PRACA ORYGINALNA
Wiedza i zachowania zdrowotne studentów medycyny w zakresie czynników ryzyka sercowo-naczyniowego
Więcej
Ukryj
1
Katedra Zdrowia Publicznego, Wydział Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
2
Zakład Opieki Zdrowotnej Medicover Filia nr 6, Warszawa
Med Og Nauk Zdr. 2012;18(1):19-26
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie:
Prewencja chorób układu sercowo-naczyniowego, zarówno pierwotna, jak i wtórna, dotyczy w głównej
mierze kreowania bądź poprawnych zachowań zdrowotnych, bądź zmiany antyzdrowotnych zachowań wśród ludzi/pacjentów
w zakresie preferowanego stylu życia. Właściwy poziom przygotowania studentów medycyny do modyfikacji
zdiagnozowanych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego u siebie i swoich pacjentów jest istotnym elementem strategii
działań w zakresie prewencji chorób układu krążenia.
Cel:
Celem pracy jest ocena wiedzy i zachowań zdrowotnych studentów wydziału lekarskiego w zakresie czynników ryzyka
sercowo-naczyniowego oraz stosowania ich w praktyce.
Materiał i metoda:
Zbadano grupę 104 studentów VI roku wydziałów lekarskich w Lublinie i Warszawie. Zastosowano
metodę sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem kwestionariusza ankiety, testu wiedzy oraz przeprowadzono pomiary
antropometryczne.
Wyniki:
Wyniki badań wskazują, że studenci w większości posiadają średni poziom wiedzy w zakresie istotnych czynników
ryzyka związanych ze stylem życia, sprzyjających rozwojowi ryzyka chorób układu krążenia. Respondenci preferują
prozdrowotne aspekty zachowań w zakresie niepalenia papierosów i utrzymywania prawidłowej masy ciała (ok. 80% badanych
w każdym zakresie), utrzymywania średniego i wysokiego poziomu aktywności ruchowej (ponad 90% badanych).
Natomiast analiza żywienia w badanej grupie studenckiej wskazuje, że ponad 42% respondentów realizuje zły sposób
żywienia, a prawie 53% stosuje żywienie na poziomie dostatecznym.
Wnioski:
W grupie stwierdzono prozdrowotne aspekty zachowań w zakresie niepalenia papierosów, utrzymywania
prawidłowej masy ciała i optymalnego poziomu aktywności ruchowej oraz przejawy antyzdrowotnego postępowania
dotyczącego żywienia.
Introduction:
The prevention of cardiovascular system diseases, both primary and secondary, concerns mainly the creation
of adequate health behaviours, or a change of anti-health behaviours among individuals/patients with respect to a preferable
style of life. A proper level of the preparation of students of medicine for the modification of the cardiovascular risk factors
diagnosed in themselves and their patients is an important element in the strategy of actions in the area of prevention of
cardiovascular diseases.
Objective:
The objective of the study was evaluation of the knowledge and health behaviours of students of Faculties of
Medicine concerning cardiovascular risk factors, and their application in practice.
Material and Methods:
The study covered a group of 104 students in the 6th year at the Faculties of Medicine in Lublin
and Warsaw. The method of a diagnostic survey was applied with the use of a questionnaire form, a test of knowledge,
and anthropometric measurements.
Results:
The results showed that the majority of students possessed only a mediocre level of knowledge concerning
important risk factors related with the style of life which are conducive to the development of cardiovascular diseases. The
respondents preferred health promoting aspects of behaviours with respect to non-smoking and maintenance of a proper
body weight (approx. 80% of respondents each), and maintenance of a mediocre and high level of motor activity (over
90% of respondents). However, analysis of nutrition in the group of students examined indicated that over 42% of them
practiced inadequate mode of nutrition, while almost 53% applied nutrition on a satisfactory level.
Conclusions:
In the population group examined, health promoting aspects of behaviour were noted with respect to nonsmoking,
maintenance of proper body weight and an optimum level of motor activity, as well as manifestations of antihealth
practices concerning nutrition
REFERENCJE (42)
1.
Ostrowska A. Styl życia a zdrowie. IFiS PAN: Warszawa; 1999.
2.
Kosińska M. (red). Styl życia dla zdrowia. Beskidzka Szkoła Umiejętności: Żywiec; 2006.
3.
Misiuna M. Styl życia a zdrowie. Publikacja przygotowana przez zespół ds. Edukacji Zdrowotnej Europejskiego Biura WHO. Promocja Zdrowia. Nauki Społeczne i Medycyna. 1994; I(1‒2): 99‒111.
4.
Milio N. Health through public policy. Ottawa; 1986, cyt. za: Ostrowska A. Styl życia a zdrowie. Z zagadnień promocji zdrowia. IFiS PAN: Warszawa 1999; s. 26.
5.
Gniazdowski A. (red). Zachowania zdrowotne. Zagadnienia teoretyczne, próba charakterystyki zachowań zdrowotnych społeczeństwa polskiego. IMP: Łodź; 1990.
6.
Kluczyńska U. Styl życia. Głowne podejścia i perspektywy badawcze. W: Cylkowska-Nowak M. (red). Edukacja zdrowotna. Możliwości, problemy ograniczenia. Wyd. AM: Poznań; 2008.
7.
Pietrzykowska E, Zozulińska D, Wierusz-Wysocka B. Jakość życia chorych na cukrzycę. Pol Merk Lek. 2007; XXIII, 136: 311‒314.
8.
Bernas M, Szczeklik-Kumala Z. Znaczenie edukacji terapeutycznej w leczeniu chorych na cukrzycę. Przew Lek. 2009; 2: 84‒89.
9.
Pieniążek M. Poziom wiadomości o czynnikach ryzyka a zachowania prozdrowotne pacjentow z zawałem mięśnia sercowego. Ann UMCS sec D. 2000; 55 (supl. VII) 41: 201‒205.
10.
Kubica A, Pufal J, Moczulska B, Koziński M, Wawrzyniak M, Kubica M, Bogdan M. Ocena wiedzy dotyczącej profilaktyki i objawów choroby niedokrwiennej serca u osób hospitalizowanych w klinice kardiologii. Psychiatria w Praktyce Ogolnolekarskiej 2004; 4,3: 135‒141.
11.
Bachorzewska-Gajewska H, Serwicka A, Komło A, Dobrzycki S. Znajomość czynnikow ryzyka choroby wieńcowej wśrod pacjentow hospitalizowanych celem wykonania koronarografii oraz ich oczekiwania po badaniu. Przegl Kardiol. 2007; 2(1): 35‒40.
12.
Deskuj-Śmielecka E, Borowicz-Bieńkowski S, Przywarska I, Brychna A, Dylewicz P. Poziom wiedzy o czynnikach ryzyka chorób układu krążenia i zalecanych modyfikacjach stylu życia wśród chorych po leczonym interwencyjnie ostrym zespole wieńcowym. Wpływ krótkotrwałej, stacjonarnej rehabilitacji kardiologicznej. Badania pilotażowe. Kardiol Pol. 2008; 66: 230‒323.
13.
Zarzeczna-Baran M, Wojdak-Haasa E. Wiedza studentow akademii medycznej w Gdańsku o niektórych elementach stylu życia. Probl Hig Epidemiol. 2007; 88(1): 55‒9.
14.
Trzeciak B, Ścisło J, Trzeciak B, Siebert J. Modyfikacja stylu życia a choroby układu sercowo-naczyniowego. Chor Serca i Naczyń. 2004; 1 (2): 109‒14.
15.
Program Pol-MONICA bis Warszawa. Stan zdrowia ludności Warszawy w roku 2001. Instytut Kardiologii: Warszawa; 2002.
16.
Zdrojewski T, Bandosz P, Szpakowski P. i in. Rozpowszechnienie głownych czynnikow ryzyka chorob układu sercowo-naczyniowego w Polsce. Wyniki badania NATPOL PLUS. Kardiol Pol. 2004; 61 (Suppl. 4): 1‒26.
17.
Biela U, Pająk A, Kaczmarczyk-Chałas K, Głuszek J, Tendera M, Wawrzyńska M, Kurjata P, Wyrzykowski B. Częstość występowania nadwagi i otyłości u kobiet i mężczyzn w wielu 20‒74 lat. Wyniki programu WOBASZ. Kardiol Pol. 2005; 63(6) (supl. 4): S1-S4.
18.
Pająk A, Wiercińska E, Polakowska M, Kozakiewicz K, Kaczmarczyk- -Chałas K, Tykarski A, Gaździk D, Zdrojewski T. Rozpowszechnienie dyslipidemii u mężczyzn i kobiet w wieku 20‒74 lat w Polsce. Wyniki programu WOBASZ. Kardiol Pol. 2005; 63(6) (supl. 4): S1-S6.
19.
Szostak-Węgierek D. Występowanie czynników ryzyka choroby niedokrwiennej serca u młodych osób dorosłych w populacji polskiej. Przew Lek. 2005; 2: 48‒51.
20.
Gawęcki J, Hryniewiecki L. (red.). Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu. Wydawnictwo Naukowe PWN: Warszawa; 2000.
21.
Tykarski A, Grodzicki T. Zalecenia ESH/ESC 2007 dotyczące leczenia nadciśnienia tętniczego – co nowego? Nadciśnienie Tętn. 2007; 11(4): 261‒302.
22.
Perry ChL. Cardiovascular disease prevention among youth: visioning the future. Prev Med. 1999; 29: 79‒83.
23.
Lewtak K. Zachowania zdrowotne lekarzy rodzinnych w relacji do samooceny ich zdrowia. Zdr Publ. 2008; 118(1): 8‒14.
24.
Cymerys M, Andrzejewska M, Nowicki M, Kałos U, Klimczak M. Nawyki żywieniowe lekarzy oraz osob z wyższym wykształceniem niemedycznym – analiza porownawcza. Endokrynol Otyłość. 2009; 5(3): 141‒142.
25.
Niedźwiedzka M, Grzybowski A. Sposob żywienia wybranej grupy lekarzy. Probl Hig Epidemiol. 2011; 92(4): 944‒947.
26.
Cianciara D. Społeczny wymiar żywienia – zadania dla promocji zdrowia w Polsce. Hygeia Public Health. 2011; 46(1): 21‒24.
27.
Gredy D, Ernstern V. Does cigarette smoking make you ugly and old? Am J Epidemiology. 1992; 15: 839‒43.
28.
Choi Won S, Harris K, Okuyemik K. Predictors of smoking initiation among college-bound high school students. Ann Beh Medicine. 2003; 26: 69‒74.
29.
Bielawska A, Kmieciak M, Jędrasik L, Walkowiak I, Baczyk G. Rozpowszechnienie palenia papierosow wśrod studentow I roku Akademii Medycznej. Przeg Lek. 2006; 63(9): 1031‒1035.
30.
Kowalska A, Rzeźnicki A, Drygas W. Postawy i zachowania dotyczące palenia tytoniu studentow I roku Wydziału Nauk o Zdrowiu. Przegl Lekar. 2006; 63 (9): 1041‒46.
31.
Kaleta D, Kwaśniewska M, Drygas W. Ocena nikotynizmu oraz zachowań zdrowotnych związanych z paleniem tytoniu wśrod studentow Wydziału Stomatologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Czasopismo Stomatologiczne 2004; LVII (6): 393‒97.
32.
Malara B, Gora-Kupilas K, Jośko J, Malara P. Ocena wiedzy i postaw zdrowotnych studentow w zakresie palenia i stosowania używek. Przegl Lekar. 2005; 62: 1119‒1123.
33.
Kowalewska B, Gołębiewska A, Wroblewska K, Chilińska J. Ocena uzależnienia od nikotyny wśrod studentow Państwowej Wyższej Szkoły Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży. Pielęgniarstwo XXI wieku 2007; 18(1): 67‒70.
34.
Pietryka-Michałowska E, Wdowiak L, Szymańska J. Zachowania zdrowotne studentow akademii medycznej. Sposob odżywiania. Zdr Publ. 2005; 115 (1): 71‒4.
35.
Willett WC, Stampfer MJ. Rebuilding the food pyramid. Sci Am. 2003; 288: 64‒71.
36.
Malara B, Gora-Kupiłaś K, Jośko J. Odżywianie się i inne elementy stylu życia studentow Politechniki Śląskiej. Zdr Publ. 2006; 116(1): 132-34.
37.
Kolarczyk E, Kwiatkowski J, Lang-Młynarska D. Nutritional model and nutritional behaviors depending on BMI value among student of the Collegium Medium of Jagiellonian Univerity in Cracow. Przegl Lekar. 2003; 60(6): 43-47.
38.
Bajerska-Jarzębowska J, Jeszka J, Człapka-Matyasik M, Zielke M. Sposób żywienia, parametry antropometryczne stanu odżywienia i wydolność fizyczna wybranej grupy studentów. Żywność. Nauka., Technologia. Jakość 2004; 3(40): 9-17.
39.
Huang TT, Harris KJ, Lee RE, Nazir N, Born W, Kaur H. Assessing overweight, obesity, diet and physical activity in college students. J Am Coll Health. 2003; 52(2): 83‒6.
40.
Krzych Ł. Analiza stylu życia studentów Śląskiej Akademii Medycznej. Zdr Publ. 2004; 114(1): 67‒70.
41.
Gacek M. Rozpowszechnienie zachowań antyzdrowotnych wśród młodzieży studiującej na AWF i Politechnice Krakowskiej. Zdr Publ. 2005; 115(3): 312‒314.
42.
Al-Othman AA, Hewedy FM. Dietary assessment of male students: a study of what they wasted Chile residence. Nutr Health. 1997; 11(3): 197-206.