PL EN
PRACA PRZEGLĄDOWA
Cukrzyca w Polsce – trendy i wyzwania z perspektywy zdrowia publicznego
 
Więcej
Ukryj
1
School of Public Health, Medical Center for Postgraduate Education, Poland
 
 
Autor do korespondencji
Kuba Bartłomiej Sękowski   

School of Public Health, Medical Center for Postgraduate Education, Poland
 
 
Med Og Nauk Zdr. 2023;29(1):1-6
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel:
Cukrzyca, z jej powikłaniami zdrowotnymi i konsekwencjami społecznymi, stanowi jedno z kluczowych wyzwań. Celem przeglądu narracyjnego było scharakteryzowanie wyzwań zdrowotnych wynikających z występowania cukrzycy w Polsce oraz określenie interwencji w zakresie zdrowia publicznego, które mogą zostać podjęte w celu ograniczenia skutków zdrowotnych i społecznych cukrzycy.

Metody przeglądu:
Przeprowadzono przegląd literatury na temat cukrzycy w Polsce, obejmujący prace pełnotekstowe opublikowane od 1 stycznia 2010 do 31 stycznia 2023 roku, indeksowane w bazie PubMed. Użyto kombinacji następujących słów kluczowych: „cukrzyca”, „Polska”, „świadomość społeczna”, „zarządzanie”, „koszty”. Szczególną uwagę zwrócono na następujące zagadnienia: (1) bieżące i prognozowane rozpowszechnienie cukrzycy w Polsce, (2) opieka zdrowotna przed i po wybuchu pandemii COVID-19, (3) świadomość społeczna dotycząca cukrzycy oraz (4) interwencje zdrowia publicznego wdrażane w przypadku cukrzycy.

Opis stanu wiedzy:
Prognozuje się ciągły wzrost zarówno zapadalności na cukrzycę, jak i jej chorobowości. Ze względu na niewystarczającą świadomość społeczną dotyczącą czynników ryzyka i objawów cukrzycy oraz dług zdrowotny spowodowany pandemią COVID-19 oczekuje się dalszego wzrostu liczby powikłań cukrzycowych, a także wzrostu wydatków publicznych na opiekę zdrowotną i systemy ubezpieczeń społecznych, wynikających z występowania cukrzycy.

Podsumowanie:
Interwencje zdrowia publicznego ukierunkowane na zapobieganie cukrzycy i jej powikłań nie powinny ograniczać się do poprawy opieki nad pacjentem, ale również obejmować szeroki zakres inicjatyw mających na celu wyeliminowanie podstawowych przyczyn cukrzycy. W przyszłych badaniach powinny się znaleźć analizy opłacalności takich interwencji w celu zmobilizowania różnych interesariuszy i społeczeństwa.


Introduction and objective:
Diabetes, with its medical complications and societal consequences, is one the most difficult concerns for modern society. The purpose of this narrative review is to characterize the selected public health challenges and opportunities resulting from diabetes in Poland, as well as to identify public health measures that may be adopted to lower the diabetes burden in Poland.

Review methods:
This narrative review is based on the literature about diabetes in Poland. Scientific papers on diabetes published between 1 January 2010–31 January 2023, available in the PubMed database, were identified using a combination of the following key words: ‘diabetes’, ‘Poland’, ‘public knowledge’, ‘management’ and ‘costs’. Particular attention was paid to the following diabetes-related issues: 1) current and forecast prevalence of diabetes in Poland, 2) diabetic care before and after the COVID-19 pandemic onset, 3) public knowledge of diabetes and diabetes risk factors, and 4) public health interventions to reduce the diabetes burden at the population level.

Abbreviated description of the state of knowledge:
A continuous growth of both the incidence and the prevalence of diabetes is predicted. Due to insufficient public awareness of diabetes risk factors and symptoms, and the health-debt caused by COVID-19 pandemic, a further rise in the number of diabetic complications is expected, as well as an increase in public spending on health care and social insurance systems.

Summary:
Public health interventions targeted at preventing diabetes and its complications should not be confined to reducing complications and improving diabetes care, but also include a wide range of initiatives aimed at addressing the fundamental causes of diabetes. Future study should look at the cost-effectiveness of such initiatives in order to mobilize different stakeholders and society.

Sękowski KB, Grudziąż-Sękowska J, Pinkas J, Jankowski M. Diabetes in Poland – public health challenges and opportunities. Med Og Nauk Zdr. 2023; 29(1): 1–6. doi: 10.26444/monz/162193
 
REFERENCJE (50)
1.
Centers for Disease Control and Prevention. National Diabetes Statistics Report, 2020. Atlanta, GA: Centers for Disease Control and Prevention, U.S. Dept of Health and Human Services; 2020.
 
2.
World Health Organisation. Global report on diabetes. https://apps.who.int/iris/rest... (Accessed on 9 March 2023).
 
3.
Topor-Madry R, Wojtyniak B, Strojek K, et al. Prevalence of diabetes in Poland: a combined analysis of national databases. Diabet Med. 2019;36(10):1209–216. https://doi.org/10.1111/dme.13....
 
4.
NFZ o Zdrowiu. Centrala Narodowego Funduszu Zdrowia Departament Analiz i Strategii, Warszawa, 2019. https://ezdrowie.gov.pl/pobier... (accessed on 02 February 2023).
 
5.
Huang ES, Basu A, O’Grady M, et al. Projecting the future diabetes population size and related costs for the U.S. Diabetes Care. 2009;32(12):2225–9. https://doi.org/10.2337/dc09-0....
 
6.
Soyoon K, Ekaterina M. From Compliance to Adherence in Diabetes Self-Care: Examining the Role of Patient’s Potential for Mindful Non-Adherence and Physician-Patient Communication. Am J Health Promot. 2022;36(7):1094–103. https://doi.org/10.1177/089011....
 
7.
Hunt CW. Technology and diabetes self-management: An integrative review. World J Diabetes. 2015;6(2):225–33. https://doi.org/10.4239/wjd.v6....
 
8.
Bradley EH, Canavan M, Rogan E, et al. Variation In Health Outcomes: The Role Of Spending On Social Services, Public Health, And Health Care, 2000–09. Health Aff (Millwood). 2016;35(5):760–8. https://doi.org/10.1377/hlthaf....
 
9.
Poznańska A, Goryński P, Seroka W, et al. Nationwide General Hospital Morbidity Study as a source of data about Polish population health. Przegl Epidemiol. 2019;73(1):69–80. https://doi.org/10.32394/pe.73....
 
10.
Sękowski K, Grudziąż-Sękowska J, Goryński P, et al. Epidemiological Analysis of Diabetes-Related Hospitalization in Poland before and during the COVID-19 Pandemic, 2014–2020. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(16):10030. https://doi.org/10.3390/ijerph....
 
11.
Goryński P, Moskalewicz B, Seroka W. Analysis of diabetic patients hospitalizations in Poland by gender, age and place of residence. Rocz Panstw Zakl Hig. 2022;73(1):99–108. https://doi.org/10.32394/rpzh.....
 
12.
Adamska E, Waszczeniuk M, Gościk J, et al. The usefulness of glycated hemoglobin A1c (HbA1c) for identifying dysglycemic states in individuals without previously diagnosed diabetes. Adv Med Sci. 2012;57(2):296–301. https://doi.org/10.2478/v10039....
 
13.
Gajewska M, Gebska-Kuczerowska A, Gorynski P, Wysocki MJ. Analyses of hospitalization of diabetes mellitus patients in Poland by gender, age and place of residence. Ann Agric Environ Med. 2013;20(1):61–7.
 
14.
Polish Diabetes Society. Clinical recommendations for the management of diabetes mellitus 2020. Available online: 441 https://ptmr.info.pl/wp-conten... 2020.pdf (accessed on 02 February 2023).
 
15.
Chobot A, Polanska J, Brandt A, et al. Updated 24-year trend of Type 1 diabetes incidence in children in Poland reveals a sinusoidal pattern and sustained increase. Diabet Med. 2017;34(9):1252–8. https://doi.org/10.1111/dme.13....
 
16.
Pujanek M, Bronisz A, Bronisz M, et al. Glikemia podczas przyjęcia a śmiertelność wewnątrzszpitalna i długoletnia u pacjentów hospitalizowanych z przyczyn innych niż nagłe stany zagrożenia życia. Diabetologia Praktyczna. 2009;10(6):234–9.
 
17.
Drygas W, Bielecki W, Kozakiewicz K, et al. Wieloośrodkowe Ogólnopolskie Badanie Stanu Zdrowia Ludności–WOBASZ. Epidemiologia i prewencja chorób układu krążenia. Medycyna Praktyczna. 2009, 41–56.
 
18.
Walicka M, Raczyńska M, Marcinkowska K, et al. Amputations of Lower Limb in Subjects with Diabetes Mellitus: Reasons and 30-Day Mortality. J Diabetes Res. 2021;2021:8866126. https://doi.org/10.1155/2021/8....
 
19.
Wierzba W, Krasnodębski P, Śliwczyński A, et al. Geographic variability of major non-traumatic lower limb amputations in diabetic and non-diabetic patients in Poland. Ann Agric Environ Med. 2020;27(1):76–9. https://doi.org/10.26444/aaem/....
 
20.
Zatońska K, Basiak-Rasała A, Różańska D, et al. Changes in diabetes prevalence and corresponding risk factors – findings from 3- and 6-year follow-up of PURE Poland cohort study. BMC Public Health. 2020; 20(1): 843. https://doi.org/10.1186/s12889....
 
21.
Wasilewska I, Rezmer J, Świątek Ł. Diabetes mellitus and COVID-19: current state of knowledge. Journal of Education, Health and Sport. 2022;12(8):1170–5. https://doi.org/10.12775/JEHS.....
 
22.
Gujski M, Jankowski M, Rabczenko D, et al. The Prevalence of Acute Respiratory Distress Syndrome (ARDS) and Outcomes in Hospitalized Patients with COVID-19-A Study Based on Data from the Polish National Hospital Register. Viruses. 2022;14(1):76. https://doi.org/10.3390/v14010....
 
23.
Tuczyńska M, Matthews-Kozanecka M, Baum E. Accessibility to Non-COVID Health Services in the World During the COVID-19 Pandemic: Review. Front Public Health. 2021;9:760795. https://doi.org/10.3389/fpubh.....
 
24.
Fatyga E, Dzięgielewska-Gęsiak S, Wierzgoń A, et al. The coronavirus disease 2019 pandemic: telemedicine in elderly patients with type 2 diabetes. Pol Arch Intern Med. 2020;130(5):452–4. https://doi.org/10.20452/pamw.....
 
25.
Pietrzak I, Michalak A, Seget S, et al. Diabetic ketoacidosis incidence among children with new-onset type 1 diabetes in Poland and its association with COVID-19 outbreak-Two-year cross-sectional national observation by PolPeDiab Study Group. Pediatr Diabetes. 2022;23(7):944–55. https://doi.org/10.1111/pedi.1....
 
26.
Grudziąż-Sękowska J, Sękowski K, Kobuszewski B. Healthcare Utilization and Adherence to Treatment Recommendations among Children with Type 1 Diabetes in Poland during the COVID-19 Pandemic. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(8):4798. https://doi.org/10.3390/ijerph....
 
27.
Alromaihi D, Alamuddin N, George S. Sustainable diabetes care services during COVID-19 pandemic. Diabetes Res Clin Pract. 2020;166:108298. https://doi.org/10.1016/j.diab....
 
28.
March CA, Flint A, DeArment D, et al. Paediatric diabetes care during the COVID-19 pandemic: Lessons learned in scaling up telemedicine services. Endocrinol Diabetes Metab. 2020;4(1):e00202. https://doi.org/10.1002/edm2.2....
 
29.
Płaciszewski KB. E-zdrowie – wykorzystanie technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych w polskim systemie ochrony zdrowia. Med Og Nauk Zdr. 2022;28(2):126–31. https://doi.org/10.26444/monz/....
 
30.
Mularczyk-Tomczewska P, Zarnowski A, Gujski M, et al. Barriers to accessing health services during the COVID-19 pandemic in Poland: A nationwide cross-sectional survey among 109,928 adults in Poland. Front Public Health. 2022;10:986996. https://doi.org/10.3389/fpubh.....
 
31.
Coalition for fight against diabetes. Report: social imageof diabetes [Polish] (2017). Available online at: https://nazdrowie.pl/wp-conten... (accessed 2 February 2023).
 
32.
Sękowski K, Grudziąż-Sękowska J, Pinkas J, et al. Public knowledge and awareness of diabetes mellitus, its risk factors, complications, and prevention methods among adults in Poland-A 2022 nationwide cross-sectional survey. Front Public Health. 2022;10:1029358. https://doi.org/10.3389/fpubh.....
 
33.
Cloete L. Diabetes mellitus: an overview of the types, symptoms, complications and management. Nurs Stand. 2022;37(1):61–6. https://doi.org/10.7748/ns.202....
 
34.
Jankowski M, Ostrowska A, Sierpiński R, et al. The Prevalence of Tobacco, Heated Tobacco, and E-Cigarette Use in Poland: A 2022 Web-Based Cross-Sectional Survey. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(8):4904. https://doi.org/10.3390/ijerph....
 
35.
Suligowska K, Gajewska M, Stokwiszewski J, et al. Insufficient knowledge of adults in Poland on criteria of arterial hypertension and its complications – results of the NATPOL 2011 Survey. Arterial Hypertension. 2014;18(1):9–18.
 
36.
Żarnowski A, Jankowski M, Gujski M. Public Awareness of Diet-Related Diseases and Dietary Risk Factors: A 2022 Nationwide Cross-Sectional Survey among Adults in Poland. Nutrients. 2022;14(16):3285. https://doi.org/10.3390/nu1416....
 
37.
Duplaga M. Determinants and Consequences of Limited Health Literacy in Polish Society. Int J Environ Res Public Health. 2020;17(2):642. https://doi.org/10.3390/ijerph....
 
38.
Stoś K, Rychlik E, Woźniak A, et al. Prevalence and Sociodemographic Factors Associated with Overweight and Obesity among Adults in Poland: A 2019/2020 Nationwide Cross-Sectional Survey. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(3):1502. https://doi.org/10.3390/ijerph....
 
39.
Towpik I, Walicka M, Marcinkowska K, Lisicka I, Raczyńska M, Wierzba W, Franek E. Epidemiologia cukrzycy w Polsce w latach 2014–2017. Diabetologia Praktyczna. 2020;6(5):284–91.
 
40.
Leśniowska J, Schubert A, Wojna M, et al. Costs of diabetes and its complications in Poland. Eur J Health Econ. 2014;15(6):653–60. https://doi.org/10.1007/s10198....
 
41.
Guidelines for diabetes care in primary care with consideration of coordinated care. https://www.nfz.gov.pl/gfx/nfz... (accessed on 04 February 2023).
 
42.
Grudziąż-Sękowska J, Pruszyński J, Goryński P, et al. The situation of people suffering from diabetes in Poland. Needs of changes in the health care system. Wiedza Medyczna. 2022;4(1):53–7. https://doi.org/10.36553/wm.12....
 
43.
Zatońska K, Basiak-Rasała A, Różańska D, et al. Changes in diabetes prevalence and corresponding risk factors – findings from 3- and 6-year follow-up of PURE Poland cohort study. BMC Public Health. 2020;20(1):843. https://doi.org/10.1186/s12889....
 
44.
Bąk E, Nowak-Kapusta Z, Dobrzyn-Matusiak D, et al. An assessment of diabetes-dependent quality of life (ADDQoL) in women and men in Poland with type 1 and type 2 diabetes. Ann Agric Environ Med. 2019;26(3):429–38. https://doi.org/10.26444/aaem/....
 
45.
Riemenschneider H, Saha S, van den Broucke S, et al. State of Diabetes Self-Management Education in the European Union Member States and Non-EU Countries: The Diabetes Literacy Project. J Diabetes Res. 2018;2018:1467171. https://doi.org/10.1155/2018/1....
 
46.
Zatorska-ZołaA M. Choroba przewlekła dziecka wyzwaniem dla rodziców na przykładzie dzieci z cukrzycą Challenges for parents of children with diabetes. Piel Zdr Publ. 2018;8(2):129–33. https://doi.org/10.17219/pzp/8....
 
47.
Czupryniak L, Barkai L, Bolgarska S, et al. Self-monitoring of blood glucose in diabetes: from evidence to clinical reality in Central and Eastern Europe--recommendations from the international Central-Eastern European expert group. Diabetes Technol Ther. 2014;16(7):460–75. https://doi.org/10.1089/dia.20....
 
48.
Fundacja Urszuli Jaworskiej. Raport: „Cukrzyca Tu i Teraz – Badanie systemu monitorowania, leczenia i opieki nad pacjentem z cukrzycą z punktu widzenia potrzeb pacjenta, personelu medycznego oraz placówek ochrony zdrowia.”. https://fundacjauj.pl/raport-c... (Accessed on 2 February 2023).
 
49.
Grudziąż-Sękowska J, Zamarlik M, Sękowski K. Assessment of Selected Aspects of the Quality of Life of Children with Type 1 Diabetes Mellitus in Poland. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(4):2107. https://doi.org/10.3390/ijerph....
 
50.
Schulze MB, Hu FB. Primary prevention of diabetes: what can be done and how much can be prevented? Annu Rev Public Health. 2005;26:445–67. https://doi.org/10.1146/annure....
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top