PRACA ORYGINALNA
Czynniki warunkujące postawy kobiet wobec karmienia piersią ocenione na podstawie kwestionariusza The Iowa Infant Feeding Attiude Scale
Więcej
Ukryj
1
Zakład Koordynowanej Opieki Położniczej, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny, Lublin, Polska
2
Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze Rozwoju Położnictwa, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny, Lublin, Polska
3
Zakład Położnictwa i Patologii Ciąży, Wydział Nauk o Zdrowiu, Pomorski Uniwersytet Medyczny, Szczecin, Polska
4
Zakład Położnictwa Ginekologii i Opieki Położniczo-Ginekologicznej, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny, Białystok, Polska
Autor do korespondencji
Bożena Kulesza-Brończyk
Zakład Położnictwa Ginekologii i Opieki Położniczo-Ginekologicznej, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Białystoku, Szpitalna 37, 15-197, Białystok, Polska
Med Og Nauk Zdr. 2022;28(4):326-332
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel:
Karmienie piersią jest niewątpliwie
najzdrowszą i najkorzystniejszą formą żywienia noworodków,
niemowląt, a także małych dzieci. Eksperci zajmujący się żywieniem i zdrowiem dzieci rekomendują karmienie piersią jako jedyny pokarm w pierwszych 6 miesiącach życia dziecka, bez konieczności dopajania lub stosowania mieszanek mleka zastępczego. Celem pracy było zbadanie czynników warunkujących postawy kobiet wobec karmienia piersią.
Materiał i metody:
Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem techniki ankietowej w formie kwestionariusza wśród 400 kobiet ciężarnych. Narzędziami badawczymi były: The Iowa Infant Feeding Attitudes Scale (IIFAS) oraz Skala Satysfakcji z Życia (Satysfaction With Life Scale – SWLS) and the standardized interview questionnaire.
Wyniki:
Średni wynik w skali IIFAS wyniósł 61,11 (SD = 9,88) [95% PU (60,14; 62,08)]. Pozytywnym stosunkiem do karmienia piersią charakteryzowało się 21,5% badanych, neutralnym – 68,0%, natomiast 10,5% ankietowanych kobiet miało pozytywną postawę wobec karmienia mieszanką sztuczną. Średnia satysfakcji z życia wyniosła 22,97 (SD = 5,75) [95% PU
(22,4; 23,53)]. Stwierdzono dodatnią korelację pomiędzy stosunkiem do karmienia piersią a wiekiem respondentek (r = 0,170; p = 0,001) oraz pomiędzy stosunkiem do karmienia piersią a satysfakcją
z życia badanych kobiet (r = 0,109; p = 0,030). Silniejszy pozytywny stosunek do karmienia piersią ujawniały mężatki (p < 0,001), kobiety posiadające bardzo dobre warunki socjoekonomiczne
(p = 0,016), aktywne zawodowo (p = 0,024), posiadające dzieci (p < 0,001).
Wnioski:
Istnieje związek pomiędzy czynnikami socjodemograficznymi, takimi jak wiek, stan cywilny, warunki socjoekonomiczne, posiadanie dzieci oraz aktywność zawodowa, a postawą kobiet wobec karmienia piersią. Im wyższy poziom satysfakcji z życia, tym silniejszy pozytywny stosunek kobiet do karmienia piersią. Kobiety, które jeszcze nie rodziły, niżej oceniają karmienie piersią niż takie, które rodziły w sposób naturalny bądź drogą cięcia cesarskiego.
Introduction and objective:
Breastfeeding is undoubtedly the most natural healthiest and most beneficial way of feeding
newborns, infants and small children alike. The aim of the study was to analyse the determinants of women’s attitudes towards breastfeeding.
Material and methods:
The study was conducted among 400 pregnant women by the method of a diagnostic survey using questionnaires. The research tools were: the Iowa Infant Feeding Attitudes Scale (IIFAS), the Satisfaction With Life Scale (SWLS) and a standardized interview questionnaire.
Results:
The mean IIFAS score was 61.11 (SD = 9.88) [95% CI (60.14; 62.08)]. A positive attitude towards breastfeeding was observed in 21.5% of the respondents, 68.0% showed a neutral attitude, whereas 10.5% of the women had a positive attitude towards feeding their infants with formula. The mean
satisfaction with life score was 22.97 (SD = 5.75) [95% CI (22.4, 23.53)]. A positive correlation was found between the attitude towards breastfeeding and respondents’ age (r = 0.170; p = 0.001), and between their attitude towards breastfeeding and satisfaction with life (r = 0.109; p = 0.030). Women who were married (p < 0.001), those who had a very satisfactory socio-economic standard (p = 0.016), were professionally active (p = 0.024), and had children (p < 0.001) presented a more positive attitude towards breastfeeding.
Conclusions:
A relationship was found between socio-demographic factors, such as age, marital status, socio-economic standard, having children and professional activity, and women’s attitude towards breastfeeding. The higher the level of satisfaction with life, the more positive the attitude of women towards breastfeeding. Women giving birth for the first time were less positive about breastfeeding, compared to women who have given birth vaginally or via a Caesarean section.
Bień A, Sierocińska-Mazurek A, Ćwiek D, Kulesza-Brończyk B. Czynniki warunkujące postawy kobiet wobec karmienia piersią ocenione na
podstawie kwestionariusza The Iowa Infant Feeding Attiude Scale. Med Og Nauk Zdr. 2022; 28(4): 326–332. doi: 10.26444/monz/157264
REFERENCJE (41)
1.
Jeleń K, Musiał-Morsztyn D, Bogdał G, Królak-Olejnik B. Karmienie piersią na przestrzeni dziejów. Część II – aktualne inicjatywy i rekomendacje. Piel Zdr Publ. 2014; 4, 1: 65–68.
2.
Bagci Bosi AT, Eriksen KG, Sobko T, Wijnhoven TM, Breda J. Breastfeeding practices and policies in WHO European Region Member States. Public Health Nutr. 2015;22:1–12.
3.
Florea M. Laktacja i karmienie piersią. Przegląd piśmiennictwa. Perinatol Neonatol Ginekol. 2014;7(3):165–170.
4.
Banaszkiewicz A. Pokarm kobiecy – skład i funkcje. In: Nehring-Gugulska M, Żukowska-Rubik M, Pietkiewicz A, editors. Karmienie piersią w teorii i praktyce. Podręcznik dla doradców i konsultantów laktacyjnych oraz położnych, pielęgniarek i lekarzy. 2nd ed. Kraków: Medycyna Praktyczna; 2017. p. 51–57.
5.
Królak-Olejnik B. Karmienie naturalne noworodków donoszonych. Standardy opieki medycznej nad noworodkiem w Polsce. Warszawa: Polskie Towarzystwo Neonatologiczne; 2019. p. 76–81.
6.
Łuszczki E, Oleksy Ł. Karmienie piersią, laktacja i żywienie dziecka w 1 roku życia. Stand Med Pediatr. 2018; 82–86.
7.
World Health Organization, UNICEF Increasing commitment to breastfeeding through funding and improved policies and programmes: Global breastfeeding scorecard 2019. 2019, WHO/NMH/NHD/19.22.
8.
Senghore T, Omotosho TA, Ceesay O, Williams DCH. Predictors of exclusive breastfeeding knowledge and intention to or practice of exclusive breastfeeding among antenatal and postnatal women receiving routine care: a cross-sectional study. Int Breastfeed J. 2018;13:9.
9.
Kotlińska A, Huras H. Źródła i rola mikrobioty mleka kobiecego. Przegląd literatury przedmiotu. Zdr Publiczne i Zarz. 2017;15(2):178–180.
10.
Kowalska D, Gruczyńska E, Bryś J. Mleko matki – pierwsza żywność w życiu człowieka. Probl Hig Epidemiol. 2015;96(2):387–398.
11.
Nehring-Gugulska M, Pietkiewicz A. Korzyści wynikające z karmienia piersią. In: Nehring-Gugulska M, Żukowska-Rubik M, Pietkiewicz A, editors. Karmienie piersią w teorii i praktyce. Podręcznik dla doradców i konsultantów laktacyjnych oraz położnych, pielęgniarek i lekarzy. 2nd ed. Kraków: Medycyna Praktyczna; 2017. p. 43–50.
12.
Szajewska H, Horvath A, Rybak A, Socha P. Karmienie piersią. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Stand Med Pediatr. 2016;13:11–13.
13.
Del Ciampo LA, Del Ciampo IRL. Breastfeeding and the benefits of lactation for women's health. Rev Bras Ginecol Obstet. 2018;40(6):354–359.
14.
Kaźmierczak M, Skoczylas E, Gebuza G, Mieczkowska E, Gierszewska M. Ocena poziomu wiedzy kobiet na temat karmienia naturalnego. Pielęg Pol. 2016;3(61):308–315.
15.
Mlodawska M, Młodawski J, Pazera G, Rokita W. Breast in the Best – czyli co każdy ginekolog o karmieniu piersią wiedzieć powinien. Ginekol Perinatol Prakt. 2019;4(1):23–33.
16.
Szajewska H, Socha P, Horvath A, Rybak A, Zalewski BM, Nehring-Gugulska M, Mojska H, Czerwionka-Szaflarska M, Gajewska D, Helwich E, Jackowska T, Książyk J, Lauterbach R, Olczak-Kowalczyk D, Weker H. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Stand Med Pediatr. 2021;18:805–822.
17.
Nehring-Gugulska M. Monitorowanie przebiegu karmienia. In: Nehring-Gugulska M, Żukowska-Rubik M, Pietkiewicz A, editors. Karmienie piersią w teorii i praktyce. Podręcznik dla doradców i konsultantów laktacyjnych oraz położnych, pielęgniarek i lekarzy. 2nd ed. Kraków: Medycyna Praktyczna; 2017. p. 95–99.
18.
Szejawska H, Horvath A, Rybak A, Socha P. Karmienie piersią, Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Stand Med Pediatr. 2016;13:9–15.
19.
Królak-Olejnik B. Matczyne przeciwwskazania do karmienia piersią. In: Nehring-Gugulska M, Żukowska-Rubik M, Pietkiewicz A, editors. Karmienie piersią w teorii i praktyce. Podręcznik dla doradców i konsultantów laktacyjnych oraz położnych, pielęgniarek i lekarzy. 2nd ed. Kraków: Medycyna Praktyczna; 2017. p. 439–443.
20.
Bernatowicz-Łojko U, Nehring-Gugulska M, Królak-Olejnik B. Uzasadnione medycznie przeciwwskazania do karmienia piersią/pokarmem kobiecym oraz wskazania do stosowania substytutów mleka kobiecego. Stand Med Pediatr. 2014;11(1):49–53.
21.
De la Mora A, Russell DW, Dungy CI, Losch M, Dusdieker L. The Iowa Infant Feeding Attitude Scale: analysis of reliability and validity. J Appl Soc Psychol. 1999;29:2362–2380.
22.
Diener E, Emmons RA, Larsen RJ, Griffin S. (adaptacja: Juczyński Z.): Skala Satysfakcji z Życia – SWLS. In: Juczyński Z, editor. Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Warszawa: Pracowania Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego; 2012. p. 128–132.
24.
Marczyńska-Kołacz B, Szepieniec WK, Szymanowski P. Ocena poziomu wiedzy wśród kobiet rodzących pierwsze dziecko o zaletach karmienia naturalnego i deklarowanej długości karmienia piersią. Państwo i Społeczeństwo. 2019;1(XIX):43–55.
25.
Radoff K, Forman R. Lactation Education for Resident Obstetricians: Promoting Breastfeeding Advocates for the Future. J Midwifery Womens Health. 2019;64(6):754–762.
26.
Bień A, Kozak A, Rzońca E, Stadnicka S. Opinie i postawy kobiet wobec karmienia piersią. J Educ Health Sport. 2017;7(8):1258–1271.
27.
Chen S, Binns CW, Liu Y, Maycock B, Zhao Y, Tang L. Attitudes towards breastfeeding — The Iowa Infant Feeding Attitude Scale in Chinese mothers living in China and Australia. Asia Pac J Clin Nutr. 2013;22: 266–269.
28.
Abu Shosha GM. The Influence of Infants’ Characteristics on Breastfeeding Attitudes among Jordanian Mothers. Open J Nurs. 2015;5: 295–302.
29.
Cotelo MDCS, Movilla-Fernández MJ, Pita-García P, Novío S. Infant Feeding Attitudes and Practices of Spanish Low-Risk Expectant Women Using the IIFAS (Iowa Infant Feeding Attitude Scale). Nutrients 2018;10(4):520.
30.
Ungváry R, Ittzés A, Bóné V, Török S. Psychometric properties of the original and short Hungarian version of the Iowa Infant Feeding Attitude Scale. Int Breastfeed J. 2021;16:54.
31.
Iliadou M, Lykeridou K, Prezerakos P, Tzavara C, Tziaferi S. Reliability and Validity of the Greek Version of the Iowa Infant Feeding Attitude Scale among Pregnant Women. Mater Socio-Med. 2019;31:160–165.
32.
Bień A, Kulesza-Brończyk B, Przestrzelska M, Iwanowicz-Palus G, Ćwiek D. The Attitudes of Polish Women towards Breastfeeding Based on the Iowa Infant Feeding Attitude Scale (IIFAS). Nutrients. 2021; 13:4338.
33.
Masho SW, Morris MR, Wallenborn JT. Role of Marital Status in the Association between Prepregnancy Body Mass Index and Breastfeeding Duration. Women’s Health Issues. 2016;26:468–475.
34.
Barennes H, Empis G, Quang TD, Sengkhamyong K, Phasavath P, Harimanana A, Sambany EM, Koffi PN. Breast-milk substitutes: a new old – threat for breastfeeding policy in developing countries. A Case Study in a Traditionally High Breastfeeding Country. PLoS ONE. 2012;7:e30634.
35.
Majchrzak M, et al. Czynniki determinujące sposoby karmienia noworodków i małych dzieci. Zdrowie i dobrostan. 2014;3:79–87.
36.
Cierpka A, Żuralska R, Olszewski J, Gaworska-Krzemińska A. Wiedza położnic na temat karmienia piersią. Probl Pielęg. 2007;15(2):172–178.
37.
Bassara-Nowak D, Nagórska M. Karmienie piersią w miejscach publicznych. Wiedza i postawy studentów kierunków medycznych. Med Og Nauk Zdr. 2019;21(1):48–54.
38.
Józefów P, Przestrzelska M, Knihnicka-Mercik Z. Przebieg laktacji we wczesnym połogu u kobiet po porodzie siłami natury i przez cięcie cesarskie z uwzględnieniem rodności kobiety. Piel Zdr Publ. 2013; 3(2):133–142.
39.
Harasim-Piszczatowska E, Kułak-Bejda A, Krajewska-Kułak E, Sobolewski M. Ocena zachowań zdrowotnych i satysfakcji z życia kobiet po przebytej ciąży. Hygeia Public Health. 2018;53(3):269–274.
40.
Kanadys K, Rogowska J, Lewicka M, Wiktor H. Satysfakcja z życia kobiet ciężarnych. Med Og Nauk Zdr. 2015;21(1):45–48.
41.
Doroszewska A, Chojecka I, Bałanda-Bałdyga A, Pilewska-Kozak AB. Postawy kobiet w ciąży i ich partnerów wobec karmienia piersią. Med Og Nauk Zdr. 2022, doi: 10.26444/monz/147518.