PRACA PRZEGLĄDOWA
Wpływ zmian klimatycznych na występowanie
wybranych chorób zakaźnych
Więcej
Ukryj
1
Katedra Higieny Zwierząt i Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
Med Og Nauk Zdr. 2017;23(2):152-157
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel pracy:
Polska, podobnie jak duża część Europy, leży w strefie klimatu umiarkowanego. Większość danych dotyczących klimatu pochodzi z obserwacji temperatury. Prawdopodobnie wzrost średniej temperatury powietrza będzie coraz bardziej odczuwalny, a tym samym możliwy jest wzrost zapadalności na niektóre choroby zakaźne. Celem pracy
jest zaprezentowanie zarysu klimatu Polski, jak również klimatu Europy, przedstawienie zależności między zachodzącymi zmianami klimatycznymi a występowaniem chorób zakaźnych.
Skrócony opis stanu wiedzy:
W klimacie umiarkowanym najwięcej przypadków zachorowań na choroby układu oddechowego zostaje odnotowywanych podczas zimnych, suchych zim o małym usłonecznieniu. Prawdopodobnie zmiany klimatu mogą stać się poważnym zagrożeniem dla zdrowia na świecie w XXI wieku. Do ważnych czynników środowiskowych
wpływających na patogeny są temperatura, opady i wilgotność powietrza. Niektóre choroby zakaźne mają tendencje do cykliczności sezonowej, która może zostać wytłumaczona jako wpływ klimatu. Pomimo trudności w przedstawieniu wpływu klimatu na choroby zakaźne, obserwuje się postępy w ocenie wpływu na nie nieproporcjonalnego zwiększenia temperatury zimą, jak również zwiększonego natężenia i częstości występowania zjawisk pogodowych.
Podsumowanie:
Klimat zmienia się zarówno w Europie, jak i na całym świecie, prawdopodobnie w niektórych środowiskach te zmiany będą bardziej odczuwalne. Klimat wpływa na środowisko, gospodarza oraz na patogeny. Niektóre choroby zakaźne są bardzo wrażliwe na zmiany klimatu, takie jak temperatura i wilgotność. Konsekwencje zmian klimatu są trudne do
ocenienia, ale również nieuniknione, należy się spodziewać, że zmiany klimatu staną się poważnym zagrożeniem dla ludzkości
Introduction and objective:
Poland, similar to a large part of Europe, lies in the zone of moderate climate, and most of the data concerning climate originates from the observation of temperature. An increase in the mean air temperature will probably be more perceptible and, consequently, an increase in morbidity due to some infectious diseases is possible. The objective of the study is the presentation of an outline of the climate in Poland and Europe, and to demonstrate the relationship between the ongoing climatic changes and infectious diseases.
Brief description of the state the knowledge:
In moderate climate, the largest number of cases of respiratory diseases are
recorded during the occurrence of cold, dry winters with low insolation. In the 21st century, climatic changes will probably become a serious health risk worldwide. Temperature, precipitation and humidity are important environmental factors affecting the pathogens. Some infectious diseases show a tendency towards seasonal cyclical patterns, which may be explained by the effect of climate. Despite difficulties in presenting the impact of climate on infectious diseases, progress takes place in assessment of the effect of disproportionate increase in winter temperatures, increased intensity and frequency of weather phenomena.
Summing up:
Climate changes are observed both in Europe and worldwide, and probably in some environments these changes will be more perceptible. Climate exerts an effect on the environment, host, and pathogens. Some infectious diseases are very sensitive to changes in climate, such as temperature and humidity. The consequences of climate change are difficult to assess, but also inevitable, and possibly climate change will become a serious threat to humans
REFERENCJE (37)
1.
Przybylak R. Zmiany klimatu Polski i Europy w ostatnich stuleciach. Kosmos. Probl Nauk Biol. 2008; 57, 3–4(280–281): 195–208.
2.
Starkel L. Globalne ocieplenie i zmiany towarzyszące – analogi z prze¬szłości. Kosmos. Probl Nauk Biol. 2008; 57, 3–4(280–281): 183–193.
3.
Climate change and human health: risk and responses. WHO Geneva. 2003; pp.103–132.
4.
Semenza J C, Menne B. Climate change and infectious disease in Europe. The Lancet Inf Dis. 2009; 9(6): 365–375.
5.
Costilla-Esquivel A, Corona-Villavivencio F, Velasco-Castanon JG, Medina-De La Garza CE, Martinez-Villarreal RT, Cortes-Hernandez DE, Ramirez-Lopez LE, Gonzalez-Farias G. A relationship between acute respiratory illnesses and weather. Epidemiol Infect. 2014; 142(7): 1375–1383.
6.
Ziemlińska E, Płatek R, Skup M. Obłaskawione wirusy w służbie nauki i medycyny. Kosmos Probl Nauk Biol. 2011; 60, 3–4(292–293): 357–371.
7.
Woś A. Klimat Polski w drugiej połowie XX wieku. Wyd. Nauk. UAM. Poznań. 2010.
8.
Kożuchowski K. Meteorologia i klimatologia. PWN, Warszawa, 2009.
9.
Żmudzka E. Współczesne zmiany klimatu. Acta Agroph. 2009; 13(2): 555–568.
10.
Kumaresan J, Sathiakumar N. Climate change and its potential impact on health: a call for integrated action. Bull World Health Organization. 2010; 88: 163.
11.
Clegg JC. Influence of climate change on the incidence and impact of arenavirus disease: a speculative assessment. Clin Microbiol Infect. 2009; 15(6): 504–509.
12.
Kaffenberger BH, Sheltar D, Norton S, Rosenbach M. The effect of climate change skin disease in North America. J Acad Dermatol. 2017; 76(1): 140–147.
13.
Wu X, Lu Y, Zhou S, Chen L, Xu B. Impact of climate change on human infectious diseases: Empirical evidence and human adaptation. Environ Int. 2016; 2016; 86: 14–23.
14.
Bezirtzoglou C, Dekas K, Charvalos E. Climate changes, environment and infection: Facts, scenarios and growing awareness from the public health community within Europe. Anaerobe. 2011; 17: 337–340.
15.
Epstein PR. Climate change and emerging infectious diseases. Microbes Infect. 2001; 3(9): 747–754.
16.
Lafferty K D, Mordecai E A. The rise and fall of infectious disease in a warmer world. F1000 Res. 2016; 5(F1000FacultyRev): 2040.
17.
Wierzbicka-Woś A, Tokarz-Deptuła B, Deptuła W. Układ odpornościo¬wy a wirus grypy. Postępy Hig Med Dosw. 2015; 69: 214–220.
18.
Zagrożenia okresowe występujące w Polsce. Wydział Analiz i Prognoz Biura Monitorowania i Analizy Zagrożeń RCB. Wrzesień 2010.
19.
Sundell N, Andersson LM, Brittain-Lang R, Lindh M, Westin J. A four year seasonal survey of the relationship between outdoor climate and epidemiology of viral respiratory tract infection in a temperature cli¬mate. J Clin Virol. 2016; 84: 59–63.
20.
Iwańczak B. Zróżnicowanie przestrzenne zagrożenia grypą w Polsce. Prace i Studia Geograficzne. 2015; 57: 127–144.
21.
Wijaszka T, Truszczyński M. Zagrożenia zdrowia człowieka ze strony drobnoustrojów zoonotycznych. Nauka. 2010; 4: 61–67.
22.
Mirski T, Bartoszcze M, Bielawska-Drozd A. Impact of climate change on infectious diseases. Polish J Environl Stud. 2012; 21(3): 525–532.
23.
Mellor JE, Levy K, Zimmerman J, Elliott M, Bartram J, Carlton E, Clasen T, Dillingham R, Eisenberg J, Guerrant R, Lantagne D, Mihelcic J, Nelson K. Planning for climate change: The need for mechanistic systems based approaches to study climate change impacts on diarrheal diseases. Sci Total Environ. 2016; 1(548–549): 82–90.
24.
Levy BS, Patz JA. Climate change, human rights, and social justice. Ann Glob Health. 2015; 81(3): 310–312.
25.
Ahmed T, Scholz M, Al-Faraj F, Niaz W. Water-related impacts of climate change on agriculture and subsequently on public health: a review for generalists with particular reference to Pakistan. Int J Environ Res Public Health. 2016; 13, 1051.
26.
Na W, Lee KE, Myung HN, Jo SN, Jang JY. Incidences of waterborne and foodborne diseases after meteorologic disasters in South Korea. Ann Glob Health. 2016, 82: 848–857.
27.
Paul M. Dur brzuszny niedocenianym zagrożeniem zdrowotnym dla Polaków podróżujących do krajów strefy tropikalnej. Probl Hig Epi¬demiol. 2013; 94(4): 701–709.
28.
Mączka I, Tylewska-Wierzbanowska S. Cykl krążenia krętków Borrelia burgdorferi w środowisku. Post Mikrobiol. 2010; 49; 25–32.
29.
Zygner W. Borelioza u psów. Życie Wet. 2008; 83(10): 816–818.
30.
Paul M, Mrówka K, Stefaniak J. Wpływ uwarunkowań geograficzno-środowiskowych oraz czynników behawioralnych na występowanie malarii importowanej do Polski przez turystów i misjonarzy powracających z krajów strefy tropikalnej. Probl Hig Epidemiol. 2014; 95(2): 256–267.
31.
Bollino G. Gorączka Zachodniego Nilu i japońskie zapalenie mózgu. Wiad Zoot. 2009; 47(4): 11–22.
32.
Popiel M, Sygitowicz G, Laskus T. Wirus Zachodniego Nilu. Post Mi¬krobiol. 2014; 53(4): 335–344.
33.
Gliński Z, Kostro K. Czy jest możliwe zakażenie zwierząt domowych wirusem Zika? Życie Wet. 2016; 91(4): 228–231.
34.
Pomorska D, Kuchar E. Zakażenie wirusem Zika – nowe zagrożenie epidemiczne. Pediatr Med Rodz. 2016; 12(2), 150–156.
35.
Rossati A. Global warming and its health impact. Int J Occup Environ Med. 2017; 8: 7–20.
36.
Anyamba A, Linthicum KJ, Tucker CJ. Climate-disease connections: Rift Valley fever in Kenya. Cad. Saúde Pública, Rio de Janeiro, 17(Su¬plemento): 133–140, 2001.
37.
Gliński Z, Kostro K. Gorączka Doliny Rift. Życie Wet. 2009; 84(11): 885–887.