PRACA ORYGINALNA
Opinie młodzieży średnich szkół o profilu rolniczym na temat genetycznych modyfikacji organizmów i żywności modyfikowanej genetycznie
Więcej
Ukryj
1
Zakład Zdrowia Publicznego, Instytut Medycyny Wsi w Lublinie
Med Og Nauk Zdr. 2012;18(3):229-235
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Genetyczne modyfikacje organizmów i żywność modyfikowana genetycznie są przedmiotem wielu kontrowersji. Brak jest pogłębionych badań na temat postaw ludzi wobec GMO i uwarunkowań tych postaw. Przedmiotem referowanych badań są opinie maturzystów szkół o profilu rolniczym na temat genetycznych modyfikacji organizmów i żywności modyfikowanej genetycznie. Celem badań było poznanie poziomu wiedzy uczniów na temat GM, poznanie ich zachowań konsumenckich, poznanie zachowań producenckich oraz stosunku emocjonalnego badanych do osiągnięć naukowych w zakresie genetycznych modyfikacji organizmów żywych. Badania zostały przeprowadzone techniką ankietową na próbie 250 maturzystów z klas o profilach typowo rolniczych z terenu województwa lubelskiego. Wiedza respondentów klas maturalnych szkół rolniczych na temat genetycznych modyfikacji organizmów i żywności produkowanej na ich bazie kształtuje się na dość niskim poziomie. Genetyczna modyfikacja utożsamiana jest często z techniką klonowania in vitro, zwykłym krzyżowaniem czy doborem naturalnym. Jako konsumenci żywności badani są bardziej skłonni kupować i spożywać produkty zawierające w swym składzie GMO, o ile są bogatsze w składniki mineralne, witaminy i są trwalsze. W mniejszym stopniu kierują się w swych preferencjach konsumenckich właściwościami organoleptycznymi czy ceną. Jako młodzi rolnicy (przyszli producenci rolni) raczej nie chcą uprawiać roślin GM ani hodować zwierząt zmodyfikowanych genetycznie. Są również dosyć przeciwni karmieniu zwierząt paszami pochodzącymi z organizmów GM. Produkcja żywności modyfikowanej genetycznie dla uczniów szkół rolniczych to przede wszystkim bogacenie się firm biotechnologicznych, a nie likwidacja głodu na świecie czy likwidacja wielu chorób nękających ludzkość.
Genetic modification of organisms and genetically modified food is a subject of much controversy. There is no in-depth research on attitudes toward GMOs and the conditioning of these attitudes. The opinions of final year adolescents attending schools of agricultural profile were investigated concerning genetic modification of organisms and genetically modified food. The objective of the study was to investigate the level of adolescents’ knowledge of GM, the recognition of their consumer behaviour, recognition of producer behaviours, and the respondents’ emotional attitude towards scientific achievements in the area of genetic modification of living organisms. The study was conducted in the form of a survey among 250 adolescents completing secondary schools of agricultural profile in the Lublin Region. The respondents’ knowledge concerning genetic modification of organisms and food produced on this basis was on a relatively low level. Genetic modification is often identified with the technique of in vitro cloning, ordinary crossbreeding or natural selection. As food consumers, the respondents are more keen to buy and consume products containing GMOs in their composition if they are richer in minerals, vitamins, and are more durable. To a lesser extent, their preferences as consumers are driven by organoleptic properties, and price. Young farmers – as future agricultural producers – rather do not want to grow GM crops, nor breed genetically modified animals. They also disapprove the feeding of animals with fodders derived from GM organisms. In adolescents attending agricultural schools the production of genetically modified food means primarily profit for the biotechnological companies, and not the elimination of hunger worldwide, or elimination of many diseases plaguing humanity.
Key words: GMO, modified food, adolescents, opinions
REFERENCJE (17)
1.
Bartoszewski G. Genetycznie modyfikowane organizmy – szanse i zagrożenia. Katedra Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin SGGW; 2010: 181-182.
2.
Hałat Z. Alergeny organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Alergia; 2004: 2-6.
3.
Jaworska A, Kapuścińska J. Opinie konsumentów, handlowców oraz odbiór społeczny w Polsce, krajach UE oraz na świecie na temat żywności modyfikowanej genetycznie. Wiedza Techniczna 2010; 1: 63.
4.
Stankiewicz D. Organizmy zmodyfikowane genetycznie. Biuro Studiów i Ekspertyz. Wydział Analiz Ekonomicznych i Społecznych 2000; 750: 1-8.
5.
Anioł A, Pruszyński S, Twardowski T. Zielona biotechnologia – korzyści i obawy. Polska Federacja Biotechnologii 2007: 1-15.
6.
Filiminow J, Berger S. Genetyka pod społeczną kontrolą cz.2. Bezpieczeństwo i Higiena Żywności 2004; 3(5): 36-38.
7.
Sokalski M. Zasady koegzystencji produkcji konwencjonalnej, ekologicznej oraz genetycznie zmodyfikowanej. Rolnictwo ekologiczne a GMO.
http://gmo-eko.net/referaty/so... (dostęp: 2009.07.20).
8.
PBS DGA www.pbsdga.pl (dostęp: 2009.02.17).
9.
Kosicka – Gębska M, Gębski J. Żywność zmodyfikowana genetycznie – bariery i możliwości rozwoju w opinii respondentów. Roczniki Naukowe SGGW 2009: 182-185.
10.
Menu na następne tysiąclecie. www.foodnavigator.com (dostęp: 2009.02.24).
11.
Twardowski T. Biotechnologia i inżynieria genetyczna – zagadnienia wstępne. W: Bednarski W, Reps A, red. Biotechnologia żywności. Wyd. Warszawa: Naukowo-Techniczne 2005: 13-17.
12.
Wiąckowski S. Genetycznie Modyfikowane Organizmy – obietnice i fakty. Ekonomia i Środowisko; Białystok, 2008: 98.
14.
Sadowski A, Piasecka M. Poziom wiedzy konsumentów na temat żywności modyfikowanej genetycznie. J Agribuss Rural Develop. 2011; 3(21): 112- 113.
15.
Korzycka-Iwanow M. Nowe uwarunkowania własności intelektualnej w rolnictwie. Państwo i Prawo 1999: 6-7.
16.
Malepszy S. Rośliny transgeniczne – nauka i praktyka rolnicza. W: Kamienieckiego K, Kossobudzkiego P, Nurzyńskiej I, red. Genetycznie modyfikowane organizmy. Kto ma rację? Fundacja na rzecz Ekorozwoju Polskiego Rolnictwa (FDPA), Warszawa, 2003.
17.
Tomkiewicz E, Zając A. Żywność modyfikowana genetycznie w opinii konsumentów, Oeconomia 2007; 6(4): 118- 119.