PRACA PRZEGLĄDOWA
Rehabilitacja żywieniowa w jadłowstręcie
psychicznym: rola i zakres pracy dietetyka
w zespole terapeutycznym
Więcej
Ukryj
1
Wydział Turystyki i Rekreacji, Szkoła Główna Turystyki i Rekreacji, Grupa Uczelni Vistula, Warszawa, Polska
Autor do korespondencji
Mariusz Jaworski
Wydział Turystyki i Rekreacji, Szkoła Główna Turystyki i Rekreacji, Grupa Uczelni Vistula, Warszawa, Polska, Ul. Stokłosy 3, 02-787 Warszawa, Polska
Med Og Nauk Zdr. 2017;23(2):122-128
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie:
Specyfika zaburzeń odżywiania, czyli jadłowstrętu psychicznego (Anorexia nervosa) jest zjawiskiem złożonym, będącym wynikiem wielu czynników psychologicznych, społecznych i biologicznych. Stosowanie restrykcyjnych diet w celu obniżenia masy ciała i poczucie strachu przed przyrostem masy ciała wzmacnia objawy tej choroby. Heterogeniczność problemu obejmuje terapię farmakologiczną, psychoterapię i leczenie niefarmakologiczne. Istotnym elementem leczenia zaburzeń odżywiania jest rehabilitacja żywieniowa przygotowana przez dietetyka. Celem tej rehabilitacji w anoreksji jest poprawa stanu odżywienia pacjenta oraz normalizacja masy ciała.
Cel pracy:
Głównym celem pracy była charakterystyka roli i zadań dietetyka w zespole terapeutycznym, który prowadzi terapie pacjentów z jadłowstrętem psychicznym. W artykule przedstawiono także stosowane metody oceny sposobu żywienia pacjentów z anoreksją z uwzględnieniem zapotrzebowania energetycznego, makro- i mikroskładników w poszczególnych fazach terapii.
Skrócony opis stanu wiedzy:
Rola dietetyka w zespole terapeutycznym dotyczy dwóch kluczowych elementów. Przede
wszystkim, dietetyk powinien wraz z lekarzem przeprowadzić ocenę stanu odżywienia pacjenta, natomiast w dalszej kolejności, ocenić jego aktualny sposób żywienia. Należy podkreślić, że dane dotyczące oceny stanu odżywienia oraz sposobu żywienia są użyte do przygotowania odpowiedniej indywidualnej rehabilitacji żywieniowej, która uwzględnia zapotrzebowanie nie tylko na energię, ale także makro- i mikroskładniki.
Podsumowanie:
Dietetyk pełni kluczową rolę w przygotowaniu indywidualnej rehabilitacji żywieniowej dla pacjentów z anoreksją na podstawie danych dotyczących oceny stanu odżywienia i żywienia.
Introduction:
The specificity of eating disorders (ED), especially anorexia nervosa (AN), is a complex phenomenon. AN is the result of many psychological, social and biological factors. Undertaking restrictive diets in order to reduce body weight and sense of fear of gaining weight could aggravate ED symptoms. The heterogeneity of this problem involves pharmacological therapy, psychotherapy and nonpharmacological treatment. Nutritional rehabilitation prepared by a dietician is an important
element of the ED treatment. In AN, the aim of the rehabilitation is to improve the nutritional status of the patient and the normalization of body weight.
Objective:
The main aim of the study was to characterize the role and responsibilities of the dietician in the therapeutic team which carries out therapies in patients with AN. The paper also presented the methods used to assess the dietary habits of patients with anorexia, including the energy needs, as well as macro- and micronutrients needs in various phases of treatment.
State of knowledge:
The role of the dietitian in a therapeutic team involves two key elements. First of all, a dietitian, with a doctor, should assess the patient’s nutritional status. Next, they should evaluate the patient’s current eating habits. It should be stressed that the data for the assessment of nutritional status and dietary habits are used to prepare the
appropriate individual nutritional rehabilitation which takes into account the not only energy needs, but also the macroand micronutrients needs.
Summary:
The dietician plays a key role in the preparation of individual nutritional rehabilitation for patients with anorexia based on the data concerning the assessment of the nutritional status and patient’s eating habits.
REFERENCJE (41)
1.
Bator E, Bronkowska M, Ślepecki D, Biernat J. Anoreksja – przyczyny, przebieg leczenie. Nowiny Lekarskie, 2011; 80(3): 184–191.
2.
Suszyńska K, Sobolewska E, Kulik T, Pacian A. Medical, pedagogical and social problems in the functioning of people with eating disorders. MONZ. 2014; 20(3): 235–240.
3.
Dudkiewicz A, Grzelak T. Dietoterapia doustna u pacjentów z anoreksją. Psychiatr Psychol Klin. 2016; 16(2): 104–109.
4.
Bulik CM, Sullivan PF, Tozzi F, Furberg H, Lichtenstein P, Pedersen NL. Prevalence, heritability, and prospective risk factors for anorexia nervosa. Arch Gen Psychiatry. 2006; 63(3): 305–312.
5.
Wade TD, Bergin JL, Tiggemann M, Bulik CM, Fairburn CG. Prevalence and long-term course of lifetime eating disorders in an adult Australian twin cohort. Aust N Z J Psychiatry. 2006; 40(2): 121–128.
6.
Keski-Rahkonen A, Hoek HW, Susser ES, Linna MS, Sihvola E, Raevuori A, Bulik CM, Kaprio J, Rissanen A. Epidemiology and course of anorexia nervosa in the community. Am J Psychiatry. 2007; 164(8): 1259–65.
7.
Rajewski A. Leczenie zaburzeń odżywiania się. Terapia. 2004; 12(159): 43–48.
8.
Shih PA, Woodside DB. Contemporary views on the genetics of anorexia nervosa. Eur Neuropsychopharmacol. 2016; 26(4): 663–673.
9.
Silber TJ. Anorexia nervosa among children and adolescents. Adv Pediatr. 2005; 52: 49–76.
10.
Lewitt A, Brzęczek K, Krupienicz K. Interwencje żywieniowe w leczeniu anoreksji – wskazówki dietetyczne. Endokr. Otyłość Zaburzenia przemiany materii. 2008; 4(3): 128–136.
11.
Jankowska M, Lewandowski J. Psychogenne zaburzenia odżywiania. W: W Łysiak-Szydłowska (red.). Żywienie kliniczne. Via Medica, Gdańsk; 2000.
12.
Książyk J. Antropometryczna ocena stanu odżywienia. Stand. Med. 2007; (4): 499–503.
13.
Kliszcz J. Psychologiczne aspekty jatropatogenii. W: J Barański, E Waszyński, A Steciwko (red.). Komunikowanie się lekarza z pacjentem. Astrum; Wrocław 2000: 74–85.
14.
Dulmen AM. Different perspectives of doctor and patient in commu¬nication. Int Congress Series. 2002; 1241: 243–248.
15.
Stangierska I, Horst-Sikorska W. Ogólne zasady komunikacji między pacjentem a lekarzem. Forum Medycyny Rodzinnej. 2007; 1(1): 58–68.
16.
Herber OR, Gies V, Schwappach D, Thürmann P, Wilm S. Patient infor¬mation leaflets: informing or frightening? A focus group study exploring patients’ emotional reactions and subsequent behavior towards package leaflets of commonly prescribed medications in family practices. BMC Family Practice. 2014; 15: 163. doi: 10.1186/1471–2296–15–163.
17.
Waqas A, Rehman A, Malik A et al. (September 30, 2015) Association of Ego Defense Mechanisms with Academic Performance, Anxiety and Depression in Medical Students: A Mixed Methods Study. Cureus 7(9): e337. DOI 10.7759/cureus.337.
18.
Rollnick S, Miller WR, Butler CC. Wywiad motywujący w opiece zdrowotnej. Academica Wydawnictwo SWPS:Warszawa, 2010.
19.
Rollnick S, Miller W. What is MI? Behavioural and Cognitive Psychotherapy. 1995; 23.
20.
Macdonald P, Hibbs R, Corfield F, Treasure J. The use of motivational interviewing in eating disorders: a systematic review. Psychiatry Res. 2012; 200(1): 1–11.
21.
Jarosz M. Praktyczny poradnik dietetyki. Wyd. IŻŻ (Warszawa), 2010.
22.
Wądołowska L. Walidacja kwestionariusza częstotliwości spożycia żywności – FFQ. Ocena powtarzalności. Bromat. Chem. Toksykol., 2005; 38(1): 27–33.
23.
Gawęcki J. Kwestionariusz do badania poglądów i zwyczajów żywieniowych oraz procedura opracowania danych. Zespół Behawioralnych Uwarunkowań Żywienia, Komitet Nauki o Żywieniu Człowieka Polskiej Akademii Nauk.Warszawa, 2014.
24.
Martin CK, Kaya S, Gunturk BK. Quantification of food intake using food image analysis. Conf Proc IEEE Eng Med Biol Soc. 2009; 2009: 6869–72.
25.
Williamson DA, Allen HR, Martin PD et al. Digital photography: a new method for estimating food intake in cafeteria settings. Eat Weight Disord EWD. 2004; 9(1): 24–28.
26.
Wang DH, Kogashiwa M, Ohta S et al. Validity and reliability of a dietary assessment method: the application of a digital camera with a mobile phone card attachment. J Nutr Sci Vitaminol. 2002; 48(6): 498–504.
27.
WHO Expert Committee. Physical status: The use and interpretation of anthropometry. WHO Technical Report Service no.854 Geneva: WHO, 1995.
28.
Kuciel G, Łysiak-Szydłowska W. Metody oceny niedożywienia i efektywności terapii żywieniowej. Anest. Intens. Ter. 2001; 33: 29–33.
29.
Maine M, McGilley BH, Bunnell DW. Leczenie zaburzeń odżywiania. Pomost między nauką a praktyką. Wydawnictwo Edra Urban & Partner, 2013.
30.
Khan LUR, Ahmed J, Khan S, MacFie J. Refeeding Syndrome: A Literature Review. Gastroenterology Research and Practice. 2011; ID 410971:
http://dx.doi.org/10.1155/2011....
31.
McCray S, Walker S, Parrish CR. Much ado about refeeding. Pract Gastroenterol. 2005; 12: 26–44.
32.
Dobrzyńska E, Rymaszewska J. Jadłowstręt psychiczny – ciągłe wyzwanie dla współczesnej medycyny. Psychiatria w Praktyce Ogólnolekarskiej. 2006; 6(4): 165–170.
33.
Gentile M. Enteral nutrition for feeding severely underfed patients with anorexia nervosa. Nutrients. 2012; 4(9): 1293–1303.
34.
Mehler P, Winkelman A, Andersen DG. Nutritional rehabilitation: practical guidelines for refeeding the anorectic patient. J Nutr Metab. 2010; Article ID 625782:.
36.
Sunday S, Halmi K. Energy intake and body composition in anroexia and bulimia nervosa. Physiol Behav. 2003; 78(1): 11–17.
37.
Marzola E, Nasser JA, Hashim SA, Shih PB, KayeWH. Nutritional rehabilitation in anorexia nervosa: review of the literature and implications for treatment. BMC Psychiatry. 2013; 13: 290.
38.
Jauregui Lobera I, Bolanos Rios P. Choice of diet in patients with anorexia nervosa. Nutr Hosp. 2009; 24(6): 682–687.
39.
Hadigan C, Anderson E, Miller K, Hubbard J, Herzog D, Klibanski A, Grinspoon S. Assessment of macronutrient and micronutrient intake in women with anorexia nervosa. Int J Eat Disord. 2000; 28: 284–292.
40.
Lutter C, Rivera J. Nutritional status of infants and young children and characteristics of their diets. J Nutr. 2003; 133(9): 2941–2949.
41.
Reiter C, Graves L. Nutrition therapy for eating disorders. Nutr Clin Pract. 2010; 25(2): 122–136.