PRACA ORYGINALNA
Ocena zachowań prozdrowotnych dotyczących profilaktyki raka piersi u kobiet w makroregionie lubelskim
Więcej
Ukryj
1
Doktorantka w Katedrze Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
2
Katedra Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Med Og Nauk Zdr. 2013;19(3):370-374
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Współcześnie, dzięki coraz większej świadomości społeczeństwa, wyższemu poziomowi wiedzy oraz postępowi medycyny, rak piersi jest szybciej wykrywany, diagnozowany i leczony, lecz mimo różnych akcji profilaktycznych jeszcze do tej pory prawie połowa kobiet, u których wykryto raka piersi, umiera.
Cel pracy:
Ocena zachowań prozdrowotnych w zakresie profilaktyki raka piersi u kobiet w wybranych grupach zawodowych.
Materiał i metody:
Materiał badawczy stanowiły trzy grupy kobiet. Pierwszą tworzyły nauczycielki pracujące w Zespole Szkół nr 4. Druga grupa to pielęgniarki z Dziecięcego Szpitala Klinicznego w Lublinie, a trzecia grupa to pracownice Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Piaskach. W pracy wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego. Badania zrealizowano techniką badań ankietowych.
Wyniki:
Wyniki ukazały znaczące różnice zachowań prozdrowotnych w zakresie wykonywania samobadania piersi, sposobów i interpretacji zauważonych zmian, a także rozbieżności w poziomie wiedzy dotyczącej właściwej profilaktyki.
Wnioski:
1. Co czwarta kobieta nie wie, w jakim dniu cyklu menstruacyjnego należy wykonać samobadanie piersi (25%). Właściwą wiedzą co do czasu wykonania badania piersi, czyli między 6 a 9 dniem, posiada 53% badanych. 2. 89% kobiet zna sposoby samobadania piersi, z czego tylko 32% wykonuje je z prawidłową częstotliwością, czyli co miesiąc. 3. Samobadanie piersi najczęściej wykonywane jest przez kobiety w pozycji stojącej przed lustrem, co pozwala na wizualną ocenę gruczołu piersiowego. 4. Pomimo znajomości sposobów samobadania piersi przez 89% badanych kobiet, co piąta kobieta nie badała swoich piersi.
Introduction:
In our age, due to increasing social awareness, a higher level of knowledge, and progress in medicine, breast cancer is detected earlier, diagnosed, and treated. However, despite various prophylactic actions, to this day nearly a half of the women diagnosed with breast cancer die.
Objective:
Evaluation of health promoting behaviours concerning breast cancer among women in selected occupational groups.
Material and Methods:
The research material were three groups of women. The first group were teachers employed at School Complex No.4. The second group were nurses from the Children’s Clinical Hospital in Lublin, and the third group – employees of the District Dairy Cooperative in Piaski. The study was conducted by the method of a diagnostic survey using the questionnaire technique.
Results:
The results showed considerable differences in pro health behaviours related with the selfexamination of the breast, methods and interpretation of the changes observed, as well as discrepancies in the level of knowledge concerning adequate prophylaxis.
Conclusions:
1. Every fourth woman does not know on which day of the menstrual cycle selfexamination of the breast should be performed (25%); 53% of respondents posses proper knowledge concerning the time of performing this examination, i.e. between days 6–9. 2. As many as 89% of women knows the methods of performing selfexamination of the breast, only 32% of them perform the examination with correct frequency, i.e. once a month. 3. Selfexamination of the breast is usually performed in a standing position in front of a mirror, which allows visual evaluation of the breast. 4. Despite being familiar with the methods of selfexamination of the breast by 89% of the women in the study, every fifth woman did not examine her breast.
REFERENCJE (12)
1.
Bauer-Kosińska B. Współczesne metody leczenia raka piersi. Gab Pryw. 2008; (10/11): 63–65.
2.
Lesiak P. Postępowanie w raku sutka – podejście interdyscyplinarne, cz.1. Profilaktyka i diagnostyka 2008: 17.
4.
Didkowska J, Wojciechowska U, Zatoński W. Nowotwory złośliwe w Polsce w 2007 roku. ISSN 0867-8251, Warszawa 2009.
5.
Jobda B. Rak piersi, przyczyny, wczesne wykrywanie. Piel Położ. 2007; 49(10): 13–16.
6.
Zbuka M, Leśniewska M, Knapp P, Wołczyński S. Czy można wpływać na ryzyko wystąpienia raka piersi? Przegl Menopauz. 2005; 4(6): 70–75.
7.
Piotrowski J. Rak piersi [W:] Kozakiewicz B. (red.). Onkologia kliniczna. Wybrane zagadnienia, wyd. Borgis, Warszawa 2004.
8.
Janssens J, Vandeloo M. Rak piersi: bezpośrednie i pośrednie czynniki ryzyka związane z wiekiem i stylem życia. Nowotwory 2009; 3.
9.
Jassem J, Krzakowski M. Rak piersi. Praktyczny przewodnik dla lekarzy. Wyd.: Via Medica 2009.
10.
Krychowska-Ćwikła A, Dmuch-Gajzlerska E. Rak piersi. Położna Nauka Praktyka 2009; 2: 19–23.
11.
Bauer-Kosińska B. – Współczesne metody leczenia raka piersi. Gabinet Prywatny, 2008, (10/11), str. 63–65.