PRACA PRZEGLĄDOWA
Problemy pielęgnacyjne u chorych hemodializowanych z chorobami sercowo–naczyniowymi
Więcej
Ukryj
1
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. prof. Edwarda F. Szczepanika
2
Instytut Nauk Medycznych, Uczelnia Warszawska im. Marii Skłodowskiej-Curie
Autor do korespondencji
Elżbieta Milewska
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. prof. Edwarda F. Szczepanika, ul. Noniewicza 10, 16-400 Suwałki, Polska
Med Og Nauk Zdr. 2017;23(4):225-229
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wstęp:
Przewlekła choroba nerek jest zespołem chorobowym, który występuje wtedy, gdy na przestrzeni czasu następuje stopniowa i trwała utrata funkcji nerek. Proces chorobowy wywołany w miąższu nerek, powstały na skutek uszkodzenia lub zmniejszenia liczby nefronów, prowadzi do upośledzenia funkcji nerek: wydalniczej, wydzielniczej i metabolicznej. Końcowe stadium choroby wymaga wdrożenia terapii nerkozastępczej. Sposobów leczenia chorych z przewlekłą chorobą nerek (PChN) jest kilka: przewlekła hemodializoterapia, dializy otrzewnowe oraz przeszczep nerki. W przypadku leczenia dializami należy odpowiednio wcześnie przygotować dostęp naczyniowy (przetokę tętniczo-żylną lub cewnik dializacyjny). Wśród wielu problemów zdrowotnych pacjentów leczonych przewlekle dializami czołowe miejsce zajmują choroby sercowo-naczyniowe, które zwiększają śmiertelność chorych. Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne (American Heart Association – AHA) uznało pacjentów z PChN za grupę najwyższego ryzyka w zakresie rozwoju chorób układu krążenia. Profilaktyka chorób układu sercowo-naczyniowego jest taka sama jak dla ogółu ludności, a rolą pielęgniarki jest zminimalizowanie działań czynników ryzyka, na które mamy wpływ. Duże znaczenie ma także zapobieganie powikłaniom wczesnym i późnym związanym z dializoterapią. Zespół terapeutyczny ma za zadanie prowadzić edukację mającą na celu walkę z nikotynizmem, kontrolę ciśnienia tętniczego i dbać o regularne przyjmowanie przez pacjentów leków hipotensyjnych. Kolejnym zadaniem będącym sprawą pierwszorzędną w profilaktyce chorób układu krążenia jest regulacja zaburzeń gospodarki lipidowej.
Chronic kidney disease is a disease syndrome that occurs when there is a gradual and permanent loss of kidney function over time. The disease process caused in the renal parenchyma resulting from damage or decrease in the number of nephrons leads to impaired renal function: excretory, secretory and metabolic. The final stage of the disease requires the implementation of a renal replacement therapy. There are several ways to treat patients with CKD: chronic dialysis, peritoneal dialysis and renal transplantation. In the case of dialysis treatment, vascular access (arteriovenous fistula or dialysis catheter) should be prepared at an early stage. Among the many health problems of patients treated with chronic dialysis, cardiovascular diseases continue to be the leading cause of increased mortality among patients. The American Heart Association (AHA) has identified patients with CKD as the highest risk group for cardiovascular disease. Prophylaxis of cardiovascular disease is the same as for the general population, and the role of the nurse is to minimize the effects of the risk factors on which we are affected. Prophylaxis of cardiovascular disease is the same as for the general population, and the role of the nurse is to minimize the effects of the risk factors on which we are affected. It is also important to prevent early and late complications related to dialysis. The therapeutic team is to conduct education aimed at fighting nicotinism, controlling blood pressure and regularly taking antihypertensive drugs. Another task that is a primary concern in the prevention of cardiovascular disease is the regulation of lipid metabolism disorders.
REFERENCJE (19)
1.
Król E, Rutkowski B. Przewlekła choroba nerek-klasyfikacja, epidemiologia i diagnostyka. Forum Nefrologiczne, Via Medica 2008, tom 1, 1, 1–6.
2.
Pluta A, Felsmann A, Faleńczyk K. Wybrane problemy zdrowotne w populacji pacjentów dializowanych oraz udział pielęgniarki w ich rozwiązywaniu. Medycyna Rodzinna 3/2014: 128–132.
3.
Rutkowski B, Lichodziejewska-Niemierko M, Grenda R, i wsp. Raport o stanie leczenia nerkozastępczego w Polsce. Wiadomości Lekarskie 2014, tom LXVII, 3, Gdańsk 2014: 397–398.
4.
Clark EG, Barsuk JH. Temporary hemodialysis catheters: recent advances. KidneyInt. 2014, 86: 888–895.
5.
Brzósko Sz, Rydzewska-Rosołowska A, Hryszko T. i wsp. Dostęp naczyniowy do hemodializy-zasady postępowania. Nefrologia i Dializoterapia Polska. 2016, 20, 16–17.
6.
McCormic Nicole D, Rogers Sorey M. Kidney Disease Progression: How to Calculate & Aatenuate Risk. ClinicianReviews, 2017: 45–52.
7.
Rodak S. Zasady pielęgnacji i treningu przetoki tętniczo–żylnej. Dializa i ty. 2010, 1, 10–11.
8.
Czajka A, Leszczyński P, Sokół-Leszczyńska B, Wróblewska M. Rola opieki pielęgniarskiej w profilaktyce zakażeń w stacji dializ. Probl. Hig. Epidemiol 2012, 93, 3: 484–492.
9.
Gętek M, Czech N, Białek-Dratwa A, Fizia K, Muc-Wierzgoń M, Kokot T, Nowakowska-Zajdel E. Jakość życia chorych poddawanych przewlekle leczeniu nerkozastępczemu – przegląd piśmiennictwa. Hygeia Public Health 2012 (47): 151–156.
10.
Wojczyk A. Problemy codziennego życia hemodializowanych pacjentów. Piel. Zdr. Publ. 2014, 4, 2: 143–148.
11.
Jaroszyński AJ. Trudna interpretacja stężenia markerów sercowych u pacjentów dializowanych – opis przypadku. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu 2010, 3(16): 366–371.
12.
Pluta A, Basińska H, Faleńczyk K et al. Wymagania dializoterapii wobec pacjenta. W: Bartuzi Z (red.) Interdyscyplinarny wymiar nauk o zdrowiu. UMK CM, Bydgoszcz 2007, (13), 336–341.
13.
Nai-Ching Ch, Chih-Yang H, Chien-Liang Ch. The Strategy to Prevent and regress the Vascular Calcification in Dialysis Patient. Hindawi Publishing Corporation BioMed Research International 2017, Article ID 9035193: 1–11.
14.
Kocka K, Grabowska K, Bartoszek A, Domżał-Drzewicka R, Łuczyk M. Wpływ czynników socjo-demograficznych na jakość życia pacjentów leczonych hemodializą. Hygeia Public Health 2016, 51(1): 82–86.
15.
Grochowska A, Puto G, Kołpa M, Schlegel-Zawadzka M. Opinie pacjentów hemodializowanych na temat własnego zdrowia i samopoczucia. Hygeia Public Health 2012, 47(1): 100–104.
16.
Rydzewska-Rosołowska A, Myśliwiec M. Czy można zmniejszyć zachorowalność i śmiertelność z przyczyn sercowo-naczyniowych u chorych na PCHN? Nefrologia i Dializoterapia Polska. 2010, 14: 202–205.
17.
Hornik B, Kempny-Kwoka D, Włodarczyk-Sporek I, Janusz-Jenczeń M. Jakość życia pacjentów hemodializowanych, dializowanych otrzewnowo I po przeszczepie. Zdrowie i Dobrostan 2014, 2: 66–77.
18.
Małyszko J. Niedokrwistość w chorobach nerek – spojrzenie po CHOIR, CREATE I ACORD. Nefrologia i Dializoterapia Polska. 2009, 13: 5–9.
19.
Kanecki K, Sokalski A, Tyszko P, Mikołajczyk M. Czas przeżycia pacjentów hemodializowanych. Prospektywne, jednoośrodkowe badanie. Hygeia Public Health 2016, 51(2): 209–214.