PRACA PRZEGLĄDOWA
Depresja i zaburzenia lękowe u pacjentów z chorobami reumatologicznymi
Więcej
Ukryj
1
Warszawski Uniwersytet Medyczny, Polska
2
Katedra i Zakład Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej, Centrum Badań Przedklinicznych i Technologii CePT, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Polska
Autor do korespondencji
Adriana Wawer
Katedra i Zakład Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej, Centrum Badań Przedklinicznych i Technologii CePT, Warszawski Uniwersytet Medyczny, ul. Banacha 1b, 02-097 Warszawa, Polska
Med Og Nauk Zdr. 2020;26(4):343-347
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel pracy:
Choroby reumatyczne dotyczą znacznego odsetka populacji. Pacjenci na nie chorujący znacz-nie częściej niż ludzie zdrowi doświadczają w swoim życiu sytuacji stresowych. Celem pracy był przegląd dostępnej litera-tury dotyczącej związku pomiędzy chorobami reumatycznymi a występowaniem depresji oraz zaburzeń lękowych
Skrócony opis stanu wiedzy:
Opublikowane wyniki badań świadczą o tym, że pacjenci z chorobami reumatycznymi są bardziej zagrożeni występowaniem zaburzeń sfery psychicznej. W tej grupie osób reakcja stresowa przebiega w inny sposób aniżeli u ludzi zdrowych, m.in. ze względu na inny stan czynnościowy osi podwzgórze–przysadka–nadnercza oraz układu współczulnego – u pacjentów dochodzi do zmian w funkcjonowaniu układu odpornościowego, jak również zmian w percepcji bólu. Na zwiększone ryzyko wystąpienia zaburzeń psychicznych może mieć wpływ także stosowane leczenie choroby reumatycznej. Dodatkowo wykazano, że u pacjentów reumatycznych, u których współwystępuje depresja czy zaburzenia lękowe, trudniej jest osiągnąć stan remisji.
Podsumowanie:
W chorobach reumatycznych zmiana sytuacji życiowej bardzo często ma nagły charakter i stanowi trudne doświadczenie egzystencjalne oraz psychiczne. W związku ze zwiększonym ryzykiem występowania depresji i innych zaburzeń psychicznych u pacjentów reumatycznych konieczne jest podjęcie odpowiednich działań psychoterapeutycznych oraz postawienie prawidłowej diagnozy, by możliwe było szybkie rozpoczęcie skutecznego leczenia, jeśli jest ono konieczne.
Introduction and objective:
Rheumatic diseases affect a large part of the population. Patients with rheumatic diseases experience stressful situations considerably more often than healthy people. The aim of the study was to review available literature on the relationship between rheumatic diseases and the prevalence of depression and anxiety.
Brief description of the state of knowledge:
Results of studies indicate that patients who suffer from rheumatic diseases are at increased risk of mental disorders. In this population group the reaction to stress develops differently than in healthy individuals, due to such factors as different functional state of the hypothalamic-pituitary-adrenal axis and the sympathetic nervous system, which results in changes in the functioning of the immune system and pain perception. The increased risk of mental disorders may also result from the applied treatment for rheumatic disease. In addition, it has been confirmed that in rheumatic patients with concomitant depression or anxiety disorders it is more difficult to reach a state of remission.
Conclusions:
An initial diagnosis of rheumatic disease has an emotional impact and leads to drastic life styles changes. Due to an increased risk of depression and other psychiatric disorders in patients who suffer from rheumatic diseases it is necessary to undertake proper psychotherapeutic interventions and make the correct diagnosis in order to start an effective treatment.
Górnicka A, Wawer A. Depresja i zaburzenia lękowe u pacjentów z chorobami reumatologicznymi. Med Og Nauk Zdr. 2020; 26(4): 343–347.
doi: 10.26444/monz/130926
REFERENCJE (31)
1.
Kwiatkowska B, Raciborski F, Maślińska M. Wczesna diagnostyka chorób reumatycznych – ocena obecnej sytuacji i rekomendacje zmian. Warszawa: Instytut Reumatologii im. prof. dr hab. med. Eleonory Reicher; 2014.
2.
Oświadczenie Parlamentu Europejskiego w sprawie chorób reumatycznych, 2009/C 285 E/11.
3.
Dickens C, Jackson J, Tomenson B, Creed F. Association of depression and rheumatoid arthritis. Psychosomatics. 2003; 44(3): 209–215.
https://doi.org/10.1176/appi.p....
4.
Patten SB, Beck CA, Kassam A, Williams JV, Barbui C, Metz LM. Longterm medical conditions and major depression: strength of association for specific conditions in the general population. Can J Psychiatry. 2005; 50(4): 195–202.
https://doi.org/10.1177/070674....
5.
Boyden SD, Hossain IN, Wohlfahrt A, Lee YC. Noninflammatory Causes of Pain in Patients with Rheumatoid Arthritis. Current Rheumatology Reports. 2016; 18(6): 30.
https://doi.org/10.1007/s11926....
6.
Matcham F, Norton S, Scott DL, Steer S, Hotopf M. Symptoms of depression and anxiety predict treatment response and longterm physical health outcomes in rheumatoid arthritis: secondary analysis of a randomized controlled trial. Rheumatology. 2015; 55(2): 268–278.
https://doi.org/10.1093/rheuma....
7.
Sobierajski T. Codzienność z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Warszawa: KnowPR; 2019.
8.
Lazarus RS, Folkman S. Stress, appraisal, and coping. Springer publishing company; 1984.
9.
Miller AH. Elucidating the consequences of chronic stress on immune regulation and behavior in rheumatoid arthritis. Brain Behav Immun. 2008; 22(1): 22–3.
https://doi.org/10.1016/j.bbi.....
10.
JędrykaGóral A. Stres psychologiczny i jego predykatory u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów. Annales Academiae Medicae Stetinensis; 2010.
11.
DobruckaJaneczek I, JędrykaGóral A. Problemy psychologiczne w chorobach reumatycznych. Postępy Nauk Med. 2012; 25(2): 152–155.
12.
Buras A, Waszkiewicz N, Szulc A. Depresja i proces zapalny w chorobach reumatologicznych. Postepy Hig Med Dosw. 2016; 70: 162–168.
https://doi.org/10.5604/173226....
13.
Nerurkar L, Siebert S, McInnes IB, Cavanagh J. Rheumatoid arthritis and depression: an inflammatory perspective. The Lancet Psychiatry. 2019; 6(2): 164–173.
https://doi.org/10.1016/S2215....
14.
Buras A, Waszkiewicz N, Szulc A, Sierakowski S. Monocytic parameters in patients with rheumatologic diseases reflect intensity of depressive disorder. Pol Merkur Lek. 2012; 33(198): 325–9.
15.
Straub RH, Cutolo M. Does stress influence the course of rheumatic diseases? Clin Exp Rheumatol. 2006; 24(3): 225–8.
16.
Popielski K. Psychologiczne aspekty doświadczenia schorzeń reumatycznych. Reumatologia. 2005; 43(3): 160–165.
17.
Geenen R, Newman S, Bossema ER, Vriezekolk JE, Boelen PA. Psychological interventions for patients with rheumatic diseases and anxiety or depression. Best Practice & Research Clinical Rheumatology. 2012; 26(3): 305–319.
https://doi.org/10.1016/j.berh....
18.
Matcham F, Rayner L, Steer S, Hotopf M. The prevalence of depression in rheumatoid arthritis: a systematic review and metaanalysis. Rheumatology. 2013; 52(12): 2136–2148.
https://doi.org/10.1093/rheum....
19.
Dregan A, Matcham F, HarberAschan L, Rayner L, Brailean A, Davis K, et al. Common mental disorders within chronic inflammatory disorders: a primary care database prospective investigation. Annals of the Rheumatic Diseases. 2019; 78(5): 688–695.
https://doi.org/10.1136/annrhe....
20.
Aleksandrowicz JW. Zaburzenia nerwicowe. Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 1998.
21.
Snaith ML, FilipowiczSosnowska A, Szafraniec S, Konopińska E, SocikPojawa M. ABC reumatologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2007.
22.
Dobrucka I. Aktywność sportowa osób z niepełnosprawnością fizyczną a ich przystosowanie społeczne. Rozprawa doktorska. Warszawa: Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej; 2010.
23.
Strelau J. Psychologia: podręcznik akademicki. Jednostka w społeczeństwie i elementy psychologii stosowanej. Vol. 3. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne; 2003.
24.
Wisłowska M, Kanecki K, Tyszko P, Kapała A. Jakość życia zależna od zdrowia u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Reumatologia. 2010; 48(2): 104–111.
25.
Kwiatkowska B, Przygodzka M, Konopińska E, Dąbrowska J, SikorskaSiudek K. Depresja u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów. Reumatologia. 2011; 49: 138–141.
26.
Shelton RC, Miller AH. Eating ourselves to death (and despair): the contribution of adiposity and inflammation to depression. Prog Neurobiol. 2010; 91(4): 275–299.
https://doi.org/10.1016/j.pneu....
27.
Jasiewicz A, Samochowiec J. Zaburzenia psychiczne w chorobach tkanki łącznej. Psychiatria. 2011; 8(2): 39–45.
28.
Pinho de Oliveira Ribeiro N, Rafael de Mello Schier A, Ornelas AC, Pinho de Oliveira CM, Nardi AE, Silva AC. Anxiety, depression and suicidal ideation in patients with rheumatoid arthritis in use of methotrexate, hydroxychloroquine, leflunomide and biological drugs. Compr Psychiatry. 2013; 54(8): 1185–1189.
https://doi.org/10.1016/j.comp....
29.
Edwards RR, Cahalan C, Mensing G, Smith M, Haythornthwaite JA. Pain, catastrophizing, and depression in the rheumatic diseases. Nature Reviews Rheumatology. 2011; 7(4): 216–224.
https://doi.org/10.1038/nrrheu....
30.
Rathbun AM, Harrold LR, Reed GW. A Prospective Evaluation of the Effects of Prevalent Depressive Symptoms on Disease Activity in Rheumatoid Arthritis Patients Treated With Biologic Response Modifiers. Clin Ther. 2016; 38(7): 1759–1772.e3.
https://doi.org/10.1016/j.clin....
31.
Michelsen B, Kristianslund EK, Sexton J, Hammer HB, Fagerli KM, Lie E et al. Do depression and anxiety reduce the likelihood of remission in rheumatoid arthritis and psoriatic arthritis? Data from the prospective multicentre NORDMARD study. Annals of the Rheumatic Diseases. 2017; 76(11): 1906–1910.
http://dx.doi.org/10.1136/annr....