Online first
Bieżący numer
Archiwum
O czasopiśmie
Polityka etyki publikacyjnej
System antyplagiatowy
Instrukcje dla Autorów
Instrukcje dla Recenzentów
Zespół Redakcyjny
Komitet Redakcyjny
Recenzenci
Wszyscy recenzenci
2023
2022
2021
2020
2019
2018
2017
2016
Kontakt
Bazy indeksacyjne
Klauzula przetwarzania danych osobowych (RODO)
PRACA ORYGINALNA
Osobowościowe uwarunkowania tendencji do przyjmowania roli ofiary i sprawcy przemocy psychicznej w związkach małżeńskich
1
Centrum Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia, Instytut Medycyny Wsi im W. Chodźki w Lublinie
2
Studium Praktycznej Nauki Języków Obcych, I Wydział Lekarski z Oddziałem Stomatologicznym, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
3
Instytut Medycyny Wsi w Lublinie
4
Zakład Patologii i Rehabilitacji Mowy Wydziału Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
Autor do korespondencji
Anna Mazur
Centrum Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia, Instytut Medycyny Wsi im W. Chodźki w Lublinie
Centrum Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia, Instytut Medycyny Wsi im W. Chodźki w Lublinie
Med Og Nauk Zdr. 2017;23(1):39-44
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel pracy:
Osobowość w ujęciu Costy i McCrae obejmuje pięć wymiarów: neurotyczność, ekstrawersję, otwartość, ugodowość oraz sumienność. Są to struktury o charakterze sprawczym, które odpowiadają za działania każdego człowieka. Pozwala to przypuszczać, iż determinują również tendencje do przyjmowania roli ofiary i sprawcy przemocy psychicznej w związkach małżeńskich. Przemoc psychiczna jest definiowana jako zachowania zmierzające do uzyskania kontroli i podporządkowania drugiej osoby przez zastraszanie, upokarzanie oraz znieważanie słowne. Celem pracy jest określenie osobowościowych determinantów tendencji do przyjmowania roli ofiary i sprawcy przemocy psychicznej w związkach małżeńskich.
Materiał i metody:
Próbę badawczą tworzą 334 osoby żyjące w związkach małżeńskich. W badaniach zastosowano Inwentarz Osobowości NEO-FFI w adaptacji Zawadzkiego i Strelau oraz Kwestionariusz do Badania Przemocy Psychicznej w Bliskich Związkach, własnego autorstwa.
Wyniki:
Cechy osobowości wyjaśniające tendencje do przyjmowania roli ofiary przemocy psychicznej w związku małżeńskim to neurotyczność oraz introwersja. Skłonność do stosowania przemocy psychicznej wobec współmałżonka jest wyjaśniana przez wysoką otwartość, ekstrawersję, neurotyczność, a także obniżony poziom ugodowości.
Wnioski:
Wykonane analizy wykazały, iż wybrane cechy osobowości są predyktorami tendencji do pełnienia roli ofiary i sprawcy przemocy psychicznej w związkach małżeńskich. Uzyskane rezultaty mają znaczenie poznawcze oraz mogą być wykorzystane do opracowania programów profilaktycznych i pomocowych ukierunkowanych na pracę terapeutyczną z ofiarami oraz sprawcami przemocy psychicznej w związkach małżeńskich.
Osobowość w ujęciu Costy i McCrae obejmuje pięć wymiarów: neurotyczność, ekstrawersję, otwartość, ugodowość oraz sumienność. Są to struktury o charakterze sprawczym, które odpowiadają za działania każdego człowieka. Pozwala to przypuszczać, iż determinują również tendencje do przyjmowania roli ofiary i sprawcy przemocy psychicznej w związkach małżeńskich. Przemoc psychiczna jest definiowana jako zachowania zmierzające do uzyskania kontroli i podporządkowania drugiej osoby przez zastraszanie, upokarzanie oraz znieważanie słowne. Celem pracy jest określenie osobowościowych determinantów tendencji do przyjmowania roli ofiary i sprawcy przemocy psychicznej w związkach małżeńskich.
Materiał i metody:
Próbę badawczą tworzą 334 osoby żyjące w związkach małżeńskich. W badaniach zastosowano Inwentarz Osobowości NEO-FFI w adaptacji Zawadzkiego i Strelau oraz Kwestionariusz do Badania Przemocy Psychicznej w Bliskich Związkach, własnego autorstwa.
Wyniki:
Cechy osobowości wyjaśniające tendencje do przyjmowania roli ofiary przemocy psychicznej w związku małżeńskim to neurotyczność oraz introwersja. Skłonność do stosowania przemocy psychicznej wobec współmałżonka jest wyjaśniana przez wysoką otwartość, ekstrawersję, neurotyczność, a także obniżony poziom ugodowości.
Wnioski:
Wykonane analizy wykazały, iż wybrane cechy osobowości są predyktorami tendencji do pełnienia roli ofiary i sprawcy przemocy psychicznej w związkach małżeńskich. Uzyskane rezultaty mają znaczenie poznawcze oraz mogą być wykorzystane do opracowania programów profilaktycznych i pomocowych ukierunkowanych na pracę terapeutyczną z ofiarami oraz sprawcami przemocy psychicznej w związkach małżeńskich.
Introduction and objectrive:
According to Costa and McCrae, personality encompasses five dimensions: neuroticism, extraversion, openness to experience, agreeableness and conscientiousness. They are agential structures that are responsible for the actions of every person. Thus, it can be assumed that they also determine tendencies to adopt the role of the victim and perpetrator of emotional abuse in a marriage. Emotional abuse is defined as behaviours aimed at gaining control over and subordinating another person by intimidating, humiliating and verbal insult. The aim of the study is to determine personality determinants of the tendency to adopt the role of the victim and perpetrator of emotional abuse in a marriage.
Material and Methods:
The research sample comprised 334 married people. The NEO Five -Factor Inventory (NEO-FFI) adapted by Zawadzki and Strelau and the author’s own Questionnaire for Measuring Emotional Abuse in Close Relationships were used in the research.
Results:
Personality traits that determine the tendency to adopt the role of the victim of emotional abuse in a marriage are neuroticism and introversion. The tendency to use emotional abuse towards a spouse is conditioned by high openness, extraversion, and neuroticism, as well as low agreeableness.
Conclusions:
The analyses performed in the course of the research proved that selected personality traits are predictors of the tendency to adopt the role of the victim and perpetrator of emotional abuse in a marriage. The obtained results have cognitive meaning and can be used for developing preventive and aid programmes aimed at therapeutic work with the victims and perpetrators of emotional abuse in marriages.
According to Costa and McCrae, personality encompasses five dimensions: neuroticism, extraversion, openness to experience, agreeableness and conscientiousness. They are agential structures that are responsible for the actions of every person. Thus, it can be assumed that they also determine tendencies to adopt the role of the victim and perpetrator of emotional abuse in a marriage. Emotional abuse is defined as behaviours aimed at gaining control over and subordinating another person by intimidating, humiliating and verbal insult. The aim of the study is to determine personality determinants of the tendency to adopt the role of the victim and perpetrator of emotional abuse in a marriage.
Material and Methods:
The research sample comprised 334 married people. The NEO Five -Factor Inventory (NEO-FFI) adapted by Zawadzki and Strelau and the author’s own Questionnaire for Measuring Emotional Abuse in Close Relationships were used in the research.
Results:
Personality traits that determine the tendency to adopt the role of the victim of emotional abuse in a marriage are neuroticism and introversion. The tendency to use emotional abuse towards a spouse is conditioned by high openness, extraversion, and neuroticism, as well as low agreeableness.
Conclusions:
The analyses performed in the course of the research proved that selected personality traits are predictors of the tendency to adopt the role of the victim and perpetrator of emotional abuse in a marriage. The obtained results have cognitive meaning and can be used for developing preventive and aid programmes aimed at therapeutic work with the victims and perpetrators of emotional abuse in marriages.
REFERENCJE (25)
1.
McCrae RR, Costa PT Jr. Toward a new generation of personality theories: Theoretical contexts for the five-factor model. W: Wiggins JS, red. The five-factor model of personality: Theoretical perspectives. New York; 1996. p. 51–87.
2.
Costa PT Jr, McCrae RR. The NEO Personality Inventory manual. Odessa (FL) Psychological Assessment Resources, 1985.
3.
McCrae RR, Costa PT Jr. Validation of the five-factor model of personality across instruments and observers. Journal of Personality and Social Psychology. 1987; 52(1): 81 –90.
4.
McCrae RR, John OP. An introduction to the five-factor model and its applications. Journal of Personality. 1992; 60(2): 175–215.
5.
Costa PT Jr, McCrae RR. Neo PI-R professional manual. Odessa (FL) Psychological Assessment Resources, 1992.
6.
Mazur J. Przemoc w rodzinie. Teoria i rzeczywistość. Warszawa Wydawnictwo Akademickie ŻAK, 2007.
8.
Badura-Madej W, Dobrzyńska-Masterhazy A. Przemoc w rodzinie. Interwencja kryzysowa i psychoterapia. Kraków Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2000.
9.
Forward S, Torres J. Men who Hate Women and the Women Who Love Them. New York Bantam Books, 2002.
10.
Mellibruda J. Przeciwdziałanie przemocy domowej. Warszawa Instytut Psychologii Zdrowia, 2009.
11.
Mandal E. Miłość, władza i manipulacja w bliskich związkach. War¬szawa PWN, 2008.
12.
Tanha M, Beck CJ, Figueredo AJ, Raghavan C. Sex differences in inti¬mate partner violence and the use of coercive control as a motivational factor for intimate partner violence. J Interprets Violence. 2010; 25(10): 1836–1854.
13.
Mellibruda J. Rany i blizny psychiczne. Warszawa Instytut Psychologii Zdrowia, 2015.
16.
Straus H, Cerulli C, McNutt LA, Rhodes KV, Conner KR, Kemball RS, Kaslow NJ, Houry D. Intimate partner violence and functional health status: associations with severity, danger, and self-advocacy behaviors. J Womens Health (Larchmt). 2009; 18(5): 625–631.
17.
Ouellet-Morin I, Fisher HL, York-Smith M, Fincham-Campbell S, Moffitt TE, Arseneault L. Intimate partner violence and new-onset de¬pression: a longitudinal study of women’s childhood and adult histories of abuse. Depress Anxiety. 2015; 32(5): 316–324.
18.
Fleming CJE, Resick PA. Professional versus personal resource utilization in survivors of intimate partner violence. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, and Policy. 2016; 8(3): 319–324.
19.
Zawadzki B, Strelau J, Szczepaniak P, Śliwińska M. Inwentarz Osobowości NEO-FFI Costy i McCrae. Warszawa Pracownia Testów Psy-chologicznych, 1998.
20.
.Holland AR. Big five personality traits and relationship quality: Self-reported, observational, and physiological evidence. Journal of Social and Personality Relationships. 2008; 25(5): 811–829.
21.
Kuijpers KF, van der Knaap LM, Lodewijks IA. Victims’ influence on intimate partner violence revictimization: a systematic review of prospective evidence. Trauma Violence Abuse. 2011; 12(4): 198–219.
22.
Kanuha VK. Relationships so loving and so hurtful: the constructed duality of sexual and racial/ethnic intimacy in the context of violence in Asian and Pacific Islander lesbian and queer women’s relationships. Violence Against Women. 2013; 19(9): 1175–1196.
23.
Dowgilllo EA, Mènard KS, Krueger RF, Pincus AL. DSM-5 Pathological Personality Traits and Intimate Partner Violence Among Male and Female College Students. Violence Vict. 2016; 31(3): 416–437.
24.
Romero-Martinez A, Lila M, Moya-Albiol L. Empathy Impairments in Intimate Partner Violence Perpetrators With Antisocial and Bor¬derline Traits: A Key Factor in the Risk of Recidivism. Violence Vict. 2016; 31(2): 347–360.
25.
Okano M, Langille J, Walsh Z. Psychopathy, Alcohol Use, and Intimate Partner Violence: Evidence From Two Samples. Law and Human Be-havior. 2016; 21(8); 115–122.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-4905 |
| ISSN: | 2083-4543 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
