PRACA PRZEGLĄDOWA
Dieta planetarna w prewencji zaburzeń gospodarki węglowodanowej
Więcej
Ukryj
1
Studenckie Koło Naukowe Dietetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Polska
2
Katedra i Zakład Leczenia Otyłości, Zaburzeń Metabolicznych oraz Dietetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Polska
Autor do korespondencji
Anna Maria Mieczyńska
Studenckie Koło Naukowe Dietetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań, Polska
Med Og Nauk Zdr. 2024;30(4):278-282
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel:
Zaburzenia gospodarki węglowodanowej są jednym z najpoważniejszych problemów
zdrowotnych na całym świecie, zatem stale poszukiwane są rozwiązania usprawniające ich profilaktykę. W
2. Celem pracy jest przegląd literatury w zakresie potencjalnego zastosowania diety planetarnej w profilaktyce zaburzeń gospodarki węglowodanowej.
Metody przeglądu:
Przegląd literatury dotyczył wyszukiwanych haseł: „Planetary health diet” or „EAT Lancet” and
„diabetes” or „diet diabetes” or „glucose” or „insulin resistance” w bazie Pubmed w okresie od listopada 2023 do września 2024 roku.
Opis stanu wiedzy:
Zgodnie z wynikami wielu badań im wyższy stopień przestrzegania założeń diety planetarnej, tym
mniejsze ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2. Wpływała ona korzystnie na poziomy glukozy we krwi, wartości ciśnienia tętniczego i różnych frakcji cholesterolu oraz na masę ciała. Najbardziej istotne okazało się spożywanie w odpowiednich ilościach cukrów dodanych, czerwonego mięsa, ryb, nabiału, ziemniaków, warzyw, owoców i nasion roślin strączkowych.
Podsumowanie:
Podsumowując, dieta planetarna może być skuteczna w profilaktyce zaburzeń gospodarki węglowodanowej, a zwłaszcza cukrzycy typu 2. Może przyczyniać się do poprawy insulinowrażliwości, funkcji komórek beta trzustki i zmniejszenia nasilenia stanu zapalnego. Ten model żywienia sprzyja także utrzymaniu prawidłowej masy ciała, co stanowi podstawę profilaktyki rozwoju zaburzeń metabolicznych.
Introduction and objective:
Carbohydrate metabolism disorders are among the most severe health problems worldwide and, therefore, solutions that improve their prevention are constantly being sought. An appropriate diet, such as the planetary health diet the assumptions of which are similar to dietary models proposed for the prevention of type 2 diabetes, may play a significant role in its prevention. The aim of the study is a review the literature on the potential application of the planetary diet in the prevention of carbohydrate metabolism disorders.
Review methods:
The literature review involved searching for terms: „Planetary health diet” OR „EAT Lancet” AND „diabetes”
OR „diet diabetes” OR „glucose” OR „insulin resistance” in the PubMed database from November 2023 – September 2024.
Brief description of the state of knowledge:
According to numerous studies, the higher the compliance with the planetary diet the lower the risk of developing type 2 diabetes. The diet had a beneficial effect on blood glucose levels, blood pressure values, various cholesterol fractions, and body weight. The most important factors were the appropriate
consumption of added sugars, red meat, fish, dairy, potatoes, vegetables, fruits, and legumes.
Summary:
In conclusion, the planetary diet may effectively prevent carbohydrate metabolism disorders, particularly type 2 diabetes. It may contribute to improved insulin sensitivity, beta-cells function in the pancreas, and reduced severity of inflammation. This dietary model also supports maintaining normal body weight, which is fundamental for preventing metabolic disorders.
Mieczyńska AM, Pastusiak-Zgolińska KM. Dieta planetarna w prewencji zaburzeń gospodarki węglowodanowej. Med Og Nauk Zdr. 2024; 30(4): 278–282). doi: 10.26444/monz/197077
REFERENCJE (29)
1.
Global Burden of Disease Collaborative Network. Global Burden of Disease Study 2021. Results. Institute for Health Metrics and Evaluation.
https://vizhub.healthdata.org/... (dostęp: 2024.05.23).
2.
Araszkiewicz A, Bandurska-Stankiewicz E, Borys S, i wsp. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u osób z cukrzycą 2024 Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego.
https://ptdiab.pl/zalecenia-pt.... (dostęp: 2024.05.24).
4.
Willett W, Rockström J, Loken B, et al. Food in the Anthropocene: the EAT-Lancet Commission on healthy diets from sustainable food systems. Lancet. 2019;393(10170):447–492.
5.
Knuppel A, Papier K, Key TJ, et al. EAT-Lancet score and major health outcomes: the EPIC-Oxford study. Lancet. 2019;394(10194):213–214.
6.
Langmann F, Ibsen DB, Tjønneland A, et al. Adherence to the EAT-Lancet diet is associated with a lower risk of type 2 diabetes: the Danish Diet, Cancer and Health cohort. Eur J Nutr. 2023;62(3):1493–1502.
7.
Xu C, Cao Z, Yang H, et al. Association Between the EAT-Lancet Diet Pattern and Risk of Type 2 Diabetes: A Prospective Cohort Study. Front Nutr. 2021;8:784018.
8.
Zhang S, Stubbendorff A, Olsson K, et al. Adherence to the EAT-Lancet diet, genetic susceptibility, and risk of type 2 diabetes in Swedish adults. Metabolism. 2023;141:155401.
9.
López GE, Batis C, González C, et al. EAT-Lancet Healthy Reference Diet score and diabetes incidence in a cohort of Mexican women. Eur J Clin Nutr. 2023;77(3):348–355.
10.
Klapp R, Laxamana JA, Shvetsov YB, et al. The EAT-Lancet Diet Index Is Associated with Lower Obesity and Incidence of Type 2 Diabetes in the Multiethnic Cohort. J Nutr. 2024;S0022–3166(24)00389–4.
11.
Cacau LT, Benseñor IM, Goulart AC, et al. Adherence to the EAT-Lancet sustainable reference diet and cardiometabolic risk profile: cross-sectional results from the ELSA-Brasil cohort study. Eur J Nutr. 2023;62(2):807–817.
12.
Montejano Vallejo R, Schulz C-A, van de Locht K, et al. Associations of Adherence to a Dietary Index Based on the EAT-Lancet Reference Diet with Nutritional, Anthropometric, and Ecological Sustainability Parameters: Results from the German DONALD Cohort Study. J Nutr. 2022;152(7):1763–1772.
13.
Cacau LT, Benseñor IM, Goulart AC, et al. Adherence to the Planetary Health Diet Index and Obesity Indicators in the Brazilian Longitudinal Study of Adult Health (ELSA-Brasil). Nutrients. 2021;13(11):3691.
14.
Kyrø C, Tjønneland A, Overvad K, et al. Higher Whole-Grain Intake Is Associated with Lower Risk of Type 2 Diabetes among Middle-Aged Men and Women: The Danish Diet, Cancer, and Health Cohort. J Nutr. 2018;148(9):1434–1444.
15.
Wan X, Liu X, Zhang L, et al. Potato consumption, polygenic scores, and incident type 2 diabetes: An observational study. Food Res Int. 2023;170:112936.
16.
Slurink IAL, den Braver NR, Rutters F, et al. Dairy product consumption and incident prediabetes in Dutch middle-aged adults: the Hoorn Studies prospective cohort. Eur J Nutr. 2022;61(1):183–196.
17.
Feng Y, Zhao Y, Liu J, et al. Consumption of Dairy Products and the Risk of Overweight or Obesity, Hypertension, and Type 2 Diabetes Mellitus: A Dose-Response Meta-Analysis and Systematic Review of Cohort Studies. Adv Nutr. 2022;13(6):2165–2179.
18.
Kahleova H, Tura A, Hill M, et al. A Plant-Based Dietary Intervention Improves Beta-Cell Function and Insulin Resistance in Overweight Adults: A 16-Week Randomized Clinical Trial. Nutrients. 2018;10(2):189.
19.
Goode JP, Smith KJ, Breslin M, et al. Modelling the replacement of red and processed meat with plant-based alternatives and the estimated effect on insulin sensitivity in a cohort of Australian adults. Br J Nutr. 2024;131(6):1084–1094.
20.
Löfvenborg JE, Ahlqvist E, Alfredsson L, et al. Consumption of red meat, genetic susceptibility, and risk of LADA and type 2 diabetes. Eur J Nutr. 2021;60(2):769–779.
21.
Gu X, Drouin-Chartier J-P, Sacks FM, et al. Red meat intake and risk of type 2 diabetes in a prospective cohort study of United States females and males. Am J Clin Nutr. 2023;118(6):1153–1163.
22.
Misra R, Balagopal P, Raj S, et al. Red Meat Consumption (Heme Iron Intake) and Risk for Diabetes and Comorbidities? Curr Diab Rep. 2018;18(11):100.
23.
Nam T, Kim A, Oh Y. Effectiveness of Chickpeas on Blood Sugar: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Nutrients. 2023;15(21):4556.
24.
Hou Y-Y, Ojo O, Wang L-L, et al. A Randomized Controlled Trial to Compare the Effect of Peanuts and Almonds on the Cardio-Metabolic and Inflammatory Parameters in Patients with Type 2 Diabetes Mellitus. Nutrients. 2018;10(11):1565.
25.
Sinha S, Haque M, Lugova H, et al. The Effect of Omega-3 Fatty Acids on Insulin Resistance. Life (Basel). 2023;13(6):1322.
26.
Jiang H, Wang L, Wang D, et al. Omega-3 polyunsaturated fatty acid biomarkers and risk of type 2 diabetes, cardiovascular disease, cancer, and mortality. Clin Nutr. 2022;41(8):1798–1807.
27.
Rondanelli M, Barrile GC, Cavioni A, et al. A Narrative Review on Strategies for the Reversion of Prediabetes to Normoglycemia: Food Pyramid, Physical Activity, and Self-Monitoring Innovative Glucose Devices. Nutrients. 2023;15(23):4943.
28.
Chen G-C, Arthur R, Qin L-Q, et al. Association of Oily and Nonoily Fish Consumption and Fish Oil Supplements With Incident Type 2 Diabetes: A Large Population-Based Prospective Study. Diabetes Care. 2021;44(3):672–680.
29.
Lean MEJ, Te Morenga L. Sugar and Type 2 diabetes. Br Med Bull. 2016;120(1):43–53.