Wprowadzenie i cel:
Udar mózgu dotyczy głównie osób w starszym wieku. Często powoduje trwałe uszkodzenie mózgu i wynikającą z tego niepełnosprawność. Pomimo znacznych postępów w profilaktyce, diagnozowaniu, leczeniu i rehabilitacji pacjenci z rozpoznaniem udaru mózgu są obciążeni dużym ryzykiem problemów zdrowotnych i wykluczenia społecznego. Celem pracy było przedstawienie zasad rehabilitacji, jej wieloaspektowości oraz trudności w procesie usprawniania osób starszych po przebytym udarze mózgu.

Metody przeglądu:
Dokonano przeglądu i analizy piśmiennictwa medycznego wydanego w latach 2016–2020 dotyczącego usprawniania chorych po udarze mózgu, przy czym szczególną uwagę zwrócono na aspekty medyczne i społeczne procesu rehabilitacji.

Opis stanu wiedzy:
Celem rehabilitacji osób po udarze mózgu jest profilaktyka powikłań wynikających z okresowego unieruchomienia oraz zmniejszenie dysfunkcji związanych z rozmiarem i lokalizacją ogniska udarowego. Ważne jest przywrócenie u pacjenta werbalnego porozumiewania się z otoczeniem oraz poprawa funkcji ruchowych. Systematyczna i indywidualnie dobrana rehabilitacja stanowi szansę na szybszy powrót chorego do sprawności i do życia w społeczeństwie. Osoba starsza po udarze mózgu wymaga szczególnej troski w trakcie procesu usprawniania ze względu na objawy i powikłania wynikające z choroby oraz zmiany, jakie zachodzą w ustroju w związku ze starzeniem się.

Podsumowanie:
Rehabilitacja po udarze mózgu powinna rozpocząć się już w dniu przyjęcia pacjenta do szpitala. Postępy w usprawnianiu znacznie zwiększają motywację chorego do ćwiczeń i wpływają korzystnie na jego zaangażowanie w proces rehabilitacji. Wielokrotne powtarzanie ćwiczeń i motywowanie chorego to czynniki w znacznym stopniu pozwalające na przywrócenie sprawności i umożliwiające powrót chorego do życia w społeczeństwie.