PRACA ORYGINALNA
Wiedza rodziców dzieci do drugiego roku życia na temat szczepień ochronnych
Więcej
Ukryj
1
NZOZ Centrum medyczne ul. Frysztacka 20, 43-400 Cieszyn
2
Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Pielęgniarstwa i Ratownictwa Medycznego, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała
3
1. Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Pielęgniarstwa i Ratownictwa Medycznego, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała; 2. Śląski Uniwersytet Medyczny, Klinika Pediatrii, Katowice
Autor do korespondencji
Wioletta Waksmańska
Wydział Nauk o Zdrowiu, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, ul. Willowa 2, 43-300 Bielsko-Biała
Med Og Nauk Zdr. 2016;22(3):221-226
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Odporność organizmu stanowi podstawowy mechanizm umożliwiający funkcjonowanie w środowisku naturalnym. Wraz ze wzrostem liczby osób uodpornionych w danej populacji istnieje zmniejszone ryzyko zachorowania osoby nieuodpornionej.
Cel pracy:
Celem niniejszej pracy było uzyskanie informacji na temat poziomu wiedzy rodziców na temat szczepień ochronnych, ustalenie, czy liczba zaszczepionych dzieci szczepionkami skojarzonymi przewyższa liczbę dzieci zaszczepionych szczepionkami bezpłatnymi, jak również sprawdzenie, jakie czynniki mają wpływ na zakup szczepionek skojarzonych.
Materiał i metody:
Badania metodą sondażu diagnostycznego przeprowadzono wśród rodziców dzieci do 2. roku życia (dalej: r.ż.). Wyniki uzyskane z ankiet opracowano przy pomocy programu Excel Windows, z użyciem testu χ² (chi-kwadrat) oraz dokładnego testu Fishera.
Wyniki:
Rodzice w 89% posiadają wiedzę na temat chorób zakaźnych, przeciwko którym prowadzone są szczepienia. W 14% dzieci nie zostały zaszczepione zgodnie z kalendarzem szczepień. Najczęściej wybieraną szczepionką zalecaną była szczepionka przeciwko pneumokokom; 63% respondentów kupiło skojarzone preparaty szczepionkowe. Wykazano, że im wyższe wykształcenie rodzica, tym wyższy odsetek kupujących szczepionki skojarzone.
Wnioski:
1. Poziom wiedzy rodziców na temat chorób zakaźnych i szczepień ochronnych przeciwko tym chorobom oraz możliwych niepożądanych odczynów poszczepiennych jest zadowalający. 2. Pomimo że dla dużej grupy rodziców cena szczepionek skojarzonych stanowi barierę finansową, liczba zaszczepionych dzieci szczepionką skojarzoną przewyższa liczbę dzieci zaszczepionych szczepionkami bezpłatnymi. 3. Wykształcenie rodziców jest czynnikiem wpływającym na zakup szczepionek skojarzonych. 4. Świadomy wybór przez rodziców szczepionek skojarzonych, a przy tym istnienie dużej bariery finansowej związanej z ich zakupem, powinien skłonić do rozważenia przynajmniej częściowej refundacji szczepionek skojarzonych.
Introduction:
Immunity is the primary mechanism which enables the functioning of the organism in the natural environment.
With the increasing numbers of people being immunized in a given population, the risk of becoming ill by a susceptible
person is reduced.
Aim of study:
The aim of the study was to obtain information about the level of knowledge of immunization among parents, and to determine whether the number of children vaccinated with combined vaccines exceeds the number of children vaccinated with free vaccines. Also, to check what factors have an influence on the purchase of combined vaccines.
Material and Methods:
The research was conducted using the method of a diagnostic survey among parents of children under two years of age. The results of the survey were developed using Excel Windows, the test χ² (chi – square) and Fisher’s exact test were also used.
Results:
As many as 89% of parents are aware of infectious diseases against which vaccination is performed. According to the immunization schedule, 14% of children have not been vaccinated. The vaccination against pneumococci was recommended and most frequently chosen. 63% of respondents bought combined vaccine formulas. It was shown that the higher the education of parents, the higher the percentage of those who bought combined vaccine formulas.
Conclusions:
1. The level of knowledge among parents about infectious diseases and vaccination against these diseases and possible unwanted side-effects after vaccination is satisfactory. 2. Despite the fact that for a large number of parents the price of combined vaccines is a financial obstacle, the number of children vaccinated with combined vaccines exceeds the number of those vaccinated with free vaccines. 3. Parents’ education is a factor which influences the purchase of combined vaccines. 4. Parents’ informed choice of combined vaccines and the fact that there is a large financial obstacle connected with their purchase should encourage considering at least a partial refund for combined vaccines.
REFERENCJE (25)
1.
Wysocki J. Co to jest wakcynologia? W: Magdzik W, Naruszewicz-Lesiuk D, Zieliński A. (red.). Wakcynologia, α-press, Bielsko-Biała 2007: 19.
2.
Grzesiowski P. Uodpornienie człowieka i jego rodzaje. W: Magdzik W, Naruszewicz-Lesiuk D, Zieliński A. (red.). Wakcynologia, α-press, Bielsko-Biała 2007: 30–40.
3.
Mrożek-Budzyn D. Wakcynologia praktyczna, wydanie III, α-medica press, Drukarnia Narodowa S.A. 2012: 16–17.
4.
Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 30 października 2014 r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na 2015 rok. Dz. Urz. Min. Zdr. poz. 72.
5.
Państwowy Zakład Higieny. Meldunki epidemiologiczne. Biuletyn roczny Szczepienia ochronne w Polsce za rok 2014;
http://wwworld. pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/2014/Sz 2014 Wstepne dane.pdf. (dostęp: 14.06.2015).
6.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r. w sprawie niepożądanych odczynów poszczepiennych oraz kryteriów ich rozpo-znawania. Dz. U. z 2010 r. nr 254, poz. 1711.
7.
Janaszek-Seydlitz W. Bezpieczeństwo szczepionek. W: Magdzik W, Naruszewicz-Lesiuk D, Zieliński A. (red.). Wakcynologia, α-press, Bielsko-Biała 2007: 110.
8.
Calandrillo S. Vanishing Vaccinations: Why Are So Many Americans Opting Out of Vaccinating their Children? University of Michigan Journal of Law Reform 2004; 37: 353.
9.
Jaroszewska K, Marciniak A, Gawlak M, Życińska K, Waedyn K, Nitsch-Osuch A. Postrzeganie aktywności ruchów szczepionkowych przez rodziców małych dzieci. Post Nauk Med. 2014; 27(9): 617–621.
10.
Rogalska J, Augustynowicz E, Gzyl A, Stefanoff P. Postawy rodziców wobec szczepień ochronnych w Polsce. Przegl Epidemiol. 2010; 64: 91–97.
11.
Rogalska J, Augustynowicz E, Gzyl A, Stefanoff P. Źródła informacji oraz wiedza rodziców na temat szczepień ochronnych w Polsce. Przegl Epidemiol. 2010; 64: 83–90.
12.
Gawlik K, Woś H, Waksmańska W, Łukasik R. Opinie rodziców na temat szczepień ochronnych u dzieci. MONZ 2014; 20(4): 360–364.
13.
Kochman D, Rudzińska T. Znaczenie edukacji rodziców w kontekście szczepień obowiązkowych i zalecanych u dzieci w wieku 0–2 lat. Probl Pielęg. 2008; 16, 1, 2: 163–172.
14.
Lipska E, Lewińska M, Górnicka G. Realizacja szczepień zalecanych u dzieci i opinie rodziców. Nowa Med. 2013; 2: 43–48.
15.
WHO. Vaccines and immunization:
http://www..euro.who.int/en/ health-topics/disease-prevention/vaccines-and-immunization. (do¬stęp: 13.06.2015).
16.
WHO. Vaccination greatly reduces disease, disability:
http://www.who. int/bulletin/volumes/86/2/07–040089/en. (dostęp: 13.06.2015).
17.
Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Dz. U. z dnia 30 grudnia 2008, nr 234, poz. 1570.
18.
Bednarek A, Zarzycka D. Potrzeba i założenia nowoczesnej edukacji na przykładzie szczepień ochronnych. Probl Hig Epidemiol. 2015; 96, 1: 1–7.
19.
Czajka H, Sawiec P. Od programu szczepień ochronnych do indywidualnych rozwiązań czyli jak stworzyć program szczepień w zależności od potrzeb i możliwości. Med Prakt. 2013; 3: 36–43.
20.
Nitsch-Osuch A, Kozerska A, Topczewska-Cabanek A, Życińska K, Wardyn K. Realization of immunization schedule with recommended vaccines among children from one general practice. Fam Med Prim Care Rev. 2012; 14(3): 410–413.
21.
Pomian-Osiak A, Owłasiuk A, Gryko A, Bielska D, Chlabicz S. Vaccination of children at the age of 0–2 with combination and recommended vaccines – assessment of the frequency of use and the knowledge of parents. Probl Med Rodz. 2014; 3: 18–27.
22.
Jackowska T, Kłyszewska M. Realizacja szczepień zalecanych u dzieci i ocena świadomości ich rodziców. Pediatr Pol. 2010; 85(3): 201–206.
23.
Wróblewska I, Baran A, Sochacka L, Steciwko A. Parents and children participating in prophylactic vaccination program pro health awareness. Fam Med Prim Care Rev. 2011; 13(3): 530–535.
24.
Koperny M, Bała K, Seweryn M, Żak J. Analiza występowania niepożądanych odczynów poszczepiennych w Polsce w latach 2003–2012. Probl Hig Epidemiol. 2014; 95(3):609–615.
25.
Cędrowska B, Olejniczak D. Edukacja zdrowotna kobiet ciężarnych na temat szczepień ochronnych ich dzieci. Nowa Pediatr. 2014; 2: 50–55.