PRACA PRZEGLĄDOWA
Zaburzenia zachowania oraz objawy psychotyczne w chorobach wątroby
Więcej
Ukryj
1
Klinika Chorób Wewnętrznych, Uniwersytet Medyczny, Lublin
Autor do korespondencji
Andrzej Prystupa
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych,
Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. Staszica 16, 20-081 Lublin
Med Og Nauk Zdr. 2013;19(2):135-137
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Encefalopatia wątrobowa (HE) jest odwracalnym, neuropsychiatrycznym powikłaniem ostrej lub przewlekłej niewydolności wątroby. Zaawansowanie encefalopatii określa się na podstawie skali West-Haven, która wyróżnia pięć stopni ciężkości (0 do 4). Klinicznie jawna encefalopatia wątrobowa jest poprzedzona minimalnymi zmianami w funkcji mózgu, które mogą być wykryte za pomocą badań neuropsychologicznych lub neurofizjologicznych, niemniej jednak zakłócają codzienne funkcjonowanie chorego. Co ważne, minimalna encefalopatia wątrobowa (MHE) ma negatywny wpływ na zdolność do prowadzenia pojazdów mechanicznych i może być istotnym czynnikiem wypadków drogowych. Wykrywanie i leczenie MHE może potencjalnie zmniejszyć koszty związane z wypadkami drogowymi. Do najwcześniejszych prognostycznych objawów encefalopatii wątrobowej należą dysfunkcje dobowego rytmu snu i czuwania, tj. bezsenność w nocy i senność w ciągu dnia. Ostatnio zaburzenia snu okazały się być czynnikiem rokowniczym u chorych z zaawansowaną przewlekłą chorobą wątroby. Mimo iż zmiany psychiczne są częste w chorobie Wilsona, ciężkie zaburzenia psychiatryczne występują rzadziej i zwykle towarzyszą im objawy neurologiczne. Istnieje kilka doniesień w literaturze na temat występowania w chorobie Wilsona typowej choroby afektywnej dwubiegunowej (BPAD).
Introduction:
Hepatic encephalopathy (HE) is a reversible, neuropsychiatric complication of acute or chronic liver failure. Advancement of encephalopathy is defined by the West-Haven scale which distinguishes five degrees of severity (0–4). Clinically, overt HE is preceded by minimal alterations of cerebral function, only detectable by neuropsychological or neurophysiological measures, but which, nevertheless, interfere with the patient’s daily living. Importantly, minimal hepatic encephalopathy (MHE) has a profound negative impact on the ability to drive a car and may be a significant factor behind motor vehicle accidents. Detection and treatment of MHE has the potential to reduce costs associated with motor vehicle accidents. The earliest prognostic signs of hepatic encephalopathy include circadian dysfunction of the sleep and wakefulness rhythm, such as insomnia at night and drowsiness during the day. Sleep disturbances have recently been shown to be an important prognostic factor in patients with advanced chronic liver disease. Although mental changes are frequent in Wilson’s disease, severe psychiatric disorders occur uncommonly and usually accompany the neurological symptoms. There are few reports in the literature of Wilson’s disease patients with typical bipolar affective disorder (BPAD).
Key words: hepatic encephalopathy, sleep disorders, Wilson’s disease
REFERENCJE (14)
1.
Weissenborn K, Bokemeyer M, Krause J, Ennen J, Ahl B. Neurological and neuropsychiatric syndromes associated with liver disease. AIDS. 2005; 19 Suppl 3: S93–8.
2.
Jasmohan S Bajaj. World J. Minimal hepatic encephalopathy matters in daily life. Gastroenterol. 2008; 14(23): 3609–3615.
3.
Stewart CA, Enders FT, Schneider N, Felmlee-Devine D, Kamath PS, Smith GE. Development of a three-factor neuropsychological approach for detecting minimal hepatic encephalopathy. Liver Int. 2010l; 30(6): 841–9.
4.
Kircheis G, Knoche A, Hilger N, Manhart F, Schnitzler A, Schulze H, Häussinger D. Hepatic encephalopathy and fitness to drive Gastroenterology. 2009; 137(5): 1706–15.
5.
Bajaj JS, Pinkerton SD, Sanyal AJ, Heuman DM. Diagnosis and treatment of minimal hepatic encephalopathy to prevent motor vehicle accidents: a cost-effectiveness analysis. Hepatology. 2012; 55(4): 1164–71.
6.
De Rui M, Schiff S, Aprile D, Angeli P, Bombonato G, Bolognesi M, Sacerdoti D, Gatta A, Merkel C, Amodio P, Montagnese S. Excessive daytime sleepiness and hepatic encephalopathy: it is worth asking. Metab Brain Dis. 2012 Nov 18.
7.
De Cruz S, Espiritu JR, Zeidler M, Wang TS. Sleep disorders in chronic liver disease. Semin Respir Crit Care Med. 2012; 33(1): 26–35.
8.
Mostacci B, Ferlisi M, Baldi Antognini A, Sama C, Morelli C, Mondini S, Cirignotta F. Sleep disturbance and daytime sleepiness in patients with cirrhosis: a case control study. Neurol Sci. 2008; 29(4): 237–40.
9.
Newton JL, Gibson GJ, Tomlinson M, Wilton K, Jones D. Fatigue in primary biliary cirrhosis is associated with excessive daytime somnolence. Hepatology. 2006; 44(1): 91–8.
10.
Franco RA, Ashwathnarayan R, Deshpandee A, Knox J, Daniel J, Eastwood D, Franco J, Saeian KJ. The high prevalence of restless legs syndrome symptoms in liver disease in an academic-based hepatology practice. Clin Sleep Med. 2008; 4(1): 45–9.
11.
Carta M, Mura G, Sorbello O, Farina G, Demelia L. Quality of Life and Psychiatric Symptoms in Wilson’s Disease: the Relevance of Bipolar Disorders. Clin Pract Epidemiol Ment Health. 2012; 8: 102–9.
12.
Machado AC, Deguti MM, Caixeta L, Spitz M, Lucato LT, Barbosa ER. Mania as the first manifestation of Wilson’s disease. Bipolar Disord. 2008; 10(3): 447–50.
13.
Spyridi S, Diakogiannis I, Michaelides M, Sokolaki S, Iacovides A, Kaprinis G. Delusional disorder and alcohol abuse in a patient with Wilson’s disease. Gen Hosp Psychiatry. 2008; 30(6): 585–6.
14.
Kumawat BL, Sharma CM, Tripathi G, Ralot T, Dixit S. Wilson’s disease presenting as isolated obsessive-compulsive disorder. Indian J Med Sci. 2007; 61(11): 607–10.