PRACA ORYGINALNA
Ocena nawyków żywieniowych pacjentów z otyłością, zakwalifikowanych do zabiegu bariatrycznego
Więcej
Ukryj
1
Zakład Żywienia Człowieka Katedry Dietetyki Wydziału Zdrowia Publicznego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
Autor do korespondencji
Elżbieta Szczepańska
Zakład Żywienia Człowieka Katedry
Dietetyki Wydziału Zdrowia Publicznego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego
w Katowicach, 41-808 Zabrze, ul. Jordana 19
Med Og Nauk Zdr. 2014;20(3):330-334
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel pracy:
Otyłość jest chorobą cywilizacyjną, będącą jednym z największych zagrożeń dla zdrowia
współczesnej populacji. Stanowi istotny problem zdrowotny, społeczny i ekonomiczny. Celem pracy jest ocena nawyków
żywieniowych oraz identyfikacja różnic pomiędzy nawykami żywieniowymi kobiet i mężczyzn.
Materiał i metody:
Badania przeprowadzono w 2011 roku, wśród 100 pacjentów z otyłością (64 kobiet i 36 mężczyzn).
Przeprowadzenie badań obejmowało opracowanie autorskiej ankiety badającej nawyki żywieniowe, badanie pilotażowe
i właściwe oraz opracowanie i analizę wyników z wykorzystaniem programu Dieta 4.0. i STATISTICA 10.
Wyniki:
Zalecaną liczbę 4–5 posiłków dziennie spożywało 32% badanych pacjentów, 37% spośród nich spożywało posiłki
regularnie. 36% spośród badanych osób codziennie piło mleko, 23% badanych osób spożywało mięso i/lub wędliny
z częstotliwością 3–4 razy w tygodniu. 74% spożywało ryby 1–2 razy w tygodniu. Codziennie owoce i warzywa spożywało
po 64% badanych pacjentów. Po 40% badanych osób nie piło napojów słodzonych lub spożywało je okazjonalnie. 37%
spożywało słodycze kilka razy w tygodniu. Do przyprawiania potraw 60% pacjentów używało soli, 40% Vegety, a jedynie
55% z nich przypraw naturalnych.
Wnioski:
Nawyki żywieniowe badanej grupy pacjentów są nieprawidłowe. Istnieje konieczność prowadzenia szeroko pojętej
edukacji żywieniowej, w tym zarówno zapobiegającej powstawaniu otyłości, jak i pomagającej z nią walczyć.
Introduction and objective:
Obesity as a civilization disease is one of the largest threats for the contemporary population.
It is a crucial salubrious, social and economic problem. The aim of the study is evaluation of the nutritional habits and
identification of differences between dietary behaviours of males and females.
Material and Methods:
The study was carried out in 2011 among 100 obese patients (64 females and 36 males). The tests
were carried out in several stages: elaboration of a survey testing the nutritional habits, pilot and final study, and elaboration
and analysis of the results obtained. The results were analyzed using the Diet 4.0 and STATISTICA 10 software.
Results:
The recommended number of 4–5 meals daily was consumed by 32% of the patients examined, and 37% of
them consumed meals regularly. As many as 36% of the respondents drank milk daily; 23% consumed meat and cold cuts
3–4 times a week; 74% ate fish once or twice a week; 64% of patients consumed fruit and vegetables daily; 40% did not
drink sweetened beverages, or drank them only occasion; 37% ate sweets several times a week; 60% of the patients used
salt to season their dishes – 40% used Vegeta, and only 55% used natural spices.
Conclusions:
The dietary habits of the tested group of patients were inadequate. There is a necessity for pursuing widely
understood nutritional education, which would both prevent the development of obesity and help in the struggle against it.
REFERENCJE (25)
1.
Jarosz M, Rychlik E. Otyłość wyzwaniem zdrowotnym i cywilizacyj¬nym. Postępy Nauk Medycznych. 2011; 9: 712–717.
2.
World Health Organization: Obesity and overweight. Fact Sheets No 311, 2011. www.who.int/mediacentre/factsheets/fs311/en/ (dostęp: 2013.06.29).
3.
Hady Razak H, Zbucki RŁ, Łuba M, Gołaszewski P, Ładny R, Dadan J. Otyłość jako choroba społeczna i wpływ czynników środowiskowych na wartość BMI w materiale własnym. Adv Clin Exp Med. 2010; 19(3): 369–378.
4.
Tsigos C, Hainer V, Basdevant A i wsp. Postępowanie w otyłości dorosłych: europejskie wytyczne dla praktyki klinicznej. Endokrynologia, Otyłości i Zaburzenia Przemiany Materii. 2009; 5(3): 87–98.
5.
Jarosz M, Traczyk I. Zaburzenia w otyłości. Dietetyka. 2008; 2(1): 8–9.
6.
Derkacz M, Chmiel-Perzyńska I, Marczewski K. Otyłość jako inter¬dyscyplinarny problem medyczny (część II). Medycyna Ogólna. 2010: 16(XLV) 2: 176–183.
7.
World Health Organization: Global status report on noncommunicable diseases 2010. Geneva, 2011, 1–161. www.who.int/nmh/publications/ ncd_report2010/en/ (dostęp: 2013.06.29).
8.
Zahorska-Markiewicz B. Praktyczne aspekty leczenia otyłości. Medycyna po Dyplomie. 2007; 16(8): 18–21.
9.
Boniecka I, Szczygieł B, Paśnik K. Wybrane cechy życia pacjentów z otyłością olbrzymią zakwalifikowanych do operacji bariatrycznej. Rocz Panstw Zakl Hig. 2009; 60(3): 279–284.
10.
Ostrowska L, Karczewski J, Szwarc J. Sposób żywienia jako jeden z czynników środowiskowych nadwagi o otyłości. Rocz Panstw Zakl Hig. 2007; 58(1): 307–313.
11.
Ostrowska L, Czapska D, Karczewski J, Krzemińska A. Zachowania żywieniowe osób z nadwagą i otyłością. Bromat. Chem. Toksykol. 2002; 35(2): 139–146.
12.
Mędrela-Kuder E. Wybrane zwyczaje żywieniowe w grupie kobiet z nadwagą lub otyłością. Rocz Panstw Zakl Hig. 2005; 56(4): 371–377.
13.
Cymerys M, Olek E. Ocena nawyków żywieniowych i stylu życia wśród chorych z otyłością brzuszną. Przegląd Kardiodiabetologiczny. 2011; 6(4): 287–293.
14.
Lange E. Zastosowanie Indeksu Glikemicznego w dietoterapii zespołu metabolicznego. KOSMOS. Problemy nauk biologicznych 2010; 59 (3–4): 355–363.
15.
Stefańska E, Ostrowska L, Czapska D, Karczewski J. Częstotliwość spożycia wybranych produktów przez osoby otyłe. Bromat Chem Tok-sykol. 2008; 51: 716–719.
16.
Stelmach W, Bielecki W, Bryła M. Wpływ czynników socjoekonomicznych, stylu życia i odczuwania stresu na występowanie otyłości u ludzi w wieku poprodukcyjnym. Wiad Lek. 2005; 58(9–10): 481–490.
17.
Sanchez-Villegas A, Bes-Rastrollo M, Martı´nez-Gonza´lez MA, Serra-Majem L. Adherence to a Mediterranean dietary pattern and weight gain in a follow-up study: the SUN cohort. Int J Obese. 2006; 30: 350–358.
18.
Paradis AM, Godin G, Pérusse L, Vohl M-C. Associations between dietary patterns and obesity phenotypes. Int J Obes. 2009; 33: 1419–1426.
19.
Lange E, Krusiec J, Kulik A. Wybrane zachowania żywieniowe kobiet i mężczyzn z nadmierną masą ciała. Problemy Higieny Epidemiologicznej 2011; 92(3): 580–582.
20.
Buckley JD, Howe PRC. Long-chain omega-3 polyunsaturated fatty acids may be beneficial for reducing obesity. Nutrients. 2010; 2(12): 1212–1230.
21.
Mędrala-Kruder E. Wybrane zwyczaje żywieniowe w grupie kobiet z nadwagą lub otyłością. Rocz Panstw Zakl Hig. 2005; 56(4): 371–377.
22.
Godin G, Bélanger-Gravel A, Paradis AM, Vohl MC, Pérusse L. A Simple Method tp Assess Fruit and Vegetable Intake among Obese and Nonobese Individuals. Can J Public Health. 2008; 99(6): 494–498.
23.
Kochan Z, Karbowska J, Babicz- Zielińska E. Trans- kwasy tłuszczowe w diecie – rola w rozwoju zespołu metabolicznego. Postepy Hig Med Dośw. 2010; 64: 650–658.
24.
Bronkowska M, Martynowicz H, Żmich K. Zwyczaje żywieniowe osób z rozpoznanym nadciśnieniem tętniczym. Rocz Panstw Zakl Hig. 2010; 61(1): 75–81.
25.
Gacek M, Chrzanowska M. Zachowania żywieniowe mężczyzn w wieku 20–60 lat w świetle antropometrycznych wskaźników stanu odżywiania. Rocz Panstw Zakl Hig. 2009; 60(1): 43–49.