PRACA ORYGINALNA
Ocena występowania zaburzeń stanu odżywienia, ogólnego otłuszczenia oraz dystrybucji tkanki tłuszczowej u kobiet i mężczyzn w wieku 20–30 lat
Więcej
Ukryj
1
Katedra Nauk Biomedycznych, Zakład Antropologii i Promocji Zdrowia, Akademia Wychowania Fizycznego, Warszawa
2
Katedra Fizjoterapii, Wyższa Szkoła Rehabilitacji, Warszawa
3
Instytut Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej Polskiej Akademii Nauk, Warszawa
Med Og Nauk Zdr. 2015;21(4):339-345
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp i cel pracy:
W ostatnich latach wzrasta zainteresowanie tematyką zaburzeń stanu odżywienia organizmu. Celem głównym pracy była ocena częstości występowania dwóch skrajnych stanów odżywienia organizmu: niedożywienia białkowo-energetycznego (niedoborowej masy ciała) oraz stanu przeżywienia – nadmiaru (nadwaga i otyłość) u młodych kobiet i mężczyzn. W celach szczegółowych uwzględniono ocenę składu tkankowego ciała oraz dystrybucji tkanki tłuszczowej.
Materiał i metody:
Badaniami objęto łącznie 528 osób (373 kobiety i 155 mężczyzn) w wieku od 20. do 30. roku życia (22,2 ± 3,0 lat). Wykonano podstawowe pomiary antropometryczne: masy ciała (kg), wysokości ciała (cm), obwodów talii i bioder (cm). Na podstawie bezpośrednich pomiarów obliczono: wskaźnik masy ciała BMI (Body Mass Index), wskaźnik dystrybucji tkanki tłuszczowej WHR (Waist to Hip Ratio) oraz WC (Waist), wskaźnik BAI, obliczono procentową zawartość tkanki tłuszczowej w ciele oraz zastosowano metodę bioelektrycznej impedancji.
Wyniki:
W zbadanej grupie zaobserwowano na podstawie wskaźnika BMI (łącznie u 28,4% zbadanych) występowanie skrajnych stanów odżywienia charakterystycznych dla wychudzenia organizmu, związanego z niedożywieniem białkowo-energetycznym, oraz stany świadczące o przeżywieniu, czyli otyłości, w tym również otyłości II i III stopnia. W toku analiz stwierdzono przeważający (83,3%) odsetek osób o prawidłowej zawartości tkanki tłuszczowej. Odnotowano jednak wśród zbadanych kobiet i mężczyzn przypadki zbyt niskiej zawartości tłuszczu w ciele, jak również zawartości zbyt wysokiej, przekraczającej normę. Otyłość brzuszna (wisceralna) występowała u 40,7% do 48,7% zbadanych osób ogółem, w zależności od zastosowanego wskaźnika. Wśród kobiet za dominujący typ dystrybucji tkanki tłuszczowej (u 66,2%) uznano otłuszczenie pośladkowo-udowe (gynoidalne). Wśród mężczyzn dominował typ androidalny rozmieszczenia tkanki tłuszczowej w ciele.
Natomiast na podstawie wyłącznie obwodu talii stwierdzono częstsze o 8,4% występowanie typu brzusznego wśród kobiet w porównaniu do zbadanych mężczyzn.
Wnioski:
Zaburzenia stanu odżywienia w postaci niedożywienia oraz przeżywienia organizmu występują zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn. Warto rozważyć działania profilaktyczne w kierunku zapobiegania czynnikom warunkującym ten niekorzystny dla zdrowia stan organizmu.
Introduction and objective:
In recent years, an increase has been observed in the scope of problems concerning nutritional status disorders. The primary goal of the study was the assessment of the frequency of occurrence of two extreme nutritional states: protein-energy malnutrition (deficiency of body mass) and over-eating excess state (overweight and obesity) in young men and women. For specific purposes, assessment of the body tissue composition and fat distribution was undertaken.
Material and Methods:
The studies included a total of 528 people (373 women and 155 men), aged from 20–30 (22.2 ± 3.0) Basic anthropometric measurements were performed: body weight (kg), body height (cm), waist and hips circumferences (cm). Based on direct measurements, body mass index BMI, waist to hip ratio WHE and Waist Ratio WC, BAI index, the percentage content of the fatty tissue in the body was calculated, and the bioelectric impedance method was used.
Results:
In the examined group (in 28.4%), based on the BMI, the occurrence was observed of extreme nutritional states characteristic for body emaciation connected with protein-energy malnutrition and states evidencing over-nutrition, i.e. obesity, including obesity degree II and III. In the course of analyses, the highest percentage of individual with a normal content of fatty tissue was found (83.3%). However, among the studied men and women, cases were noted of a too low content of fatty tissue in the body, as well as too high – exceeding the standard. Abdominal obesity (visceral) occurred in 40.7 – 48.7% of the total population examined, according to the indicator applied. According to gender, the dominant type of fatty tissue distribution among women (in 66.2%) was gynoidal fatness. Among men dominated the androidal type of fatty tissue distribution. Considering exclusively waist circumference, the more frequent occurrence of the abdominal type by 8.4% was found among women compared men.
Conclusions:
Disorders of the nutritional state in the form of malnutrition and over-nutrition of the body occur both among men and women. Preventive measures are worth considering towards the prevention of factors conditioning this adverse state of the body.
REFERENCJE (35)
1.
Gade W, Schmit J, Collins M, Gade J. Beyond obesity: the diagnosis and pathophysiology of metabolic syndrome. Clin Lab Sci. 2010; 23: 51–61.
2.
Peltzer K, Pengpid S, Samuels TA, et al. Prevalence of Overweight/Obesity and Its Associated Factors among University Students from 22 Countries. Int J Environ Res Public Health 2014; 11: 7425–7441.
3.
Duncan MJ, Kline CE, Vandelanotte C, et al. Cross-Sectional Associations between Multiple Lifestyle Behaviors and Health- Related Quality of Life in the 10,000 Steps Cohort. PLoS ONE 2014; 9.
4.
Pit S, Hansen V. The relationship between lifestyle-, occupational health and work-related factors with presenteeism amongst general practitioners. Arch Environ Occup Health 2015; 18.
5.
Wronka I, Suliga E, Pawlińska – Chmara R. Evaluation of Lifestyle of Underweight, Normal Weight and Overweight Young Women. Coll Antropol. 2013; 2: 359–365.
6.
World Health Organization (WHO). Global Strategy on Diet, Physical Activity, and Health. Geneva: WHO 2004.
7.
Ahima RS. Digging deeper into obesity. J Clin Invest. 2011; 1: 2076–9.
8.
Drygas W. Otyłość. Uwarunkowania środowiskowe i socjomedyczne. Med Metabol. 2003; 7: 47–51.
9.
Jarosz M, Respondek W. Otyłość przyczyny i następstwa Fam Med Prim Care Rev. 2008; 10 (3): 879–886.
10.
Donohoe CL, Pidgeon GP, Lysaght J, Reynolds JV. Obesity and gastrointestinal cancer. Br J Surg. 2010; 97: 628–642.
11.
Przybylska D, Kurowska M, Przybylski P. Obesity and overweight in the adolescent population. Hygeia Public Health 2012; 47: 28–35.
12.
Despres JP. Body fat distribution and risk of cardiovascular disease. Circulation 2012; 126: 1301–1313.
13.
Lobstein T, Baur L, Uauy R. Obesity in children and young people: a crisis in public health. Obes Rev. 2004; 5: 4–85.
14.
Suder A, Sokołowski A. Relationship of social and lifestyle factors with central fat distribution expressed by the aggregate fat distribution index. Anthropological Review. 2014; 77 (2): 205–218.
15.
Bergman RN, Stefanovski D, Buchanan TA, et al. A Better Index of Body Adiposity. Obesity 2011; 19: 1083–1089.
16.
Speaker K, Fleshner M. Interleukin-1 beta: a potential link between stress and development of visceral obesity. BMC Physiol. 2012; 12: 8.
17.
Schunkert H. Obesity and target organ damage: the heart. Int J Obes. 2002; 26 (4): 15–20.
18.
Lwow F, Dunajska K, Milewicz A. Występowanie czynników ryzyka jadłowstrętu psychicznego i bulimii u 18-letnich dziewcząt. Endokryn Otyłość Zaburz Przem Mat. 2007; 3(3): 33–38.
19.
Fraga A, Caggianesse V, Carrera O, Graell M, Morandé G, Gutiérrez E. Seasonal BMI differences between restrictive and purging anorexia nervosa subtypes. Int J Eat Disord. 2015; 48 (1): 35–41.
20.
Harrington BC, Jimerson M, Haxton Ch, Jimerson DC. Initial Evaluation, Diagnosis, and Treatment of Anorexia Nervosa and Bulimia Nervosa. Am Fam Physician. 2015; 91(1): 46–52.
21.
Rafalska E, Świtoniak T. Stan odżywienia studentów oceniany antropometrycznie. Żyw Czł Metab. 2000; 27: 19–22.
22.
Kłos A, Bertrandt J, Szymańska W, i wsp. Ocena stanu odżywienia studentów rozpoczynających naukę w Szkole Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie. Lek Wojsk. 2010; 88: 250–254.
23.
Alberti KG, Zimmet P, Shaw J, Grundy SM. IDF Task Force on Epidemiology and Prevention. The IDF consensus worldwide definition of metabolic syndrome 2006.
24.
Deurenberg P, Weststrate JA, Seidel JC. Body mass index as measure of body fatness: age- and sex- specific formulas. British J Nutr. 1991; 65: 105–114.
25.
Gallagher D, Heymsfield SB, Heo M, Jebb SA, Murgatroyd PR, Sakamoto Y. Healthy percentage body fat ranges: an approach for developing gui¬delines based on body mass index. Am J Clin Nutr. 2000; 72: 694–701.
26.
Wołos J, Tarach JS, Klatka M. Występowanie otyłości i środowiskowych czynników ryzyka miażdżycy w grupie studentów uczelni wyższych w Lublinie. Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii 2009; 5 (2): 66–72.
27.
Zuzda J, Latosiewicz R, Półjanowicz W. Badania nad otyłością wśród studentów i studentek Politechniki Białostockiej i Wyższej Szkoły Eko¬nomicznej w Białymstoku. Economy and Management. 2010; 1: 74–80.
28.
Kłos A, Bertrandt J, Dębski B. Występowanie nadwagi i otyłości wśród studentów I roku Zdrowia Publicznego Uczelni Warszawskiej im. Marii Skłodowskiej-Curie. Probl Hig Epidemiol. 2011; 92(3): 636–639.
29.
Kardjalik K, Bryła M, Maniecka-Bryła I. Zachowania zdrowotne związane z odżywianiem oraz występowanie nadwagi i otyłości w grupie studentów. Probl Hig Epidemiol. 2012; 93(1): 71–79.
30.
Ślusarska B, Szcześniak E, Zarzycka D, Dobrowolska B, Zboina B. Wiedza i opinie osób studiujących na temat problemów związanych z otyłością. Med Og Nauk Zdr. 2014; 20(3): 229–234.
31.
Laudańska-Krzemińska I. Dyetary Behaviour of students from Poznan Universities. Papers on Anthropology XXI, 2012: 163–175.
32.
Biela U, Pająk A, Kaczmarczyk-Chałas K, i wsp. Częstość występowania nadwagi i otyłości u kobiet i mężczyzn w wieku 20–74 lat. Wyniki Programu WOBASZ. Kardiol Pol. 2005; 63 (Supl.4): 632–635.
33.
Sakamaki R, Toyama K, Amamoto R, i wsp. Nutrition knowledge, food habits and health attitude of Chinese university students – a cross sectional study. Nutr J. 2005a; 4(4).
http://www.nutritionj.com/con¬... (02.08.2011).
34.
Sakamaki R, Amamoto R, Mochida Y. A comparative study of food habits and body shape perception of university students in Japan and Korea. Nutr J. 2005b, 4(31).
http://www. nutriotionj.com/content/4/1/31/ (02.087.2011).
35.
Winiarska-Mieczan A, Poterucha E. Zagrożenie anoreksją i bulimią wśród studentek lubelskich Uczelni. Probl Hig Epidemiol. 2010; 91: 158–163.