PRACA PRZEGLĄDOWA
OBRZĘKI KOŃCZYN DOLNYCH –ETIOPATOGENEZA, RODZAJE,
DIAGNOSTYKA
Więcej
Ukryj
1
Z Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej im. prof. F. Skubiszewskiego w Lublinie
Kierownik Katedry i Kliniki: prof. dr hab. n. med. J. Łopatyński
Med Og. 2007;13(3)
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Obrzęki kończyn dolnych należą do bardzo częstych objawów w patologii człowieka. Są one wynikiem nadmiernego przesiąkania płynu z naczyń włosowatych do przestrzeni pozanaczyniowej. W patomechanizmie powstawania obrzęków główną rolę odgrywa z jednej strony wzrost ciśnienia hydrostatycznego z drugiej spadek ciśnienia onkotycznego. Ciśnienie hydrostatyczne hydrostatyczne przemieszcza płyn na zewnątrz naczyń. Siły ciśnienia koloidoosmotycznego działają przeciwnie i utrzymują płyn w świetle naczynia. Istotne znaczenie dla utrzymania płynu w świetle naczyń posiada również stopień przepuszczalności kapilarów. Patologicznie zwiększona przepuszczalność włośniczek odgrywa decydującą rolę w po-wstawaniu obrzęków zapalnych i alergicznych.Najczęstszą przyczyną obrzęków kończyn dolnych są choroby układu żylnego i niewydolnośc serca. Szczególnym rodzajem obrzęków są obrzęki chłonne, które w odróżnieniu od innych rodzajów obrzęków obejmują również palce stopy.
Obrzęki w zatruciu ciążowym wymagają zawsze opieki interdyscyplinarnej i intensywnego leczenia. Dokładny wywiad i szczegółowe badanie kliniczne umożliwiają odróżnienie obrzęów nerkowych od obrzęków hormonalnych i obrzęków występujących w chorobach wątroby. Należy pamiętać, że niektóre leki również mogą powodować powstawanie obrzęków w okolicy kostek.
Chorzy z obrzękami kończyn dolnych stanowią niejednokrotnie istotny problem diagno-styczny wymagający często różnorodnych procedur badawczych. Mimo to jednak u 25–30% chorych nie udaje się ustalić przyczyny obrzęków i określa się je jako obrzęki idiomatyczne.
Oedema of the lower extremities is a very frequent symptom in human pathology. It results from the excessive exudation of liquid from the capillary vessels into the extravascular space. In the pathomechanism of the development of oedema an increase in hydrostatic pressure on the one hand, and a decrease of oncotic pressure on the other, play a crucial role. Hydrostatic pressure conveys the fluid outside the vessels. The forces of colloid osmotic pressure act in the opposite way and retain the fluid in the lumen of the vessel. The degree of permeability of the capillary vessels is also of great importance in order to retain the fluid in the lumen of the vessel.
Pathologically increased permeability of capillaries plays a decisive role in the development of in-flammatory and allergic oedema. The most frequent causes of oedema of the lower extremities are vascular system diseases and heart failure. A special type of edema is lymphatic oedema which, con-trary to other types of oedema, covers also the toes.
Oedema in pregnancy poisoning always requires interdisciplinary care and intensified treatment.
An accurate history taking and detailed clinical tests enable the differentiation between renal oe-dema and hormonal oedema, and oedema present in hepatic diseases. It should be remembered that some drugs may also cause the development of oedema in the region of the ankles.
Patients with oedema of the lower extremities often constitute a serious diagnostic problem and frequently require various research procedures. Nevertheless, in 25-30% of patients it is not possible to establish the cause of oedema described as idiomatic
REFERENCJE (17)
1.
Braunwald E. B., Bristow M. R.: Congestive heart failure: fifty years progress. Circu-lation 2000, 102, 14–23.
2.
Braunwald E., Goldman L.: Kardiologia. Wyd. Med. Urban & Partner Wrocław, 2005.
3.
Ciostek P., Badania czynnościowe układu naczyniowego. W: Angiologia. Red. Pasierski T. i wsp. Wyd. Lek. PZWL Warszawa 2004.
4.
Comp P.C.: Treatment and mangament of acute venous thromboembolic disease. Throm-bosis Research 111, 2003, 3–8.
5.
Hillege H. L., Girbes A. R., de Kam P.J.: Renal function, neurohormonal activation, and survival in patients with chronic heart failure. Circulation 2000, 102, 203–210.
6.
Hunt A. S., Baker W. D., Chin H. M.: ACC/AHA guidelines for the evaluation and management of chronic heart failure in the adult: executive summary. Circulation 2001, 104, 2996–3007.
7.
Krum H., Viskoper R. J., Lacourciere Y. i wsp: The effect of an endothelin recep-tor antagonist, bosentan on blood pressure in patients with essential hypertension. N. Engl. J. Med. 1998, 338, 784–790.
8.
Mortimer P. S.: Zajęcie układu naczyń chłonnych w obrzęku w przebiegu przewlekłej niewydolności żylnej. Materiały Europejskiego Kongresu Międzynarodowej Unii Flebologicznej (Flebolimfologia ) Brema 1999.
9.
Nakov R., Pfarr E., Eberle S.: On behalf of the HEAT investigators Darusentan an ef-fective endothelin A receptor atagonist for treatment of hypertension. Am. J. Hypertension, 2002, 15, 583–589.
10.
Olszewski W. L.: Clinical picture of lymphoedema. Lymph Stasis: Pathophysiology, Di-agnosis and Treatment. Bota Raton, Fl, USA CRC Press, 1991.
11.
Pecking M.: Wczesna diagnostyka obrzęku limfatycznego z zastosowaniem limfoscynty-grafii. Materiały Europejskiego Kongresu Unii Flebologicznej ( Flebolimfologia) Brema 1999.
12.
Perrin M., Guex J. J.: Obrzęk i objętość goleni: metody oceny. Materiały Europejskiego Kongresu Międzynarodowej Unii Flebologicznej (Flebolimfologia) Brema 1999.
13.
Schrier R. W.: Patogeniesis of sodium and water retention in high-output and low-output cardiac failure, nephrotic syndrome, cirrhosis, and pregnancy. N. Engl. J. Med. 1989, 319, 1127–1134.
14.
Skórski M. Przewlekła niewydolność żylna. W: Angiologia. Red. Pasierski T. i wsp. Wyd.Lek.PZWL Warszawa 2004.
15.
Tiedjen K U., Heimann K. D., Knorz S.: Limfoscyntygraficzne badania radio-znacznikiem w celu zróżnicowania obrzęku chłonnego i żylno-chłonnego. Materiały Europejskiego Kongresu Unii Flebologicznej (Flebolimfologia). Brema 1999.
16.
Wheeldon N. M., Clarkson P., MacDonald T. M.:Diastolic heart failure. Eur. Heart J., 1994, 15, 1689–1697.
17.
Zieliński P.: Badanie kliniczne układu żylnego kończy dolnych. W: Przewlekła niewy-dolność żylna. Red. S. Zapaski i G. Oszkinis. Wyd. Via Medica Gdańsk 2001.