Ocena wpływu pandemii COVID-19 na poziom realizacji świadczeń zdrowotnych w Polsce – przegląd doniesień naukowych

Wprowadzenie i cel:
Pandemia COVID-19 miała ogromny wpływ na system ochrony zdrowia. Celem pracy jest ocena wpływu pandemii na stopień realizacji różnego rodzaju świadczeń zdrowotnych w Polsce, przeprowadzona na podstawie analizy dostępnych doniesień naukowych.

Metody przeglądu:
Przeszukanie bazy Medline przeprowadzono 1 sierpnia 2023 roku. Do przeglądu włączono wszystkie odnalezione badania – niezależnie od ich rodzaju, okresu obserwacji, ocenianej interwencji/świadczenia zdrowotnego oraz populacji/grupy pacjentów, do której kierowane były dane świadczenia zdrowotne.

Opis stanu wiedzy:
Odnaleziono 46 badań. Badania te opierają się albo na danych ogólnopolskich, przede wszystkim pochodzących z bazy Narodowego Funduszu Zdrowia, albo na danych z dokumentacji medycznej placówek. Większość prac dotyczy pierwszych okresów pandemii w Polsce, tj. 2020 roku lub wybranych miesięcy 2020 roku (32 prace). Badania dotyczą głównie leczenia szpitalnego wybranych chorób, a także podstawowej opieki zdrowotnej, stomatologii, programów profilaktycznych, ratownictwa medycznego i poszczególnych świadczeń, takich jak operacje zaćmy, endoprotezoplastyka oraz przeszczepy. Brak badań dla niektórych świadczeń, m.in. rehabilitacji, opieki długoterminowej, opieki psychiatrycznej i wielu poszczę

Podsumowanie:
Pandemia COVID-19 znacznie ograniczyła stopień realizacji większości świadczeń zdrowotnych (74% badań). Spadek liczby udzielanych świadczeń często wynosił kilkadziesiąt procent (a w niektórych przypadkach nawet 100%), szczególnie gdy analizowany był krótki okres, np. obejmujący wybraną falę pandemii, gdy działalność wielu placówek była niemal całkowicie zawieszona. Konieczna jest analiza długoterminowa, uwzględniająca wszystkie zakresy świadczeń, która pozwoli wskazać obszary wymagające najpilniejszej interwencji.

Introduction and objective:
The COVID-19 pandemic has had a huge impact on the health care system. The aim of the study is to assess the impact of the pandemic on the level of provision of various types of health services in Poland, based on the analysis of available scientific evidence.

Review methods:
A Medline database search was conducted on 1 August, 2023. All studies were included, regardless of the type, observation period, assessed intervention/health service and the population/group of patients to which the health services was addressed.

Brief description of the state of knowledge:
46 studies were found. These studies are based either on nationwide data, mainly from the National Health Fund database, or on data from medical records collected by the healthcare providers. Most of the studies concern the first periods of the COVID-19 pandemic in Poland, i.e. 2020 or selected months of 2020 (32 studies). Research mainly concerns hospital treatment of selected diseases, as well as primary health care, dentistry, preventive programmes, emergency medical services and individual services, such as cataract surgery, arthroplasty and transplants. There are no studies concerning services in the field of, among others: rehabilitation, long-term care, mental health care and many individual types of health services provided within a given scope.

Summary:
The COVID-19 pandemic has significantly limited the degree of provision of most health services (74% studies). The decrease in the number of services provided was often several dozen percent (and in some cases even 100%), especially when a short period was analyzed, e.g. a selected wave of the pandemic, during which the activity of many facilities was almost completely suspended. A long-term analysis is necessary, taking into account all scopes of services, which will allow to identify areas requiring the most urgent intervention.

Mrożek-Gąsiorowska MA. Ocena wpływu pandemii COVID-19 na poziom realizacji świadczeń zdrowotnych w Polsce – przegląd doniesień naukowych. Med Og Nauk Zdr. 2023; 29(4): 251–261. doi: 10.26444/monz/177033

REFERENCJE (78)

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 marca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (DzU 2020 poz. 566 z późn. zm.).

eISSN:	2084-4905
ISSN:	2083-4543