PRACA ORYGINALNA
Nasilenie stanów prodromalnych psychozy wśród zdrowych młodych dorosłych w kontekście stresu i lęku wywołanego pandemią COVID-19
Więcej
Ukryj
1
studentka psychologii zdrowia, Wydział Nauk o Zdrowiu, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie, Polska
2
Zakład Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego, Katedra Medycyny Społecznej, Wydział Nauk o Zdrowiu, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie, Polska
Autor do korespondencji
Malwina Osika
studentka psychologii zdrowia, Wydział Nauk o Zdrowiu, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie, Szczecin, Polska
Med Og Nauk Zdr. 2021;27(2):161-168
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel:
Celem pracy jest określenie częstości występowania symptomów prodromalnych psychozy oraz nasilenia dystresu w kontekście stresu i lęku, a także analiza potencjalnych predyktorów objawów prodromalnych psychozy wśród zdrowych młodych dorosłych podczas pandemii COVID-19
Materiał i metody:
Badaniem online, przeprowadzonym między październikiem a listopadem 2020 roku, objęto 409 osób (wśród których 76,8% to kobiety) w wieku 18–35 lat (M=24,3; SD=4,7). Anonimowa i dobrowolna ankieta online zawierała autorskie pytania dotyczące subiektywnej oceny stresu oraz dobrostanu psychofizycznego w pandemii, oceniane na skali 1–9, w badaniu posłużono się także Kwestionariuszem PQ--B(PL) oraz Kwestionariuszem Lęku Uogólnionego GAD-7. Zasadniczą metodą analizy wyników była regresja hierarchiczna
Wyniki:
Wykazano, że istotnymi predykatorami częstości występowania objawów prodromalnych psychozy w czasie pandemii był fakt korzystania z pomocy psychologa przed okresem pandemii, subiektywne poczucie dobrostanu przed pandemią oraz nasilenie lęku uogólnionego (R2=0,243). Predyktorami nasilenia dystresu były analogiczne zmienne do częstości występowania objawów (R2=0,282). Subiektywna ocena nasilenia stresu nie okazała się istotnym predyktorem.
Wnioski:
Wyższy poziom lęku uogólnionego, niższy poziom subiektywnego poczucia dobrostanu psychofizycznego przed pandemią i korzystanie z pomocy psychologa współwystępują z częstszym występowaniem objawów prodromalnych psychozy oraz z wyższym nasileniem dystresu. Wskazane jest dalsze prowadzenie badań.
Introduction and objective:
The survey conducted online between October – November 2020 included 409 respondents (76.8% of females) aged 18–35 (M=24.3; SD=4.7). An anonymous and voluntary online survey contained original questions concerning the subjective assessment of stress and psychophysical wellbeing in a pandemic, assessed according to the scale from 1–9, as well as the PQ-B (PL) Questionnaire and the GAD-7 Generalized Anxiety Questionnaire. The principal method of analyzing the results was hierarchical regression
Material and methods:
It was shown that significant predictors of the incidence of prodromal symptoms of psychosis during the pandemic were the use of a psychologist before the pandemic, subjective sense of wellbeing before the pandemic, and the severity of generalized anxiety (R2=0.243). The predictors of the severity of distress were variables analogous to the frequency of symptoms (R2=0.282). Subjective assessment of the severity of stress did not occur to be a significant predictor.
Results:
A higher level of generalized anxiety, a lower level of subjective psychophysical wellbeing and the use of psychological assistance correlate with the frequent occurrence of prodromal symptoms of psychosis and with a higher severity of distress. It is recommended that further research should be carried out.
Osika M, Zdziarski K. Nasilenie stanów prodromalnych psychozy wśród zdrowych młodych dorosłych w kontekście stresu i lęku wywołanego pandemią COVID-19. Med Og Nauk Zdr. 2021; 27(2): 161–168. doi: 10.26444/monz/138915
REFERENCJE (28)
1.
Mak M, Starkowska A, Tyburski E, et al. Polish version of the Structured Interview for Psychosis-Risk Syndromes (SIPS) – description of the tool. Polskie tłumaczenie Ustrukturalizowanego Wywiadu do Badania Zespołów Ryzyka Psychozy (SIPS) – opis narzędzia. Psychiatr Pol. 2019; 53(3): 561–575. doi: 10.12740/PP/94823.
2.
Starkowska A, Kucharska-Mazur J, Mak M, et al. Polish adaptation of the Prodromal Questionnaire-Brief version PQ-B(PL) in psychiatric patients and healthy persons. Polska adaptacja krótkiej skali do oceny doświadczeń psychotycznych wśród pacjentów psychiatrycznych i osób zdrowych PQ-B(PL). Psychiatr Pol. 2020; 54(4): 741–758. doi: 10.12740/PP/109650.
3.
Starkowska A, Tyburski E, Kucharska-Mazur J, et al. Assessing self--reported clinical high risk symptoms: The psychometric properties of the polish version of the prodromal questionnaire-brief and a pro-posal for an alternative approach to scoring [published online ahead of print, 2020 Sep 6]. Early Interv Psychiatry. 2020; 10.1111/eip.13035. doi: 10.1111/eip.13035.
4.
Rokita K, Cessak G, Bałkowiec-Iskra E. Ryzykowny stan psychiczny. Psychiatria po Dyplomie. 2014; (03).
5.
Klosterkötter J, Schultze-Lutter F, Bechdolf A, et al. Prediction and prevention of schizophrenia: what has been achieved and where to go next?. World Psychiatry. 2011; 10(3): 165–174. doi: 10.1002/j.2051-554.tb00044.x
6.
World Health Organization. Mental health and psychosocial consi-derations during the COVID-19 outbreak, 18 March 2020. Regional Office for Europe. 2020.
7.
Heitzman J. Wpływ pandemii COVID-19 na zdrowie psychiczne. Psychiatria Polska. 2020; 54(2): 187–198. doi: 10.12740/PP/12037.
8.
Bohlken J, Schömig F, Lemke MR, et al. COVID-19-Pandemie: Be-lastungen des medizinischen Personals [COVID-19 Pandemic: Stress Experience of Healthcare Workers – A Short Current Review]. Psychiatr Prax. 2020; 47(4): 190–197. doi: 10.1055/a-1159-5551.
9.
Sokół-Szawłowska M. Wpływ kwarantanny na zdrowie psychiczne podczas pandemii COVID-19. Psychiatria. 2021; 18(1): 57–62. doi: 10.5603/PSYCH.a2020.0046.
10.
Gambina M, Sękowski M, Woźniak-Prus M, et al. Uwarunkowania objawów depresji i lęku uogólnionego u dorosłych Polaków w trakcie epidemii Covid-19–raport z pierwszej fali badania podłużnego. Wydział Psychologii, Uniwersytet Warszawski; 2020.
11.
Seligman ME, Walker EF, Rosenhan DL. Psychopatologia. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka; 2003.
12.
Horney K. Neurotyczna osobowość naszych czasów. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS; 1993.
13.
Cackovic C, Nazir S, Marwaha R. Panic Disorder. In: StatPearls. Trea-sure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020.
14.
Niedziałek D. Farmakoterapia zaburzeń lękowych – teraźniejszość i perspektywy. Repozytorium Uniwersytetu Jagiellońskiego; 2013.
15.
Kacprzyk-Straszak A, Pawlak A, Kucharczyk K. Zaburzenia lękowe – rzeczywistość obok nas. In: Cader S, Ciupka S. Beskidzkie Dziedzictwo V. Wydawnictwo Scriptum; 2016. p. 95–114.
16.
Samochowiec A, Wojciechowski B, Samochowiec J. Rola myślenia magicznego w obronie przed lękiem. Psychiatria. 2004; 1(1): 17–21.
17.
Murawiec S. Leczenie ostrego lęku – opis trzech przypadków zastosowania tabletek podjęzykowych alprazolamu do opanowania nasilonych dolegliwości lękowych. Psychiatria. 2014; 11(3): 177–182.
18.
Bosnjak Kuharic D, Kekin I, Hew J, et al. Interventions for prodromal stage of psychosis. Cochrane Database Syst Rev. 2019; 2019(11): CD012236. doi: 10.1002/14651858.CD012236.pub2.
19.
Jędrzejczyk I. Zaburzenia funkcji poznawczych w schizofrenii – wy-brane aspekty. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sec-tio J – Paedagogia-Psychologia. 2020; 33(2): 271–283. doi: 10.17951/j.2020.33.2.271-283.
20.
Nieznański M. Metaanaliza wyników badań nad związkami nasilenia objawów schizofrenii z zaburzeniami pamięci werbalnej. Studia Psy-chologica: Theoria et praxis. 2004; (5): 313–332.
21.
Howes OD, Murray RM. Schizophrenia: an integrated sociodevelopmen-tal-cognitive model. Lancet. 2014; 383(9929): 1677–1687. doi: 10.1016/S0140-6736(13)62036-X.
22.
Dudzic-Koc A. Rola stresu w zachorowaniu na schizofrenię. Zeszyty Naukowe WSG: Edukacja – Rodzina – Społeczeństwo; 2018. p. 259–27.
23.
Spitzer RL, Kroenke K, Williams JB, et al. A brief measure for asses-sing generalized anxiety disorder: the GAD-7. Arch Intern Med. 2006; 166(10): 1092–1097. doi: 10.1001/archinte.166.10.1092.
24.
Filek J, Wojtas K, Oskędra I. Model opieki nad pacjentem dorosłym ze schizofrenią. Repozytorium Uniwersytetu Jagiellońskiego. 2013.
25.
Gałązka-Sobotka M, Gryglewicz J, Gierczyński J, et al. Schizofrenia – analiza kosztów społecznych i ekonomicznych. Psychiatria. 2015; 12(1): 17–46.
26.
Płoska A. Obszary stresu w okresie adolescencji u krakowskiej młodzieży w wieku 12–14 lat – studium indywidualnych przypadków. Repozytorium Uniwersytetu Jagiellońskiego; 2018.
27.
Pylińska-Dąbrowska D. Ocena nasilenia lęku związanego z zabiega-mi z zakresu chirurgii stomatologicznej w trakcie trwania pandemii COVID-19. Gdański Uniwersytet Medyczny; 2021.
28.
Długosz P. Raport z badań: „Krakowska młodzież w warunkach kwarantanny COVID-19”. Kraków: Instytut Socjologii i Filozofii UP; 2020.