PL EN
PRACA ORYGINALNA
Poziom aktywności fizycznej a występowanie nadwagi i otyłości wśród słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku
 
Więcej
Ukryj
1
Wydział Kultury Fizycznej i Promocji Zdrowia, Uniwersytet Szczeciński
 
2
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
 
 
Autor do korespondencji
Justyna Krzepota
al. Piastów 40B blok 6, 71‑065 Szczecin
 
 
Med Og Nauk Zdr. 2013;19(2):200-205
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel pracy:
W ostatnich latach notuje się wzrost populacji osób powyżej 60. roku życia. Aktywność fizyczna i masa ciała determinują jakość życia osób starszych. Celem niniejszej pracy jest ocena aktywności fizycznej słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Wałczu o zróżnicowanych proporcjach wagowo-wzrostowych.

Materiał i metody:
Badaną grupę stanowiło 72 słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku (14 mężczyzn i 58 kobiet) w Wałczu. Średnia wieku badanych wynosiła 60,9±5,8 lat. Badania prowadzono w marcu 2012 roku. Zastosowano krótką wersję Międzynarodowego Kwestionariusza Aktywności Fizycznej IPAQ

Wyniki:
U największego odsetka badanych, zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn (odpowiednio 39,7%, i 50,0%), odnotowano niski poziom aktywności fizycznej. W największym odsetku u ogółu badanych stwierdzono występowanie nadwagi (40,3%). Otyłość wśród badanych mężczyzn i kobiet współwystępuje z niskim poziomem aktywności fizycznej istotnie częściej (p<0,05) niż z poziomem umiarkowanym (12,5%) czy wysokim (6,3%). Najczęściej deklarowaną formą aktywności fizycznej wśród słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku jest chodzenie (91%).

Wnioski:
Bezruch, przecenianie biernego wypoczynku ma silne uwarunkowania kulturowe i manifestuje się najpełniej po 65. roku życia. Drogą do utrzymania sprawności polskich seniorów jest systematyczna aktywność fizyczna. Konieczne są wzory zachowań, które będą kształtować ich potrzeby i nawyki aktywnego stylu życia. Niezbędne staje się zmaksymalizowanie programów wsparcia dla tej grupy społecznej oraz włączenie do działania nie tylko organizacji regionalnych, ale i różnych grup nieformalnych, organizacji pozarządowych oraz instytucji samorządu terytorialnego.


Introduction and objectives:
In recent years, an increase has been noted in the number of population aged over 60. It can be assumed that physical activity and body weight are two factors that largely determine the quality of life of the elderly. The objective of the presented study is the assessment of physical activity of students attending the University of the Third Age in Wałcz, who display various height to weight ratios.

Material and Methods:
The research sample consisted of 72 students of the University of the Third Age in Wałcz (14 males and 58 females); mean age 60.9 ± 5.8. The study was conducted in March 2012. The method applied was a brief version of the International Physical Activity Questionnaire (IPAQ).

Results:
The highest percentage of both female and male respondents (39.7% and 50.0% respectively) admitted to a low level of physical activity. Overweight was found in 40.3% of the total number of respondents. Among males and females in the study, obesity significantly more frequently correlated with a low level of physical activity (p<0.05), compared to moderate (12.5%) and high level of activity (6.3%). Walking is the form of physical activity most frequently reported by the students of the University of the Third Age (91%).

Conclusions:
Lack of physical activity and overestimating passive forms of recreation are deeply rooted culturally and most fully manifested after 65 years of age. The way to maintain fitness among Polish seniors is systematic physical activity. There is a demand for behaviour patterns that would shape their needs and habits concerning an active lifestyle. It is necessary to maximize the support programmes for this social group, and engaged in activities not only the regional organizations, but also informal groups, NGOs and local government units.

 
REFERENCJE (46)
1.
Raport z wyników Narodowego Powszechnego Spisu Ludności i Mieszkań, GUS, 2002.http://www.stat.gov.pl/cps/rde... wyników ludności i mieszkań 2002.pdf (dostęp 2012.08.14).
 
2.
Raport z wynikow Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań, GUS, 2011.http: //www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/LUD_ raport_z_wynikow_NSP2011.pdf (dostęp 2012.08.14).
 
3.
http: //www.stat.gov.pl/gus/5840_648_PLK_HTML.htm (dostęp 2012.08.14).
 
4.
Giannakouris K. Population and social conditions. Statistics in focus. Ageing characterises the demographic perspectives of the european societies. 72/2008.http: //epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_OFFPUB/ KS-SF-08–072/EN/KS-SF-08–072-EN.PDF (dostęp 2012.08.14).
 
5.
Kostka T. Czynniki determinujące sprawność funkcjonalną i jakość życia osób starszych. W: Dąbrowski A, Rowiński R, (red.) Sprawna starość. Warszawa: AWF; 2007: 11–17.
 
6.
Bogus K, Borowiak E, Kostka T. Otyłość i niska aktywność ruchowa jako ważne czynniki determinujące jakość życia osób starszych. Geriatria 2008; 2: 116–120.
 
7.
Gębska-Kuczerowska A. Ocena zależności między aktywnością a stanem zdrowia ludzi w podeszłym wieku. Prz Epidemiol. 2002; 56: 471–477.
 
8.
Marcellini F, Giuli C, Papa R, Gagliardi C, Malavolta M, Mocchegiani E. BMI, life-style and psychological conditions in a sample of elderly Italian men and women. J Nutr Health Aging. 2010; 14(7): 515–522.
 
9.
Hemmingsson E, Ekelund U. Is the association between physical activity and body mass index obesity dependent? Int J Obes (Lond). 2007; 31(4): 663–668.
 
10.
Wytyczne UE dotyczące aktywności fizycznej. Zalecane działania polityczne wspierające aktywność fizyczną wpływającą pozytywnie na zdrowie. Czwarty projekt skonsolidowany, zatwierdzony przez Grupę Roboczą UE „Sport i Zdrowie” na zabraniu w dniu 25 września 2008r. http://ec.europa.eu/sport/docu..._ draft_pl.pdf (dostęp 2012.08.24).
 
11.
EU Physical Activity Guidelines Recommended Policy Actions in Support of Health-Enhancing Physical Activity. Brussels, 10 October 2008. http: //ec.europa.eu/sport/library/doc/c1/pa_guidelines_4th_consolidated_ draft_en.pdf (dostęp 2012.08.24).
 
12.
Nelson M, Rejeski W, Blair S, et al. Physical activity and public health in older adults: recommendation from the American College of Sports Medicine and the American Heart Association. Med Sci Sports Exerc. 2007; 39(8): 1435–1445.
 
13.
Matthews C, Chen K, Freedson P, et al. Amount of time spent in sedentary behaviors in the United States, 2003–2004. Am J Epidemiol. 2008; 167(7): 875–881.
 
14.
Wojtyniak B, Goryński P. Sytuacja zdrowotna ludności Polski. Warszawa, PZH, 2003.
 
15.
Biernat E, Tomaszewski P. Socio-Demographic and Leisure Activity Determinants of Physical Activity of Working Warsaw Residents Aged 60 to 69 Years. J Hum Kinet. 2011; 30: 173–181.
 
16.
Pate R, Pratt M, Blair S, et al. Physical activity and public health. A recommendation from the Centers for Disease Control and Prevention and the American College of Sports Medicine. JAMA. 1995; 273(5): 402–407.
 
17.
Biernat E, Stupnicki R, Gajewski AK. International Physical Activity Questionnaire (IPAQ) – Polska wersja. Wychow Fiz Sport 2007; 51(1): 47–54.
 
18.
Ainsworth B, Haskell W, Whitt M, et al. Compendium of physical activities: an update of activity codes and MET intensities. Med Sci Sports Exerc. 2000; 32: 498–504.
 
19.
www.ipaq.ki.se (dostęp 2012.02 27).
 
20.
Obesity preventing and managing the global epidemic. Report of WHO Consultation on Obesity. Geneva 3–5 June 1997 WHO/NUT/NCD. Geneva 1998, str 9.
 
21.
Mokdad A, Serdula M, Dietz W. The spread of the obesity epidemic in the United States, 1991–1998. JAMA. 1999; 282(16): 1519–1522.
 
22.
Komorowski J. Effects of resistance exercise training on body composition and metabolic dysregulation in obese prepubertal children. Wychow Fiz Sport 2006; 50(1): 5–12.
 
23.
Cordero-MacIntyre Z, Peterson R, Fukuda D, Gungur S. Obesity a Worldwide Problem. In: Czyz S, Viviani F. New Horizons. 24th International Council for Physical Activity and Fitness Research Symposium. Wrocław, Elsevier Urban & Partner, 2006.
 
24.
Branca F, Nikogosian H, Lobstein T, (red). The Challenge of Obesity in the WHO European Region and the Strategies for Response. WHO Regional Office for Europe: Copenhagen. 2007. http: //www.euro.who. int/__data/assets/pdf_file/0010/74746/E90711.pdf (dostęp 2012.06 27).
 
25.
Doak C, Wijnhoven T, Schokker D, Visscher T, Seidell J. Age standardization in mapping adult overweight and obesity trends in the WHO European Region. Obes Rev. 2012; 13(2): 174–191.
 
26.
Sonati J, Modeneze D, Vilarta R, Maciel E, Boccaletto E, da Silva C. Body composition and quality of life (QoL) of the elderly offered by the “University Third Age” (UTA) in Brazil. Arch Gerontol Geriatr.2011; 52(1): e31–35.
 
27.
Zoico E, Di Francesco V, Guralnik J, Mazzali G, Bortolani A, Guariento S, et al. Physical disability ad muscular strength in relation to obesity and different body composition indexes in a sample of healthy elderly women. Int J Obes Relat Metab Disord. 2004; 28(2): 234– 241.
 
28.
Koster A, Patel K, Visser M, van Eijk J, Kanaya A, de Rekeneire N, et al. Health, Aging and Body Composition Study. Joint effects of adiposity and physical activity on incident mobility limitation in older adults. J Am Geriatr Soc. 2008; 56(4): 636–43.
 
29.
Pańczyk W. Aktywność fizyczna mieszkańców południowo-wschodnich regionów Polski u progu XXI wieku. W: Nowocień J, Chełmecki J, (red): Społeczno-edukacyjne oblicza współczesnego sportu i olimpizmu: aktywność fizyczna dzieci, młodzieży i dorosłych na przełomie XX i XXI wieku. Warszawa: AWF, 2010: 130–143.
 
30.
Carlsson M, Gustafson Y, Eriksson S, Haglin L. Body composition in Swedish old people aged 65–99 years, living in residential care facilities. Arch Gerontol Geriatr. 2009; 49(1): 98–107.
 
31.
Genton L, Karsegard V, Chevalley T, Kossovsky M, Darmon P, Pichard C. Body composition changes over 9 years in healthy elderly subjects and impact of physical activity. Clin Nutr. 2011; 30(4): 436–442.
 
32.
Yorston L., Kolt G, Rosenkranz R. Physical activity and physical function in older adults: the 45 and up study. J Am Geriatr Soc. 2012; 60(4): 719–725.
 
33.
Seguin R, Lamonte M, Tinker L, Liu J, Woods N, Michael Y, et al. Sedentary Behavior and Physical Function Decline in Older Women: Findings from the Women’s Health Initiative. J Aging Res. 2012; 60:719–725. DOI: 10.1111/j.1532–5415.2012.03906.x (dostęp 2012.07.07).
 
34.
Rolland Y, Lauwers-Cances V, Cristini C, Abellan van Kan G, Janssen I, Morley J, et al. Difficulties with physical function associated with obesity, sarcopenia, and sarcopenic-obesity in community-dwelling elderly women: the EPIDOS (EPIDemiologie de l’OSteoporose) Study. Am J Clin Nutr. 2009; 89(6): 1895–1900.
 
35.
Brach J, Simonsick E, Kritchevsky S, Yaffe K, Newman A. Health, Aging and Body Composition Study Research Group. The association between physical function and lifestyle activity and exercise in the health, aging and body composition study. J Am Geriatr Soc. 2004; 52(4): 502–509.
 
36.
Weuve J, Kang J, Manson J, Breteler M, Ware J, Grodstein F. Physical activity, including walking, and cognitive function in older women. JAMA. 2004; 292(12): 1454–1561.
 
37.
Jachimowicz V, Kostka T. Aktywność ruchowa a sprawność funkcjonalna i lokomocyjna osob starszych. Med Sport. 2009; 4(6): 256–264.
 
38.
Włodarek D, Majkowski M, Majkowska L. Aktywność fizyczna osob starszych ludzi mieszkających w dzielnicy Koprzywnicy (Polska) Rocz. Panstw. Zakł. Hig. 2012; 63(1): 111–117.
 
39.
Dębicka J, Chudecka M. Wybrane aspekty aktywności fizycznej oraz charakterystyka morfologiczna słuchaczek Uniwersytetu III Wieku w Szczecinie. Ann UMCS Sect D 2006; LX suppl. XVI, 94: 413–418.
 
40.
Hawkins S, Cockburn M, Hamilton A, Mack T. An Estimate of Physical Activity Prevalence in a Large Population – Based Cohort. Med Sci Sport Exer. 2004; 36(2): 253–260.
 
41.
Sallis J, Haskell W, Fortmann S, Wood P, Vranizan K. Moderate- -intensity physical activity and cardiovascular risk factors: the Stanford Five-City Project. Prev Med. 1986; 15(6): 561–568.
 
42.
Haskell W. Health consequences of physical activity: understanding and challenges regarding dose-response. Med. Sci. Sports Exerc. 1994; 26(6): 649–660.
 
43.
Di Francesco V, Zamboni M, Zoico E, Bortolani A, Maggi S, Bissoli L, et al. Relationships between leisure-time physical activity, obesity and disability in elderly men. Aging Clin Exp Res. 2005; 17(3): 201–206.
 
44.
Berke E, Koepsell T, Moudon A, Hoskins R, Larson E. Association of the built environment with physical activity and obesity in older persons. Am J Public Health. 2007; 97(3): 486–492.
 
45.
Lawlor D, Taylor M, Bedford C, Ebrahim S. Is housework good for health? Levels of physical activity and factors associated with activity in elderly women. Results from the British Women’s Heart and Health Study. J Epidemiol Community Health. 2002; 56(6): 473–478.
 
46.
Ball K, Owen N, Salmon J, Bauman A, Gore CJ. Associations of physical activity with body weight and fat in men and women. Int J Obes Relat Metab Disord. 2001; 25(6): 914–919.
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top