PRACA ORYGINALNA
Jakość życia kobiet w wieku okołomenopauzalnym
Więcej
Ukryj
1
Zakład Dydaktyki Ginekologiczno-Położniczej, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Warszawa, Polska
2
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi, Filia w Warszawie, Polska
3
Zakład Dydaktyki Ginekologiczno-Położniczej, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Warszawa
4
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Chełmie, Polska
5
Zakład Położnictwa, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Warszawa, Polska
6
Zakład Zdrowia Reprodukcyjnego, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Warszawa, Polska
7
Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Warszawa
Autor do korespondencji
Waldemar Wierzba
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi, Filia w Warszawie, Polska
Med Og Nauk Zdr. 2019;25(4):258-265
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Okres około- i pomenopauzalny stanowi jedną trzecią życia przeciętnej kobiety. Wiąże się on ze zmianami w organizmie, przyczyniającymi się do wielu problemów zdrowotnych, psychicznych i społecznych. Celem pracy jest analiza poziomu jakości życia kobiet w wieku okołomenopauzalnym.
Cel pracy:
Celem pracy jest analiza poziomu jakości życia kobiet w wieku okołomenopauzalnym
Materiał i metody:
Badaniem objęto 222 kobiety w wieku od 45 do 58 lat. Do badań wykorzystano autorski kwestionariusz, skalę Oceny Objawów Menopauzy, kwestionariusz WHOQOL-BREF, skalę samooceny SES Rosenberga oraz skalę depresji Becka. Do oceny zastosowano współczynnik korelacji r-Pearsona dla poziomu istotności 95%.
Wyniki:
Kobiety o częstszych i nasilonych objawach menopauzalnych charakteryzują się niższą jakością życia, niższym
poziomem samooceny oraz wyższą skłonnością do wystąpienia depresji. Wiek korelował dodatnio ze skalą MRS II, stan cywilny oraz sytuacja materialna korelowały dodatnio ze skalą WHOQOL-BREF, natomiast ujemnie ze skalą BDI. Prawidłowe BMI i aktywność fizyczna wpływały na wyższą jakość życia, wyższą samoocenę oraz niższe ryzyko wystąpienia depresji. Kobiety chorujące przewlekłe wykazywały więcej objawów menopauzalnych, niższą jakość życia oraz wyższe ryzyko wystąpienia depresji. Wykonywanie cytologii korelowało ujemnie ze skalą MRS II, natomiast piersi wykazywało korelację ujemną ze skalą MRS II, SES oraz BDI, dodatnią ze skalą WHOQOL-BREF.
Wnioski:
Kobiety w wieku okołomenopauzalnym są szczególnie narażone na obniżenie jakości życia, w tym obniżenie poziomu samooceny oraz pojawienie się objawów depresyjnych. Styl życia znacząco wpływa na ocenę jakości życia kobiet. Kobiety w wieku okołomenopauzalnym wykazują potrzebę edukacji na temat fizjologicznych zmian w okresie przekwitania, dolegliwości oraz metod radzenia sobie z nimi. Aktywność fizyczna pozytywnie koreluje z jakością życia kobiet po menopauzie.
Objectives:
The peripostmenopausal period accounts for one-third of the life of an average woman. It is associated with
changes in the body which contribute to many health, mental and social problems. The aim of the study is to analyze the quality of life of perimenopausal women
Material and methods:
The study involved 222 women aged 45–58 years. The author-constructed questionnaire, Menopausal Symptom Assessment Scale, WHOQOL-BREF questionnaire, Sosen Rosenberg Self-Assessment Scale and Beck Depression Scale were used for the study. Pearson's r- -correlation coefficient for the 95% significance level was used for the assessment.
Results:
Women with more frequent and severe menopausal symptoms are characterized by a lower quality of life, lower level of self-esteem and a higher tendency to depression. Age correlated positively with the MRS II scale, marital status and financial status, positively correlated with the WHOQOL-BREF scale, while negatively correlated with the BDI scale. Normal BMI and physical activity resulted in higher quality of life, higher self-esteem and a lower risk of depression. Chronic ill women showed more menopausal symptoms, lower quality of life, and higher risk of depression. Cytology was negatively correlated with the MRS II scale, while the breast examination showed a negative correlation with the MRS II, SES and BDI scales, positive with the WHOQOL-BREF scale.
Conclusions:
Perimenopausal women are particularly at risk of lowering of the quality of life, including lowering of self-esteem and the appearance of depressive symptoms. Lifestyle significantly affects the assessment of women›s quality of life. Perimenopausal women show a need for education about physiological changes during menopause, and the ailments
and methods of dealing with them. Physical activity positively correlates with the quality of life of postmenopausal women.
REFERENCJE (43)
1.
Janicka K. Jakość życia kobiet w okresie średniej i późnej dorosłości. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica, 2014; 18: 67–84.
2.
Trzebiatowski J. Jakość życia w perspektywie nauk społecznych i medycznych – systematyzacja ujęć definicyjnych. Hygeia Public Health, 2011; 46(1): 25–31.
3.
Kłak A, Mińko M, Siwczyńska D. Metody kwestionariuszowe badania jakości życia. Probl Hig Epidemiol 2012; 93(4): 632–638.
4.
Bielawska-Batorowicz E. Jakość życia po menopauzie – perspektywa psychologiczna. W: T. Paszkowski (red.). Postępy w medycynie menopauzy. IZT Sp. z o.o. Lublin; 2009, p. 21–29.
5.
Bielawska-Batorowicz E. Psychologiczne aspekty prokreacji. Śląsk sp. z o.o. Wyd. Naukowe: Katowice; 2006, p. 156–162.
6.
Schneider HPG, MacLennan AH, Fenny D. Assessment of health-related quality of life in menopause aging. Climacteric 2008; 11: 93–107.
7.
Hunter M, Rendall M. Bio-psycho-socio-cultural perspectives on menopause. Best Practice & Res Cin Obster Gynecol 2007; 21: 261–274.
8.
Kaczmarek M. Określenie wieku menopauzy naturalnej w populacji polskich kobiet. Prz Menopauz 2007; 2: 77–82.
9.
Shifren JL, Schiff I. Menopauza. W: Berek J.S., E. Novak (red.). Ginekologia. Wyd. Medipage: Warszawa; 2008, p. 1441–1458.
10.
Główny Urząd Statystyczny: Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2014 R. Stan w dniu 31 XII. Warszawa 2015, p. 148–152.
11.
Rumianowski B, Brodowska A, Karakiewicz B. i wsp. Czynniki środowiskowe wpływające na wiek wystąpienia naturalnej menopauzy u kobiet. Prz Menopauz 2012; 5: 412–416.
12.
Drews K, Seremak-Mrozikiewicz A, Pieńkowski W. Menopauza. W: Słomko Z. (red.). Ginekologia Geriatryczna. Wyd. Lek. PZW: Warszawa; 2008, p. 431–449.
13.
Postępowanie w przypadku objawów menopauzalnych. Wytyczne postępowania klinicznego American College of Obstetricians and Gynecologists nr 141, 2014. Ginekol Położ 2014; 6(94): 9–26.
14.
Stachoń AJ. Ocena odczuwania wybranych objawów w zależności od fazy klimakterium i charakteru menopauzy. Prz Menopauz 2013; 4: 315–320.
15.
Pertyński T, Stachowiak G. Menopauza – fakty i kontrowersje. Endokrynol Pol 2006; 5(57): 525–534.
16.
Bączek G, Dmoch-Gajzlerska E. Przygotowanie kobiety/rodziny do zmian związanych z okresem klimakterium. Annales Versitatis Mariae Curie-Skłodowska: Lublin; 2005, 18: 75–79.
17.
Tomczak AA, Juchnowicz D, Chrzanowski W. Zastosowanie skali MRS II do oceny częstości występowania objawów wypadowych w populacji kobiet w okresie okołomenopauzalnym. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska: Lublin 2005, t. 15, suppl 16, p. 570.
18.
Kryś-Noszczyk K, Podstawka D, Kowalska M. i wsp. Nasilenie objawów menopauzy u kobiet w Polsce i na świecie. Pielęgniarstwo Polskie 2014; 2(52): 123–129.
19.
Potthoff P, Heinemann LAJ, Schneider HPG, Rosemeier HP, Hauser GA. Menopause-Rating-Skala (MRS II): Methodische Standardisierung in der deutschen Bevölkerung. In: JA Barth. Zentralbl Gynakol 2000; 122(5): 280–286.
20.
Jaracz K, Wołowicka L, Kalfoss M. Analiza walidacyjna polskiej wersji WHOQOL-100. W: L Wołowicka (red.). Jakość życia w naukach medycznych. Poznań: Dział Wydawnictw Uczelni Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu; 2001, p. 291–302.
21.
Czarnecka-Iwańczuk M, Stanisławska-Kubiak M, Mojs E i wsp. Objawy menopauzy a satysfakcja z życia i samoocena wśród kobiet. Prz Menopauz 2012; 6: p. 468–473.
22.
Dzwonkowska I, Lachowicz-Tabaczek K, Łaguna M. SES – Samoocena i jej pomiar. Polska adaptacja skali SES M. Rosenberga. Podręcznik. Pracownia Testów Psychologicznych, Warszawa 2008.
23.
Gotlib IH, Hammen CL. Psychological aspects of depression. Toward cognitive – interpersonal integration. Wiley & Sons, Chichester 1992.
24.
Bojar I, Witczak M, Stępniak A (i wsp.). Funkcje poznawcze mierzone baterią testów CNS VS a subiektywna ocena zaburzeń pamięci, koncentracji i obniżenia jakości życia kobiet po menopauzie. Prz Menopauz 2013; 5: 371–377.
25.
Skrzypulec V, Naworska B, Drosdzol A. Analiza wpływu objawów klimakterycznych na funkcjonowanie i jakość życia kobiet w okresie okołomenopauzalnym. Prz Menopauz. 2007; 2: 96–101.
26.
Astbury J. Mental health aspects of women’s reproductive health. A global review of the literature. Geneva 2009.
27.
Chiu Y-W, Moore RW, Hsu CE et al. Factors influencing women’s quality of life in the latter half of life. Climacteric, 2008; 11: 201–211.
28.
Nowakowska I, Rasińska R, Głowacka DM. Analiza związku objawów okołomenopauzalnych z funkcjonowaniem zawodowym i poczuciem satysfakcji z życia – subiektywne postrzeganie zależności przez kobiety w wieku 40+. Medycyna Pracy 2015; 66(3): 351–358.
29.
Szkup-Jabłońska M, Tutaj E, Jurczak A i wsp. Wpływ warunków socjodemograficznych na jakość życia kobiet w okresie pomenopauzalnym. Perinatol Neonatol Ginekol. 2012; 5(1): 34–38.
30.
Bartosińska M, Bartosińska A. Ogólnopolskie badania jakości życia ze zdrowiem psychicznym i fizycznym kobiet w wieku 45–60 lat. Cz. 2 Badania kobiet z województwa pomorskiego. Probl Hig Epidemiol 2009; 90(4): 501–505.
31.
Żołnierczuk-Kieliszek D, Kulik T B, Janiszewska M i wsp. Influence of sociodemographic factors on guality of life in women living in Lublin Province in Poland. Prz Menopauz. 2014; 13(1): 13–17.
32.
Barnaś E, Krupińska A, Kraśnianin E i wsp. Funkcjonowanie psychospołeczne i zawodowe kobiet w okresie okołomenopauzalnym. Prz Menopauz, 2012; 4: 296–304.
33.
Dąbrowska J, Naworska B, Galas-Dąbrowska M i wsp. Rola wysiłku fizycznego w okresie menopauzy. Prz Menopauz. 2012; 6: 445–448.
34.
Daley A, MacArthur C, Stokes-Lampard H, et al. Exercise participation, body mass index, and health-related quality of life in women of menopausal age. Br J Gen Pract. 2007; 57: 130–5.
35.
Ambroziak E, Bielawska‑Batorowicz E. Can the intensity of menopausal symptoms be modified? The pilot study of the effects of an intervention programme designed for 48–54‑year‑old women. Prz Menopauz. 2011; 10: 58–62.
36.
Godziejewska-Zawada M. Otyłość i cukrzyca u kobiet w okresie menopauzy – zapobieganie i leczenie. Prz Menopauz. 2013; 1: 5–9.
37.
Matthews KA, Crawford SL, Chae CU et al. Are changes in cardiovascular disease risk factors in midlife women due to chronological aging or to the menopausal transition? J Am Coll Cardiol. 2009; 54: 2366–2373.
38.
Posadzy-Małaczyńska A. Menopauza jako czynnik ryzyka sercowo- -naczyniowego – implikacje terapeutyczne nadciśnienia tętniczego. Prz Menopauz. 2011; 1: 40–44.
39.
Paździor A, Stachowska M, Zielińska A. Wiedza kobiet na temat profilaktyki raka piersi. Nowiny Lek. 2011; 80: 419–422.
40.
Kurowska K, Kierzenkowska E. Poczucie koherencji a zachowania zdrowotne wśród kobiet w okresie menopauzalnym. Curr Gynecol Onkol. 2014: 12(3): 206–215.
41.
Sakson-Obada O, Wycisk J. The body self and the frequency, intensity and acceptance of menopausal symptoms. Prz Menopauz. 2015; 14(2): 82–89.
42.
Walczak A, Wiśniewska B. Psychospołeczne aspekty funkcjonowania kobiet w okresie postmenopauzalnym – badania wstępne. Prz Menopauz. 2012; 6: 474–477.
43.
Bielawska-Batorowicz E. Stres, objawy i przekonania dotyczące menopauzy a obniżony nastrój u kobiet w wieku 45–55 lat. Próba weryfikacji zmodyfikowanego psychospołecznego modelu depresji w okresie okołomenopauzalnym. Prz Menopauz. 2006; 2: 68–74.