REVIEW PAPER
Genesis and evolution of basic analytical categories of medical sociology
More details
Hide details
1
Katedra Socjologii Grup Etnicznych i Społeczeństwa Obywatelskiego, Instytut Socjologii, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin; Samodzielna Pracownia Socjologii Medycyny, Katedra Nauk Humanistycznych, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Med Og Nauk Zdr. 2012;18(4):371-378
KEYWORDS
ABSTRACT
Introduction:
Introduction: Medical sociology is the first fully developed branch of the social sciences which examines the social aspects of health, illness, and treatment.
Objective:
To describe the cognitive identity and subject of research of this discipline, taking into consideration changes from a historical perspective
Brief description of the state of knowledge:
Medical sociology has developed in a historical perspective in a specific, double frame of reference, on the one hand defined by general sociology as the theoretical and methodological base of medical sociology, and on the other hand, by medicine as the subject of sociological investigations and, moreover, indicating practical problems, the solving of which require the participation of experts in sociology.
Conclusions:
The double frame of reference of medical sociology has shaped the contemporary formula of the research field of this discipline. It covers an application trend closer to the medical sciences, pursued inter alia in the formula of teaching this subject as part of medical programmes, and in the formula of studies on behavioural medical problems (sociology in medicine), as well as a trend closer to general sociology with a critical leaning, within which social functions of medicine and functions of its formal institutions are analyzed (sociology of medicine). Moreover, contemporary medical sociology conducts research which goes beyond the foregoing classification, inter alia on the social aspects of health, being chronically ill and experiencing illness, on the human body, on non-medical healing systems, and other studies the results of which make up both the knowledge of society (therefore serving sociology), and can be applied in medicine. The specificity of the sociological approach to these problems consists in showing their immersion in a broad socio-cultural context, taking into account connections with the structure of society.
REFERENCES (42)
1.
Bloom SW. The word as a scalpel. A history of medical sociology. Oxford: Oxford University Press; 2002. p. 11, 63-74, 165-166.
2.
Bloom SW. The institutionalization of medical sociology in the United States, 1920-1980. W: Bird CE, Conrad P, Fremont AM (red). Handbook of medical sociology. Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall; 2000. p. 11-31.
3.
Sokołowska M. Rozwoj i stan obecnej socjologii medycyny w Polsce. W: Kosiński S. (red.). Socjologia medycyny. Wybór tekstów. Lublin: AM i Międzyuczelniany Instytut Filozofii i Socjologii; 1978. p. 9.
4.
Mauksch HO, Day RA. Obecny stan nauczania socjologii medycyny w Stanach Zjednoczonych. W: Sokołowska M, Hołówka J, Ostrowska A (red.). Socjologia a zdrowie. Warszawa: PWN; 1976. p. 391-405.
5.
Parsons T. The social system. New York: The Free Press; 1966. p. 428-479.
6.
Parsons T. System społeczny. Tłum. Michała Kaczmarczyka. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS; 2009. p. 319-355.
7.
Pflanz M. Struktura społeczna a zdrowie: problemy nierozwiązane. W: Sokołowska M, Hołówka J, Ostrowska A (red.). Socjologia a zdrowie. Warszawa: PWN; 1976. p. 353-370.
8.
Firkowska-Mankiewicz A. Teorie przyczyn chorób. W: Ostrowska A (red.). Wstęp do socjologii medycyny. Warszawa: Wyd. IFiS PAN; 1990. p. 50-70.
9.
Pearlin LI. Structure and meaning in medical sociology. J Health Soc Beh. 1992; 33: 1-9.
10.
Sokołowska M. Socjologia medycyny. Warszawa: PZWL; 1986.p.61-64.
11.
Berkman LF, Glass T, Brissette I, Seeman TE. From social integration to health: Durkheim in the new millennium. Soc Sci Med. 2000; 51: 844-857.
12.
Bird CE, Conrad P, Fremont AM. Medical sociology at the millennium. W: Bird CE, Conrad P, Fremont AM (red). Handbook of medical so-ciology. Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall; 2000. p. 1-10.
13.
Goffman E. Charakterystyka instytucji totalnych. W: Jasińska-Kania A, Nijakowski LM, Szacki J, Ziółkowski M (wyb. i oprac.). Współczesne teorie socjologiczne. Warszawa: Wyd. Naukowe Scholar; 2006. p. 316-335.
14.
Csorba H. Szpital–pacjent. System społeczny kliniki internistycznej. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich; 1966.
15.
Straus R. Cele i funkcje Zakładu Nauk o Zachowaniu na Wydziale Lekar¬skim Uniwersytetu w Kentucky. W: Sokołowska M, Hołówka J, Ostrow¬ska A (red.). Socjologia a zdrowie. Warszawa: PWN; 1976. p. 407-414.
16.
Straus R. Medical sociology: a personal fifty year perspective. J Health Soc Beh. 1999; 40(2): 103-110.
17.
Ostrowska A. Komu potrzebna jest socjologia medycyny. Doświadczenia polskie i amerykańskie. W: Piątkowski W, Titkow A (red.). W stronę socjologii zdrowia. Lublin: Wyd. UMCS; 2002. p. 211-219.
18.
Straus R. The nature and status of medical sociology. Am Sociol Rev. 1957; 22(2): 200-204.
19.
Horobin G. Medical sociology in Britain: true confessions of an empi¬ricist. Sociol Health Ill. 1985; 7(1): 94-107.
20.
Bury MR. Social constructionism and the development of medical sociology. Sociol Health Ill. 1986; 8(2): 137-169.
21.
Clair JM, Clark C, Hinote BP, Robinson CO, Wasserman JA. Developing, integrating, and perpetuating new ways of applying sociology to health, medicine, policy, and everyday life. Soc Sci Med. 2007; 64(1): 248-258.
22.
Piątkowski W (red.). Socjologia z medycyną. W kręgu myśli naukowej Magdaleny Sokołowskiej. Warszawa: Wyd. IFiS PAN; 2010.
23.
Płonka-Syroka B, Skrzypek M (red.). Doświadczanie choroby w perspektywie badań interdyscyplinarnych. Wrocław: Wyd. AM we Wrocławiu; 2010.
24.
Kessel F, Rosenfield PL, Anderson NB (red.). Expanding the boundaries of health and social science. Case studies in interdisciplinary innovation. Oxford: Oxford University Press; 2003.
25.
Nettleton S. The sociology of health and illness. Cambridge: Polity Press; 2006. p. 11.
26.
Piątkowski W. W stronę socjologii zdrowia. W: Piątkowski W, Titkow A (red.). W stronę socjologii zdrowia. Lublin: Wyd. UMCS; 2002. p. 15-58.
27.
Strauss AL, Glaser BG. Chronic illness and the quality of life. Saint Louis: The C.V. Mosby Company; 1975.
28.
Bury M. The sociology of chronic illness: a review of research and prospects. Sociol Health Ill. 1991; 13(4): 451-467.
29.
Skrzypek M. Perspektywa chorego w socjologii choroby przewlekłej. Ujęcia teoretyczne, ich ewolucja i recepcja. Lublin: Wyd. KUL; 2011.
30.
Piątkowski W. Lecznictwo niemedyczne w Polsce – tradycja i współczesność. Analiza zjawiska z perspektywy socjologii zdrowia i choroby. Lublin: Wyd. UMCS; 2008.
31.
Piątkowski W. Beyond medicine. Non medical methods of treatment in Poland. Frankfurt am Main, Berlin, New York: Peter Lang Verlag; 2012.
32.
Freidson E. Profession of medicine. A study of the sociology of applied knowledge. With a new afterword. Chicago: The University of Chicago Press; 1988. p. 288-297.
33.
Sokołowska M. My path to medical sociology. W: Elling RH, Sokołowska M (red.). Medical sociologists at work. New Brunswick, New Jersey: Transaction Books; 1978. p. 289-308.
34.
Piątkowski W. Socjologia zdrowia, choroby i medycyny – refleksje na temat przedmiotu badań. Wkład Magdaleny Sokołowskiej. W: Popiel-ski K, Skrzypek M, Albińska E (red.). Zdrowie i choroba w kontekście psychospołecznym. Lublin: Wyd. KUL; 2010. p.195-212.
35.
Claus LM. The growth of a sociological discipline: on the development of medical sociology in Europe. Vol. 2: Case Studies. Leuven: Sociological Research Institute, K.U. Leuven; 1982.
36.
Claus LM. The growth of a sociological discipline: on the development of medical sociology in Europe. Vol. 1: The General Study. Leuven: Sociological Research Institute, K.U. Leuven; 1982.
37.
Sokołowska M. Socjologia medycyny. W: Krawczyk Z (red.). Socjologia polska. Warszawa: Uniwersytet Warszawski; 1990. p. 367-386.
38.
Sokołowska M. Powstanie i rozwój socjologii medycyny w Polsce. W: Sokołowska M, Hołówka J, Ostrowska A (red.). Socjologia a zdrowie. Warszawa: PWN; 1976. p. 309-338.
39.
Latoszek M. Wprowadzenie do sesji. W: Latoszek M (red.). Socjologia medycyny w uczelni. Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie; 1992. p. 7-11.
40.
Kosiński S. Socjologia w systemie akademickiego kształcenia pielęgniarek. Z doświadczeń lubelskich (1969-1992). W: Latoszek M (red.). Socjologia medycyny w uczelni. Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie; 1992. p. 75-87.
41.
Piątkowski W, Nowakowska L. Nauczanie socjologii medycyny w Polsce. Przeszłość – teraźniejszość – przyszłość. W: Piątkowski W, Płonka-Syroka B (red.). Socjologia i antropologia medycyny w działaniu. Wrocław: Wyd. Arboretum; 2008. p. 177-196.
42.
Latoszek M. Socjologia choroby, zdrowia i medycyny. Zarys problematyki. W: Krawczyk Z, Sowa KZ (red.). Socjologia w Polsce. Rzeszów: Wyd. WSP; 1998. p. 349-370.