Online first
Bieżący numer
Archiwum
O czasopiśmie
Polityka etyki publikacyjnej
System antyplagiatowy
Instrukcje dla Autorów
Instrukcje dla Recenzentów
Zespół Redakcyjny
Komitet Redakcyjny
Recenzenci
Wszyscy recenzenci
2023
2022
2021
2020
2019
2018
2017
2016
Kontakt
Bazy indeksacyjne
Klauzula przetwarzania danych osobowych (RODO)
PRACA ORYGINALNA
Realizacja programu wtórnej profilaktyki raka szyjki macicy i raka piersi w Polsce w pierwszym okresie obostrzeń związanych z pandemią COVID-19
1
Fundacja Onkologia 2025, Polska
2
Katedra Psychologii i Socjologii Zdrowia oraz Zdrowia Publicznego, Szkoła Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Polska
3
Katedra Onkologii, Collegium Medicum, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Polska
Autor do korespondencji
Anna Andrzejczak
Fundacja Onkologia 2025, Al. gen. Sikorskiego 9B lok. 12D, 02-758, Warszawa, Polska
Fundacja Onkologia 2025, Al. gen. Sikorskiego 9B lok. 12D, 02-758, Warszawa, Polska
Med Og Nauk Zdr. 2021;27(4):428-434
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel:
Badania profilaktyczne pozwalają na zmniejszenie śmiertelności z powodu raka piersi i raka szyjki macicy. Celem pracy było oszacowanie, jak pandemia COVID-19 i związane z nią obostrzenia w życiu publicznym w pierwszych miesiącach ich obowiązywania wpłynęły na realizację świadczeń w ramach programów profilaktyki onkologicznej w Polsce.
Materiał i metody:
Analizę przeprowadzono na podstawie danych dotyczących liczby świadczeń mammografii i cytologii wykonanych w ramach programu profilaktyki raka piersi i raka szyjki macicy w okresie od stycznia do maja 2019 i 2020 roku w trzech województwach (śląskim, mazowieckim i warmińsko-mazurskim).
Wyniki:
W miesiącach, w których przez cały okres obowiązywały obostrzenia pandemiczne (kwiecień–maj 2020 roku), we wszystkich trzech województwach doszło do spadku liczby wykonanych mammografii o ponad 90% oraz spadku liczby wykonanych cytologii o ponad 85% w stosunku do analogicznego okresu 2019 roku. Nie zaobserwowano istotnego związku między odsetkiem spadku badań skriningowych a liczbą odnotowanych zakażeń w poszczególnych regionach w analizowanym okresie.
Wnioski:
Pandemia COVID-19 i związane z nią obostrzenia w życiu publicznym negatywnie wpłynęły na liczbę badań mammograficznych i cytologicznych wykonanych w ramach programów profilaktycznych. Obniżenie frekwencji w badaniach przesiewowych kobiet w Polsce może wpłynąć na indywidualne losy i rokowanie pacjentek ze względu na opóźnienie w wykryciu choroby.
Badania profilaktyczne pozwalają na zmniejszenie śmiertelności z powodu raka piersi i raka szyjki macicy. Celem pracy było oszacowanie, jak pandemia COVID-19 i związane z nią obostrzenia w życiu publicznym w pierwszych miesiącach ich obowiązywania wpłynęły na realizację świadczeń w ramach programów profilaktyki onkologicznej w Polsce.
Materiał i metody:
Analizę przeprowadzono na podstawie danych dotyczących liczby świadczeń mammografii i cytologii wykonanych w ramach programu profilaktyki raka piersi i raka szyjki macicy w okresie od stycznia do maja 2019 i 2020 roku w trzech województwach (śląskim, mazowieckim i warmińsko-mazurskim).
Wyniki:
W miesiącach, w których przez cały okres obowiązywały obostrzenia pandemiczne (kwiecień–maj 2020 roku), we wszystkich trzech województwach doszło do spadku liczby wykonanych mammografii o ponad 90% oraz spadku liczby wykonanych cytologii o ponad 85% w stosunku do analogicznego okresu 2019 roku. Nie zaobserwowano istotnego związku między odsetkiem spadku badań skriningowych a liczbą odnotowanych zakażeń w poszczególnych regionach w analizowanym okresie.
Wnioski:
Pandemia COVID-19 i związane z nią obostrzenia w życiu publicznym negatywnie wpłynęły na liczbę badań mammograficznych i cytologicznych wykonanych w ramach programów profilaktycznych. Obniżenie frekwencji w badaniach przesiewowych kobiet w Polsce może wpłynąć na indywidualne losy i rokowanie pacjentek ze względu na opóźnienie w wykryciu choroby.
Introduction and objective:
Prophylactic examinations allow the reduction in morbidity from breast cancer and cervical cancer. The aim of the study was to estimate the impact of COVID-19 pandemic and the first months of restrictions in public life, introduced due to the risk of its outbreak, on the provision of services within cancer prevention programmes in Poland.
Material and methods:
The analysis was performed based on information concerning the number of mammography and cytology tests carried out as part of the breast cancer screening programme and cervical cancer screening programme. The study was conducted during January – May in 2020, and the same period in 2019 – as a basis for comparison. The data relate to three (out of sixteen) Polish Provinces: Katowice, Warsaw and Olsztyn.
Results:
At the time when pandemic restrictions were in force throughout the full months (April-May 2020) the number of mammography tests decreased by over 90% and the number of cytology tests decreased by more than 85%, compared to the same period in 2019. During the period of study, no statistically significant relationship was observed between a decrease in the number of screening tests and the number of recorded SARS-CoV-2 infections in individual provinces.
Conclusions:
Restrictions in public life introduced due to COVID-19 pandemic exerted a negative effect on breast cancer and cervical cancer prevention screening programmes. The reduction of attendance in screening tests for women in Poland was significant and, as a result, may affect individual prognosis of cancer patients due to the delay in detection of the disease
Prophylactic examinations allow the reduction in morbidity from breast cancer and cervical cancer. The aim of the study was to estimate the impact of COVID-19 pandemic and the first months of restrictions in public life, introduced due to the risk of its outbreak, on the provision of services within cancer prevention programmes in Poland.
Material and methods:
The analysis was performed based on information concerning the number of mammography and cytology tests carried out as part of the breast cancer screening programme and cervical cancer screening programme. The study was conducted during January – May in 2020, and the same period in 2019 – as a basis for comparison. The data relate to three (out of sixteen) Polish Provinces: Katowice, Warsaw and Olsztyn.
Results:
At the time when pandemic restrictions were in force throughout the full months (April-May 2020) the number of mammography tests decreased by over 90% and the number of cytology tests decreased by more than 85%, compared to the same period in 2019. During the period of study, no statistically significant relationship was observed between a decrease in the number of screening tests and the number of recorded SARS-CoV-2 infections in individual provinces.
Conclusions:
Restrictions in public life introduced due to COVID-19 pandemic exerted a negative effect on breast cancer and cervical cancer prevention screening programmes. The reduction of attendance in screening tests for women in Poland was significant and, as a result, may affect individual prognosis of cancer patients due to the delay in detection of the disease
Andrzejczak A, Żarłok E, Osowiecka K, Rucińska M. Realizacja programu wtórnej profilaktyki raka szyjki macicy i raka piersi w Polsce
w pierwszym okresie obostrzeń związanych z pandemią COVID-19. Med Og Nauk Zdr. 2021; 27(4): 428–434. doi: 10.26444/monz/142927
REFERENCJE (35)
1.
Wojciechowska U, Didkowska J. Zachorowania i zgony na nowotwory złośliwe w Polsce. Krajowy Rejestr Nowotworów, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badaw-czy. http://onkologia.org.pl/raport... (access: 2021.06.06).
2.
Sant M, Lopez MDCh, Agresti R, et al. The EUROCARE-5 Working Group, Survival of women with cancers of breast and genital organs in Europe 1999–2007: Results of the EUROCARE-5 study. Eur J Cancer. 2015; 51: 2191–2205.
3.
Wojtyniak B, Stokwiszewski J, Rubikowska B, et al. Długość życia i umieralność ludności Polski. In: Wojtyniak B, Goryński P, editors. Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania. Warszawa: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny; 2018. p. 121.
4.
Biganzoli L, Cardoso F, Beishon M, et al. The requirements of a spe-cialist breast centre. Breast. 2020; 51: 65–84. https://doi.org/10.1016/j.brea....
5.
Malvezzi M, Carioli G, Bertuccio P, et al. European cancer mortality predictions for the year 2019 with focus on breast cancer. Ann Oncol. 2019; 30: 781–787. https://doi.org/10.1093/annonc....
6.
Ustawa z dnia 1 lipca 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego «Narodowy program zwalczania chorób nowotworowych». DzU 2005 nr 143 poz. 1200 ze zm.
7.
Wasilewski P, Uczkiewicz J, Kwiatkowski K. Informacja o wynikach kontroli. Realizacja zadań „Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych”. Warszawa: Najwyższa Izba Kontroli; 2014.
8.
Uchwała nr 10 Rady Ministrów z dnia 4 lutego 2020 r. w sprawie przyjęcia programu wieloletniego pn. Narodowa Strategia Onkologiczna na lata 2020–2030. Monitor Polski. 18 lutego 2020 poz. 189.
9.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego. DzU 2020 poz. 433.
10.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii. DzU 2020 poz. 491.
12.
Zalecenia i rekomendacje konsultanta krajowego dla radioterapii w warunkach epidemii COVID-19. https://ptro.org.pl/wgrane-pli... (access: 2021.06.06).
13.
Zalecenia Włoskich Towarzystw Onkologicznych dotyczące postępowania u chorych na nowotwory w czasie epidemii koronawirusa COVID-19. https://ligawalkizrakiem.pl/ak... (dostęp: 2021.06.06).
14.
Zawieszenie wykonywania badań mammograficznych w mammobusach. http://www.nfz-opole.pl/aktual... (access: 2021.06.06).
15.
Mammobusy wznowiły funkcjonowanie – harmonogram postoju mammobusów w Twojej okolicy. https://www.nfz.gov.pl/aktualn... (access: 2021.06.06).
16.
Sytuacja społeczno-gospodarcza województw Nr 1/2019. https://stat.gov.pl/obszary-te... (access: 2021.06.06).
17.
Sytuacja społeczno-gospodarcza województw Nr 1/2020. https://stat.gov.pl/obszary-te... (access: 2021.06.06).
18.
Chen RC, Haynes K, Du S, et al. Association of Cancer Screening Deficit in the United States With the COVID-19 Pandemic. JAMA Oncol. 2021; 29: e210884. https://doi.org/10.1001/jamaon....
19.
Tsai HY, Chang YL, Shen CT, et al. Effects of the COVID-19 pandemic on breast cancer screening in Taiwan. Breast. 2020; 54: 52–55. https://doi.org/10.1016/j.brea....
20.
de Pelsemaeker MC, Guiot Y, Vanderveken J, et al. The impact of the COVID-19 pandemic and the associated Belgian governmental measures on cancer screening, surgical pathology and cytopathology. Pathobiology. 2021; 88(1): 46–55. https://doi.org/10.1159/000509....
21.
Miller MJ, Xu L, Qin J, et al. Impact of COVID-19 on Cervical Cancer Screening Rates Among Women Aged 21–65 Years in a Large Integrated Health Care System – Southern California, January 1-September 30, 2019, and January 1-September 30, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2021; 70: 109–113. https://dx.doi.org/10.15585/mm....
22.
Richards MA, Westcombe AM, Love SB, et al. Influence of delay on survival in patients with breast cancer: a systematic review. Lancet. 1999; 353(9159): 1119–1126. https://doi.org/10.1016/s0140-....
23.
Lehman CD, Arao RF, Sprague BL, et al. National performance benchmarks for modern screening digital mammography: Update from the Breast Cancer Surveillance Consortium. Radiology. 2017; 283(1): 49–58. https://doi.org/10.1148/radiol....
24.
Rosenberg RD, Yankaskas BC, Abraham LA, et al. Performance benchmarks for screening mammography. Radiology. 2006; 241(1): 55–66. http://dx.doi.org/10.1148/radi....
25.
Grabler P, Sighoko D, Wang L, et al. Recall and cancer detection rates for screening mammography: Finding the Sweet Spot. Am J Roentg. 2017; 208: 208–213. https://www.ajronline.org/doi/....
26.
Smith-Bindman R, Chu PW, Miglioretti DL, et al. Comparison of screening mammography in the United States and the United Kingdom. JAMA. 2003; 290(16): 2129–2137. https://doi.org/10.1001/jama.2....
27.
Domingo L, Hofvind S, Hubbard RA, et al. Cross-national comparison of screening mammography accuracy measures in U.S., Norway, and Spain. Eur Radiol. 2016; 26: 2520–2528. https://doi.org/10.1007/s00330....
28.
Duijm LE, Louwman MW, Groenewoud JH, et al. Inter-observer variability in mammography screening and effect of type and number of readers on screening outcome. Br J Cancer. 2009; 100(6): 901–907. https://doi.org/10.1038/sj.bjc....
29.
Yong JH, Mainprize JG, Yaffe MJ, et al. The impact of episodic screening interruption: COVID-19 and population-based cancer screening in Canada. J Med Screen. 2021; 28(2): 100–107. https://doi.org/10.1177/096914....
30.
Vanni G, Pellicciaro M, Materazzo M, et al. Lockdown of breast cancer screening for COVID-19: Possible scenario. In Vivo. 2020; 34(5): 3047–3053. https://doi.org/10.21873/inviv....
31.
Piekarzewska M, Wieczorkowski R, Zajenkowska-Kozłowska A. Stan zdrowia ludności Polski w 2014 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny; 2016. https://stat.gov.pl/obszary-te... (access: 2021.06.06).
32.
Nowakowski A, Cybulski M, Śliwczyński A, et al. The implementation of an organised cervical screening programme in Poland: An analysis of the adherence to European guidelines. BMC Cancer. 2015; 15: 279. https://doi.org/10.1186/s12885....
33.
Lai A, Pasea L, Banerjee A, et al. Estimating excess mortality in people with cancer and multimorbidity in the COVID-19 emergency. medRxiv. 2020: 1–10. https://doi.org/10.1101/2020.0....
34.
Maringe C, Spicer J, Morris M, et al. The impact of the COVID-19 pandemic on cancer deaths due to delays in diagnosis in England, UK: a national, population-based, modelling study. Lancet Oncol. 2020; 21(8): 1023–1034. https://doi.org/10.1016/S1470-....
35.
Sharpless NE. COVID-19 and cancer. Science. 2020; 368(6497): 1290. https://doi.org/10.1126/scienc....
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-4905 |
| ISSN: | 2083-4543 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
