr Pharm Des. 2012; 18(16): 2375–2392.
22.
Kazimierska I. DHA – kwas dla matki i dziecka. Puls Medycyny 2012; 5: 16–18.
23.
Kamiński K, Wietrak E, Popiel M. Rola kwasu dokozaheksaenowego (DHA) w ciąży. Jaką dawkę stosować? Gin Pol Med. Project. 2011; 3(21): 1–16.
24.
Mędrela Kuder E. Porównanie odżywiania kobiet w okresie przed i w czasie ciąży. Żyw Człow Metab. 2007; 34(1/2): 701–705.
25.
Jordan RG. Prenatal omega-3 fatty acids: review and recommendations. J Midwifery Womens Health. 2010; 55(6): 520–528.
26.
Koletzko B, Cetin I, Brenna JT. Dietary fat intakes for pregnant and lactating women. Br J Nutr. 2007; 98(5): 873–877.
27.
Rozporządzenie Komisji (UE) nr 440/2011 z dnia 6 maja 2011. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 119/4; 2011.
28.
Wąsowska-Królikowska K, Naruszewicz H, Stanowisko ekspertów Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego (PTP) i Polskiego Towarzystwa Badań nad Miażdżycą (PTBnM) dotyczące przeciwdziałania stanom niedoborowym wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 w żywieniu kobiet w ciąży, niemowląt i dzieci w Polsce. Czynniki Ryzyka 2007; 1: 3–4.
29.
Głowacka-Rębała A. Pożądane zachowania zdrowotne w ciąży. Pielęg Pol. 2002; 1(1): 70–73.
30.
Charzewska J, Chlebna Sokol D, Chybicka A. Polskie zalecenia dotyczące profilaktyki niedoborów witaminy D – 2009. Ginekol Pol. 2010; 81: 149–153.
31.
Carlin A, Alfirevic Z. Physiological changes of pregnancy and monito¬ring. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol. 2008; 22: 801–823.
32.
Niemiec T, Dębski R, Kotarski J, Jackowska T, Jarosz A, Tomaszew¬ski J, Weker H. Stanowisko ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące spożycia wody pitnej przez kobiety w okresie rozrodczym, ciężarne oraz karmiące. Ginekologia po Dyplomie 2009; 11(4): 103–104.
33.
Guan J, Mao C, Feng X, Zhang H, Xu F, Geng C, Zhu L, Wang A, Xu Z. Fetal development of regulatory mechanisms for body fluid homeostasis. Braz J Med Biol Res. 2008; 41: 446–454.
34.
Krzyszycha R. Dla zdrowia matki i dziecka. Mag Pielęg Położ. 2009; 5: 10–11.
35.
Pinto E, Severo M, Correia S, dos Santos Silva I, Lopes C, Barros H. Validity and reproducibility of a semi-quantitative food frequency questionnaire for use among Portuguese pregnant women. Matern Child Nutr. 2010; 6(2): 105–109.