PRACA PRZEGLĄDOWA
Wpływ spożycia kawy na organizm człowieka
Więcej
Ukryj
1
Zakład Alergologii i Zagrożeń Środowiskowych, Instytut Medycyny Wsi w Lublinie
2
Zakład Promocji Zdrowia, Żywności i Żywienia, Instytut Medycyny Wsi w Lublinie
3
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
4
Zakład Informatyki i Statystyki Zdrowia, Instytut Medycyny Wsi w Lublinie
Med Og Nauk Zdr. 2012;18(1):71-76
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel pracy:
Właściwości kawy jako popularnego napoju sporządzanego z nasion kawowca są nadal nie do końca poznane i sprecyzowane. Zwolennicy tego napoju cenią go nie tylko za powszechnie znane właściwości pobudzające, ale również doszukują się w nim wpływu na poprawę nastroju oraz formy, jednak negatywne oddziaływanie na różnego rodzaju procesy fizjologiczne, nie pozwala na spożywanie kawy bez ograniczeń. Celem prezentowanej pracy jest przedstawienie aktualnych informacji na temat oddziaływania kawy na organizm ludzki.
Skrócony opis stanu wiedzy:
Słowo „kawa” według danych literaturowych wywodzi się z etiopskiej prowincji Kaffa, choć według innych źródeł pochodzi z tureckiego określenia wina, czyli „qavah” lub „kahve”. Pierwsze plantacje kawy pojawiły się w 575 r. n.e. na Wyżynie Abisyńskiej i Półwyspie Somalijskim. Picie kawy zostało zapoczątkowane przez Arabów między XI a XII wiekiem. Kawa aktualnie jest uznawana za jeden z najpopularniejszych napojów spożywanych codziennie przez większość Polaków. Positivelly Coffee Programme, podjęty przez ICO (International Coffee Organisation – Międzynarodowa Organizacja Kawy) wspólnie z Instytutem Informacji Naukowej o Kawie prowadzi szereg badań naukowych, z których wy- nika, że umiarkowane picie kawy jest w pełni bezpieczne i w żadnym wypadku nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. Jednak według innych autorów picie kawy nie jest do końca bezpieczne, dlatego w bieżącym piśmiennictwie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, czy kawa posiada tylko korzystne, czy wręcz niebezpieczne właściwości.
Podsumowanie:
W artykule przedstawiono pozytywne i negatywne aspekty picia kawy oraz nakreślono zarys historyczny zwyczaju picia tego napoju na świecie
Introduction and state of knowledge:
The properties of coffee, the popular drink prepared from coffee plant seeds, are still poorly understood and clarified. Scientists’ opinion about the effects of coffee components on human health are still divided. Proponents appreciate coffee not only for its well-known stimulant properties, but also seek an impact on improving mood and form. However, through the negative impact on different physiological processes, coffee cannot be drunk without any restrictions. The aim of the work is to present information on the impacts the components of coffee on human health. Short description: The word ‘coffee’ comes from the Ethiopian province of Kaffa, but according to other sources comes from Turkish wine – ‘qavah’ or ‘kahve’”. The first coffee plantations appeared in 575 AD in Abyssinia and the Horn of Africa. Coffee drinking was initiated by the Arabs between the 11th and 12th centuries. Coffee is currently considered one of the most popular drinks consumed every day by the majority of Poles. The Positively Coffee Programme, undertaken by the International Coffee Organisation ICO), together with the International Coffee Science Association, conducted a number of scientific studies which show that moderate coffee drinking is completely safe, and under no circumstances pose a threat to health. According to other authors, however, drinking coffee is not completely safe. In the current literature, there is no clear statement that coffee has only beneficial or dangerous properties.
Summary:
In this article, the positive and negative aspects of this drink are presented, together with an outline of the historical background of the habit of coffee drinking in the world.
REFERENCJE (62)
1.
Kosicka T, Kara-Perz H, Głuszek J. Kawa – zagrożenie czy ochrona. Przew Lek. 2004; 9: 78-83.
2.
Lenart B. Na kawowym szlaku. Przegl Gastronomiczny. 2006; 7-8: 32.
3.
Fiedoruk A. Kawa bez tajemnic. Instytut Wydawniczy Kreator 2004; 10-50: 105-170.
5.
Jakubowski Z. Znaczenie używek w krajach rozwijających się. Zesz Nauk SGGW: Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej 2000; 38: 113-123.
6.
Zawadzka- Ben Dor R. Nescafe ma już 70 lat. Przegląd Piekarski i Cukierniczy. 2008; 10: 104-105.
8.
Matysiak R. Rynek kawy i preferencje nabywcze jej konsumentow. Roczniki Naukowe Stowarzyszenie Ekonomistow Rolnictwa i Agrobiznesu. 2005; 3: 108-112.
9.
Zawadzka–Ben Dor R. Afrykańskie aromaty. Przemysł Piekarski i Cukierniczy. 2007; 10: 86-87.
10.
Votavovai L, Voldrich M, Sevciki R, Cizkovai R, Mlejnecka J, Stolar M, Fleismani T. Changes of Antioxidant Capacity of Robusta Coffee during Roasting. Czech J Food Science. 2009; 27: S49-S52.
11.
Zgodka A, Lenart A. Wpływ składu surowcowego na właściwości mechaniczne kawy palonej mielonej. Inż Rol. 2005; 9: 419 427.
12.
Bonenberg K. Fenomen brunatnego ziarna? Aura. 2007; 3: 31-34.
13.
Sargeant S. Kawowe panaceum. Przegl Gastronomiczny 2005; 2: 29.
14.
Wasilewski D. Kawowy test. Przegl Gastronomiczny. 2004; 3: 44.
15.
Bawa S. Kawa i herbata używka globalna. Cz.1: Występowanie kofeiny i jej spożycie w Polsce. Bezpieczeństwo i higiena żywności. 2008a; 11: 12-15.
16.
Patchanee B, Jehanno E, Savage GP. Total, soluble and insoluble oxalate content of bran products. JFAE. 2009; 7: 204-206.
17.
Jarosz M, Wierzejska R, Mojska H, Świderska K, Siuba M. Zawartość kofeiny w produktach spożywczych. Bromatologia. Chemia. Toksykologia. 2009; 3: 776-781.
18.
Hoppe B. Pierwotne i wtórne hiperksalurie. Dziecięca Klinika Uniwersytecka w Kolonii 2003.
19.
Brzeziński E. Oxalate content of selected foods. University of California 2002, 20-31.
20.
Sperkowska B, Bazylak G. Ocena zawartości rozpuszczalnych szczawianów w herbatach zielonych i popularnych naparach ziołowych. Bromat Chem Toksykol. – XLIII. 2010b; 2: 130-137.
21.
Sperkowska B, Bazylak G. Zawartość szczawianow w preparatach ziołowych o działaniu uspokajającym, odstresowującym i wspomagającym leczenie skutkow stresu. Bromat Chem Toksykol. – XLIII. 2010a; 2: 240-248.
22.
Savage G, Vanhanen L, Mason SM, Ross AB. Effect of Cooking on the Soluble and Insoluble Oxalate Content of Some New Zealand Foods. J Food Comp Anal 2000; 13(3): 201-206.
23.
Savage G. Bioavailability of soluble oxalate from tea and the effect of consuming milk the tea. EJCN 2003; 57: 415-419.
24.
Hoppe B. Pierwotne i wtórne hiperksalurie. Dziecięca Klinika Uniwersytecka w Kolonii.
25.
Sikora P, Unruh GE, Beck B, Feldkotter M, Zajaczkowska M, Hesse A, Hoppe B. Oxalate absorption in children with idiopathic calcium oxalate urolithiasis or primary hyperoxaluria. Kidney Int. 2008; 73(10): 1180-1181.
26.
Savage G. Bioavailability of soluble oxalate from tea and the effect of consuming milk the tea. EJCN. 2003; 57: 415-419.
27.
Bonenberg K. W słowniku przyrody – kwas szczawiowy. Aura. 2008; 5: 34-35.
28.
Siener R, Ebert D, Nicolay C, Hesse A. Dietary risk factors for hyperoxaluria in calcium oxalate stone formers. Kidney International. 2003; 63: 1037-1043.
29.
Wierzbicka B, Kuskowska I. Wpływ wybranych czynnikow na zawartość witaminy C w warzywach. Hortorum Cultus 2002; 1(2): 5-49.
30.
Massey L. Safety of vitamin C. Am Clin Nutr. 2005A; 82(2): 488.
31.
Massey L, Palmer RG, Horner HT. Oxalate content of soybean seeds (Glycine max: Leguminosae), soy foods, and other edible legumes. J Agric Food Chem. 2001; 49(9): 4260-4262.
32.
Gasińska A, Gajewska D. Tea and coffee as the main sources of oxalate in diets of patients with kidley oxalate stones. Rocz Państw Zakł Hig. 2007; 1: 65.
33.
Charrier M, Savage GP, Vanhanen L. Oxalate content and calcium binding capacity of tea and herbal teas. Asia Pacific J Clin Nutr. 2002; 11: 298-30.
34.
Tiselius TH. Epidemiology and medical management of stone disease. Br J Urol. 2003; 91: 758-767.
35.
Porena M, Guiggi P, Micheli C. Prevention of stone disease. Urol Int. 2007; 79(1): 37-46.
36.
Assimos D, Holmes R. Role of diets in the therapy of urolithiasis. Urol Clin North Am. 2000; 27: 255.
37.
Milczarek-Szałkowska H. Rośliny lecznicze i właściwościowa dieta w leczeniu kamicy nerkowej. Wiadomości zielarskie. 2000; 9: 2-3.
38.
Curhan G, Willett WC, Speizer FE, Spiegelman D, Stampfer MJ. Comparison of dietary calcium with supplemental calcium and other nutrients as factors affecting the risk for kidney stones in women. Ann Intern Med. 2008; 126: 497-504.
39.
Holmes R, Kennedy M. Total and soluble oxalate contents in Thai vegetables, cereal grains and legume seeds and their changes after cooking. Kidney Int. 2000; 57(4): 1662-1667.
40.
Patchaee B. Total, soluble and insoluble oxalate content of bran products. J Food Agric Environ. 2009; 7: 204-206.
43.
Massey L, Horner HT, Cervantes-Martinez T, Healy R. Oxalate and phytate concentrations in seeds of soybean cultivars [Glycine max (L.) Merr.]. J Agric Food Chem. 2005B; 5(20): 7868-7870.
44.
Sperkowska B, Bazylak G. Zawartość szczawianow w preparatach ziołowych o działaniu uspokajającym, odstresowującym i wspomagającym leczenie skutkow stresu. Bromatologia. Chemia. Toksykologia. – XLIII. 2010A; 2: 240-248.
45.
Holmes R, Goodman HO, Assimos DG. Contribution of dietary oxalate to urinary oxalate excretion. Kidney Int. 2001; 59: 270–276.
46.
Zheng G, Sayam K, Okubo T, Juneja LR, Oguni I. Anti-obesity effects of three major components of green tea, catechins, caffeine and theanine, in mice. In Vivo 2004;18:55-62. [Abstract/Free Full Text].
47.
Cheung WT, Lee CM, Ng TB. Potentiation of the antioipolytic effect of 2-chloroadenosine after chronic caffeine treatment. Pharmacology. 1988; 36: 331-9.
48.
Muroyama K, Murosaki S, Yamamoto Y, Odaka H, Chung HC, Miyoshi M. Anti-obesity effects of a mixture of thiamin, arginine, caffeine, and citric acid in non-insulin dependent diabetic KK mice. Nutr Sci Vitaminol. (Tokyo) 2003; 49: 56-63.
49.
Greenberg JA, Owen DR, Geliebter A. Decaffeinated Coffee and Glucose Metabolism in Young Men. Diabetes Care. 2010; 33: 278-280.
50.
Strandhagen E, Landaas S, Thelle DS. Folic acid supplement decreases the homocysteine increasing effect on filtered coffee. A randomized placebo-controlled study. Eur J Clin Nutr. 2003; 57(11): 1411-7.
51.
Yukawa GS, Mune M, Otani H, et al. Effects of coffe consumption on oxidative susceptibility of low-density lipoproteins and serum lipids levels in humans. Biochemistry. 2004; 69(1): 70-4.
52.
Ribeiro-Alves MA, Trugo LC, Donangelo CM. Use of oral contraceptives blunts the calciuric effect of caffeine in young adult women. J Nutr. 2003; 133 (2): 393-8.
53.
Kiel DP, Felson DT, Hannan MT, et al. Caffeine and the risk of hip fracture: the Framingham Study. Am J Epidemiol. 1990; 132: 675-84.
54.
Yanagimoto K, Ochi H, Lee KG, et al. Antioxidative activities of fractions obtained from brewed coffee. J Agric Food Chem. 2004; 52(3): 592-6.
55.
Ragonese P, Salemi P, Morgante L, et al. A case-control study on cigarette, alkohol, and coffee consumption preceding Parkinson’s disease. Neuroepidemiology. 2003; 22(5): 297-304,.
56.
Tan EK, Tan C, Fook-Chong SM, et al. Dose-dependent protective effect of coffee, tea, and smoking in Parkinson’s disease: a study in ethnic Chinese. J Neurol Sci. 2003; 216(1): 163-7.
57.
Potter JD (red.). Food, nutrition and prevention of cancer: a global perspective. Coffee, tea and other drinks. World Cancer Res Fund. Washington 1997: 467-72.
58.
Rakic V, Burke V, Beilin LJ. Effects of coffee on ambulatory blood pressure in older men and women. Hypertension. 1999; 33: 869-73.
60.
Brzeziński E. Oxalate content of selected foods. University of California 2002: 20-31.
61.
Sperkowska B, Bazylak G. Analiza zawartości szczawianow w naparach czarnych herbat i kaw dostępnych na polskim rynku. Nauka Przyr Technol. 2010C; 4: 42.
62.
Noonan, SC, Savage, GP. Oxalate content of foods and its effect on humans. Asia Pacific J Clin Nutr. 1999; 8: 64-67.