PRACA PRZEGLĄDOWA
Próby komercjalizacji idei transplantacyjnej w świetle rozstrzygnięć w prawie międzynarodowym
Więcej
Ukryj
1
Katedra Rozwoju Pielęgniarstwa, Wydział Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Med Og Nauk Zdr. 2011;17(2):100-104
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel pracy:
Celem pracy jest przedstawienie międzynarodowego dorobku prawnego w kwestii komercjalizacji transplantacji, szczególnie zaś dorobku Rady Europy i Unii Europejskiej. Dokonano krytycznej analizy dostępnego piśmienni- ctwa oraz dokumentów prawa międzynarodowego organizacji takich, jak: Organizację Narodów Zjednoczonych (ONZ), Radę Europy (RE), Unię Europejską (UE), jak również organizacji medycznych tj. Światowa Organizacja Zdrowia (ŚOZ), Światowe Stowarzyszenie Medyczne (ŚSM) w odniesieniu do komercjalizacji transplantacji, a szczególnie handlu narządami.
Podsumowanie:
Przepisy regulujące działania transplantacyjne, zarówno te o charakterze międzynarodowym jak i kra- jowym zakazują handlu narządami. Handel narządami został potępiony przez społeczność lekarską, parlamenty wielu krajów, przede wszystkim zaś przez wszystkie wymienione organizacje międzynarodowe. Dawstwo organów powinno się odbywać na zasadach niekomercyjnych, altruistycznych.
Introduction and objective:
The objective of the study is the presentation of international legal achievements concerning
the problem of commercialization of transplantation, especially those by the Council of the European Union. A critical analysis
of the literature and international legal documents available was performed by such organizations as: the United Nations
(UN), Council of the European Union, as well as medical organizations, i.e. the World Health Organization and World Medical
Association, with respect to the commercialization of transplantation, especially, especially trade in human organs.
Summing up:
The regulations in the matter of transplantation procedures, both on the international and national levels,
ban organ trading. The trade in human organs has been condemned by medical circles, the parliaments of many countries,
and primarily by the above-mentioned international organizations. Organ donation should stay on a non-commercial,
altruist basis.
REFERENCJE (32)
1.
Komunikat Komisji: Dawstwo i przeszczepianie narządow: działania polityczne na poziomie UE, Komisja Wspolnot Europejskich, Bruksela 30.05.2007, KOM(2007) 275.
2.
Traffi cking in organs in Europe. Report of Social, Health and Family Aff airs Committee. Council of Europe, 3 June 2003.
3.
Antoszkiewicz K, Czerwiński J, Malanowski P. Pobieranie i przeszczepianie narządów w Polsce w 2007 r. Poltransplant. Biuletyn informacyjny. 2008;1 – www.poltransplant.pl (dostęp: 23.03.2009).
4.
Stryjecka-Rowińska D, Lewandowska D, Przygoda J, Hermanowicz M, Hatliński R. Krajowa lista oczekujących na przeszczepienie nerki lub nerki i trzustki. Poltransplant. Biuletyn informacyjny. 2008;1 – www. poltransplant.pl (dostęp: 23.03.2009).
5.
www.poltransplant.pl (dostęp: 25.06.2010).
6.
Scheper-Hughes N. Biopiractwo i globalna pogoń za ludzkimi narządami. W: Lasocik Z, Wiśniewski M, redaktorzy. Handel narządami ludzkimi. Etyka, prawo i praktyka. Warszawa: Ośrodek Studiow Handlu Ludźmi, Katedra Kryminologii i Polityki Kryminalnej IPSiR UW; 2006.
7.
Dobrowolska B, Klukow J. Moralne kontrowersje wokół idei komercjalizacji transplantacji – opinie lekarzy i pielęgniarek regionu lubelskiego W: Chańska W, Hartman J, red. Bioetyka w zawodzie lekarza. Warszawa: Wolters Kluwer; 2010:181-194.
8.
Erin ChA, Harris J. An ethical market in human organs. J Med Ethics 2003;29:137-138.
9.
Nowacka M. Etyka a transplantacje. Warszawa: PWN;2003.
10.
Ghods AJ. Governed fi nancial incentives as an alternative to altruistic organ donation. Experimental and Clinical Transplantation 2004;2(2):221-8.
11.
Scheper-Hughes N. In defense of the body from the Queen of Hearts to the Knave of Hearts. 23 April 2007. Electronic letter to: Taylor JS. A “Queen of Hearts” trial of organ markets: why Scheper-Hughes’s objections to markets in human organ fail. J Med Ethics 2007;33:201-204
12.
Savulescu J. Death, us and our bodies: personal refl ections. J Med Ethics 2003;29:127-130.
13.
Kishore R. Human organs, scarcities, and sale: morality revisited. J Med Ethics 2005;31:362-365.
14.
Savulescu J. Is the sale of body parts wrong? J Med Ethics 2003; 29:138- 139.
15.
Przemowienie Ojca Świętego Jana Pawła II wygłoszone do uczestników Kongresu Towarzystwa Transplantologicznego 29 sierpnia 2000 roku. Za L’Osservatore Romano, wydanie polskie 2000;228(11-12).
16.
Callahan D. Principlism and communitarianism. J Med Ethics 2003;29:287-291.
17.
Jasiński F. Walka z handlem narządami i tkankami ludzkimi z perspektywy Unii Europejskiej. W: Lasocik Z, Wiśniewski M, red. Handel narządami ludzkimi. Etyka, prawo i praktyka. Warszawa: Ośrodek Studiow Handlu Ludźmi, Katedra Kryminologii i Polityki Kryminalnej IPSiR UW;2006:27-46.
18.
Rowniński W, Wałaszewski J. Problemy etyczno-obyczajowe przeszczepiania narządow. W: Marczewski K, red. Notatki do ćwiczeń z etyki medycznej czyli jak i po co odrożniać eutymię od eutanazji? Lublin: Akademia Medyczna w Lublinie;2003.
19.
Rezolucja legislacyjna Parlamentu Europejskiego z dnia 22 kwietnia 2008 r. w sprawie dawstwa i przeszczepiania narządów: działania polityczne na poziomie UE. (2007/2210(INI)).
20.
Prawa człowieka a handel kobietami i młodymi ludźmi w Europie. Przybornik edukacyjny. Zbiór międzynarodowych dokumentów prawnych. Projekt daphne, sfinansowany przez Komisję Europejską i Władze Regionu Vento.
21.
Human organ and tissue transplantation. WHO Agenda 4.12, 2009 January 26.
22.
WHO Guiding Principles on Human Cell, Tissue and Organ Transplantation. Agenda 12.10, 2009 March 26.
23.
World Medical Association Statement on Human Organ Donation and Transplantation. 2006. www.wma.net/e/policy/wma.htm (dostęp: 12.05.2009).
24.
Konwencja Rady Europy w sprawie działań przeciwko handlowi ludźmi sporządzona w Warszawie 2005 r. Dz. U. z dnia 9 lutego 2009r.
25.
Grzymkowska M. Standardy bioetyczne w prawie europejskim. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer business;2009.
26.
Konwencja Bioetyczna ochronie praw człowieka i godności osoby ludzkiej wobec zastosowań biologii i medycyny: Konwencja o prawach człowieka i biomedycynie, Oviedo 4 kwietnia 1997.
27.
Rowiński W. Głos w debacie panelistow. W: Lasocik Z, Wiśniewski M, red. Handel narządami ludzkimi. Etyka, prawo i praktyka. Warszawa: Ośrodek Studiow Handlu Ludźmi, Katedra Kryminologii i Polityki Kryminalnej IPSiR UW;2006.
28.
Bosek L. Problem komercjalizacji ciała ludzkiego w świetle Konwencji o Biomedycynie. Diametros – Internetowe Czasopismo Filozofi czne. WWW.diametros.iphils.uj.edu.pl (dostęp:23.03.2009).
29.
Karta Praw Podstawowych UE. Wprowadzenie i tłumaczenie Nowicki MA, Kraków: Zakamycze;2001.
30.
Dyrektywa 2004/23/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie ustalenia norm jakości i bezpiecznego oddawania, pobierania, testowania, przetwarzania, konserwowania, przechowywania i dystrybucji tkanek i komórek ludzkich. www.poltransplant. pl (dostęp: 07.04.2010).
31.
Initiative of the Hellenic Republic with a view to adopting a Council Framework Decision concerning the prevention and control of traffi - cking in human organs and tissues. (2003/C 100/13).
32.
Caplan A., Dominguez-Gil B., Matesanz R., Prior C. Traffi cking in organs, tissues and cells and traffi cking in human beings for the purpose of the removal of organs. Joint Council of Europe/United Nation study. Directorate General of Human Rights and Legal Aff airs, Council of Europe; 2009.