PRACA ORYGINALNA
Jakość życia i stan zdrowia u pacjentów z obrzękiem kończyn dolnych
Więcej
Ukryj
1
Katedra Fizjoterapii Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
2
Zakład Rehabilitacji w Dysfunkcjach Narządu Ruchu, Wydział Nauk o Zdrowiu, Akademia Medyczna we Wrocławiu
Med Og Nauk Zdr. 2012;18(3):247-251
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Na co dzień nie zwracamy uwagi na dobrze funkcjonujący układ limfatyczny, dopiero gdy przestaje prawidłowo działać,
doceniamy jego znaczenie. Zaburzenia równowagi wody, białek, minerałów oraz rozkładu produktów przemiany doprowadzają
do uszkodzeń naczyń limfatycznych, a w konsekwencji narządów pierwszego planu, tj. serca, mózgu, nerek.
Materiał i metoda: Badania zostały przeprowadzone w Akademickim Szpitalu Klinicznym w Klinice Angiologii, Diabetologii
i Nadciśnienia Tętniczego, objęły 30 pacjentów (14 kobiet i 16 mężczyzn), u których pojawiły się obrzęki kończyn dolnych
powstałe w przebiegu chorób angiologicznych.
Subiektywne poczucie jakości życia oceniane było za pomocą ankiety autorskiej zawierającej 37 pytań odnoszących się do
przebiegu choroby i związanych z nim odczuć chorych. Poziom dolegliwości bólowych mierzony był za pomocą subiektywnej
skali VAS. Ponadto oceniano ruchomość stawu skokowego górnego za pomocą pomiaru goniometrem, wg przyjętych
norm ISOM, oraz obwód nadkostkowy, goleniowy 1 i 2.
Miarami statystyki opisowej były: średnia arytmetyczna, odchylenie standardowe oraz błąd standardowy. Do oceny zgodności
rozkładu użyto testu Kołmogorowa-Smirnowa, do zbadania korelacji wykorzystano współczynnik korelacji liniowej Pearsona.
Wyniki: Ocena stanu zdrowia u 43,3% była zła, ponad połowa zaznaczyła swoje odczucia w przedziale negatywnych wrażeń,
sugerujących niską ogólną jakość życia. Największy ubytek ruchomości w stawie skokowym, wynikający z obrzęku
w przebiegu chorób naczyniowych, dotyczył ruchu zgięcia grzbietowego oraz nawracania i odwracania stopy. Wartości te
były nieistotne statystycznie przy korelacji z wynikami obwodów przy p=0,357 i r=0,174.
Wnioski: Obrzęki kończyn dolnych, powstające w przebiegu chorób naczyniowych, wpływają istotnie na ograniczenie
zakresu ruchu w stawie skokowym górnym oraz utrudniają prawidłową lokomocję.
Introduction:
On an everyday basis we do not pay attention to the well prospering lymphatic system, and appreciate its importance only when it stops functioning correctly. Disorders in the balance of water, proteins, minerals and transformation of metabolic products leads to lesions of the lymphatic vessels and, in consequence, of the organs such as: the heart, brain, kidneys.
Material and methods: Studies were carried out in the University Clinical Hospital in the Clinic of Angiology, Diabetology and Arterial Hypertension, and covered 30 patients (14 females and 16 males) with swellings of the lower limbs developed in the course of angiological diseases. The quality of life was valuated by means of self-designed questionnaire containing 37 items. The level of pain complaints was measured using the Visual Analogue Scale (VAS). In addition, mobility of the upper tarsal joint was estimated by means of a goniometer in accordance with the ISOM standards, s well as shin and epitarsal circuits 1, 2.
The measure of the descriptive statistics was arithmetical average, standard deflection and standard error. Goodness of fit was assessed by means of Kolmogorov-Smirnov test, and correlation was investigated using Pearson’s linear correlation coefficient.
Results: As many as 43.3 % of respondents evaluated their state of health in negative terms, more than a half of them evaluated their sensations as negative, which suggested a low general quality of life. In the course of vascular diseases, the greatest decrease in mobility of the tarsal joint resulting from the swelling concerned dorsiflexion, as well as inversion and eversion of the foot. These values were not statistically significant, the correlation with the circuits results being p= 0.357 and r= 0.174.
Conclusions: Oedema of the lower extremities developing in the course of vascular diseases, results in a significant limitation of the range of motion in the upper tarsal joint and makes normal locomotion difficult.
Key words: quality of life, swelling, vascular diseases, activity
REFERENCJE (14)
1.
Białas K, Jasięga J. Fizjoterapia obrzękowa. Med Manual. 2005; 9(3/4): 23-26.
2.
Foldi M, Stroβenreuther R. Podstawy manualnego drenażu limfatycznego. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner Wrocław; 2005.
3.
Szyber P, Szyber P. Obrzęk limfatyczny kończyn – problem terapeutyczny. Terapia 2008; 2(1): 70-72.
4.
Olszewski WL. Obrzęki limfatyczne kończyn – klasyfikacja, diagnostyka i leczenie – 2005. Materiały do konsensusu. Prz Flebol. 2005; 13(5): 215-222.
5.
Wiktor M, Synowiec T, Liweń M. Podstawy fizjologii układu limfatycznego. Obrzęk chłonny. Prz Lek. 2006; (5): 80-89.
6.
Pasierski T, Gacionga Z, Torbicki A, Szmidta J. Angiologia. PZWL Warszawa; 2004.
7.
Rykowski H. Choroby naczyń. PZWL Warszawa; 1990.
8.
Spannbauer A, Danek J. Kompleksowa fizjoterapia w leczeniu obrzękow limfatycznych kończyn dolnych. Prz Flebol. 2006; 14(4): 151-155.
9.
Ochałek K, Grądalski T, Dziura I. Ocena efektów leczenia fizjoterapeutycznego obrzęku chłonnego w praktyce. Rehabil Med. 2006; 10(12): 37-41.
10.
Steuden S, Okła W. Jakość życia w chorobie. Wydawnictwo KUL Lublin; 2006.
11.
Raciborski W, Gabrusiewicz A, Staszkiewicz W. Wpływ skojarzonego leczenia przeciwzakrzepowego i leczenia uzupełniającego lekiem flebotropowym na jakość życia i wyniki leczenia u pacjentow z dystalną zakrzepicą żył głębokich kończyn dolnych. Prz Flebol. 2007; 15(4): 121-124.
12.
Gorski G, Woźniak W, Hara M, i wsp. Subiektywna ocena wyniku leczenia a zmiany jakości życia u operowanych z powodu żylaków kończyn dolnych. Pol Prz Chir. 2006; 78(1): 35-50.
13.
Bieda J, Sopata M, Piwońska M. Ocena jakości życia u pacjentów leczonych z powodu przewlekłego obrzęku chłonnego. Prz Flebol. 2004; 12(2): 55-63.
14.
Stanisławek A, Kurylcio L, Janikiewicz A. Arm lyphoedema after surgical treatment for the cancer of the breast. Ann UMCS Sect D 2000; 55: 20-25.