PRACA PRZEGLĄDOWA
Wybrane zasoby osobiste jako czynniki zwiększające odporność na wypalenie zawodowe u pracowników zawodów medycznych
Więcej
Ukryj
1
Studium Praktycznej Nauki Języków Obcych, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
2
Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji im. prof. dr hab. med. Eleonory Reicher w Warszawie
3
Oddział Rehabilitacji, Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny im. Prof. Adama Grucy, Otwock
4
Zakład Patologii i Rehabilitacji Mowy Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Autor do korespondencji
Ewa Humeniuk
Zakład Patologii i Rehabilitacji Mowy, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Med Og Nauk Zdr. 2016;22(3):181-186
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie:
Problem wypalenia zawodowego u pracowników służby zdrowia zajmuje szczególne miejsce w badaniach dotyczących tego zjawiska, ponieważ to właśnie te profesje są szczególnie narażone na wypalenie zawodowe i wymagają stałego monitorowania i podejmowania interwencji nastawionych na zmniejszenie jego występowania. Niniejsza praca jest przeglądem i krytyczną analizą piśmiennictwa dotyczącego wypalenia zawodowego u pracowników zawodów medycznych oraz próbą przybliżenia wybranych zasobów osobistych, których rozwijanie znacznie zmniejsza prawdopodobieństwo wypalenia zawodowego lub przyspiesza powrót do zdrowia po doświadczeniu tego syndromu.
Cel pracy:
Celem tej pracy jest analiza wybranych zasobów osobistych, takich jak cechy osobowości, pozytywny kapitał psychologiczny oraz inteligencja emocjonalna oraz ich wpływu na zwiększenie odporności na wypalenie zawodowe pracowników zawodów medycznych.
Skrócony opis stanu wiedzy:
Cechy osobowości takie jak ekstrawersja, sumienność, ugodowość, stabilność emocjonalna i otwartość na doświadczenia oraz wszystkie składowe pozytywnego kapitału psychologicznego (PsyCap), tj. poczucie sprawstwa, optymizm, nadzieja i rezyliencja, jak również inteligencja emocjonalna, w znaczący sposób wpływają na zwiększenie odporności pracowników zawodów medycznych na wypalenie zawodowe.
Podsumowanie:
Przegląd literatury dotyczącej wypalenia zawodowego w zawodach medycznych potwierdza związek zasobów osobistych, takich jak cechy osobowości, pozytywny kapitał psychologiczny i inteligencja emocjonalna, ze zwiększoną odpornością na to zjawisko. Dlatego też pomiar oraz rozwijanie tych zasobów u pracowników zawodów medycznych przyczyni się korzystnie do zmniejszenia występowania syndromu wypalenia zawodowego wśród pracowników służby zdrowia.
Introduction:
The issue of burnout in medical professions plays a crucial role in the research on professional burnout, since these professions are particularly prone to this phenomenon and require constant monitoring and interventions aimed at reducing its incidence. The presented study is a review and critical analysis of literature concerning professional burnout among medical professionals, and attempts at presenting selected personal resources, the development of which significantly reduces the probability of professional burnout or makes recovery quicker after experiencing the syndrome.
Aim of the study:
]The aim of the study is analysis of selected personal resources, including personality traits, positive psychological capital and emotional intelligence, and their influence on the enhancement of resistance to professional burnout in the medical professionals.
State of research. Personality traits, such as extraversion, conscientiousness, agreeability, emotional stability and openness, all components of positive psychological capital (PsyCap), including self-efficacy, optimism, hope and resilience, as well as emotional intelligence, significantly affect resistance to burnout in the medical professionals.
Conclusion:
A review of the literature concerning professional burnout in the medical professions confirms the relationship between some personal resources, including personality traits, positive psychological capital and emotional intelligence, with enhanced resistance to the phenomenon. Thus, measuring and developing the resources in the medical professionals will contribute to the reduction of burnout incidence in healthcare staff.
REFERENCJE (34)
1.
Heszen I, Sęk H. Psychologia Zdrowia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008.
2.
Berndt Ch. Tajemnica Odporności Psychicznej. Jak uodpornić się na stres, depresję i wypalenie zawodowe. Kraków: Wydawnictwo Uniwer-sytetu Jagiellońskiego, 2015.
3.
Wilczek-Rużyczka E. Wypalenie Zawodowe Pracowników Medycznych, Warszawa: ABC Wolters Kluwer business, 2014.
4.
Maslach Ch. Wypalenie w Perspektywie Wielowymiarowej. W: Sęk H (red.). Wypalenie Zawodowe – przyczyny i zapobieganie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.
5.
Pines AM. Wypalenie w perspektywie egzystencjalnej. W: Sęk H (red.). Wypalenie Zawodowe – przyczyny i zapobieganie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.
6.
Alarcon G, Eschleman KJ, Bowling NA. Relationship between personality variables and burnout: A meta-analysis. Work Stress. 2009; 23(3), July-September 2009: 244–263.
7.
Magnano P, Paolillo A, Barrano C. Relationship between Personality and Burn-out: An Empirical Study with Helping Professions’ Workers. Int J Humanit Soc Sci. 2015; (1): 10–19.
8.
Storm K, Rothmann S. The Relationship between Burnout, Personality Traits and Coping Strategies in a Corporate Pharmaceutical Group. SA J Ind Psychol. 2003; 29(4): 35–42.
9.
Qiao Z, Chen L, Chen M, Guan X. Prevalence and factors associated with occupational burnout among HIV/AIDS healthcare workers in China: a cross-sectional study. BMC Public Health. 2016; (16): 335.
10.
Shimizutani M, Odagiri Y, Ohya Y, Shimomitsu T. Relationship of Nurse Burnout with Personality Characteristics and Coping Behaviours. Ind Health. 2008; (46): 326–335.
11.
Zellars KL, Perrewe PL, Hochwarter WA. Burnout in healthcare: The role of the five factors of personality. J Appl Soc Psychol. 2000; 30(8): 1570–1598.
12.
Luthans F, Youssef CM, Avolio BJ. Psychological Capital: developing the human competitive edge. New York: Oxford University Press, 2007.
13.
Lorenz T, Beer C, Pütz J, Heinitz K. Measuring Psychological Capital: Construction and Validation of the Compound PsyCap Scale (CPC-12). PLos One. 2016; 11(4):e0152892.
14.
Bandura A. Self-efficacy Mechanism in Human Agency. Am Psycho¬logist. 1982; (37): 122–147.
15.
Strajkovic AD, Luthans F. Social Cognitive Theory and self-efficacy: Going beyond traditional motivational and behavioural approaches. Organ Dyn. 1998; 26(4): 429–439.
16.
Wilczek-Rużyczka E. Stres jako jedna z przyczyn zespołu wypalenia zawodowego. W: Wypalenie Zawodowe Pracowników Medycznych. Warszawa: ABC Wolters Kluwer business, 2014.
17.
Seligman MEP, Learned Optimism. New York: Pocket Books, 1998.
18.
Luthans F, Luthans KW, Luthans BC. Positive Psychological Capital: Beyond human and social capital. Bus Horiz. 2004; 47(1).
19.
Avey JB, Luthans F, Jensen SM. Psychological Capital a positive resource for combating employee stress and turnover. Human Res Manage. 2009; (48): 677–693.
20.
Luthans F. The Need for and meaning of positive organizational behaviour. J Organizational Behav. 2002; (23): 695–706.
21.
Tugade MM, Fredickson BL. Resilient Individuals Use positive Emotions to Bounce Back From Negative Emotional Experiences. J Pers Soc Psychol. 2004; 86(2): 320–333.
22.
Bitmis MG, Ergeneli A. How psychological capital influences burnout: The mediating role of job insecurity. Procedia Soc Behav Sci. 2015; (207): 363–368.
23.
Fu J, Sun W, Wang Y, Yang X, Wang L. Improving job satisfaction of Chinese doctors: the positive effects of perceived organizational support and psychological capital. Public Health. 2013; I (27): 946–951.
24.
Spence H, Laschinger K, Fida F. New nurses burnout and workplace wellbeing: The influence of authentic leadership and psychological capital. Burn Res. 2014; (1): 19–28.
25.
Liu L, Chang Y, Fu L, Wang J, Wang L. The mediating role of psychological capital on the association between occupational stress and depressive symptoms among Chinese physicians: a cross-sectional study. BMC Public Health. 2012; (12): 219.
26.
Goleman D. Inteligencja Emocjonalna. Poznań: Media Rodzina, 2007.
27.
Por J, Barriball L, Fitzpartick J, Roberts J. Emotional Intelligence: Its relationship to stress, coping, well-being and professional performance in nursing students. Nurse Educ. Today. 2011; (31): 855–860.
28.
Nastasa LE, Farcas AD. The Effect of Emotional Intelligence on Burnout in Healthcare Professionals. Procedia Soc Behav Sci. 2015; (187): 78–82.
29.
Olson K, Kemper KJ, Mahan JD. What Factors Promote Resilience and Protect Against Burnout in First-Year Pediatric and Medicine-Pediatric Residents? J Evid Based Complementary Altern Med. 2015: 1–7.
30.
Mikolajczak M, Menil C, Luminet O. Explaining the protective effect of trait emotional intelligence regarding occupational stress: Exploration of emotional labour process. J Res Pers. 2007; (41): 1107–1117.
31.
Beauvais AM, Brady N, O’Shea ER, Quinn Griffin MT. Emotional Intelligence and nursing performance among nursing students. Nurse Educ Today. 2011; (31): 396–401.
32.
Kaur D, Sambasivan M, Kumar N. Impact of emotional intelligence and spiritual intelligence on the caring behaviour of nurses: a dimension-level exploratory study among public hospitals in Malaysia. Appl Nurse Res. 2015; (28): 293–298.
33.
Sablik Z, Samborska-Sablik A, Drożdż J. Universality pf physicians’ burnout syndrome as a result of experiencing difficulty in relationship with patients. Arch Med Sci. 2013; 9(3): 398–403.
34.
Heffernan M, QuinnGriffin MT, McNulty R, Fitzpatrick J. Self-compassion and emotional intelligence in nurses. Int J Nurse Pract. 2010; (16): 366–373.