PRACA ORYGINALNA
Promocja zdrowia w praktyce lekarzy medycyny pracy w Polsce – doświadczenia pacjentów
Więcej
Ukryj
1
Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy Centrum Profilaktyczno-Lecznicze w Łodzi, Polska
2
Student Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Polska
Autor do korespondencji
Tomasz Wittczak
Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy Centrum Profilaktyczno – Lecznicze w Łodzi, Aleksandrowska 61/63, 91-205, Łódź, Polska
Med Og Nauk Zdr. 2020;26(3):286-290
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie:
Działania z zakresu promocji zdrowia powinny stanowić element ochrony zdrowia pracujących. Przeprowadzając badania profilaktyczne, lekarz ma możliwość nie
tylko wdrażania działań z zakresu profilaktyki pierwotnej, ale również wykrycia zaburzeń w stanie zdrowia na wczesnym etapie.
Cel pracy:
Celem pracy było uzyskanie od pacjentów informacji, czy podczas badań profilaktycznych pracowników podejmowane były działania z zakresu promocji zdrowia.
Materiał i metody:
Ocena została przeprowadzona w grupie 204 osób (163 kobiety, 41 mężczyzn; średni wiek 43,6 +/- 8,87 roku), które były poddawane w przeszłości badaniom profilaktycznym. Badanie miało charakter ankietowy.
Wyniki:
W badanej grupie dla 74 osób (36,3%) lekarz medycyny pracy był jedynym lekarzem, z którym miały kontakt w ciągu ostatnich 3 lat. U większości osób został przeprowadzony pomiar BP, HR, masy ciała i wzrostu. Pomiary glikemii, lipidogramu i morfologii krwi obwodowej wykonano u niewielkiego odsetka badanych. Jedynie jedną trzecią badanych
zapytano o palenie tytoniu, natomiast o aktywność fizyczną tylko 2 osoby. Zalecenia dotyczące konieczności dalszej diagnostyki/terapii otrzymało tylko 13,7% osób. Poradę z zakresu promocji zdrowia (diety, zdrowego stylu życia, porzucenia palenia, aktywności fizycznej) uzyskało jedynie pięć osób (2,5%).
Wnioski:
Badania profilaktyczne pracowników stanowią wyjątkową okazję do prowadzenia działań z zakresu profilaktyki u osób zdrowych/nieodczuwających dolegliwości oraz promowania zdrowia. Niestety lekarze medycyny pracy nie dość często korzystają z tych możliwości. Opieka profilaktyczna nad pracownikami w obecnym systemie sprowadza się najczęściej do podejmowania działań ograniczonych do minimum wymaganego przepisami.
Introduction:
Health promotion activities should be an element of occupational health services. While performing prophylactic examinations of workers, a physician has an opportunity not only to implement primary prevention activities, but also detect health disorders at an early stage.
Objectives:
The aim of the study was to obtain information from patients whether during prophylactic examinations of employees, activities were undertaken in the field of health promotion.
Material and methods:
Analysis included a group of 204 people (163 females, 41 males; mean age 43.6 +/- 8.87) who had undergone periodic occupational health examinations in the past. The study was performed in the form of a survey.
Results:
For 74 people (36.3%) in the study group an occupational health physician was the only physician with whom they had contact within the last 3 years. BP, HR, body weight and height were measured in the majority of patients. Glycaemia, lipid profile and peripheral blood smear were performed in a small percentage of patients. Only one-third of respondents were asked about smoking and only two persons about physical activity. Only 13.7% of people received recommendations for further diagnosis/therapy. Advice on health promotion (diet, healthy lifestyle, smoking cessation, physical activity) was received by only five people (2.5%).
Conclusions:
Prophylactic examinations of employees are a unique opportunity to carry out prevention activities for healthy/asymptomatic patients and to promote a healthy lifestyle. Unfortunately, occupational health physicians do not seize this opportunity often enough. Occupational health services in the current system are usually reduced to the minimum required by regulations.
Wittczak T, Wittczak A, Jakubowski J. Promocja zdrowia w praktyce lekarzy medycyny pracy w Polsce – doświadczenia pacjentów. Med Og Nauk Zdr. 2020; 26(3): 286–290. doi: 10.26444/monz/126010
REFERENCJE (14)
2.
Kitajewska W, Szeląg W, Kopański Z, Maslyak Z, Slyarov I. Choroby cywilizacyjne i ich prewencja. J Clin Healthc. 2014; 1: 3–47.
3.
GBD 2016 Causes of Death Collaborators (2017). Global, regional, and national age-sex specific mortality for 264 causes of death, 1980–2016: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2016. Lancet (London, England), 390(10100), 1151–1210.
https://doi.org/10.1016/S0140-....
4.
Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy ze zm. Tekst jednolity: obwieszczenie Marszałka Sejmu RP z 8 grudnia 2017 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 108).
5.
Marcinkiewicz A, Wojda M, Walusiak-Skorupa J, Hanke W, Rydzyński K. Analiza zadań służby medycyny pracy realizowanych w Polsce w latach 1997–2014. Czy w pełni wykorzystujemy potencjał badań profilaktycznych? Med Pr. 2017; 68(1): 105119.
https://doi.org/10.13075/mp.58....
6.
Ustawa z 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy ze zm. Tekst jednolity: obwieszczenie Marszałka Sejmu RP z 14 lipca 2014 r. (Dz.U. z 2014 r. poz. 1184).
8.
Krogsboll LT, Jorgensen KJ, Larsen CG, Gotzsche PC. General health checks in adults for reducing morbidity and mortality from disease: Cochrane systematic review and meta-analysis. BMJ 2012; 345: 7191–7198.
https://doi.org/10.1136/bmj.e7....
9.
Rodriguez-Jareno MC, Molinero E, Montserrat J, Valles A, Aymerich M. How much do workers’ health examinations add to health and safety at the workplace? Occupational preventive usefulness of routine health examinations. Gac. Sanit. 2015; 29(4): 266–73.
https://doi.org/10.1016/j.gace....
10.
Rodriguez-Jareno MC, Molinero E, Montserrat J, Valles A, Aymerich M. Do workers’ health surveillance examinations fulfill their occupational preventive objective? Analysis of the medical practice of occupational physicians in Catalonia, Spain. Int J Occup Med Environ Health 2017; 30(6): 823–848.
https://doi.org/10.13075/ijome....
11.
Lipińska-Ojrzanowska A, Magnuska J, Świerczyńska-Machura D, Walusiak-Skorupa J, Marcinkiewicz A, Wiszniewska M. Potrzeba działań prewencyjnych dotyczących chorób cywilizacyjnych w opiece profilaktycznej sprawowanej przez służbę medycyny pracy – opinia pracujących. Med Pr. 2019; 70(4): 425–433.
https://doi.org/10.13075/mp.58....
12.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy ze zm. Tekst jednolity: Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 4 listopada 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 2067).
14.
Wittczak T. Medycyna pracy. Profilaktyka i orzecznictwo. Vademecum. Warszawa: Wyd. Difin; 2018.