PRACA PRZEGLĄDOWA
Rozpoznawanie śmierci według kryteriów neurologicznych na całym świecie. Dylematy religijne, etyczne i prawne. Praca przeglądowa
Więcej
Ukryj
1
Department of Anesthesiology and Intensive Care, 1st Military Clinical Hospital with Polyclinic SPZOZ, Lublin, Poland
2
Faculty of Medical and Health Sciences, Kazimierz Pułaski University, Radom, Poland
3
Emergency Department, 5th Military Clinical Hospital with SPZOZ Polyclinic, Kraków, Poland
4
Department of Internal Diseases, Dr. Tytus Chałubiński District Hospital, Zakopane, Poland
5
Department of Internal Diseases, Ludwik Rydygier Specialist Hospital, Kraków, Poland
Autor do korespondencji
Aleksandra Bogoń
Department of Anesthesiology and Intensive Care, 1st Military Clinical Hospital with Polyclinic SPZOZ, Lublin, Poland
Med Og Nauk Zdr. 2024;30(3):168-173
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel:
Śmierć należy rozpoznawać na podstawie ustalonych kryteriów medycznych, które obejmują
nieodwracalne ustanie czynności układu krążenia i płuc albo nieodwracalne ustanie wszystkich funkcji mózgu. Śmierć mózgu/śmierć według kryteriów neurologicznych definiuje się jako całkowitą i trwałą utratę funkcji mózgu, która obejmuje śpiączkę z utratą przytomności, odruchy pniowe i zdolność do samodzielnego oddychania. Celem niniejszego przeglądu było ustalenie różnic w rozpoznawaniu śmierci mózgu na świecie, a także dylematów etycznych, religijnych i prawnych związanych z ustalaniem śmierci mózgu.
Metody przeglądu:
Za pomocą słów kluczowych przeszukano bazy danych Pubmed i Google Scholar. Uwzględniono
artykuły oryginalne w języku angielskim, opublikowane w latach 2015–2024. Artykuły, które nie spełniały wybranych kryteriów, zostały wykluczone.
Opis stanu wiedzy:
Liczne badania wykazały, że istnieją różnice w rozpoznawaniu śmierci mózgu/ śmierci według kryteriów
neurologicznych zarówno w skali międzynarodowej, jak i wewnątrzkrajowej. Prowadzi to do sytuacji, w której w jednym miejscu danego pacjenta można uznać za zmarłego, a w innym już nie.
Podsumowanie:
Na całym świecie istnieją różnice w protokołach rozpoznawania śmierci mózgu i chociaż trwają wysiłki zmierzające do ich standaryzacji, niektóre aspekty nadal wymagają poprawy. Próba ujednolicenia protokołów na całym świecie napotyka wyzwania wynikające z rozbieżności etycznych i religijnych. Chociaż protokoły te oferują lekarzom wskazówki prawne i mogą zmniejszyć odpowiedzialność, nie zwalniają one pracowników służby zdrowia z obowiązków etycznych. Lekarze muszą stawiać dobro pacjenta na pierwszym miejscu i mieć pewność, że kryteria śmierci mózgu są uzasadnione etycznie i wolne od nacisków zewnętrznych.
Introduction:
Death must be determined according to established medical criteria, which includes either the
irreversible cessation of circulatory and pulmonary functions or the irreversible cessation of all brain functions. Brain death/death by neurologic criteria (BD/DNC) is defined as the complete and permanent loss of brain function, including unresponsive coma with loss of capacity for consciousness, brainstem reflexes, and the ability to breathe independently
Objective:
The aim of this review was to establish the differences in the determination of brain death worldwide,
as well as the ethical, religious, and legal dilemmas associated with the determination of brain death.
Review methods:
Pubmed and Google Scholar databases were searched using key words. Original articles in English,
published between 2015–2024 were included. Articles that did not meet the selected criteria were excluded.
Brief description of the state of knowledge:
Numerous studies have shown that there is variability in the determination of BD/DNC, both internationally and intranationally. This leads to the situation in which a patient may be considered deceased in one location, but not in another.
Summary:
Differences in protocols for determining brain death exist globally, and while efforts towards standardization are underway, certain aspects still require improvement. The endeavour to unify protocols worldwide faces challenges due to ethical and religious disparities. While these protocols offer
legal guidance to physicians and may reduce liability, they do not absolve medical professionals of ethical obligations. Physicians must prioritize patient welfare and be confident that brain death criteria are ethically justified and free from external pressures.
Bogoń A, Dobosz M, Bentkowska Z, Urbańska K, Serkis B, Celichowska M, Miazga M, Szpyra J. Determination of death by neurologic criteria
worldwide. Religious, ethical and legal issues. A review. Med Og Nauk Zdr. 2024; 30(3): 168–173. doi: 10.26444/monz/193157
REFERENCJE (22)
1.
Aboubakr M, Yousaf MIK, Weisbrod LJ, et al. Brain Death Criteria. StatPearls Publishing, 2024.
2.
Greer DM, Shemie SD, Lewis A, et al. Determination of Brain Death/Death by Neurologic Criteria: The World Brain Death Project. JAMA. 2020;324(11):1078–1097.
https://doi.org/10.1001/jama.2....
3.
Zheng K, Sutherland S, Hornby L, et al. Healthcare Professionals’ Understandings of the Definition and Determination of Death: A Scoping Review. Transplant Direct. 2022;8(4):e1309.
https://doi.org/10.1097/TXD.00....
6.
Chatterjee K, Rady MY, Verheijde JL, et al. A Framework for Revisiting Brain Death: Evaluating Awareness and Attitudes Toward the Neuroscientific and Ethical Debate Around the American Academy of Neurology Brain Death Criteria. J Intensive Care Med. 2021;36(10):1149–1166.
https://doi.org/10.1177/088506....
7.
Wahlster S, Wijdicks EF, Patel PV, et al. Brain death declaration: Practices and perceptions worldwide. Neurology. 2015;84(18):1870–9.
https://doi.org/10.1212/WNL.00....
8.
Lewis A, Bakkar A, Kreiger-Benson E, et al. Determination of death by neurologic criteria around the world. Neurology. 2020;95(3):e299-e309.
https://doi.org/10.1212/WNL.00....
11.
Greer DM, Lewis A, Kirschen MP. New developments in guidelines for brain death/death by neurological criteria. Nat Rev Neurol. 2024;20(3):151–161.
https://doi.org/10.1038/s41582....
12.
Joffe AR, Hansen G, Tibballs J. The World Brain Death Project: The More You Say It Does Not Make It True. J Clin Ethics. 2021;32(2):97–108.
https://doi.org/10.1086/jce202....
13.
Shemie SD, Wilson LC, Hornby L, et al. A brain-based definition of death and criteria for its determination after arrest of circulation or neurologic function in Canada: a 2023 clinical practice guideline. Can J Anaesth. 2023;70(4):483–557.
https://doi.org/10.1007/s12630....
14.
Maitre G, Shemie SD, Baker A, et al. Knowledge gaps in the definition and determination of death. Can J Anaesth. 2023;70(4):610–616.
https://doi.org/10.1007/s12630....
15.
Lewis A, Bernat JL. Death Determination by Neurologic Criteria: Areas of Consensus and Controversy. Springer, 2022.
17.
Skowronski G, Ramnani A, Walton-Sonda D, et al. A scoping review of the perceptions of death in the context of organ donation and transplantation. BMC Med Ethics. 2021;22(1):167.
https://doi.org/10.1186/s12910....
18.
Sarti AJ, Sutherland S, Meade M, et al. Death determination by neurologic criteria-what do families understand? Can J Anaesth. 2023;70(4):637–650.
https://doi.org/10.1007/s12630....
19.
Joffe AR, Khaira G, de Caen AR. The intractable problems with brain death and possible solutions. Philos Ethics Humanit Med. 2021 Oct 9;16(1):11.
https://doi.org/10.1186/s13010....
20.
Paquette ED, Ross LF, Chavez J, et al. Refusals of the Determination of Death by Neurologic Criteria: A Mixed Methods Study of Physician Perspectives on Refusals Cases. Pediatr Crit Care Med. 2023;24(8):628–635.
https://doi.org/10.1097/PCC.00....
22.
Biel S, Durrant J. Controversies in Brain Death Declaration: Legal and Ethical Implications in the ICU. Curr Treat Options Neurol. 2020;22(4):12.
https://doi.org/10.1007/s11940....