PRACA PRZEGLĄDOWA
Dopalacze – stan aktualny i wytyczne na przyszłość
Więcej
Ukryj
1
Samodzielna Pracownia Biologii Molekularnej, Instytut Medycyny Wsi w Lublinie
2
Katedra Zdrowia Publicznego, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie
3
Główny Inspektorat Sanitarny w Warszawie
4
II Katedra i Klinika Ginekologii, II Wydział Lekarski z Oddziałem Anglojęzycznym, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
5
Zakład Promocji Zdrowia, Żywności i Żywienia, Instytut Medycyny Wsi w Lublinie
Med Og Nauk Zdr. 2011;17(4):206-211
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Dopalacze (z ang. legal highs, smarts, designer drugs) stanowią problem społeczny i zdrowotny dotykający szczególnie
populacji młodych ludzi w wieku od 15 do 24 lat. W składzie dopalaczy wykrywa się wiele różnych związków należących
do różnych grup chemicznych. Niejednorodność chemiczna dopalaczy wiąże się jednak ze spójnością efektów przez nie
wywoływanych. Dopalacze najkrócej defi niuje się jako substancje imitujące narkotyki. Występują one pod wieloma różnymi
postaciami i są zażywane na różne sposoby w celu wywołania odurzenia, stanu pobudzenia czy halucynacji. Handel dopalaczami
w Polsce rozpoczął się w 2007 roku. Do końca 2010 roku powstało niemal 1400 sklepów stacjonarnych z dopalaczami,
które zostały zamknięte z powodu raportowanych licznych zatruć wywoływanych prawdopodobnie przez dopalacze.
Związki zawarte w dopalaczach od niedawna w Polsce podlegają kontroli prawnej na takich samych zasadach jak narkotyki.
Dotychczas jednak nie do końca poznane są ich właściwości biologiczne i wpływ na ludzki organizm zwłaszcza w kontekście
ryzyka zdrowotnego i toksyczności. W obliczu delegalizacji trudna do oszacowania staje się także skala tego zjawiska.
Prezentowana praca zawiera podsumowanie najnowszych doniesień dotyczących rozpowszechnienia dopalaczy wśród
młodzieży, jak również dostępności dopalaczy i kanałów ich dystrybucji. Dotyka także kwestii motywacji i postaw młodych
ludzi wobec zażywania dopalaczy, jak również analizuje ryzyko zdrowotne związane z zażywaniem dopalaczy na przykładzie
mefedronu.
Introduction:
Legal highs (or smarts, designer drugs, research chemicals) pose an important social and health issue, concerning mainly
the young population aged 15-24. Many and varied chemical compounds which belong to many diff erent chemical groups
have been detected in the composition of legal highs. Although these compounds diff er with respect to active substances,
they cause similar eff ects on the human body. Legal highs are defi ned briefl y as substances manufactured to imitate the
eff ects of illegal narcotics. There are many diff erent types of designer drugs in many diff erent forms. The most common
routes of intake are through inhalation (smoking blends) or snorting intranasally (insuffl ation), or by oral ingestion. The
desired eff ects of legal highs intake include euphoria, stimulation and hallucinations. Although, almost all legal highs have
been recently delegalized, there is still little evidence, if any, about their toxicity, psychological and/or behavioral eff ects on
humans. The presented report summarises data about the accessibility and distribution pattern of legal highs, as well as
the motivation and attitudes of youngsters towards the issue of legal highs. It also analyses the health risk of mephedrone
according to users reports.
REFERENCJE (25)
1.
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. 2005 nr 179 poz. 1485).
2.
Ustawa z dnia 20 marca 2009 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomani (Dz.U. 2009 nr 63 poz. 520).
3.
Ustawa z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. 2010 nr 143 poz. 962).
4.
Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. 2011 nr 105 poz.614).
5.
Ustawa z dnia 8 października 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U.
6.
Kapka-Skrzypczak L, Kulpa P, Sawicki K, Cyranka M, Wojtyła A, Kruszewski M. Legal highs - legal aspects and legislative solutions, Ann Agric Environ Med 2011;18(2):304-309.
7.
Kapka-Skrzypczak L, Cyranka M, Wojtyła A. Dopalacze jako „palący” problem w kontekście zdrowia publicznego. Zdr Pub 2011;121(2):174- 180.
8.
EMCDDA, Sprawozdanie roczne 2010 – Stan problemu narkotykowego w Europie, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg, 2010.
9.
EMCDDA–Europol, 2009. On the implementation of Council Decision 2005/387/JHA Annual Report.
10.
www.hyperreal.info (dostęp: 30.11.2011r.).
11.
www.upalacze.eu (dostęp: 30.11.2011r.).
12.
Schmidt MM, Sharma A, Schifano F, Feinmann C, “Legal highs” on the net-Evaluation of UK-based Websites, products and product infor-mation, Forensic Sci Int 2011;206(1-3):92-7. Epub 2010 Jul 21.
13.
Jones AL, Legal ‘highs’ available through the Internet-implications and solutions? QJM. 2010;103(7):535-6.
14.
Vardakou I, Pistos C, Spiliopoulou Ch. Drugs for youth via Internet and the example of mephedrone. Toxicol Lett 2011;201(3):191-5. Epub 2010 Dec 25.
15.
Newcombe R. Th e Use of Mephedrone (M-cat, Meow) in Middlesbrough. Lifeline Publications and Research, Manchester UK (
http://.www.lifeline.org.uk/do...) (dostęp: 28.11.2011r.).
16.
Winstock AR, Mitcheson LR, Deluca P, Davey Z, Corazza O, Schifano F. Mephedrone, new kid for the chop? Addiction 2011;106(1):154-61.
18.
McElrath K, O’Neill C. Experiences with mephedrone pre- and postlegislative controls: Perceptions of safety and sources of supply. Int. J Drug Policy 2011;22(2):120-7.
19.
Hillebrand J, Olszewski D, Sedefov R. Legal highs on the Internet, Subst Use Misuse. 2010;45(3):330-40.
20.
Kapka-Skrzypczak L, Cyranka M, Wojtyła A, Kruszewski M. Dopalacze jako aktualne zagrożenie zdrowia i życia młodzieży – badania w populacji studentow, Dni Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego „Wyrownywanie rożnic w zdrowiu społeczeństw”, Siedlce 20.10.2011- 22.10.2011 (streszczenie zjazdowe).
21.
Kołodziejczyk M, Prawo narkotykowe bardziej liberalne, Polityka – komentarze z dnia 2010-01-04.
22.
http: // wiadomosci. gazeta.pl / wiadomosci/ 1,114877,10547602, NIL kilka przypadków
hospitalizacji po zatruciu dopalaczami.html. (dostęp: 28.11.2011r.).
23.
Fin_Draft _EMCDDA-Europol Annual Report 2010 (
http://www. erowid.org/psychoactives/research chems/research chems EMCDDA 2010 report.pdf) (dostęp: 28.11.2011r.).
24.
Dargan PI, Wood DM. Novel and emerging recreational drugs. Toxicology Letters 2010;196:16.
25.
European Commission. (2008). Eurobarometer: young people and drugs among 15–24 year olds. Analytical report. Dublin, Ireland: Ecs (
http://www.ntakd.lt/fi les/Apklausos_ir_tyrimai/Young_people_and_ drugs.pdf) (dostęp: 28.11.2011r.).