PL EN
PRACA ORYGINALNA
Współpraca pielęgniarek szkolnych z nauczycielami wychowania fizycznego w zakresie promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej
 
Więcej
Ukryj
1
Samodzielna Pracownia Socjologii Medycyny Katedry Nauk Humanistycznych WPiNoZ UM w Lublinie
 
2
Katedra Onkologii i Środowiskowej Opieki Zdrowotnej UM w Lublinie
 
3
Studenckie Koło Naukowe Katedry Onkologii i Środowiskowej Opieki Zdrowotnej WPiNoZ UM w Lublinie
 
4
Katedra Onkologii i Środowiskowej Opieki Zdrowotnej UM w Lublinie
 
 
Autor do korespondencji
Renata Bogusz
Samodzielna Pracownia Socjologii Medycyny Katedry Nauk Humanistycznych WPiNoZ UM w Lublinie
 
 
Med Og Nauk Zdr. 2013;19(4):413-419
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie:
Współpraca pielęgniarek szkolnych z nauczycielami wychowania fizycznego stanowi jeden z podstawowych elementów warunkujących skuteczną realizację promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej wśród dzieci i młodzieży. Zgodnie z nową podstawą programową kształcenia ogólnego, to nauczycielowi wychowania fizycznego przypada rola głównego realizatora szkolnej edukacji zdrowotnej, a pielęgniarka środowiska nauczania i wychowania powinna być jednym z jego najbliższych współpracowników.

Cel pracy:
Celem pracy było określenie zakresów współpracy pielęgniarek szkolnych i nauczycieli wychowania fizycznego w realizacji promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej po wprowadzeniu nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego.

Materiał i metody:
Badania sondażowe przeprowadzono w 2011 roku wśród 95 nauczycieli wychowania fizycznego zatrudnionych w szkołach podstawowych, gimnazjach i liceach ogólnokształcących na terenie Lublina i Świdnika. Uzyskany materiał poddano analizie statystycznej.

Wyniki:
Na podstawie badań stwierdzono między innymi, że nauczyciele wychowania fizycznego bardzo dobrze oceniają współpracę z pielęgniarką szkolną (51,61%). Zdaniem 96,8% respondentów, taka współpraca jest niezbędna do realizacji szkolnej edukacji zdrowotnej. Najczęstsze obszary współdziałania tych grup zawodowych to: pierwsza pomoc przedmedyczna (75,8%) oraz profilaktyka wypadków i urazów (64,2%). Realnie, systematyczna współpraca najczęściej dotyczy kwalifikowania uczniów do zajęć z w-f (74,7%) lub ma miejsce w sytuacji, kiedy nauczyciel przyprowadza uczniów do gabinetu pielęgniarskiego (69,5%).

Wnioski:
Nauczyciele wychowania fizycznego świadomi są konieczności i znaczenia współpracy z pielęgniarką szkolną w zakresie edukacji zdrowotnej. Niestety, okoliczności realizacji tych działań, ich zakres i częstotliwość nie dają obecnie szans na uzyskanie zadawalających efektów.


Introduction:
The cooperation between school nurses and Physical Education teachers constitutes one of the basic elements conditioning an efficient realization of health promotion and health education among children and teenagers. According to the new General Education curriculum, it is the Physical Education teacher who plays a major role in inculcating school health education, whereas a nurse (i.e., a community health nursing educator) should be one of his closest co-workers.

Aim:
The aim of the dissertation was to determine the scope of cooperation between school nurses and Physical Education teachers in the implementation of health promotion and health education after adopting the new General Education curriculum.

Material and Methods:
Opinion surveys were carried out in 2011 among 95 Physical Education teachers employed in primary schools, junior high schools and comprehensive high schools in the area of Lublin and Świdnik. The obtained material was subjected to statistical analysis.

Results:
Based on research it has been ascertained that, among others, Physical Education teachers very positively assess the cooperation with a school nurse (51.6%). In the opinions of 96.8% of the respondents, the above-mentioned cooperation is indispensable for the fruition of school health education. The most frequent areas of cooperation between the two professions are: pre-medical first aid (75.8%) as well as accident and injury prevention (64.2%). In real terms, systematic cooperation refers mainly classifying the pupils into Physical Education classes (74.7%), or it occurs in a situation where a teacher brings the pupils to a school nurse room (69.5%).

Conclusions:
Physical Education teachers are aware of the value and inevitability of the cooperation with a school nurse in a sphere of health promotion and health education. Unfortunately, the circumstances in which the efforts are implemented, as well as their range and frequency, do not presently have the opportunity to achieve gratifying results.

REFERENCJE (28)
1.
Demel M. O co i po co pytamy historię. W: Zdrowie. Kultura Zdrowotna, Edukacja. Perspektywa społeczna i humanistyczna. Tom III. Lisicki T, (red.). Gdańsk: AWFiS w Gdańsku; 2009: 13–15.
 
2.
Fedyn B. Wychowanie do zdrowia i nauczanie zdrowia w praktyce szkolnej. Koncepcja, modele realizacji, uwarunkowania organizacyjne. W: Zdrowie, Kultura Zdrowotna, Edukacja. Perspektywa społeczna i humanistyczna. Tom V. Lisicki T, (red.). Gdańsk: AWFiS w Gdańsku; 2010: 59–69.
 
3.
Syrek E. Promocja zdrowia poprzez edukację zdrowotną w systemie kształcenia ogolnego dzieci i młodzieży – wspołczesna potrzeba i konieczność. W: Zdrowie. Kultura Zdrowotna, Edukacja. Perspektywa społeczna i humanistyczna. Tom III. Lisicki T, (red.). Gdańsk: AWFiS w Gdańsku; 2009: 17–24.
 
4.
Woynarowska B. Historia edukacji zdrowotnej w podstawach programowych kształcenia ogolnego 1997 – 2009. W: Zdrowie, Kultura Zdrowotna, Edukacja. Perspektywa społeczna i humanistyczna. Tom III. Lisicki T, (red.). Gdańsk: AWFiS w Gdańsku; 2009: 29–40.
 
5.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej. DZ.U.09.211.1642.
 
6.
Smith C, Roberts C, Nutbeam D, Macdonald G. The health promoting school: progress and future challenges in Welsh secondary schools. Health Promotion International. 1992; 3: 171–179.
 
7.
Moon AM, Mullee MA, Rogers L, Thompson RL, Speller VP, Roderick P. Helping schools to become health-promoting environments – an evaluation of the Wessex Healthy Schools Award. Health Promotion International. 1999; 2: 111–122.
 
8.
Better Schools through Health: The 3rd European Conference on Health Promoting Schools, 15–17 June 2009, Vilnius, Lithuania, 15–17. Vilnius 2009; Lithuania: 67–68.
 
9.
Kulmatycki L. Edukacja zdrowotna w szkole polskiej 2009-uwagi krytyczne. W: Zdrowie, Kultura Zdrowotna, Edukacja. Perspektywa społeczna i humanistyczna. Tom III. Lisicki T, (red.). Gdańsk: AWFiS w Gdańsku; 2009: 25–28.
 
10.
Woynarowska B. Edukacja zdrowotna w szkole. W: Zdrowie i szkoła. Woynarowska B, (red.). Warszawa: PZWL; 2000: 417–443.
 
11.
Woynarowska B. Edukacja prozdrowotna w szkole. Lider 1993; 6: 3–11.
 
12.
Charzyńska-Gula M. Szkolna edukacja zdrowotna jako element strategii działań na rzecz zdrowia publicznego. Lublin: LIBER; 2001.
 
13.
Woynarowska B. Edukacja zdrowotna – podstawy teoretyczne i metodyczne. W: Edukacja zdrowotna. Podręcznik akademicki. Woynarowska B, (red.). Warszawa: PWN; 2007: 17–266.
 
14.
Woynarowska B, Małkowska A. Środowisko fizyczne i społeczne szkoły oraz działania w zakresie edukacji zdrowotnej, profilaktyki i promocji zdrowia w ocenie dyrektorow szkoł. W: Środowisko psychospołeczne szkoły i przystosowanie szkolne a zdrowie i zachowania zdrowotne uczniow w Polsce. Woynarowska B, (red.). Warszawa: Katedra Biomedyczne Podstawy Rozwoju i Wychowania, Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Warszawskiego; 2003: 133–162.
 
15.
Charzyńska-Gula M. Skuteczność szkolnej edukacji zdrowotnej i szanse na jej osiągnięcie w obecnej podstawie programowej kształcenia ogolnego. W: Zdrowie, Kultura Zdrowotna, Edukacja. Perspektywa społeczna i humanistyczna. Tom III. Lisicki T, (red.). Gdańsk: AWFiS w Gdańsku; 2009: 59–64.
 
16.
Książek P, Herda J, Pawka B, Dreher P, Włoch K. Edukacja zdrowotna jako istotny standard w profilaktycznej opiece zdrowotnej nad uczniami w środowisku nauczania i wychowania w wojewodztwie lubelskim. Zdrowie Publiczne 2008; 118 (4): 403–405.
 
17.
Kann L,. Telljohann SK, Wooley SF. Health Education: Results From the School Health Policies and Programs Study 2006. Journal of School Health 2007; (77), 8: 408–434.
 
18.
Bogusz R. Zapotrzebowanie na szkolną edukację zdrowotną wśród wiejskich gimnazjalistow. Zdrowie Publiczne 2003; 113 (1/2): 131–134.
 
19.
Cylkowska-Nowak M. Kontrowersyjne aspekty promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej. W: Ciało i zdrowie w społeczeństwie konsumpcji. Melosik M, (red.). Toruń – Poznań: Wyd. Edytor; 1999: 35–51.
 
20.
Krajewska M, Grabowska H, Grabowski W. The health education in the opinion of the high school teachers. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin 2005; (60) 3: 97–101.
 
21.
Nowak P. Model edukacji zdrowotnej w polskiej szkole w opiniach nauczycieli. Hygeia Public Health 2012; 2: 207–210.
 
22.
Lisicki T, Wilk B. Nauczyciele o swoich możliwościach realizacji programu edukacji prozdrowotnej na przykładzie byłego województwa gdańskiego. Gdańsk: AWF w Gdańsku; 1999: 55–57.
 
23.
Walas L, Kachaniuk H, Pelc J, Fidecki W, Sadurska A, Wysokiński M, Stanisławek A. School community nurses’ satisfaction with the work they do. Zdrowie Publiczne. 2007; 117(1): 36–39.
 
24.
Nagorski-Johnson A. School Health Partnering for Health Education: Pairing Clinical Students With School Nurses. Journal for Specialists in Pediatric Nursing 2008; (13), 1: 53–55.
 
25.
Leńczuk-Gruba A, Kobos E, Wrońska I. Przyczyny utrudnionej realizacji edukacji zdrowotnej w szkole w opinii pielęgniarek środowiska nauczania i wychowania. Problemy pielęgniarstwa 2007; (15) 4: 217–222.
 
26.
Piątek A, Koszołko M. Efektywności edukacji zdrowotnej realizowanej przez pielęgniarki w środowisku nauczania i wychowania. Zdrowie Publiczne 2003; 113 (1/2): 148–152.
 
27.
Wrona-Wolny W, Makowska B. Opinie studentow – przyszłych nauczycieli wychowania fizycznego dotyczące realizowanych przez nich zajęć z edukacji zdrowotnej w szkole. Hygeia Public Health 2011; 4: 477–483.
 
28.
Woynarowska B. Przygotowanie nauczycieli wf do realizacji edukacji zdrowotnej. Opinie nauczycieli akademickich. Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne 2008; 10:4–8.
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top