PL EN
PRACA ORYGINALNA
Stosowanie leków dostępnych bez recepty i suplementów diety przez osoby dorosłe z województwa świętokrzyskiego
 
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Wydział Nauk o Zdrowiu, Instytut Zdrowia Publicznego, Zakład Profilaktyki Społecznej, Kielce
 
2
Polskie Towarzystwo Terapii EMD, Warszawa
 
3
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Wydział Pedagogiczny i Artystyczny, Kielce
 
4
Zakład Alergologii i Zagrożeń Środowiskowych, Instytut Medycyny Wsi, Lublin
 
5
Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
 
6
Ośrodek Rehabilitacji „Dar-Medica” w Kielcach
 
7
Powszechna Informacja Medyczna sp. z o.o sp.k., Kielce
 
 
Med Og Nauk Zdr. 2015;21(2):163-167
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
W ostatnich latach możemy dostrzec wzrost konsumpcji leków dostępnych bez recepty oraz różnego rodzaju suplementów diety. Przyczyniają się do tego działania marketingowe firm i koncernów farmaceutycznych, a szczególnie wszechobecna reklama tego rodzaju produktów. Problem rosnącej konsumpcji leków OTC zmusza do podejmowania działań mających na celu racjonalizację ich spożywania.

Cel pracy:
Celem badań była identyfikacja stosowania przez osoby dorosłe z województwa świętokrzyskiego leków OTC, zagrożeń związanych z ich przyjmowaniem.

Materiał i metody:
Badanie ankietowe zostało przeprowadzone w okresie od stycznia do marca 2014 roku. Ogółem badaniu poddano 277 osób dorosłych, mieszkańców województwa świętokrzyskiego, w tym 163 kobiety i 114 mężczyzn.

Wyniki:
Badani zadeklarowali, że leki dostępne bez recepty oraz suplementy diety najczęściej stosują kilka razy w roku (25,27%). Niepokoi fakt, że blisko ¼ badanych kierowała się reklamą. Zdecydowana większość badanych zadeklarowała, że głównym miejscem zakupu leków dostępnych bez recepty i suplementów diety jest apteka (55,60%). Co ciekawe, opinia badanych dotycząca rzetelności informacji podawanych w reklamie leków OTC i suplementów diety była bardzo zróżnicowana. Mężczyźni w porównaniu do kobiet częściej wyrażali się krytycznie w tym zakresie.

Wnioski:
Z przeprowadzonych badań ankietowych wynika, że badani nie informują lekarzy o stosowanych lekach OTC i suplementach diety i często stosują jednocześnie medykamenty zalecone przez lekarza i te dostępne bez recepty. Istnieje konieczność prowadzenia na szeroką skalę edukacji zdrowotnej w zakresie właściwego przyjmowania preparatów medycznych wydawanych bez recepty.


Introduction:
During the last several years there has been a growth in consumption of so called over-the-counter drugs as well as of various dietary supplements. This is the consequence of marketing activities by pharmaceutical corporations and companies and, in particular, the omnipresent advertisement of such products. The issue of growing consumption of the OTC drugs calls for undertaking actions aimed at rationalization of the use of such medicaments.

Aim:
The purpose of the study was to identify the attitudes of adults from the Świętokrzyskie voivodeship towards the use of OTC drugs, related risks upon the consumption.

Material and Methods:
The study was conducted between January and March 2014. In total, it comprised 277 adult inhabitants of the Świętokrzyskie region, of whom there were 163 women and 114 men.

Results:
The study participants indicated that they use OTC drugs and dietary supplements several times a year, which was the most frequent reply (25.27%). It is alarming that advertisement in the only source of information for 75% of the respondents. A significant majority of the people surveyed declared that they usually buy OTC drugs and dietary supplements in pharmacies (55.60%). What is interesting, opinions of the respondents varied as regards the reliability of information about OTC drugs and supplements provided in advertisements. Men were more critical in this respect than women.

Conclusions:
The conducted surveys reveal that the respondents fail to inform their doctors about the OTC drugs and supplements they use. Thus, they often take those medicaments along the ones prescribed by a doctor. Also, it is necessary to provide comprehensive instructions as regards the safe use of OTC drugs and supplements.

REFERENCJE (21)
1.
Harrington P, Shepherd M.D. Analysis of the Movement of Prescrip¬tion Drugs to Over the-Counter Status. J Managed Care Pharm. 2002; 8(6): 499–508.
 
2.
Jasińska M, Orszulak-Michalak D. Leki OTC – wybrane aspekty bez¬pieczeństwa farmakoterapii. Część pierwsza – niesteroidowe leki prze¬ciwzapalne. Aptekarz Polski 2010; 43/21, http://www.aptekarzpolski. pl/index.php option=com_contenttask=view&id=614Itemid=66 (dostęp: 2015.01.28).
 
3.
Ulatowska-Szostak E. Opinie pacjentów (klientów aptek) na temat wybranych zagadnień związanych z poza-apteczną sprzedażą leków OTC. Probl Hig Epidemiol. 2008; 89(2): 264–268.
 
4.
Soller R. Evolution of self-care with over-the-counter medications. Clin Ther. 1998; 20(supplement C): 134–140.
 
5.
Bond Ch. The over-the-counter pharmaceutical market – policy and practice. Eurohealth 2008; 14(3): 19–24.
 
6.
Ulatowska-Szostak E. Sposoby ograniczania wydatków na leki przez pacjentów aptek ogólnodostępnych. Probl Hig Epidemiol. 2010; 91(1): 143–147.
 
7.
The Food and Drug Administration (USFDA). Report 1999.
 
8.
The Nielsen Corporation. Results of research, Report 2002.
 
9.
Miączyński P. Polacy łykają coraz więcej leków. Gazeta Wyborcza 2006, 106: 13.
 
10.
Wydatki gospodarstw domowych na ochronę zdrowia. W: Ochrona zdrowia w gospodarstwach domowych w 2006 r. Informacje i opracowania statystyczne. GUS 2007; 48.
 
11.
Wyniki badań ankietowych „Korzystanie z leków i ich dostępność”. Badanie przeprowadzono metodą wywiadów bezpośrednich na repre¬zentatywnej próbie dorosłych mieszkańców Polski, liczącej 1136 osób. Centrum Badania Opinii Społecznej; 2008.
 
12.
Wyniki badań ankietowych „Zwyczaje zakupowe Polaków związane z nabywaniem leków”. Badanie przeprowadzono na reprezentatywnej próbie 1003 Polaków w wieku 15 lat i więcej. Omnibus; 2007.
 
13.
Kokot MJ. Leki nie tylko z apteki. Manager Apteki 2012; 7: 6.
 
14.
Waszyk-Nowaczyk M, Simon M. Czym kieruje się pacjent dokonując wyboru preparatów OTC w aptece? W: Krajewski-Siuda K (red.). Samoleczenie. Warszawa: Instytut Sobieskiego 2012; 199–204.
 
15.
Zarzeczna-Baran M, Bandurska E, Pęgiel-Kamrat J, Lewandowska A. Wpływ reklamy na zakup leków dostępnych bez recepty. Ann Acad Med Gedan. 2013; 43:77–87.
 
16.
Kościołek A, Hartman M, Spiołek K, Kania J, Pawłowska-Góral K. Ocena czynników wpływających na zakup i stosowanie preparatów witaminowo-mineralnych przez uczniów szkół policealnych. Broma¬tologia i Chemia Toksykologiczna 2011; 3: 987–992.
 
17.
Bażydło M, Żułtak- Bączkowska K, Zaremba- Pechman L, Rotter I, Ka¬rakiewicz B. Analiza stosowania leków OTC bez konsultacji z lekarzem w poszczególnych grupach wiekowych oraz ocena zapotrzebowania na edukację zdrowotną w tym zakresie. Fam Med. Prim Care Rev. 2010; 12(2): 127–130.
 
18.
Lebedzińska A, Szpakow A, Hinc A, Fiłon J, Szefer P, Karczewski J. Suplementacja witaminami i biopierwiastkami diety studentów polskich i białoruskich (Gdańsk, Grodno, Białystok). Żyw Człow. 2009; XXXVI (1): 55–60.
 
19.
www.csioz.gov.pl/file.phps=cD8zOA (dostęp: 2014.02.18).
 
20.
Hartman M, Lichtański P, Klimacka-Nawrot E, Duda-Raszewska E, Błońska-Fajfrowska B. Miejsce zakupu leków OTC na przeziębienie. W: Krajewski-Siuda K (red.). Warszawa: Instytut Sobieskiego; 2012: 205–214.
 
21.
Chaniecka K.A, Czerw A. Płeć a postrzeganie reklamy telewizyjnej leków OTC. Hygeia Public Health 2013; 48(4): 509–514.
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top