PRACA ORYGINALNA
Ostrość wzroku kierowców niezawodowych – czy uzasadniona byłaby jej okresowa ocena?
Więcej
Ukryj
1
Student Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Polska
2
Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy Centrum Profilaktyczno-Lecznicze w Łodzi, Polska
Autor do korespondencji
Tomasz Wittczak
Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy Centrum Profilaktyczno-Lecznicze w Łodzi, Polska
Med Og Nauk Zdr. 2023;29(1):57-61
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel:
Obniżenie ostrości wzroku u kierowców zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia niebezpiecznych
zdarzeń drogowych. Wraz wiekiem wzrasta częstość występowania wad refrakcji i schorzeń oczu. Istnieją regulacje prawne określające jaka minimalna ostrość wzroku warunkuje możliwość przyznania uprawnień do kierowania pojazdami, ale aktualnie obowiązujące w Polsce przepisy nie zakładają konieczności wykonywania okresowych badań lekarskich kierowców niezawodowych. Celem pracy było określenie ostrości wzroku w grupie osób posiadających prawo jazdy kategorii B i kierujących niezawodowo oraz ocena, czy spełnia ona kryteria wynikające z obowiązujących przepisów prawnych.
Materiał i metody:
Ocena ostrości wzroku została przeprowadzona w grupie 376 osób (45 kobiet, 331 mężczyzn; średni
wiek 56,8 ± 8,6 roku), kierowanych na badanie w trybie administracyjnym. Określano, czy stwierdzona ostrość wzroku spełnia kryterium (widzenie obuocznie na poziomie minimum 0,5) bez lub w posiadanej korekcji optycznej. W przypadkach, w których kryterium nie było spełnione oceniano, czy korekcja pozwala na poprawę ostrości wzroku.
Wyniki:
W badanej grupie 92,8% osób spełniało kryterium ostrości wzroku, w tym 22% w posiadanej korekcji optycznej. 27 osób (7,2%) nie spełniało kryterium i nie było tego świadomych. Wśród nich u 24 osób istniała możliwość poprawy ostrości i spełnienia kryterium za pomocą korekcji okularowej, a u 3 osób nie było takiej możliwości (organiczne schorzenia oczu).
Wnioski:
U części badanych kierowców ostrość wzroku nie spełnia obowiązujących kryteriów. Pogarszanie się ostrości wzroku z czasem nie jest zauważane lub jest bagatelizowane. Wprowadzenie okresowej oceny ostrości wzroku kierowców pozwoliłoby na wykrycie takich przypadków i wdrożenie działań mogących mieć wpływ na poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Introduction and objective:
A reduction in the visual acuity of drivers increases the probability of dangerous traffic incidents.
The incidence of refractive errors and eye diseases increases with age. There are legal vision requirements specifying the minimum visual acuity, which determine the possibility for the granting of driving licenses; however, the regulations currently in force in Poland do not require performing periodic medical examinations of non-professional drivers. The aim of the study was to determine visual acuity in the group of non-professional drivers with a Category B driving license, and to assess whether it meets the criteria resulting from the applicable legal regulations.
Material and methods:
Visual acuity was assessed in a group of 376 drivers (45 females, 331 males; mean age 56.8±8.6)
who were referred for medical check-up in the administrative procedure. It was determined whether the measured visual acuity met the criterion (binocular vision minimum 0.5) with
or without optical correction. In cases where the criterion was not met it was assessed whether the optical correction allowed for the improvement of visual acuity.
Results:
In the studied group, 92.8% of drivers met the criterion of visual acuity, including 22% with optical correction; 27 (7.2%) did not meet the criterion and were not aware of that fact: for 24 persons it was possible to improve visual acuity and meet the criterion by using an eyeglass correction and for 3 there was no such possibility due to organic eye diseases.
Conclusions:
In some examined drivers visual acuity did not meet the applicable criteria. Age-related deterioration of visual acuity either remains unnoticed or is ignored. The introduction of periodic visual acuity examinations for drivers would allow the detection of such cases and implementation of measures
that might improve road safety.
Wittczak A, Kubus M, Wittczak T. Ostrość wzroku kierowców niezawodowych – czy uzasadniona byłaby jej okresowa ocena? Med Og Nauk Zdr.
2023; 29(1): 57–61. doi: 10.26444/monz/161475
REFERENCJE (17)
1.
Schwartz SH. Geometrical and Visual Optics. 3rd ed. New York: Mc Graw Hill; 2019.
2.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 grudnia 2022 r. w sprawie badań lekarskich osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami i kierowców; DzU 2022 poz. 2503.
3.
Dyrektywa Komisji 2009/113/WE z dnia 25 sierpnia 2009 r. zmieniająca dyrektywę 2006/126/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie praw jazdy.
4.
Owsley C, Wood JM, McGwin G Jr. A roadmap for interpreting the literature on vision and driving. Surv Ophthalmol. 2015;60(3):250–262.
https://doi.org/10.1016/j.surv...
5.
Kimlin JA, Black AA, Wood JM. Older drivers’ self-reported vision-related night-driving difficulties and night-driving performance. Acta Ophthalmol. 2020;98(4):513–519.
https://doi.org/10.1111/aos.14....
6.
Alvarez-Peregrina C, Martinez-Perez C, Villa-Collar C, Sánchez-Tena MÁ. Influence of Vision on Drivers: A Pilot Study. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(22):12116.
https://doi.org/10.3390/ijerph....
7.
Desapriya E, Harjee R, Brubacher J, et al. Vision screening of older drivers for preventing road traffic injuries and fatalities. Cochrane Database Syst Rev. 2014;(2):CD006252.
https://doi.org/10.1002/146518....
8.
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami ze zm. DzU z 2020 r. poz. 1268, 1517.
10.
Parszuto J, Rybacki M. Badania lekarskie kierowców. Poradnik dla lekarzy uprawnionych do badań lekarskich kierowców i dla lekarzy medycyny pracy. Czersk: Wyd. Medycyna Pracy Portal; 2016.
11.
Laudańska-Olszewska I, Biesiadzka M, Omulecka M. Ocena okulistyczna zdolności do prowadzenia pojazdów samochodowych u kierowców po 60. roku życia. Klin Oczna. 2011;4–6:156–160.
12.
van Rijn LJ, Nischler C, Michael R, et al. Prevalence of impairment of visual function in European drivers. Acta Ophthalmol. 2011;89(2):124–131.
https://doi.org/10.1111/j.1755....
13.
Levecq L, De Potter P, Jamart J. Visual acuity and factors influencing automobile driving status in 1,000 patients age 60 and older. Graefes Arch Clin Exp Ophthalmol. 2013;251(3):881–887.
https://doi.org/10.1007/s00417....
14.
Sandlin D, McGwin G Jr, Owsley C. Association between vision impairment and driving exposure in older adults aged 70 years and over: a population-based examination. Acta Ophthalmol. 2014;92(3):e207-e212.
https://doi.org/10.1111/aos.12....
15.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 20 maja 2016 r. w sprawie wzorów dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami DzU 2016 poz. 702.
17.
Kobal N, Hawlina M. Comparison of visual requirements and regulations for obtaining a driving license in different European countries and some open questions on their adequacy. Front Hum Neurosci. 2022;16:927712.
https://doi.org/10.3389/fnhum.....