Online first
Bieżący numer
Archiwum
O czasopiśmie
Polityka etyki publikacyjnej
System antyplagiatowy
Instrukcje dla Autorów
Instrukcje dla Recenzentów
Zespół Redakcyjny
Komitet Redakcyjny
Recenzenci
Wszyscy recenzenci
2023
2022
2021
2020
2019
2018
2017
2016
Kontakt
Bazy indeksacyjne
Klauzula przetwarzania danych osobowych (RODO)
PRACA PRZEGLĄDOWA
Zachowania żywieniowe pracowników zmianowych
1
Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Polska
Autor do korespondencji
Med Og Nauk Zdr. 2020;26(3):213-220
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel pracy:
Sposób żywienia pracowników zmianowych jest ściśle powiązany ze specyfiką ich pracy. Celem publikacji jest charakterystyka zasad żywienia pracowników zmianowych oraz wpływu sposobu ich odżywiania na zdrowie.
Skrócony opis stanu wiedzy:
Dokonano przeglądu piśmiennictwa i przedstawiono wyniki badań empirycznych. Omówiono konkluzje pochodzące z prac poruszających problematykę pracy zmianowej i specyfiki żywienia. Osoby pracujące na zmiany szczególnie często prowadzą nieprawidłowy tryb życia, na który składa się także źle zbilansowana dieta.
Podsumowanie:
1. Praca zmianowa ma wpływ na nieprawidłowe nawyki żywieniowe pracowników transportu i ochrony zdrowia. 2. Głównymi problemami pielęgniarek pracujących w systemie zmianowym są nieregularnie spożywanie posiłków i zbyt mała liczba posiłków w ciągu doby, co skutkuje otyłością i jej powikłaniami metabolicznymi. 3. Częstymi błędami żywieniowymi kierowców zawodowych są zbyt duże ilości cukrów prostych, izomerów trans kwasów tłuszczowych oraz białka zwierzęcego w postaci mięsa i jego przetworów w diecie, co może skutkować otyłością, chorobami sercowo-naczyniowymi i układu pokarmowego. 4. Z powodu specyfiki pracy pomijanie posiłków, jedzenie w pośpiechu, nieregularne spożywanie posiłków o dużej objętości, dieta monotonna i eliminacyjna stanowią czynniki ryzyka wystąpienia wielu chorób dieto-zależnych u pracowników zmianowych. 5. Istnieje potrzeba przeprowadzenia dalszych badań pozwalających na lepsze zrozumienie zależności między nieprzestrzeganiem zaleceń żywieniowych a specyfiką pracy zmianowej. 6. Konieczne wydaje się wprowadzenie żywieniowej edukacji prozdrowotnej u osób pracujących w systemie zmianowym w celu zminimalizowania występujących w tej grupie dolegliwości i chorób związanych z nieregularnym trybem pracy.
Sposób żywienia pracowników zmianowych jest ściśle powiązany ze specyfiką ich pracy. Celem publikacji jest charakterystyka zasad żywienia pracowników zmianowych oraz wpływu sposobu ich odżywiania na zdrowie.
Skrócony opis stanu wiedzy:
Dokonano przeglądu piśmiennictwa i przedstawiono wyniki badań empirycznych. Omówiono konkluzje pochodzące z prac poruszających problematykę pracy zmianowej i specyfiki żywienia. Osoby pracujące na zmiany szczególnie często prowadzą nieprawidłowy tryb życia, na który składa się także źle zbilansowana dieta.
Podsumowanie:
1. Praca zmianowa ma wpływ na nieprawidłowe nawyki żywieniowe pracowników transportu i ochrony zdrowia. 2. Głównymi problemami pielęgniarek pracujących w systemie zmianowym są nieregularnie spożywanie posiłków i zbyt mała liczba posiłków w ciągu doby, co skutkuje otyłością i jej powikłaniami metabolicznymi. 3. Częstymi błędami żywieniowymi kierowców zawodowych są zbyt duże ilości cukrów prostych, izomerów trans kwasów tłuszczowych oraz białka zwierzęcego w postaci mięsa i jego przetworów w diecie, co może skutkować otyłością, chorobami sercowo-naczyniowymi i układu pokarmowego. 4. Z powodu specyfiki pracy pomijanie posiłków, jedzenie w pośpiechu, nieregularne spożywanie posiłków o dużej objętości, dieta monotonna i eliminacyjna stanowią czynniki ryzyka wystąpienia wielu chorób dieto-zależnych u pracowników zmianowych. 5. Istnieje potrzeba przeprowadzenia dalszych badań pozwalających na lepsze zrozumienie zależności między nieprzestrzeganiem zaleceń żywieniowych a specyfiką pracy zmianowej. 6. Konieczne wydaje się wprowadzenie żywieniowej edukacji prozdrowotnej u osób pracujących w systemie zmianowym w celu zminimalizowania występujących w tej grupie dolegliwości i chorób związanych z nieregularnym trybem pracy.
Introduction and objective:
Dietary habits are closely related to the specific working hours. The aim of this publication is to characterize nutritional principles of shift workers and influence of nutritional behaviours on their health.
Brief description of the state of knowledge:
Literature was reviewed and the results of empirical research presented. Conclusions from the reports regarding shift work and the specificity of nutrition were discussed. People working on shifts particularly often lead an incorrect lifestyle, including poorly balanced diet.
Conclusions:
1. Shift work results in incorrect eating habits of transport and health care workers. 2. The main problems of nurses working on shifts are irregular eating and too many meals per day, which cause obesity and its metabolic complications. 3. Common nutritional mistakes of professional drivers are excessive amounts of sugars, trans isomers of fatty acids and animal protein from meat and its products in the diet, which may result in obesity, as well as cardiovascular and digestive system diseases. 4. Due to the specifics of work, skipping meals, eating in a hurry, irregular meals in a large volume, monotonous and eliminating diet are risk factors of many diet-related diseases in shift workers. 5. There is a need for further research to better understand the relationship between non-compliance with nutritional recommendations,and the specifics of shift work. 6. It seems necessary to introduce pro-nutritional health education for people working on shifts in order to minimize the discomfort, and illnesses associated with irregular mode of work.
Dietary habits are closely related to the specific working hours. The aim of this publication is to characterize nutritional principles of shift workers and influence of nutritional behaviours on their health.
Brief description of the state of knowledge:
Literature was reviewed and the results of empirical research presented. Conclusions from the reports regarding shift work and the specificity of nutrition were discussed. People working on shifts particularly often lead an incorrect lifestyle, including poorly balanced diet.
Conclusions:
1. Shift work results in incorrect eating habits of transport and health care workers. 2. The main problems of nurses working on shifts are irregular eating and too many meals per day, which cause obesity and its metabolic complications. 3. Common nutritional mistakes of professional drivers are excessive amounts of sugars, trans isomers of fatty acids and animal protein from meat and its products in the diet, which may result in obesity, as well as cardiovascular and digestive system diseases. 4. Due to the specifics of work, skipping meals, eating in a hurry, irregular meals in a large volume, monotonous and eliminating diet are risk factors of many diet-related diseases in shift workers. 5. There is a need for further research to better understand the relationship between non-compliance with nutritional recommendations,and the specifics of shift work. 6. It seems necessary to introduce pro-nutritional health education for people working on shifts in order to minimize the discomfort, and illnesses associated with irregular mode of work.
Łokieć K, Górska-Ciebiada M. Zachowania żywieniowe pracowników zmianowych. Med Og Nauk Zdr. 2020; 26(3): 213–220. doi: 10.26444/monz/124403
REFERENCJE (52)
2.
Pawlak J, Pawlak B, Zalewski P, Klawe J, Zawadka M, Bitner A. Praca zmianowa a powstawanie chorób układu sercowo-naczyniowego w kontekście regulacji normatywnej. Hygeia Pub Health. 2013; 48(1): 6–9.
3.
Stryjewski P, Kuczaj A, Domal-Kwiatkowska D, Mazurek U, Nowalany-Kozielska E. Wpływ pracy nocnej i zmianowej na zdrowie pracowników. Przegl Lek. 2016; 73(7): 513–515.
4.
Kucharska A, Sińska B, Zacharewicz K. The effects of shift work on health. Zdr Publ. 2011; 121: 431–436. https://doi.org/10.1136/oem.58....
5.
Kwarecki K, Zużewicz K. Zespół długu czasowego, skutki fizjologiczne nagłej zmiany stref czasu – implikacje dla sportu wypoczynkowego. Med Sport. 2000; 4: 101–112.
6.
Costa G. Shift work and occupational medicine: an overview. Occup Med. 2003; 53(2): 83–88. https://doi.org/10.1093/occmed....
7.
Preuss F, Tang Y, Laposky AD, Arble D, Keshavarzian A. Adverse effects of chronic circadian desynchronization in animals in a “challenging” environment. Am J Physiol Regul Integr Comp Physiol. 2008; 295: R2034–R2040. https://doi.org/10.1152/ajpreg....
8.
Akerstedt T. Shift work and disturbed sleep/wakefulness. Occup Med. 2003; 53(2): 89–94. https://doi.org/10.1093/occmed....
9.
Boggild H. Setting the question – the next review on shift work and heart disease in 2019. Scand J Work Environ Health 2009; 35(3): 157–161. https://doi.org/10.5271/sjweh.....
10.
Karlson B, Knutsson A, Lindahl B. Is there an association between shift work and having a metabolic syndrome? Results from a population based study of 27485 people. Occup Environ Med. 2001; 58(11): 747–752. https://doi.org/10.1136/oem.58....
11.
Jarosz M, Respondek W, Wolnicka W. Zalecenia dotyczące żywienia i aktywności fizycznej. W: M Jarosz (red.). Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja. Instytut Żywności i Żywienia: Warszawa; 2012, s. 154.
12.
Gawęcki J, Mossor-Pietraszewska T. Kompendium wiedzy o żywności, żywieniu i zdrowiu. PWN: Warszawa; 2014.
13.
Jeżewska-Zychowicz M. Zachowania żywieniowe i ich uwarunkowania. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego: Warszawa; 2007.
14.
Pietroiusti A, Forlini A, Magrini A, Galante A, Coppeta L. Shift work increases the frequency of duodenal ulcer in H. pylori infected workers. Occup Environ Med. 2006; 63(11): 773–775. http://dx.doi.org/10.1136/oem.....
15.
Swanson GR, Burgess HJ, Keshavarzian A. Sleep disturbances and inflammatory bowel disease: a potential trigger for disease flare? Expert Rev Clin Immunol. 2011; 7: 29–36. https://doi.org/10.1586/eci.10....
16.
Schiavo-Cardozo D, Lima M, Pareja J, Geloneze B. Appetite – regulating hormones from the upper gut: disrupted control of xenin and ghrelin in night workers. Clin Endocrinol. 2013; 79: 807-811. https://doi.org/10.1111/cen.12....
17.
Santorek-Strumiłło E, Zawilska JB, Misiak P, Jabłoński S, Kordiak J. Influence of the shift work on circadian-rhythms compare survey on health service employees and policemen. Przegl Lek. 2012; 69(3): 103–106.
18.
Haus E, Smolensky M. Shift work and cancer risk: potential mechanistic roles of circadian disruption, light at night, and sleep deprivation. Sleep Med. Rev. 2013; 17(4): 273-284. https://doi.org/10.1016/j.smrv....
19.
Grabińska K, Wróbel M, Mykała-Cieśla J, Wichary H. Przegląd doniesień na temat wpływu melatoniny na patogenezę i terapię raka piersi. Ann Acad Med Siles. 2010; 64: 3-4, 58-69.
20.
Food, nutrition, physical activity, and the prevention of cancer: a global perspective. Washington DC, AICR, 2007. http://www.wcrf.org.
21.
Kim MK, Park JHY. Cruciferous vegetable intake and the risk of human cancer: epidemiological evidence. Proc Nutr Soc. 2009; 68(1): 103–110. https://doi.org/10.1017/S00296....
22.
Bilski B. Czy praca zmianowa i nocna jest czynnikiem ryzyka choroby nowotworowej? Med Pr. 2005; 56: 175-178.
23.
Straif K, Baan R, Grosse Y, Secretan B, Ghissassi F. Carcinogenicity of shift-work, painting, and fire-fighting. Lancet Oncol. 2007; 8: 1065–1066. https://doi.org/10.1016/S1470-....
24.
Kuleta A. Wpływ pracy zmianowej na wystąpienie zmian patofizjologicznych – przegląd literatury. Forum Zab Metabol. 2016; 7(2): 93–98.
25.
Pan A, Schernhammer E, Sun Q, Hu F. Rotating night shift work and risk of type 2 diabetes: two prospective cohort studies in women. PLoS Med. 2011; 8(12): e1001141. https://doi.org/10.1371/journa....
26.
French SA, Harnack LJ, Toomey TL, Hannan PJ. Association between body weight, physical activity and food choices among metropolitan transit workers. Int J Behav Nutr Phys Act. 2007; 4: 52. https://doi.org/10.1186/1479.
27.
Knutsson A, Boggild H. Shiftwork and cardiovascular disease: review of disease mechanism. Rev Environ Health. 2000; 15(4): 359–372.
28.
Alquimim AF, Barral AB, Gomes KC, Rezence MC. Evaluation of laborrelated and physical risk factors for cardiovascular disease in drivers of urban transport buses in Montes Claros in the state of Minas Gerais. Cien Saude Colet. 2012; 17(8): 2151–2158.
29.
Ferguson SA, Darwent D, Sargent C. The effect of sleep restriction on snacking behaviour during a week of simulated shiftwork. Accid Anal Prev. 2012; 45: 62–67. https://doi.org/10.1016/j.aap.....
30.
Torquati L, Mielke GI, Brown W, Burton NW, Kolbe-Alexander KA. Shift work and poor mental health. Am J Public Health. 2019; 109(11): e13-e20. https://doi.org/10.2105/AJPH.2....
31.
Niedziałek S, Duda-Zalewska A. Potrzeby zdrowotne zawodowych kierowców. Probl Hig Epidemiol. 2011; 92(2): 216–220.
32.
Kaczerska D. Wybrane problemy logistyczne żywienia kierowców zawodowych. Logistyka. 2015; 6: 1421–1424.
33.
Siedlecka J. Praca i zdrowie kierowców komunikacji miejskiej. Pr Zdr. 2007; 11: 22–24.
34.
Wągrowska-Koski E. Zagrożenia zdrowia kierowców pojazdów silnikowych związane ze szkodliwymi i uciążliwymi warunkami środowiska pracy. Instytut Medycyny Pracy: Łódź; 2007.
35.
Siedlecka J. Wybrane problemy zdrowotne związane z pracą kierowców pojazdów komunikacji miejskiej. Med Pr. 2006; 57(1): 47–52.
36.
Orlak K. Zagrożenia psychospołeczne na stanowisku kierowcy autobusu. Pr Zdr. 2008; 5: 50.
37.
Szubert Z, Sobala W. Zdrowotne przyczyny niezdolności do pracy wśród kierujących pojazdami komunikacji miejskiej. Med Pr. 2005; 4: 285–293.
38.
Siedlecka J. Profilaktyka i edukacja zdrowotna w programie szkoleń dla kierowców. Pr Zdr. 2008; 12: 38–40.
39.
Buss J. Associations between obesity and stress and shift work among nurses. Workplace Health Saf. 2012; 60(10): 453–458. https://doi.org/10.3928/216507....
40.
Wong H, Wong M, Wong S, Lee A. The association between shift duty and abnormal eating behavior among nurses working in a major hospital: A cross-sectional study. Int J Nurs St. 2010; 47(8): 1021–1027. https://doi.org/10.1016/j.ijnu....
41.
Sińska B, Kucharska A, Sienkiewicz Z, Dykowska G. Wpływ systemu zmianowego pracy pielęgniarek na ich sposób odżywiania i aktywność fizyczną. Zdr Pub Zarz. 2018; 16(2): 105–111. https://doi.org/10.4467/208426....
42.
Nojkov B, Rubenstein JH, Chey WH, Hoogerwerf WA. The impact of rotating shift work on the prevalence of irritable bowel syndrome in nurses. Am J Gastroenterol. 2010; 105: 842–847. https://doi.org/10.1038/ajg.20....
43.
Filipczuk A, Wrońska I. Promocja zdrowia wśród pracowników ochrony zdrowia. Ann UMCS. 2003; 58(13): 319–326.
44.
Sokołowska B, Samoszuk T, Piaszczyk D. Styl życia a odżywianie pielęgniarek jako jeden z wyznaczników programu promocji zdrowia. Ann UMCS. 2003; 58(13): 152.
45.
Bielak J, Krzyszycha R, Szponar B. Dietary habits of nurses and midwives from Lublin and its region. Ann UMCS. 2006; 61(2): 868.
46.
Gładysz G, Kobos E, Czarnecka J, Imiela J. Zachowania żywieniowe pielęgniarek w środowisku pracy. Piel Pol. 2016; 2(60): 149–157. https://doi.org/10.20883/pielp....
47.
Piórecka B, Markielowska A, Schlegel-Zawadzka M. Sposób żywienia pielęgniarek, a ich przygotowanie do udzielania informacji w zakresie żywności i żywienia. W: E Krajewska-Kułak, M Sierakowska, J Lewko, C Łukaszuk (red.). Pacjent podmiotem troski zespołu terapeutycznego. Akademia Medyczna w Białymstoku: Białystok; 2005, s. 20–26.
48.
Piórecka B, Markielowska A, Schlegel-Zawadzka M. Zwyczaje i wiedza żywieniowa pielęgniarek z województwa małopolskiego. Bromatol Chem Toksykol. 2004; 37(supl.): 101.
49.
Sochocka L, Wojtyłko A, Grad I, Kiliś-Pstrusińska K. Sposób odżywiania pracowników ochrony zdrowia na przykładzie studentów niestacjonarnych PMWSZ w Opolu. Pielęg Zdr Publ. 2012; II(2): 109–112.
50.
Zacharewicz K, Kucharska A, Sińska B. Ocena sposobu żywienia osób pracujących w systemie zmianowym. Zdr Publ. 2012; 122(1): 24–28. https://doi:10.4467/20842627OZ....
51.
Pyrzyńska E. Zachowania konsumenta na rynku usług cateringowych na przykładzie cateringu dietetycznego. Ekonom Probl Turystyki. 2018; 2(42): 265–271. https://doi.org/10.18276/ept.2....
52.
Maj A. „Dieta z pudełka” – motywacje osób korzystających z gotowego cateringu dietetycznego. Acta Univer Lodz Folia Sociol. 2016; 58: 165–175. https://doi.org/10.18778/0208-....
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-4905 |
| ISSN: | 2083-4543 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
