PRACA ORYGINALNA
Kontrola bólu i akceptacja choroby wśród pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów
Więcej
Ukryj
1
Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków
Autor do korespondencji
Ilona Barańska
Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, ul. Michałowskiego 12, 31-126 Kraków, Polska
Med Og Nauk Zdr. 2018;24(3):195-200
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Reumatoidalne zapalenie stawów jest przewlekłą autoimmunologiczną chorobą tkanki łącznej. Przez cały okres
jej trwania pacjentom towarzyszy przewlekły ból stawów o różnym stopniu nasilenia, który utrudnia im funkcjonowanie.
Strategie radzenia sobie z bólem i przekonania na temat kontroli bólu mogą okazać się kluczowe w zaakceptowaniu choroby
oraz poprawie jakości ich życia. Celem badania była ocena: 1) strategii radzenia sobie z bólem, 2) przekonań na temat
kontroli bólu oraz 3) stopnia akceptacji choroby wśród pacjentów chorych na reumatoidalne zapalenie stawów.
Materiał i metody:
Badanie przeprowadzono w 2017 roku wśród 140 pacjentów jednego z małopolskich szpitali. Narzędzie
badawcze składało się z trzech zwalidowanych skal: Kwestionariusza Strategii Radzenia Sobie z Bólem (CSQ), Kwestionariusza Przekonań na Temat Kontroli Bólu (BPCQ) oraz Skali Akceptacji Choroby (AIS). Ponadto respondentów pytano o cechy społeczno-demograficzne oraz stan zdrowia.
Wyniki:
Średni wiek badanej grupy wynosi 50,87 lat (±13,46). Kobiety stanowiły 80,0% próby (n = 112). Wszyscy pacjenci
przyznali, że odczuwają ból, z czego ponad połowa (55,71%) odczuwa go codziennie. Najczęściej stosowane strategie
radzenia sobie z bólem wśród badanych to: zwiększona aktywność behawioralna (3,16) oraz deklarowanie radzenia sobie
(3,15). W przypadku przekonań na temat kontroli bólu badani najczęściej wskazywali, że największy wpływ na kontrolę
bólu mają czynniki wewnętrzne (15,86). Średni poziom akceptacji choroby w badanej próbie wynosił 25,55 pkt, co świadczy
o przeciętnym stopniu przystosowania do choroby.
Wnioski:
Badanie dostarcza dowodów naukowych dotyczących strategii radzenia sobie z bólem, przekonań na temat
kontroli bólu i stopnia akceptacji choroby u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów.
Objectives:
Rheumatoid arthritis (RA) is a chronic, autoimmune connective tissue disease Throughout the duration of
the disease, patients are accompanied by chronic pain which makes it difficult for them to function. Strategies for coping with pain and beliefs about pain control may prove to be crucial in accepting the disease and improving the quality of life of patients.
Objective:
The aim of the study is to assess: 1) strategies for coping with pain, 2) beliefs about pain control, 3) degree of
disease acceptance among patients with RA.
Materials and Method:
The study was conducted in 2017 among 140 patients of one of the hospitals of Małopolska. The
research tool consisted of three validated scales: the Coping Strategies Questionnaire (CSQ), Beliefs About Pain Control
Questionnaire (BPCQ) and Acceptance of Illness Scale (AIS). In addition, respondents were asked about socio-demographic characteristics and health status.
Results:
The average age of the studied group was 50.87 years (± 13.46). Women accounted for 80.0% of the sample (n=112).
All patients admitted that they felt pain, more than half of whom (55.71%) experienced it every day. The most commonly used pain coping strategies among the respondents were: increased behavioural activity (3.16) and decency counseling? (3.15). In the case of beliefs about pain control, patients most often indicated that internal factors had the greatest influence on pain control (15.86). The average level of disease acceptance in the examined sample is 25.5 points, which indicates an average degree of adaptation to the disease.
Conclusions:
The study provides scientific evidence of strategies for coping with pain, beliefs about pain control, and
degree of disease acceptance among patients with RA.
REFERENCJE (25)
1.
Tatara T, Snakowska P. Rola diety w reumatoidalnym zapaleniu stawów – przegląd systematyczny badań. Med Rodz. 2015; 2(18): 70–78.
2.
Joharatnam N, McWilliams DF, Wilson D, Wheeler M, Pande I, Walsh DA. A cross-sectional study of pain sensitivity, disease-activity assessment, mental health, and fibromyalgia status in rheumatoid art¬hritis. Arthritis Res Ther. 2015; 17(1): 11.
3.
Kadłubowska M, Kózka M, Bąk E, Fraś M, Kudłacik B. Zachowania zdrowotne jako determinanta strategii radzenia sobie z bólem chorych z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Probl Hig Epidemiol. 2015; 96(1): 175–180.
4.
Ahmed S, Magan T, Vargas M, Harrison A, Sofat N. Use of the pain DETECT tool in rheumatoid arthritis suggests neuropathic and sensitization components in pain reporting. J Pain Res. 2014; 7: 579–588.
5.
Ranzolin A, Brenol JC, Bredemeier M, Guarienti J, Rizzatti M, Feldman D et al. Association of concomitant fibromyalgia with worse disease activity score in 28 joints, health assessment questionnaire, and short form 36 scores in patients with rheumatoid arthritis. Arthritis Rheum. 2009; 61(6): 794–800.
6.
Bączyk G. Przegląd badań nad jakością życia chorych na reumatoidalne zapalenie stawów. Reumatol. 2008; 46(6): 372–379.
7.
Kwiatkowska B, Przygodzka M, Konopińska E, Dąbrowska J, Sikorska¬-Siudek K. Depresja u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów. Rheumatology 2011; 49(2): 138–141.
8.
Szafraniec R, Szczuka E, Pawłowska A. Akceptacja choroby przez pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Fizjoter Pol. 2012; 12(1): 39–48.
9.
Lazarus RS. Paradygmat stresu i radzenia sobie. Now Psychol. 1986; 3(4): 2–39.
10.
Rolka H, Krajewska-Kułak E, Kułak W, Drozdowski W, Gołębiewska A, Kondzior D. Akceptacja choroby i strategie radzenia sobie z bólem jako istotne komponenty oceny jakości życia zależnej od stanu zdrowia u chorych z migreną. Doniesienia wstępne. Probl. Piel. 2009; 17(3): 178–183.
11.
Andruszkiewicz A, Wróbel B, Marzec A, Kocięcka A. Strategie radzenia sobie z bólem u pacjentów ze zmianami zwyrodnieniowymi stawu biodrowego. Probl. Piel. 2008; 16(3): 237–240.
12.
Kocjan J. Poczucie koherencji i akceptacja choroby a nasilenie dolegliwości bólowych u osób z chorobą dyskową odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Journal of Education, Health and Sport 2016; 6(4): 481–492.
13.
Juczyński Z. Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Pracownia testów Psychologicznych Polskiego towarzystwa Psychologicznego. Warszawa 2009.
14.
Najda K, Jaźwińska-Tarnawska E, Tomasiewicz B. Skuteczność leków biologicznych w opinii chorych na reumatoidalne zapalenie stawów i zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Farm Pol. 2014; 70(11): 591–596.
15.
Bachanek O, MituraJ, Pawlikowski J. Dostępność i ograniczenia w stosowaniu leczenia biologicznego w Polsce. Med Og Nauk Zdr. 2015; 21(3): 266–271.
16.
Juczyński Z. Spostrzegana kontrola a strategie radzenia sobie z przewlekłym bólem. Sztuka Leczenia 2001; 7(2): 9–16.
17.
Rosenstiel A, Keefe F. The use of coping strategies in chronic low back pain patients: relationship to patient characteristics and current adjustment. Pain 1983; 17(1): 33–44.
18.
Kwissa-Gajewska Z, Olesińska M, Tomkiewicz A. Optimism, pain coping strategies and pain intensity among women with rheumatoid arthritis. Reumatol. 2014; 52(3): 166–171.
19.
Paplaczyk M, Gawor A, Bonior J, Chrobak-Bień J. Czynniki wpływające na strategie radzenia sobie z bólem przewlekłym u chorych z niedokrwieniem kończyn dolnych. Probl. Piel. 2017; 25(1): 35–42.
20.
Zielazny P, Biedrowski P, Lezner M, Uzdrowska B, Błaszczyk A, Zarzeczna-Baran M. Stopień akceptacji choroby, przekonania na temat kontroli bólu oraz strategie radzenia sobie z bólem wśród pacjentów zakwalifikowanych do zabiegu z powodu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Post Psychiatr Neurol. 2013; 22(4): 251‒258.
21.
Janowska M, Tomaszewski R, Woś H. Psychologiczne aspekty opera¬cyjnego leczenia skolioz u młodzieży. Pediatr Pol. 2008; 83: 386–389.
22.
Wiśniewska A, Szewczyk M, Cwajda-Białasik J, Cierzniakowska K, Jawień A. Przekonania na temat kontroli bólu u chorych z przewlekłym niedokrwieniem kończyn dolnych. Pielęg Chir Angiol. 2009; 3: 113–121.
23.
Sztandera P, Szczepanowska-Wołowiec B. Evaluation of beliefs about pain control in patients after physicaltherapy treatment. Journal of Education, Health and Sport 2017; 7(6): 45–62.
24.
Kossakowska, M. Strategie radzenia sobie z chorobą w stwardnieniu rozsianym. Post Psychiatr Neurol. 2008; 17(1): 15–21.
25.
Kurpas D, Kusz J, Jedynak T, Mroczek B. (2012). Stopień akceptacji choroby przewlekłej wśród pacjentów. Fam Med Primary Care Rev. 2012; 14(3): 396–398.