PRACA ORYGINALNA
Czynniki determinujące akceptację choroby przez kobiety leczone z powodu zmian patologicznych szyjki macicy
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Nauk o Zdrowiu Collegium Medicum w Bydgoszczy
2
Wojewódzki Szpital Zespolony im. L. Rydygiera w Toruniu, Oddział Kliniczny Położnictwa, Chorób Kobiecych i Ginekologii Onkologicznej
Autor do korespondencji
Marzena Kaźmierczak
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Collegium Medicum w Bydgoszczy Pracownia Podstaw Opieki Położniczej, ul. Łukasiewicza 1, 85-821 Bydgoszcz
Med Og Nauk Zdr. 2015;21(2):181-186
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Ocena stopnia akceptacji choroby u kobiet leczonych z powodu zmian patologicznych szyjki macicy oraz ustalenie, czy istnieje związek zmiennych socjodemograficznych z poziomem akceptacji.
Materiał i metody:
Do badania włączono 50 kobiet, które były hospitalizowane w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Toruniu i przebywały w Oddziale Klinicznym Położnictwa, Chorób Kobiecych i Ginekologii Onkologicznej. Badanie przeprowadzono za pomocą sondażu diagnostycznego; wykorzystane narzędzia badawcze to: kwestionariusz ankiety własnej konstrukcji, analiza dokumentacji medycznej oraz Skala Akceptacji Choroby (AIS – Acceptance of Illness Scale), której autorami są B.J Felton, T.A. Revenson i G.A. Hinrichsen, w adaptacji polskiej Z. Juczyńskiego. Ogólny wynik skali AIS mieści się w obszarze od 8 do 40 punktów. Im wynik jest wyższy, tym większa akceptacja swojego stanu i mniej negatywnych emocji związanych z chorobą. Za niski wynik uważa się wartości poniżej 20 punktów, wartości powyżej 30 punktów oznaczają wysoki poziom akceptacji własnego stanu chorobowego, zaś za średni wynik uważa się zakres od 20 do 30 punktów.
Wyniki:
Wyniki, według skali AIS, wśród badanej próby kobiet wyniosły 28,76 punktów, co świadczyło o średnim poziomie akceptacji choroby. Nie stwierdzono istotnej statystycznie różnicy między średnimi skali AIS a zmiennymi socjodemograficznymi takimi jak: wiek, wykształcenie, stan cywilny, miejsce zamieszkania i aktywność zawodowa.
Wnioski:
Kobiety z rozpoznaną zmianą patologiczną szyjki macicy prezentowały średni poziom akceptacji choroby, według skali AIS. Zmienne socjodemograficzne: wiek, wykształcenie, stan cywilny, miejsce zamieszkania i aktywność zawodowa nie różnicowały poziomu akceptacji choroby w badanej próbie kobiet.
Skróty użyte w pracy:
AIS – Acceptance of Illness Scale (Skala Akceptacji Choroby)
ASC-US – Atypical Squamous Cells of Undetermined Significance (nieprawidłowe komórki nabłonkowe o nieokreślonym
znaczeniu)
ASC-H – Atypical Squamous Cells: cannot exclude hihg-grade SIL (nietypowe komórki nabłonkowe, wśród których nie
można wykluczyć zmian wysoce podejrzanych o przednowotworowe)
CIN1 – Cervical Intraepithelial Neoplasia (neoplazja śródnabłonkowa mała)
CIN2 – Cervical Intraepithelial Neoplasia (neoplazja śródnabłonkowa średnia)
CIN3 – Cervical Intraepithelial Neoplasia (neoplazja śródnabłonkowa duża)
CIS – Carcinoma In Situ (rak przedinwazyjny)
LSIL – Low-grade Squamous Intraepithelial Lesion (śródnabłonkowe zmiany dysplastyczne małego stopnia – odpowiednik
CIN I)
HSIL – High-grade Squamous Intraepithelial Lesion (śródnabłonkowe zmiany dysplastyczne dużego stopnia – odpowiednik CIN II i CIN III)
The aim of the work:
Assessment of the acceptance level of the illness in women who are treated for lesions of the cervix and determining if there is a relation between sociodemographic factors and the level.
Material and Methods:
50 women, who were hospitalized in the Regional Hospital in Toruń in Department of Obstetrics, Female Diseases and Oncological Gynecology, took part in the study. The study was conducted with the use of a diagnostic survey. Diagnostic tools were comprised of a self-constructed questionnaire an analysis of medical documentation, and the Acceptance of Illness Scale (AIS), whose authors are B.J. Felton, T.A. Revenson, and G.A. Hinrichsen. The general result in AIS scale is between 8 and 40 points. The higher the result, the higher the acceptance of one’s condition is, and there are less negative emotions. Results of 20 points and less are considered to be low, whereas getting more than 30 points indicates a high level of acceptance of one’s own condition. A result between 20 and 30 points is considered to be average.
Results:
The level of acceptance of an illness in the mentioned group, according to AIS scale, was 28.76 points, which indicated an average level of acceptance. No statistically significant difference was found between the average result in AIS scale and sociodemographic variables, such as age, education, marital status, place of residence, and professional activity.
Conclusions:
Women who are diagnosed with lesions of the cervix presented an average level of acceptance of an illness, according to AIS scale. Sociodemographic variables such as age, education, marital status, place of residence, and professional activity did not influence the level of acceptance in women who took part in the study.
REFERENCJE (18)
1.
Ogińska-Bulik N, Juczyński Z. Rozwój potraumatyczny – charaktery¬styka i pomiar. Psychiatria 2010; 7: 129–142.
2.
Tuchowska P, Worach-Kardas H, Marcinkowski JT. Najczęstsze nowotwory złośliwe w Polsce – główne czynniki ryzyka i możliwości optymalizacji działań profilaktycznych. Probl Hig Epidemiol. 2013; 94(2): 166–171.
3.
Didkowska J, Wojciechowska U, Zatoński W. Nowotwory szyjki macicy w Polsce – epidemiologiczny bilans otwarcia i perspektywy. Ginekol Pol. 2006; 77: 660–666.
4.
Trzebiatowska I. Zaburzenia psychiczne w chorobie nowotworowej. W: de Walden- Gałuszko K (red.). Psychoonkologia. Kraków: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego; 2000: 71–81.
5.
Juczyński Z. Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego; 2001: 171–174.
6.
de Walden-Gałuszko K. Jakość życia – rozważania ogólne. W: de Wal¬den-Gałuszko K, Majkowicz M. Jakość życia w chorobie nowotworowej. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego; 1994: 13–40.
7.
Ślubowska M, Ślubowski T. Problemy psychosocjalne w raku piersi. Psychoonkologia 2008; 12: 1,14–25.
8.
Lelonek B, Kaczmarczyk M. Przystosowanie do choroby u pacjentów leczonych na oddziale chirurgicznym. Studia Medyczne 2011; 24(4): 45–52.
9.
Skotnicka-Graca U. Stopień akceptacji choroby wśród pacjentów i ich rodzin przed i po zabiegu chirurgicznym z powodu krytycznego nie-dokrwienia kończyn dolnych. Ann UMCS. 2004; 59(16–6): 145–148.
10.
Niedzielski A, Humeniuk E, Błaziak P, Fedoruk E. Stopień akceptacji choroby w wybranych chorobach przewlekłych. Wiad Lek. 2007; 60(5–6): 224–227.
11.
Bąk-Sosnowska M, Oleszko K, Skrzypulec-Plinta V. Adaptacja psychologiczna dojrzałych kobiet w pierwszych dobach po zabiegu mastektomii. Przegl Menopauzal. 2013; 2: 120–124.
12.
Marzec A, Andruszkiewicz A, Banaszkiewicz M. Poczucie koherencji, akceptacja choroby a funkcjonowanie w chorobie przewlekłej osób chorych na chorobę nerek i chorych na cukrzycę, hemodializowanych – doniesienie wstępne. Pielęgniarstwo XXI wieku 2011; 2(35): 51–56.
13.
Szafraniec R, Szczuka E, Pawłowska A. Akceptacja choroby przez pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Fizjoterapia Polska 2012; 12(1): 39–48.
14.
Pawlik M, Karczmarek-Borowska B. Akceptacja choroby nowotworo¬wej u kobiet po mastektomii. Prz Med Uniw Rzesz Inst Leków. 2013; 2: 203–211.
15.
Łatka J, Majda A, Sołtys A. Uwarunkowania akceptacji choroby przez chorych poddawanych hemodializie zewnątrzustrojowej. Probl Piel. 2013; 21(3): 318–326.
16.
Nowicki A, Ostrowska Ż. Akceptacja choroby przez chore po operacji raka piersi w trakcie leczenia uzupełniającego. Pol Merkuriusz Lek. 2008; 24: 143, 403–407.
17.
Wiśniewska-Szumacher A, Karakiewicz B, Bażydło M, Szkup-Jabłońska M, Jurczak A, Grochans E. Czynniki determinujące akceptację choroby przez pacjentów leczonych z powodu żylaków kończyn dolnych. Probl Piel. 2013; 21(4): 489–495.
18.
Van Damme-Ostapowicz K, Krajewska-Kułak E, Nwosu PJ, Kułak W, Sobolewski M, Olszański R. Acceptance of illness and satisfaction with life among malaria patients in Rivers state, Nigeria. BMCHealth Serv Res. 2014; 3(12): 202.