PRACA PRZEGLĄDOWA
Świadczenia z obszaru zdrowia psychicznego publicznej opieki zdrowotnej dla mieszkańców wsi i miast w Polsce
Więcej
Ukryj
1
Instytut Medycyny Wsi, Zakład Epidemiologii i Biostatystyki
2
Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji, Wydział Nauk o Człowieku, Polska
Autor do korespondencji
Anna Włoszczak-Szubzda
Instytut Medycyny Wsi, Zakład Epidemiologii i Biostatystyki, Projektowa 4, Lublin, 20-209 Lublin, Polska
Med Og Nauk Zdr. 2018;24(4):205-209
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wstęp:
Wprowadzenie i cel pracy
W Polsce, podobnie jak w Europie, zauważalny jest stały wzrost liczby osób cierpiących z powodów problemów psychicznych. Celem pracy jest wskazanie obszaru zdrowia psychicznego, jako kluczowego elementu zdrowia publicznego oraz analiza stanu opieki z obszaru zdrowia psychicznego mieszkańców wsi i miast w Polsce.
Opis stanu
Na podstawie Ogólnopolskiego Badania Chorobowości Szpitalnej Psychiatrycznej stwierdzono, że w poradniach zdrowia psychicznego mieszkańcy miast byli zdecydowanie częściej leczeni niż mieszkańcy wsi. Różnica wynosiła aż 91%. Podobna różnica 92% występowała w przypadku leczących się mieszkańców miast do wsi w psychiatrycznej opiece ambulatoryjnej. Tak duże różnice wskaźników między mieszkańcami miasta i wsi mogą wskazywać na znaczące braki w zaspokojeniu potrzeb z obszaru zdrowia psychicznego mieszkańców wsi. Rozwiązaniem wydaje się być podstawowa opieka zdrowotna oferująca dodatkowo świadczenia z obszarów zdrowia psychicznego. Specjalista psychologii klinicznej, psycholog kliniczny, psycholog w trakcie specjalizacji lub psycholog z udokumentowanym doświadczeniem w pracy klinicznej stałby się częścią zespołu POZ i wspierał pacjentów w ramach, podstawowej opieki zdrowotnej.
Podsumowanie
Równy dostęp do świadczeń zdrowotnych powinien być zapewniony niezależnie od miejsca zamieszkania (na wsi czy w mieście). W badaniach udowodniono istnienie różnic w liczbie udzielonych świadczeń opieki zdrowotnej mieszkańcom wsi i miasta. Rozwiązaniem może być POZ z dodatkowym personelem.
Introduction and Objective:
In Poland, similar to Europe, a constant increase has been observed in the number of patients suffering from mental problems. The objective of the study was to indicate the domain of mental health as a key element of public health, and analysis of the state of care in the area of mental health among Polish rural and urban population.
State of knowledge:
Based on the results of all-Polish study of Hospital Psychiatric Morbidity, it was found that urban
inhabitants considerably more often than rural inhabitants received treatment in outpatient departments for mental
health. The difference was as high as 91%. A similar difference – 92% was observed in the case of urban and rural population using psychiatric ambulatory care. Such high differences between urban and rural inhabitants may indicate considerable shortcomings in the satisfaction of needs in the domain of mental health among rural population. Therefore, the solution seems to be primary health care additionally offering services in the area of mental health. A specialist in clinical psychology, clinical psychologist, psychologist in the course of specialization, or a psychologist with documented experience in clinical work, would become a part of the PHC team, and support patients within primary health care. Summary An equal access to health services should be provided irrespective of the place of residence (rural or urban). The study confirmed the presence of differences in the number of health care services provided for rural and urban inhabitants. The solution may be PHC with additional staff.
REFERENCJE (23)
1.
Jane-Llopis E,E & Anderson P. Mental Health Promotion and Mental Disorder Prevention. A Policy for Europe. Radboud University Nijmegen. Nijmegen, 2005.
2.
Gromulska L. Zdrowie Psychiczne w Świetle Dokumentów Światowej Organizacji Zdrowia. Przegl Epidemiol. 2010; 64: 127–132.
3.
WHO Basic Documents, Forty-fifth edition, Supplement, World Health Organization. Geneva October, 2006.
http://apps.who.int/gb/bd/ (dostęp: 20.09.2018).
4.
Wojtyniak B, Goryński P. Sytuacja Zdrowotna Ludności Polski. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego Państwowy Zakład Higieny. 2016.
5.
Priorytetowe działania w obszarze zdrowia psychicznego na lata 2016–2020. Ministerstwo Zdrowia. 2016.
https://www.katowice.eu/SiteAs... profilaktyka-i-promocja-zdrowia/zdrowie-psychiczne/Priorytetowe (dostęp: 1.10.2018).
6.
Vos T, Allen C, Arora M, Barber RM, Bhutta ZA, Brown A et al. Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015. Lancet 2016; 388: 1545–602.
7.
Moskalewicz J, Kiejna A, Wojtyniak B. Epidemiologia zaburzeń psychiatrycznych i dostęp do psychiatrycznej opieki zdrowotnej. EZOP Polska. Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii; 2012.
8.
Krajowe Ramy Strategiczne. Policy paper na rzecz ochrony zdrowia na lata 2014–2010. Ministerstwo Zdrowia. 2014.
https://www.gov.pl/zdrowie/kra... (dostęp: 10.01.2018).
9.
Ochrona Zdrowia Psychicznego w Polsce: wyzwania, plany, bariery, dobre praktyki Raport Rzecznika Praw Obywatelskich. Warszawa; 2014.
https://www.rpo.gov.pl Ochrona_zdrowia_psychicznego (dostęp: 20.09.2018).
12.
Bennett KJ, Probst JC, Vyavaharkar M, Glover SH. Lower Rehospitalization Rates Among Rural Medicare Beneficiares With Diabetes. The Journal of Rural Health. 2012; 3: 227–234.
13.
Arcury TA, Gesler WM, Preisser JS, Sherman J, Spencer J, Perin J. The Effects of Geography and Spatial Behaviour on Health care Utilization among the Residents of a Rural Region. Health Services Research. 2005: 135–155.
14.
Valet RS, Perry TT, Hartert TV. Rural health disparities in asthma care and outcomes. American Academy of Allergy. Asthma & Immunology. 2009; 6: 1220–1225.
15.
Fan L, Shah M, Veazie PF, Factors Associated With Emergenct Department Use Among the Rural Elderly. Journal of Rural Health. 2011; 27: 39–49.
16.
Ucieklak-Jeż P, Bem A, Dostępność opieki zdrowotnej na obszarach wiejskich w Polsce [Availability of health care in rural areas in Poland]. Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych – Problems of Small Agricultural Holdings. 2017; 4: 117–131. doi:
http://dx.doi.org/10.15576/PDG... (dostęp: 2.10.2018).
17.
Berkowska E, Rasz H, Stankiewicz D. Infrastruktura techniczna wsi. W: C. Kłos, D. Stankiewicz. Rozwój obszarów wiejskich w Polsce. Studia BAS. Warszawa. 2010; 24 (4): 184–224.
18.
Jarczewska D, Jarczewski W. Dostępność geograficzna ośrodków podstawowej opieki zdrowotnej w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym. Problemy Rozwoju Miast. Kraków. 2015; 1: 7–13.
19.
Wrzochalska A. Wybrane cechy społeczno-ekonomiczne ludności wiejskiej a rozwój wsi i rolnictwa. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Warszawa: Państwowy Instytut Badawczy; 2005.
20.
Bem A, Ucieklak-Jeż P, Prędkiewicz P. Effects of inequalities in access to health services in rural areas in Poland. Management Theory and Studies for Rural Business and Infrastructure Development, Aleksandras Stulginskis University. 2013; 35(4): 491–497.
21.
Bem A, Ucieklak-Jeż P. Health status of the rural population in Poland. Management Theory and Studies for Rural Business and Infrastructure Development. Aleksandras Stulginskis University. 2014; 36(2): 235–243.
22.
Bem A, Ucieklak-Jeż P. Nierówności w zdrowiu na terenach wiejskich. W: R. Andrzejak (red.), Zdrowie dla regionu. Wałbrzych: Wydawnictwo Uczelniane Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Angelusa Silesiusa; 2015: 59–66.
23.
Ucieklak-Jeż P, Bem A, Prędkiewicz P. Effectiveness of allocation of health system non-financial resources. STRATEGICA International Academic Conference – Third Edition – Local versus Global, SNSPA, Faculty of Management, Bucharest, Romania 2015: 647–656.