PRACA ORYGINALNA
Zachowania zdrowotne chłopców i dziewcząt w młodszym wieku szkolnym
Więcej
Ukryj
1
Katedra i Zakład Pielęgniarstwa Pediatrycznego, Wydział Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Med Og Nauk Zdr. 2013;19(3):305-312
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Kształtowanie optymalnych wyborów prozdrowotnych dzieci i młodzieży jest jednym z głównych zadań promocji
zdrowia w obszarze działalności praktycznej.
Cel pracy:
Poznanie zachowań zdrowotnych deklarowanych przez chłopców i dziewczęta w młodszym wieku szkolnym.
Materiał i metody:
Badania zostały przeprowadzone wśród 83 dzieci, tj. uczniów I, II i III klasy Szkoły Podstawowej nr 11
w Lublinie, w roku 2010. W badaniach zastosowano metodę sondażu diagnostycznego, przy wykorzystaniu techniki wywiadu.
Wartości analizowanych parametrów scharakteryzowano za pomocą liczebności i odsetka.
Wyniki:
Zdecydowana większość badanych dziewcząt (83,7%) i chłopców (85,0%) spotkała się z pojęciem zdrowego stylu
życia, a 44,2% dziewcząt i 35,0% chłopców kojarzy go z racjonalnym odżywianiem, aktywnością fizyczną, ilością snu i wypoczynku
oraz zachowaniem bezpieczeństwa w życiu codziennym. Ponad połowa dziewcząt (51,2%) i 35,0% chłopców na
aktywność fizyczną w ciągu dnia przeznacza najczęściej 1 godzinę. Bierne formy wypoczynku (komputer i/lub telewizor)
codziennie preferuje 76,7% dziewcząt i 80,0% chłopców. Prawie 40% uczniów spożywa każdego dnia produkty typu fast
food. Większość dziewcząt, tj. 74,4%, i połowa chłopców dba o higienę jamy ustnej.
Wnioski:
1. Wiedza dzieci na temat zdrowego stylu życia kojarzona jest najczęściej z ilością i rodzajem pokarmów, które
się spożywa, z codzienną aktywnością fizyczną, chodzeniem spać o wczesnej porze oraz z zachowaniem bezpieczeństwa
w szkole. 2. Większość zachowań zdrowotnych badanych dzieci jest nieprawidłowa. 3. Należy prowadzić ukierunkowaną
edukację zdrowotną w grupie chłopców i dziewcząt w młodszym wieku szkolnym
Introduction:
Introduction: Shaping the optimum health promoting choices among children and adolescents is among the major health
promotion tasks in the area of practical activity.
Objective:
Recognition of health promoting behaviours declared by boys and girls at a younger school age.
Material and Methods:
The study covered 83 schoolchildren attending classes I, II and III forms at the Elementary School
No. 11 in Lublin in 2010, and conducted by the method of a diagnostic survey, using a questionnaire technique. The values
of the analyzed parameters were characterized using numbers and percentage.
Results:
The majority of girls (83.7%) and boys (85.0%) in the study have encountered the concept of health promoting life
style – 44.2% of girls and 35.0% of boys associate it with rational nutrition, physical activity, amount of sleep and leisure,
and the preservation of safety in daily living. More than a half of the girls (51.2%) and 35.0% of the boys most often devote
1 hour daily to physical activity. As many as 76.7% of girls and 80.0% of boys prefer passive forms of leisure (computer and/
or television). Nearly 40% of schoolchildren consume products of the fast-food type every day. The majority of girls (74.4%),
and a half of the boys are concerned with oral cavity hygiene.
Conclusions:
1. Schoolchildren’s knowledge concerning health promoting life style is most frequently associated with the
amount and type of food products consumed, everyday physical activity, going to bed early and the preservation of safety
at school. 2. The majority of health behaviours among the schoolchildren examined are inadequate. 3. Targeted health
education should be carried out in the group of boys and girls at younger school age.
REFERENCJE (20)
1.
Skommer M. Uwarunkowania zachowań zdrowotnych człowieka. W Bartkowiak G, red. Czynniki kształtujące zachowania zdrowotne człowieka na przestrzeni życia. Teoria i praktyka. Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu: Poznań; 2008: 76–81.
2.
Karski J B. Praktyka i teoria promocji zdrowia – wybrane zagadnienia. Wyd. 1. Warszawa: CeDeWu; 2003.
3.
Woynarowska B. Edukacja zdrowotna. Warszawa: PWN; 2007.
4.
Taranowicz I. Rodzina a problemy zdrowia i choroby. W: Barański J, Piątkowski W, red. Zdrowie i choroba. Wrocław: ATUT; 2002.
5.
Kowal M, Kowalska M, Wójtowicz-Chomicz K, Golik A, Święs Z, Borzęcki A. Zachowania higieniczne wśród młodzieży szkół podstawowych. Probl Hig Epidemiol. 2008; 2: 279–281.
6.
Kozieł D, Naszydłowska E, Trawczyńska M, Czerwiak G. Zachowania zdrowotne młodzieży – kierunek działania dla edukacji zdrowotnej. Zdr Publ 2003; 3/4: 280–284.
7.
Andruszkiewicz A, Banaszkiewicz M, Kiełbratowska B. Ocena stanu zdrowia dla potrzeb promocji zdrowia. W: Andruszkiewicz A, Banaszkiewicz M, red. Promocja zdrowia w praktyce pielęgniarki i położnej. Tom 2. Warszawa: PZWL; 2010: 53–65.
8.
Cisińska A, Jałmużna T. Opieka medyczna w szkołach podstawowych i średnich ogólnokształcących w Polsce – przeszłość i teraźniejszość. Zdr Publ. 2003; 3:293–296.
9.
Kijo P. Zachowania zdrowotne i styl życia uczniów szkół podstawowych i gimnazjalistów. W: Zderkiewicz E, red. Kulturowe zachowania warunkujące dobrostan. Lublin: NeuroCentrum; 2008: 67–83.
10.
Oblacińska A, Weker H. Profilaktyka otyłości u dzieci i młodzieży. Kraków Help Med; 2008.
11.
Gerting H, Przysłowski J. Bromatologia. Zarys nauki o żywności i żywieniu. Warszawa PZWL; 2006.
12.
Woynarowska B. Zdrowie i szkoła. Warszawa: PZWL; 2000.
13.
Dzielska A, Kołoło H, Mazur J. Zachowania zdrowotne młodzieży związane z odżywianiem w kontekście czynników społeczno-ekonomicznych – kierunek zmian w latach 2002–2006. Probl Hig Epidemiol. 2008; 89(2): 222–229.
14.
Olszewski J, Kuśmierczyk R, Olszewska M. Ocena porównawcza aktywności ruchowej w życiu codziennym u siedmiolatków i czternastolatków. Kwart Ortop. 2007; 3: 323–330.
15.
Kaim A. Zachowania zdrowotne uczniów Liceum Ogólnokształcącego im. Bolesława Chrobrego w Kłodzku. Oficyna Wyd. Amos, Warszawa; 2005: 38–46.
16.
Chlebna-Sokół D, Zbęk E, Sobczak M. Zachowania zdrowotne dzieci, młodzieży i wybranych grup młodych dorosłych w Polsce – przegląd piśmiennictwa. Zdr Publ. 2007; 1: 63–67.
17.
Muszalik M. Działania kształcące zdrowie. Pielęg Położ. 2003; 2: 8–11.
18.
Ostęga W. Opieka pielęgniarska nad uczniami w środowisku szkolnym. Mag Pielęg i Poł. 2002; 4: 14–16.
19.
Rodziewicz-Gruhn J, Pyzik M. Zachowania prozdrowotne i antyzdrowotne uczniów szkół polskich we Lwowie na Ukrainie. Nowa Medycyna, Wyd. Borgis, 1999; 7: 10–14.
20.
Żołnierczuk-Kieliszek D. Zachowania zdrowotne i ich związek ze zdrowiem. W: Kulik T B, Latalski M, red. Zdrowie Publiczne. Lublin: Czelej; 1999: 98–104.