PRACA PRZEGLĄDOWA
WYBRANE PROBLEMY TOKSYKOLOGII ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO Z UWZGLĘDNIENIEM DIOKSYN
Więcej
Ukryj
1
Z Wydziału Nauk Społecznych Akademii Świętokrzyskiej im. Jana Kochanowskiego w Kielcach
Filia w Piotrkowie Trybunalskim
Med Og. 2007;13(3):192-202
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Artykuł omawia proces powstawania dioksyn w środowisku oraz ich negatywny toksyczny wpływ na zdrowie człowieka, zwierząt i ptaków.
Five basic groups of sources of introduction of dioxins into the natural environment are ditinguished:
1. outdated technology of the production of alkilo and arylohalogenoorganic bondings of chlorine and all bondings in the synthesis of which are applied halogens and solvents and catalyzers capable of acceleration of the synthesis of dioxins, as well as during the waste utilization processes, in the processing of which proper technological requirements and OSH regulations are not observed;
2. breakdowns associated with uncontrolled emission into the environment of products or semi-products of the chemical, petro- and carbo-chemical, pulp and paper and metallurgical industries;
3. emissions from enterprises utilizing thermal industrial and municipal wastes;
4. gases from power engines;
5. ground and deep waters.
The primary source of dioxins in the human body is food, mainly that which contains animal fat. The contents of dioxins in animal fats is lower, the problem occurs in the case of edible parts of plants exposed to contact with dust containing dioxins present in the air. Dioxins present in soil are not transferred by the root system of the plant stem. The contents of dioxins in human tissue, to a great extent, depends on diet and mode of nutrition, and in obese people the total mass of dioxins in the organism is considerably increased.
REFERENCJE (19)
1.
Eugenia E. Calle, Howard Frumklin, Jane Hemley, David A. Savitz, Michael J. Thun: Organochlorines and Breast Cancer Risk, CA Cancer Clin., 2002; 52, 301–309.
2.
Falandysz J.: Dioksyna i substancje dioksynopohodne, Aura nr 2/2001.
3.
Flesch D. i wsp.: Exposure to polichlorinated diocins and furons (PCDD/F) and mortality in a herbicide iproducing plant in hamburg, Federal Republic of Germany, Am. J. Epidem., 1995 142, 1165–1175.
4.
Golan H.: Występowanie dioksyn w produktach zwierzęcych. Materiały Sympozjum Włoszczowa 2005.
5.
Goldstein J. A., Safe S.: Mechanism ad action and structure – activity relatonships for the chlorinated dibenzo-p-diozins and related compounds. Halogenated biphenyls, terphenyls, naphthalens, dibenzodiozin and related products, wyd. Kimbraugh and Jansen, Elsewier S. Publ. 1989r, 239–3153.
6.
George F., Fries, J.: Anim A Reviev of the Significance of Animal Food Products as Potential Pathways Of Human Exposures to Dioxin, Sci. 1995, 73, 1639–1650.
7.
Grochowski A.: Badania nad oznaczeniem dioksyn w środowisku, Normalizacja 4/2002.
8.
Grochowski A.: Czy można monitorować dioksyny. Wyd. Polit. Krakowska 2006.
9.
Maciołek H.: Epidemiologia chorób odzwierzęcych w zarysie. A. Ś. Wyd. Naukowe Piotrkowskie 2002.
10.
Maciołek H.: Niektóre problemy toksykologii środowiskowej, Agro Serwis 2002.
11.
Makles Z., Świątkowski A., Grybowska S.: Niebezpieczne dioksyny, Arkady 2001.
12.
Niewiadomska A.: Polichlorowane bifenyle (PCB) jako wskaźniki skażenia żywności zwierzęcego pochodzenia chlorowanymi węglowodorami aromatycznymi, Państw. Inst.. Wet. Puławy. Mat. Syp. Puławy, 1999.
13.
Obledziński M. W., Bartnikowska E.: Skażenia żywności pochodzenia zwierzęcego dioksynami, a zagrożenia konsumenta. Przemysł Spożywczy 1/2000.
14.
Piskorska-Pliszczyńska J.: Funkcja receptora Ah w mechanizmie działania dioksyn i związków pokrewnych. Rozprawa habilitacyjna. Państwowy Instytut Weterynaryjny, Puławy1998.
15.
Piskorska-Pliszczyńska J.: Toksyczność i mechanizm molekułowy działania polichlorowanych dibenzo – p. dioksyn i dobenzofuranóe. Materiały z Konferencji Międzynarodowej – Dioksyny w Pzemyśle, Kraków 23–24.09. Politechnika Krakowska 1999.
16.
Rywotycki R.: Zagrożenia zdrowia spożyciem żywności pochodzenia zwierzęcego skażonej dioksynami. Aura 2001.
17.
Struciński P., Ludwicki J. K., Góralczyk K., Czaja K., Hernik A.: Środowiskowe narażenie na polichlorowane bifenyle – wybrane aspekty zdrowotne. Materiały konferencyjno-szkoleniowe programu PCB – STOP, Dolnośląska Fundacja Rozwoju 2003.
18.
Raport Amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska w sprawie dioksyn (udostępniony w maju 2000).
19.
Żmudzki J.: Monitoring ksenobiotyków – stan obecny i perspektywy. Państw. Inst.. Wet. Puławy. Mat. Syp. Puławy, 1999r.