PL EN
PRACA ORYGINALNA
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel:
Pandemia COVID-19 ograniczyła pacjentom dostęp do świadczeń medycznych i mogła wpłynąć na decyzje dotyczące wezwań zespołów ratownictwa medycznego (ZRM) z powodu bólu. Celem pracy była analiza wyjazdów ZRM z powodu bólu w wybranym okresie pandemii.

Materiał i metody:
Analizowano wyjazdy ZRM w okresie od 1 marca do 31 grudnia 2020 roku pod kątem przyczyny bólu z uwzględnieniem sezonowości i rozkładu terytorialnego. Wyniki porównano z danymi sprzed pandemii, tj. z analogicznego okresu 2019 roku.

Wyniki:
W okresie od 1 marca do 31 grudnia 2020 roku wezwania ZRM z powodu bólu stanowiły 28% wszystkich zgłoszeń, których było 2 483 280, natomiast w 2019 roku 30% z ogólnej liczby 2 777 291 zgłoszeń. W porównaniu do 2019 roku odnotowano spadek liczby wezwań z powodu bólu pourazowego, bólu głowy, kręgosłupa/pleców i kończyn. Wzrosła liczba wezwań z powodu bólu brzucha, bólu w klatce piersiowej, bólu o innej lokalizacji, oparzeń oraz ukąszeń/użądleń. Najwięcej wezwań dotyczyło bólu pourazowego (37–39%), bólu w klatce piersiowej (25–27%) i bólu brzucha (22–23%). Największy odsetek wezwań odnotowano w 2020 roku w sierpniu (11%), zaś w 2019 roku – w czerwcu (10%), natomiast biorąc pod uwagę obszar, w obu latach przodowało województwo mazowieckie – interwencje w tym województwie stanowiły 13% wszystkich wezwań w 2020 roku oraz 14% w 2019 roku. Najmniej wezwań było: w 2020 roku – w kwietniu (8%), zaś w 2019 roku – w listopadzie (9%) oraz spośród województw – w opolskim (2%).

Wnioski:
1) Niezależnie od pandemii COVID-19, wezwania z powodu bólu o różnej lokalizacji stanowią ok. ⅓ wszystkich interwencji zespołów ratownictwa medycznego. 2) Liczba wyjazdów zespołów ratownictwa medycznego w początkowym okresie pandemii COVID-19 oraz w okresie największej liczby zachorowań zmniejszyła się w każdym województwie. 3) Najczęstszą przyczyną wezwań był ból wywołany urazami, ból w klatce piersiowej oraz ból jamy brzusznej.


Introduction and objective:
The Covid-19 pandemic limited patients' access to medical services and might have affected decisions regarding calls for emergency medical teams (EMT) due to pain. The aim of the study was analysis of EMT interventions due to pain during the selected period of the pandemic.

Material and methods:
EMT interventions during the period from 1 March- 31 December 2020 were analyzed in terms of the cause of pain, taking into account seasonality and territorial distribution. The results were compared with data from before the pandemic i.e. concerning the same period in 2019.

Results:
Analyzed calls accounted for 28% of the total 2,483,280 interventions in 2020 and 30% of the total 2,777,291 in 2019. Compared to 2019, a decrease was observed in the number of calls for post-traumatic pain, headache, spine/ back pain and extremities. In turn, an increase was noted in the number of calls for abdominal pain, chest pain, pain in other location, burns and bites/stings. Most calls were for post-traumatic pain (37%-39%), chest pain (25%-27%) and abdominal pain (22%-23%). The percentage of calls was the highest in August 2020 (11%), and in June 2019 (10%), in the Warsaw Province – 13% (14% in 2019), whereas the smallest number of calls were observed in April 2020 (8%), in November 2019 (9%), and in the Opole Province (2%).

Conclusions:
1) Regardless of the Covid-19 pandemic, calls due to pain at various sites account for about one-third of all emergency medical teams interventions. 2) The number of emergency medical teams interventions during the initial period of the Covid-19 pandemic and during the period of the highest number of cases decreased in each province. 3) The most common causes of calls were trauma-induced pain, chest pain, and abdominal pain.

Marzec L, Skotnica G, Sikora JP. Wpływ pandemii COVID-19 w Polsce na wyjazdy zespołów ratownictwa medycznego do pacjentów zgłaszających ból. Med Og Nauk Zdr. 2024; 30(3): 227–231. doi: 10.26444/monz/190265
 
REFERENCJE (26)
1.
Loeser JD, Treede RG. The Kyodo protocol of ISAP Basic Pain Terminology. Pain. 2008;137(3):473–744. https://doi:10.1016/j.pain.200....
 
2.
Kocot-Kępska M, Dobrogowski J. Rodzaje bólu. www.mp.pl/bol/wytyczne/94188,rodzaje-bolu (access: 12.09.2022).
 
3.
Møller TP, Ersbøll AK, Tolstrup JS, et al. Why and when citizens call for emergency help: an observational study of 211,193 medical emergency calls. Scand J Trauma Resusc Emerg Med. 2015;23:88. https://doi:10.1186/s13049-015....
 
4.
Søvsø MB, Kløjgaard TA, Hansen PA, et al. Repeated ambulance use is associated with chronic diseases – a population-based historic cohort study of patient’s symptoms and diagnoses. Scand J Trauma Resusc Emerg Med. 2019;27(1):46. https://doi.org/10.1186/s13049....
 
5.
National Emergency Medical Services Information System NEMSIS 2019 Data report. https://nemsis.org/wp-content/.... (access: 22.07.2023).
 
6.
National Emergency Medical Services Information System NEMSIS 2020 Data report. https://nemsis.org/wp-content/.... (access: 22.07.2023).
 
7.
Gardocka-Jałowiec A, Śleszyńska-Świderska A, Szalonka K, et al. Wpływ SARS-CoV-2 na konsumpcję leków OTC w Polsce. Zdrowie i style życia. Determinanty długości życia. Wrocław: Uniwersytet wrocławski; 2020. p. 175–194. https://doi:10.34616/23.20.116.
 
8.
Galani A, Alygizakis N, Aalizadeh R, et al. Patterns of pharmaceutical use during the first wave of Covid-19 pandemic in Athens, Greece as revealed by wastewaster-based epidemiology. STOTEN. 2021;798:149014. https://doi.org/10.1016/j.scit.... (access: 4.08.2023).
 
9.
Garcia S, Albaghdadi MS, Meraj PM, et al. Reduction in ST-segment elevation cardiac catherization laboratory activations in the United States during Covid-19 pandemic. J Am Coll Cardiol. 2020;75(22):2871–2872. https://doi:10.1016/j.jacc.202....
 
10.
Metzler B, Siostrzonek P, Binder RK, et al. Decline of acute coronary syndrome admissions in Austria since the outbreak of COVID-19: the pandemic response causes cardiac collateral damage. Eur Heart J. 2020;41(19):1852–1853. https://doi.org/10.1093/eurhea....
 
11.
Grande M, Bjørnsen LP, Naess-Pleym LE, et al. Observational study on chest pain during the Covid-19 pandemic: changes and characteristics of visits to a Norwegian emergency department during the lockdown. BMC Emerg Med. 2022;57. https://doi.org/10.1186/s12873....
 
12.
Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej. Stosowanie leków dostępnych bez recepty. Warszawa; Oct 2010. https://www.cbos.pl/SPISKOM.PO.... (access: 4.08.2023).
 
13.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 marca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. (DzU Poz. 566). https://isap.sejm.gov.pl/isap..... (access: 9.08. 2023).
 
14.
Zhu N, Zhang D, Wang W, et al. A novel coronavirus from patients with pneumonia in China, 2019. N Engl J Med. 2020;382:727–733. https://doi:10.1056/NEJMoa2001....
 
15.
Zdrowie i ochrona zdrowia w 2020 r. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, Kraków; 2021. p. 108. https://stat.gov.pl/obszary-te.... (access: 7.04.2023).
 
16.
Legutko J, Niewiara Ł, Bartuś S, et al. The decline of coronary angiography and percutaneous coronary intervention procedures in patients with acute myocardial infarction in Poland during the COVID-19 pandemic. Kardiol Pol. 2020;27(6):574–576. https://doi:10.33963/KP.15393.
 
17.
De Filippo O, D’Ascenzo F, Angelini F, et al. Reduced rate of hospital admissions for ACS during COVID-19 outbreak in northern Italy. N Engl J Med. 2020;383(1):88–89. https://doi:10.1056/NEJMc20091....
 
18.
Aung S, Vittinghoff E, Nah G, et al. Emergency activations for chest pain and ventricular arrhythmias related to regional Covid-19 across the US. Sci Rep. 2021;11(1):23959. https://doi:10.1038/s41598-012....
 
19.
Dherange P, Lang J, Qian P, et al. Arrhythmias and COVID-19: A review. JACC Clin. Electrophysiol. 2020;6(9):1193–1204. https://doi:10.1016/j.jacep.20....
 
20.
Larsson G, Hansson P, Olsson E, et al. Prehospital assessment of patients with abdominal pain triaged to self-care at home: an observation study. BMC Emerg Med. 2022;22. https://doi:10.1186/s12873-022....
 
21.
Gotkowska J. Szwedzkie lekcje z pandemii. Ośrodek Studiów Wschodnich. https://www.osw.waw.pl/pl/publ.... (access: 8.08.2023).
 
22.
Problemy pacjentów w obliczu epidemii choroby COVID-19. Raport opracowany na podstawie sygnałów kierowanych do Rzecznika Praw Pacjenta od stycznia do września 2020 roku. Rzecznik Praw Pacjenta, Warszawa, październik 2020. https://www.gov.pl/web/rpp/pro.... (access: 26.04.2022).
 
23.
Caputo EL, Ferreira PH, Feter N, et al. Short-term impact of Covid-19 pandemic on low back pain: data from the PAMPA Cohort, Brazil. BMC Public Health. 2023;44. https://doi.org/10.1186/s12889....
 
24.
Nowa normalność. Etapy znoszenia ograniczeń związanych z Covid-19. Ministerstwo Zdrowia. https://www.gov.pl/web/koronaw.... (access: 11.08.2023).
 
25.
Czarkowski MP, Staszewska-Jakubik E, Wielgosz U. Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce w 2021 roku. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Instytut Badawczy Zakład Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru, Warszawa; 2022. p. 128. http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpa.... (access: 11.08.2023).
 
26.
Podstawowe informacje o przebiegu zjawisk demograficznych w 2020 r. In: Ludność. Stan i struktura oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2020 r. Stan w dniu 31 XII. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny; kwiecień 2021. p. 15. https://stat.gov.pl/obszary-te.... (access: 29.09.2022).
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top