Strategie leczenia stwardnienia rozsianego – terapia eskalacyjna i indukcyjna

Wprowadzenie i cel pracy:
Stwardnienie rozsiane (SM) jest najczęstszą chorobą demielinizacyjną. Objawy będące wynikiem destrukcji osłonek mielinowych w OUN są bardzo różnorodne. Przyczyna choroby nie jest w pełni poznana. Leczenie dzieli się na objawowe, leczenie rzutów i modyfikujące przebieg SM. Postać oraz aktywność SM determinują wybór modelu leczenia modyfikującego przebieg choroby. Wyróżniamy dwie główne strategie leczenia: eskalacyjną i indukcyjną. Celem pracy jest omówienie tych strategii oraz nowości w tym zakresie.

Opis stanu wiedzy:
Strategia eskalacyjna polega na rozpoczęciu terapii lekami pierwszej linii o znanym i najbardziej bezpiecznym profilu działania, a w przypadku braku lub niewystarczającej odpowiedzi na to leczenie włącza się leki drugiej. Strategia indukcyjna natomiast bywa stosowana u chorych z dużą aktywnością choroby lub jej agresywnym przebiegiem. Polega na rozpoczęciu terapii od silnych immunosupresantów w celu zahamowania postępu choroby, a następnie podtrzymuje się efekty leczenia stosując bezpieczniejsze leki. Do leków modyfikujących przebieg SM zalicza się m.in.: interferony beta, octan glatirameru, teryflunomid, fumaran dimetylu, fingolimod, natalizumab, mitoksantron, alemtuzumab czy okrelizumab

Podsumowanie:
Leczenie modyfikujące przebieg choroby powinno być dobrane indywidualnie do pacjenta. Ważne jest szybkie jego włączenie, ponieważ terapia jest najskuteczniejsza w pierwszych latach choroby, a także dlatego, że SM diagnozowane jest u młodych dorosłych i szybko może prowadzić do niepełnosprawności. Mimo coraz większych możliwości leczenia modyfikującego przebieg SM, nadal potrzebne są dalsze badania nad nowszymi lekami oraz nad skutecznością poszczególnych strategii leczenia.

Introduction and objective:
Multiple sclerosis (MS) is the most common demyelinating disease. The symptoms resulting from the destruction of the myelin sheaths in the CNS are very diverse. The cause of the disease is not fully understood. Treatment can be divided into symptomatic, relapse treatment and MS modifying treatment. The type and activity of MS determine the choice of a disease-modifying treatment model. There are two main treatment strategies: escalation and induction. The aim of the study is to discuss these strategies and new developments in this area.

State of knowledge:
The escalation strategy consists in initiating therapy with first-line drugs with a known and safest profile of action, and in the absence or obtaining an insufficient response to this treatment, second line drugs are introduced successively. The induction strategy, on the other hand, is sometimes used in patients with high disease activity or its aggressive course. It consists in starting the therapy with strong immunosuppressants in order to inhibit the progress of the disease, and then the effects of the treatment are maintained using safer drugs. The drugs modifying the course of MS include interferons beta, glatiramer acetate, teriflunomide, dimethyl fumarate, fingolimod, natalizumab, mitoxantrone, alemtuzumab, or ocrelizumab.

Conclusions:
Disease-modifying treatments should be individualized for each patient. It is important to activate it quickly, because treatment is most effective in the first years of the disease, and also because MS is diagnosed in young adults and can quickly lead to disability. Despite the increasing possibilities of MS modifying treatments, more research is still needed on newer drugs and the effectiveness of treatment strategies.

Wolanin N, Kamieniak M, Jarosz P, Kobiałka I, Kośmider K, Petit V, Rejdak K. Strategie leczenia stwardnienia rozsianego – terapia eskalacyjna i indukcyjna. Med Og Nauk Zdr. 2020; 26(4): 336–342. doi: 10.26444/monz/130448

REFERENCJE (51)

Kamm CP, Uitdehaag BM, Polman CH. Multiple sclerosis: current knowledge and future outlook. Eur Neurol. 2014; 72(3–4): 132–141. doi: 10.1159/000360528.

eISSN:	2084-4905
ISSN:	2083-4543