PRACA ORYGINALNA
Występowanie czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych w grupie 40- i 50-letnich mieszkańców Wrocławia. Część I
Więcej
Ukryj
1
Katedra i Zakład Bromatologii i Dietetyki, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
2
Zakład Dietetyki, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
3
Katedra Żywienia Człowieka, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
4
Centrum Kardiologiczne Pro Corde Sp. z o.o., Wrocław
Med Og Nauk Zdr. 2012;18(4):427-434
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie:
Choroby sercowo-naczyniowe stanowią jedną z głównych przyczyn zgonów na świecie.
Cel pracy:
Celem pracy była ocena częstości występowania czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych w grupie
40- i 50-letnich mieszkańców Wrocławia.
Materiał i metody:
Grupę badaną stanowili 40- i 50-letni wrocławianie, którzy uczestniczyli w Programie Profilaktyki Chorób
Sercowo-Naczyniowych. Badania w grupie 40-latków prowadzono w latach 1999-2001, a w grupie 50-latków w latach
2002-2007. Grupę badaną stanowiło 2981 mieszkańców Wrocławia (1729 kobiet i 1252 mężczyzn).
Wyniki:
W grupie 40-latków BMI ≥25 kg/m2 stwierdzono u 37,9% kobiet oraz u 65,2% mężczyzn, natomiast w grupie 50-latków
odpowiednio u 55,4% i 74,9%. Nadciśnienie tętnicze miało 15,7% kobiet z młodszej grupy wiekowej i 34,7% kobiet ze
starszej grupy wiekowej oraz odpowiednio 34,6% i 54,7% mężczyzn. Stężenie glukozy ≥100 mg/dl stwierdzono u 18,3%
40-letnich kobiet i 15,2% 50-letnich kobiet oraz odpowiednio u 29,6% i 34,1% mężczyzn. Stężenie cholesterolu całkowitego
≥190 mg/dl miało 59,1% i 74,8% młodszych kobiet i mężczyzn oraz ponad 80% 50-latków z obu grup. Wśród ocenianych
żywieniowych czynników ryzyka najczęściej stwierdzano nadmierny odsetek energii z tłuszczów ogółem i z nasyconych
kwasów tłuszczowych w dietach badanych grup osób. Zwyczaj palenia papierosów deklarowało około 30% kobiet i ponad
35% mężczyzn w obu grupach wiekowych. Zaobserwowano zależność między poziomem wykształcenia a średnimi wartościami
niektórych z ocenianych czynników ryzyka.
Wnioski:
W badanej grupie wrocławian stwierdzono istotny wpływ płci, wieku i poziomu wykształcenia na częstość
występowania czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Stwierdzone w niniejszej pracy współwystępowanie
kilku czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych może zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia incydentów
sercowo-naczyniowych w grupie badanych wrocławian.
Introduction:
Cardiovascular diseases are among the major causes of death worldwide.
Objective:
To assess the prevalence of risk factors for cardiovascular disease among 40- and 50-year-old inhabitants of Wroclaw.
Material and Methods:
The study group consisted of 40- and 50-year-old inhabitants of Wroclaw who participated in the Cardiovascular Disease Prevention Program. Examination of the 40-year-old participants were conducted between 1999-2001, while among the 50-year-olds between 2002-2007. 2981 inhabitants of Wroclaw (1729 women and 1252 men) were enrolled in the study.
Results:
Among the 40-year-old participants, BMI ≥25 kg/m2 was found in 37.9% of the women and 65.2% of the men, while
among the 50-year-olds it was found in 55.4% and 74.9%, respectively. Hypertension was observed in 15.7% of the younger and in 34.7% of the older women, while among men – in 34.6% and 54.7%, respectively. Blood glucose level ≥100 mg/dl was diagnosed in 18.3% of 40-year-old women and in 15.2% of 50-year-old women, while among the men – in 29.6% and 34.1%, respectively. Total cholesterol ≥190 mg/dl was diagnosed in 59.1% and 74.8% of the younger women and men, and
in more than 80% of 50-year-old participants. Among nutritional risk factors, an excessive percentage of energy from total fat and saturated fatty acids in diets were mainly observed. Smoking habit was declared by about 30% of women and more than 35% of men from both age groups. A Relationship was observed between level of education and average of some of the assessed risk factors
Conclusions:
A significant impact of gender, age and level of education was found on the prevalence of risk factors for cardiovascular disease among the examined inhabitants of Wroclaw. The co-existing risk factors for cardiovascular disease observed in the study may increase the probability of cardiovascular events occurring in the study group of Wroclaw inhabitants.
REFERENCJE (27)
1.
Alwan A, (red.). Global status report on noncommunicable diseases 2010. World Health Organization, Geneva 2011.
2.
Zatoński WA, Willett W. Changes in dietary fat and declining coronary heart disease in Poland: population based study. BMJ. 2005; 331: 187-189.
3.
Mendis S, Puska P, Norrving B, (red.). Global atlas on cardiovascular di¬sease prevention and control. World Health Organization, Geneva 2011.
4.
Fal AM, Krajewski J, (red.). Raport o zdrowiu. Rekomendacje dla po¬prawy zdrowia wrocławian na lata 2009-2013. Wrocławskie Centrum Zdrowia SP ZOZ. Instytut Zdrowia Publicznego, Wrocław, 2009: 26-28.
5.
O’Donnell CJ, Elosua R. Cardiovascular risk factors. Insights from Framingham Heart Study. Rev Esp Cardiol. 2008; 61: 299-310.
6.
Yusuf S, Hawken S, Ôunpuu S, Dans T, Avezum A, Lanas F i wsp., on behalf of the INTERHEART Study Investigators: Effect of potentially modifiable risk factors associated with myocardial infarction in 52 countries (the INTERHEART study): case-control study. Lancet. 2004; 364: 937-952.
7.
Torbicki A, Drygas W: Światowy Dzień Serca na świecie i w Polsce. W: Podolec P, (red.). Podręcznik Polskiego Forum Profilaktyki. Tom 1. Medycyna Praktyczna, Kraków, 2007: 135-136.
8.
Szponar L, Wolnicka K, Rychlik E. Album fotografii produktów i potraw. Prace IŻŻ 96, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa, 2000.
9.
Kunachowicz H, Nadolna I, Przygoda B, Iwanow K. Tabele wartości odżywczej produktów spożywczych. Prace IŻŻ 85, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa, 1998.
10.
Nadolna I, Kunachowicz H, Iwanow K. Potrawy, skład i wartość od¬żywcza. Prace IŻŻ 65, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa, 1994.
11.
Pencina MJ, D’Agostino RB Sr, Larson MG, Massaro JM, Vasan RS. Predicting the 30-year risk of cardiovascular disease. The Framingham Heart Study. Circulation. 2009; 119: 3078-3084.
12.
Podolec P, Kopeć G. Rozpowszechnienie nadwagi i otyłości wśród doro¬słych Polaków – wyniki badania POLSCREEN. W: Cieśliński A, Pająk A, Podolec P, Rynkiewicz A, (red.). Ogólnopolski Program Prewencji Choroby Wieńcowej POLSCREEN. Termedia, Poznań, 2006: 55-67.
13.
Zatońska K, Janik-Koncewicz K, Ilow R, Regulska-Ilow B, Różańska D, Szuba A i wsp. Prevalence of obesity – baseline assessment in the prospective cohort ‘PONS’ study. Ann Agric Environ Med. 2011; 18: 246-250.
14.
Broda G, Rywik S, Kurjata P, (red.). Wieloośrodkowe Ogólnopolskie Badanie Stanu Zdrowia Ludności Program WOBASZ. Stan zdrowia populacji polskiej w wieku 20-74 lata w okresie 2003-2005. Podstawowe wyniki badania przekrojowego. Próba ogólnopolska. Instytut Kardio¬logii, Biblioteka Kardiologiczna 90, Warszawa, 2005.
15.
Zdrojewski T, Bandosz P, Gaciong Z, Wyrzykowski B i wsp. w imieniu Komitetu Naukowego Programu NATPOL 2011. Rozpowszechnienie czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego w Polsce w 2011 r. Zakres wieku 18-79 lat. XV Międzynarodowy Kongres Polskie¬go Towarzystwa Kardiologicznego, Wrocław, 6-8 października 2011r.
16.
Rynkiewicz A. Nadciśnienie tętnicze u dorosłych Polaków – wyniki badania POLSCREEN. W: Cieśliński A, Pająk A, Podolec P, Rynkie¬wicz A, (red.). Ogólnopolski Program Prewencji Choroby Wieńcowej POLSCREEN. Termedia, Poznań, 2006: 35-46.
17.
Szuba A, Martynowicz H, Zatońska K, Ilow R, Regulska-Ilow B, Różań¬ska D i wsp. Prevalence of hypertension in a sample of Polish population –baseline assessment from the prospective cohort ‘PONS’ study. Ann Agric Environ Med. 2011; 18: 260-264.
18.
Gnacińska M, Zdrojewski T, Wierucki Ł, Kędzierski M, Rutkowski M, Bandosz P i wsp. Współwystępowanie zaburzeń lipidowych i nadciśnie¬nia tętniczego w populacji osób w wieku 50 lat. Arterial Hypertension. 2004; 8: 97-102.
19.
Szostak WB, Cybulska B. Rozpowszechnienie hipercholesterolemii wśród pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej. W: Cieśliński A, Pająk A, Podolec P, Rynkiewicz A, (red.). Ogólnopolski Program Prewencji Choroby Wieńcowej POLSCREEN. Termedia, Poznań, 2006: 47-54.
20.
Zatońska K, Ilow R, Regulska-Ilow B, Różańska D, Szuba A, Wołyniec M i wsp. Prevalence of diabetes mellitus and IFG in the prospective cohort ‘PONS’ study – baseline assessment. Ann Agric Environ Med. 2011; 18: 265-269.
21.
Zatoński W (red.). Closing the health gap in European Union. Cancer Epidemiology and Prevention Division, the Maria Skłodowska-Curie Memorial Cancer Center and Institute of Oncology, Warsaw, Poland, 2008.
22.
Podolec P, Kopeć G. Rozpowszechnienie palenia tytoniu wśród doro¬słych Polaków – wyniki badania POLSCREEN. W: Cieśliński A, Pająk A, Podolec P, Rynkiewicz A, (red.). Ogólnopolski Program Prewencji Choroby Wieńcowej POLSCREEN. Termedia, Poznań, 2006: 69-80.
23.
Przewoźniak K, Łobaszewski J, Cedzyńska M, Wojtyła A, Paprzycki P, Mańczuk M, Zatoński WA. Cigarette smoking among a sample of PONS study subjects: preliminary assessment. Ann Agric Environ Med. 2011; 18: 215-220.
24.
Forman D, Bulwer BE. Cardiovascular disease: optimal approaches to risk factor modification of diet and lifestyle. Curr Treat Options Cardiovasc Med. 2006; 8: 47-57.
25.
Iqbal R, Anand S, Ounpuu S, Islam S, Zhang X, Rangarajan S i wsp., on behalf of the INTERHEART Study Investigators. Dietary patterns and the risk of acute myocardial infarction in 52 countries. Results of the INTERHEART Study. Circulation. 2008; 118: 1929-1937.
26.
Reiner Ž, Catapano AL, De Backer G, Graham I, Taskinen M-R, Wi¬klund O i wsp. ESC/EAS Guidelines for the management of dyslipi-daemias. The Task Force for the management of dyslipidaemias of the European Society of Cardiology (ESC) and the European Atheroscle-rosis Society (EAS). Eur Heart J. 2011; 32: 1769–1818.
27.
Hu FB, Stampfer MJ, Manson JE, Rimm E, Colditz GA, Rosner BA i wsp. Dietary fat intake and the risk of coronary heart disease in women. N Engl J Med. 1997; 337: 1491-1499.