Poczucie satysfakcji oraz obciążenia
obowiązkami nieformalnych opiekunów osób starszych w zależności od poziomu sprawności podopiecznych

Wprowadzenie:
Opiekunowie nieformalni, sprawujący opiekę nad starszym niesprawnym członkiem rodziny odczuwają nie tylko obciążenie, ale i satysfakcję z pełnionej funkcji.

Cel pracy:
Celem pracy jest określenie związku pomiędzy sprawnością podopiecznego a częstością odczuwanego przez opiekuna obciążenia obowiązkami oraz odczuwanej satysfakcji z pełnionej opieki.

Materiał i metody:
Badaniem objęto 64 opiekunów nieformalnych sprawujących nieodpłatną opiekę nad starszą osobą powyżej 65. roku życia, zamieszkujących gminę Zbuczyn Poduchowny oraz miasto Siedlce. W większości próbę badawczą wybrano stosując nieprobabilistyczną metodę tzw. kuli śnieżnej, dane od pozostałej części badanych zebrał lekarz psychiatra oraz 3 pielęgniarki środowiskowe. Materiał badawczy zgromadzono metodą sondażu diagnostycznego, w której wykorzystano autorski kwestionariusz ankiety oraz kwestionariusz oceny stanu podopiecznego wg skali Barthel (ADL).

Wyniki:
Opiekunowie, którzy odczuwali obciążenie zawsze lub często, zajmowali się osobami o niższym stopniu sprawności niż ci, którzy nigdy nie czuli obciążenia opieką (różnica wskaźnika sprawności podopiecznych z obu grup – 19 punktów w skali Barthel). Opiekunowie „zawsze” odczuwający satysfakcję – zajmowali się podopiecznymi o zbliżonym stopniu sprawności do tych, nad którymi opiekę sprawowały osoby, które nigdy nie czuły satysfakcji z pełnionej opieki, wypełnianej roli opiekuna (różnica wskaźnika sprawności podopiecznych z obu grup – 3 punkty w skali Barthel). Znaczną różnicę w poziomie sprawności podopiecznych zauważono między grupą opiekunów, którzy często czują satysfakcję oraz czasami (różnica wskaźnika sprawności podopiecznych z obu grup – 17 punktów w skali Barthel).

Wnioski:
Wzrasta deklarowana przez opiekuna częstość poczucia obciążenia opieką wraz ze spadkiem sprawności podopiecznego w zakresie ADL. Nie stwierdzono zależności pomiędzy sprawnością podopiecznego w zakresie ADL a poczuciem satysfakcji opiekuna ze sprawowanej opieki.

Introduction:
Informal caregivers providing care of an elderly, disabled family member feel not only the burden, but also satisfaction with the role performed.

Objective:
The objective of the study is determination of the relationship between the efficacy of care recipient and the frequency of the caregiver experiencing being burdened with duties and feeling of satisfaction with the care provided.

Material and Methods:
The study covered 64 informal caregivers providing free care of an elderly person aged over 65, living in the commune of Zbuczyn Poduchowny and the city of Siedlce. The study group was selected primarily by using the non-probabilistic method, the so-called ‘snowball’ method, data from the remaining part of the respondents were collected by a psychiatrist and 3 environmental nurses. Research material was collected by the method of a diagnostic survey, using a questionnaire constructed by the author, and the questionnaire of evaluation of care recipient status according to Barthel scale (ADL).

Results:
Caregivers who experienced burden always or frequently took care of persons with lower level of efficacy than those who never felt burdened with care (the difference in the indicator of efficacy of care recipients between both groups – 19 scores according to Barthel scale). Caregivers who ‘always’ felt satisfaction took care of persons with the degree of efficacy similar to that of caregivers who ‘never’ felt satisfaction with the care provided (the difference in the indicator of efficacy of care recipients between both groups – 3 scores according to Barthel scale). A considerable difference in the level of efficacy of care recipients was observed between caregivers who felt satisfaction ‘often’ and ‘sometimes’ (the difference in the indicator of efficacy of care recipients between both groups – 17 scores according to Barthel scale).

Conclusions:
The frequency of feeling being burdened with care by caregivers increases with the decrease in care recipient’s efficacy with respect to ADL. No relationship was found between care recipient’s efficacy regarding ADL, and caregiver’s feeling of satisfaction with the care provided.

REFERENCJE (17)

GUS. Pojęcia stosowane w badaniach statystycznych statystyki publicznej – starzenie się ludności. http://www.stat.gov.pl/gus/def..._ HTML.htm?id=POJ-1718.htm (dostęp: 2012.09.12).

eISSN:	2084-4905
ISSN:	2083-4543