Online first
Bieżący numer
Archiwum
O czasopiśmie
Polityka etyki publikacyjnej
System antyplagiatowy
Instrukcje dla Autorów
Instrukcje dla Recenzentów
Zespół Redakcyjny
Komitet Redakcyjny
Recenzenci
Wszyscy recenzenci
2023
2022
2021
2020
2019
2018
2017
2016
Kontakt
Bazy indeksacyjne
Klauzula przetwarzania danych osobowych (RODO)
PRACA PRZEGLĄDOWA
Zdalne interwencje wspierające funkcjonowanie poznawcze seniorów w dobie pandemii COVID-19
1
Instytut Psychologii Stosowanej, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Uniwersytet Jagielloński, Kraków,
Polska
2
Instytut Psychologii Stosowanej, Zakład Neurobiologii i Neuropsychologii, Wydział Zarządzania i Komunikacji
Społecznej, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Polska
3
Oddział Neurologii i Udarów Mózgu z Pododdziałem Udarów Mózgu, Szpital Specjalistyczny im. Ludwika Rydygiera w Krakowie, Polska
Autor do korespondencji
Natalia Segiet
Instytut Psychologii Stosowanej, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Uniwersytet Jagielloński, ul. Stanisława Łojasiewicza 4, 30-348 Kraków, Polska
Instytut Psychologii Stosowanej, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Uniwersytet Jagielloński, ul. Stanisława Łojasiewicza 4, 30-348 Kraków, Polska
Med Og Nauk Zdr. 2022;28(3):217-222
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
Zdrowie publiczneProfilaktyka chorób i promocja zdrowiaPsychologia i socjologia zdrowiaTechnologie medyczne i telemedycyna
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel pracy:
W licznych publikacjach naukowych wykazano pozytywny wpływ interwencji terapeutycznych na funkcjonowanie poznawcze różnorodnych grup klinicznych i osób zdrowych. Wraz z epidemią COVID-19 wiele instytucji zmieniło tradycyjną formę oddziaływań, tj. ze stacjonarnej na zdalną. Celem niniejszego artykułu jest przegląd publikacji naukowych, obejmujących aktualny okres pandemii, dotyczących zdalnej formy aktywizacji seniorów oraz ocena ich skuteczności.
Metody przeglądu:
Aktualnego przeglądu publikacji dokonano na podstawie założeń PRISMA. Wykorzystując słowa kluczowe (m.in. „cognitive functioning”, „covid 19”) oraz zawężając datę publikacji (2020–styczeń 2022 roku), przeszukano trzy bazy danych. Do przeglądu włączono pięć prac (0,64% wszystkich zidentyfikowanych).
Opis stanu wiedzy:
W związku ze starzeniem się społeczeństw inicjowanych jest wiele projektów mających na celu wspieranie zdrowia seniorów oraz ich psychicznego dobrostanu. Próby interwencji poznawczych w różnorodnych grupach osób w wieku senioralnym przyczyniają się do poprawy ich funkcjonowania w wielu obszarach. Pozytywny efekt tych oddziaływań utrzymuje się na przestrzeni lat. Dzięki dostosowywaniu sposobu prowadzonych oddziaływań osoby starsze nie pozostają bez specjalistycznej opieki nawet w czasach gdy ograniczony jest bezpośredni kontakt z drugą osobą.
Podsumowanie:
Można stwierdzić, że poszerzanie oddziaływań z zakresu interwencji poznawczych wspiera osoby starsze na płaszczyźnie psychologicznej i zmniejsza wykluczenie cyfrowe tej grupy. Dodatkowo przyczynia się do pobudzania pozytywnych neuroplastycznych zmian w mózgu. Tym niemniej konieczna jest systematyzacja prowadzenia ewaluacji działań terapeutycznych, aby ich skuteczność mogła być rzetelnie oceniana w kontekście innych projektów.
W licznych publikacjach naukowych wykazano pozytywny wpływ interwencji terapeutycznych na funkcjonowanie poznawcze różnorodnych grup klinicznych i osób zdrowych. Wraz z epidemią COVID-19 wiele instytucji zmieniło tradycyjną formę oddziaływań, tj. ze stacjonarnej na zdalną. Celem niniejszego artykułu jest przegląd publikacji naukowych, obejmujących aktualny okres pandemii, dotyczących zdalnej formy aktywizacji seniorów oraz ocena ich skuteczności.
Metody przeglądu:
Aktualnego przeglądu publikacji dokonano na podstawie założeń PRISMA. Wykorzystując słowa kluczowe (m.in. „cognitive functioning”, „covid 19”) oraz zawężając datę publikacji (2020–styczeń 2022 roku), przeszukano trzy bazy danych. Do przeglądu włączono pięć prac (0,64% wszystkich zidentyfikowanych).
Opis stanu wiedzy:
W związku ze starzeniem się społeczeństw inicjowanych jest wiele projektów mających na celu wspieranie zdrowia seniorów oraz ich psychicznego dobrostanu. Próby interwencji poznawczych w różnorodnych grupach osób w wieku senioralnym przyczyniają się do poprawy ich funkcjonowania w wielu obszarach. Pozytywny efekt tych oddziaływań utrzymuje się na przestrzeni lat. Dzięki dostosowywaniu sposobu prowadzonych oddziaływań osoby starsze nie pozostają bez specjalistycznej opieki nawet w czasach gdy ograniczony jest bezpośredni kontakt z drugą osobą.
Podsumowanie:
Można stwierdzić, że poszerzanie oddziaływań z zakresu interwencji poznawczych wspiera osoby starsze na płaszczyźnie psychologicznej i zmniejsza wykluczenie cyfrowe tej grupy. Dodatkowo przyczynia się do pobudzania pozytywnych neuroplastycznych zmian w mózgu. Tym niemniej konieczna jest systematyzacja prowadzenia ewaluacji działań terapeutycznych, aby ich skuteczność mogła być rzetelnie oceniana w kontekście innych projektów.
Introduction and objective:
Many scientific publications confirmed the effects of therapeutic interventions on cognitive functioning of various clinical groups and healthy individuals. As the worldwide epidemic situation was worsening many organisations decided to change the way of providing cognitive interventions – form face-to-face into on-line based. The aim of the article was to review scientific publications regarding on-line based interventions for the elderly during the time of COVID-19 pandemic, and to assess the effectiveness of these interventions.
Review methods:
The review of current publications was carried out based on the PRISMA statement. Three databases were searched using the key words ‘cognitive functioning’ and ‘Covid 19’, limiting the publication date from 2020 – January 2022. Five articles were qualified for the review, i.e. 0.64% of all those identified.
Abbreviated description of the state of knowledge:
In association with the ageing of societies many projects have been initiated aimed at supporting the health of the elderly and their psychological wellbeing. The attempts of cognitive interventions in various population groups at senior age contribute to the improvement of their functioning in many areas. Due to the adjustment of the way of carrying out programmes and initiatives into the on-line form the elderly are not left without specialist care, even at the time of disrupted direct contact with others.
Summary:
Based on experience and scientific knowledge it is crucial to continue expanding new forms of cognitive interventions. Their diversity not only does improve the emotional and social well-being of the elderly, but also lessens digital exclusion of the oldest. Moreover, it contributes to neuroplasticity in the brain. However, it is crucial to standardise the way of carrying out the evaluation of therapeutic meetings in order to be able to reliably assess their effectiveness in the context of other projects.
Many scientific publications confirmed the effects of therapeutic interventions on cognitive functioning of various clinical groups and healthy individuals. As the worldwide epidemic situation was worsening many organisations decided to change the way of providing cognitive interventions – form face-to-face into on-line based. The aim of the article was to review scientific publications regarding on-line based interventions for the elderly during the time of COVID-19 pandemic, and to assess the effectiveness of these interventions.
Review methods:
The review of current publications was carried out based on the PRISMA statement. Three databases were searched using the key words ‘cognitive functioning’ and ‘Covid 19’, limiting the publication date from 2020 – January 2022. Five articles were qualified for the review, i.e. 0.64% of all those identified.
Abbreviated description of the state of knowledge:
In association with the ageing of societies many projects have been initiated aimed at supporting the health of the elderly and their psychological wellbeing. The attempts of cognitive interventions in various population groups at senior age contribute to the improvement of their functioning in many areas. Due to the adjustment of the way of carrying out programmes and initiatives into the on-line form the elderly are not left without specialist care, even at the time of disrupted direct contact with others.
Summary:
Based on experience and scientific knowledge it is crucial to continue expanding new forms of cognitive interventions. Their diversity not only does improve the emotional and social well-being of the elderly, but also lessens digital exclusion of the oldest. Moreover, it contributes to neuroplasticity in the brain. However, it is crucial to standardise the way of carrying out the evaluation of therapeutic meetings in order to be able to reliably assess their effectiveness in the context of other projects.
Segiet N, Przyborowska N, Bober-Płonka B. Zdalne interwencje wspierające funkcjonowanie poznawcze seniorów w dobie pandemii COVID-19.
Med Og Nauk Zdr. 2022; 28(3): 217–222. doi: 10.26444/monz/152019
REFERENCJE (21)
1.
European Commission. The 2021 Ageing Report. Economic & Budgetary Projections for the EU Member States (2019–2070). T. 148. 2021. p. 1–190 https://ec.europa.eu/info/site... (dostęp: 2022.01.20).
3.
2020 Alzheimer’s disease facts and figures. Alzheimer’s Dementia. 2020; 16(3): 391–460.
4.
Zając-Lamparska L. Niefarmakologiczna terapia funkcji poznawczych w łagodnych zaburzeniach poznawczych oraz jej efektywność w świetle metaanaliz i przeglądów systematycznych. Aktual Neurol. 2019; 19(2): 74–82. https://doi.org/10.15557/AN.20....
5.
Byczewska-Konieczny K. Jak starzeje się umysł? Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2017.
6.
Garbicz J. Zaburzenia depresyjne wśród pensjonariuszy ośrodka opieki długoterminowej w obliczu izolacji spowodowanej pandemią COVID-19. Psychiatr Pol. 2020; 2674(202): 1–14. https://doi.org/10.12740/PP/On....
7.
Giebel C, Moyle W, Tetlow H. A Qualitative 5-Country Comparison of the Perceived Impacts of COVID-19 on People Living with Dementia and Unpaid Carers. 2022; 22(116): 1–21. https://doi.org/10.21203/rs.3.....
8.
Lasaponara S, Marson F, Doricchi F, et al. A scoping review of cognitive training in neurodegenerative diseases via computerized and virtual reality tools: What we know so far. Brain Sci. 2021;11(528): 1–29. https://doi.org/ 10.3390/brainsci11050528.
9.
Zhang H, Huntley J, Bhome R, et al. Effect of computerised cognitive training on cognitive outcomes in mild cognitive impairment: A systematic review and meta-analysis. BMJ Open. 2019;9:e027062: 1–10. https://doi:10.1136/ bmjopen-2018–027062.
10.
Maresca G, Maggio MG, De Luca R, et al. Tele-Neuro-Rehabilitation in Italy: State of the Art and Future Perspectives. Front Neurol. 2020; 563375: 1–12. https://doi.org/10.3389/fneur.....
11.
Brennan DM, Tindall L, Theodoros D, Brown J, Campbell M, Christiana D, i in. A blueprint for telerehabilitation guidelines--October 2010. Telemed J E Health. 2011;17(8): 662–665. https://doi.org/10.5195/ijt.20....
12.
Mantovani E, Zucchella C, Bottiroli S, et al. Telemedicine and Virtual Reality for Cognitive Rehabilitation: A Roadmap for the COVID-19 Pandemic. Front Neurol. 2020; 11(926): 1–8. https://doi.org/10.3389/fneur.....
13.
Page MJ, McKenzie JE, Bossuyt PM, et al.The PRISMA 2020 statement: An updated guideline for reporting systematic reviews. BMJ. 2021; 372. http://dx.doi.org/10.1136/bmj.....
14.
Pappas MA, Drigas AS. Computerized training for neuroplasticity and cognitive improvement. Int J Eng Pedagog. 2019; 9(4): 50–62. https://doi.org/10.3991/ijep.v....
15.
Kossut M.Neuroplastyczność – podstawowe mechanizmy. Neuropsychiatr i Neuropsychol. 2019; 14(1–2): 1–8. https://doi.org/10.5114/nan.20....
16.
Bodner KA, Goldberg TE, Devanand DP, et al.Advancing Computerized Cognitive Training for MCI and Alzheimer’s Disease in a Pandemic and Post-pandemic World. Front Psychiatry. 2020; 11: 1–5. https://doi.org/10.3389/fpsyt.....
17.
Studer-Luethi B, Brasser M, Lusti S, et al. A Cross-sectional Survey of an Ongoing Public Multimodal Intervention for Cognitive Health for Older Adults in Times of Covid-19. 2021: 1–11. https://doi.org/10.21203/rs.3.....
18.
Maffioletti VLR, Baptista MAT, Abranches B, et al.Virtual day center for people with dementia and their caregivers during the COVID-19 pandemic. Dement Neuropsychol. 2021; 15(4): 440–447. https://doi.org/10.1590/1980–5....
19.
Quail Z, Bolton L, Massey K. Digital delivery of non-pharmacological intervention programmes for people living with dementia during the COVID-19 pandemic. BMJ Case Rep. 2021; 14(6): 1–8. https://doi.org/10.1136/bcr-20....
20.
Goodman-Casanova JM, Dura-Perez E, Guzman-Parra J, Cuesta-Vargas A, Mayoral-Cleries F. Telehealth home support during COVID-19 confinement for community-dwelling older adults with mild cognitive impairment or mild dementia: Survey study. J Med Internet Res. 2020; 22(5): 1–13.
21.
Formosa M. Online learning for older persons during the COVID-19 pandemic in Malta: the good, the bad, and the ugly. W: Łuszczyńska M, Formosa M, redaktorzy. Ageing and Covid-19 Making Sense of a Disrupted World; 2021. s. 169–182.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-4905 |
| ISSN: | 2083-4543 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
