PRACA ORYGINALNA
Częstość występowania naczyniowego uszkodzenia mózgu w populacji powiatu ostrowieckiego
Więcej
Ukryj
1
Wyższa Szkoła Biznesu i Przedsiębiorczości w Ostrowcu Świętokrzyskim
2
Samodzielna Pracownia Rehabilitacji Neurologicznej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
Med Og Nauk Zdr. 2012;18(2):77-83
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Cel:
Celem pracy było określenie częstości zachorowalności na naczyniowe uszkodzenie mózgu (NUM) w populacji regionu (powiatu ostrowieckiego), jak również wykazanie związku występowania NUM z płcią chorych, ich wiekiem, miejscem zamieszkania oraz czynnikami ryzyka.
Materiał i metody:
W ramach badań przeanalizowano dokumentację 8603 pacjentów przyjętych do Oddziału Neurologii w Ostrowcu Świętokrzyskim w latach 2003-2008. Spośród tej grupy u 4203 osób stwierdzono NUM. Powyższa grupa stanowiła aż 49% wszystkich osób leczonych w oddziale neurologii.
Wyniki:
W populacji chorych z NUM kobiety stanowiły 54%, zaś mężczyźni 46%. Stwierdzono, iż najczęściej NUM występuje u osób w wieku ponad 60 lat (74,8% osób). U kobiet średnia wieku wyniosła 76,6 lat, natomiast u mężczyzn 66,5 lat. Odnosząc się do rodzaju NUM stwierdzono, iż udar niedokrwienny stanowił średnio 68% wszystkich postaci NUM, udar krwotoczny – 8,0%, zaś przemijające niedokrwienie mózgu (TIA) potwierdzono u 24% pacjentów. Z chorób współistniejących najczęściej występowało nadciśnienie tętnicze, które stwierdzono u 60,8% chorych z NUM. Hiperlipidemię stwierdzono u 24,5% osób, miażdżycę u 19,8%, cukrzycę u 15,1% chorych, a migotanie przedsionków u 14% badanych. Spośród 4203 osób z NUM 58,4% mieszkało w mieście, zaś 41,6% na wsi.
Wnioski:
1. Częstość występowania NUM jest większa niż w innych regionach; 2. Wiek (powyżej 60 roku życia) jest czynnikiem ryzyka wystąpienia NUM; 3. W grupie osób chorych na NUM dominują kobiety; 4. Zamieszkiwanie w mieście predysponuje do występowania zaburzeń o charakterze NUM; 5. Dominującym typem NUM jest udar niedokrwienny; 6. Współistniejące z NUM choroby to nadciśnienie tętnicze, hiperlipidemia, migotanie przedsionków, miażdżyca i cukrzyca.
Introduction:
The objective of this study was determination of the prevalence of vascular brain damage (VBD) in the Ostrowiec Province, and to confirm the relationship between the occurrence of this disease and the patients’ gender, age, place of residence and other risk factors.
Material and Methods:
The analysis covered the medical records of 8,603 patients admitted to the Department of Neurology in Ostrowiec Świetokrzyski during the period 2003-2008.
Results:
VBD was diagnosed in 4,203 patients in the group examined (49%), including 46% of males and 54% of females. The study showed that VBD is most often diagnosed in patients aged over 60 (74.8%); the mean age among males was 66.5, while among females – 76.6. Considering the type of VBD, the study showed that ischemic stroke constituted 68% of all types of VBD, on average, haemorrhagic stroke – 8% and transient ischemic attack – 24%. Among concomitant diseases, vascular hypertension was the most often diagnosed – in 60.8% of all VBD patients, followed by hyperlipidemia – 24.5%, atheromatosis – 19.8%, diabetes mellitus – 15.1%, and atrial fibrillation – in 14% of patients. From among the total number of 4,203 patients diagnosed with VBD, 58.4% were urban inhabitants, while 41.6% lived in the rural areas.
Conclusions:
1. The frequency of VBD occurrence is higher than in others regions; 2. Age of over 60 is VBD risk factor; 3. In the group of patients with VBD, females dominated; 4. Urban place of residence predisposes to the occurrence of VBD type disorders; 5. The predominant type of VBD is ischemic stroke; 6. Diseases concomitant with VBD are: hypertension, hyperlipidemia, atrial fibrillation, atheromatosis and diabetes mellitus.
REFERENCJE (41)
1.
Prusiński A. Neurologia praktyczna. PZWL Warszawa; 2007.
2.
Banecka-Majkutewicz Z, Dobkowska M, Wichowicz H. Analiza czynników ryzyka udaru niedokrwiennego mózgu. Ann Acad Med Gedan. 2005; 35: 207-216.
3.
Banecka-Majkutewicz Z, Nyka WM, Krześniak-Bohdan M, Kozera G, Jakobkiewicz-Banecka J. Analiza czynników ryzyka udaru niedokrwiennego mózgu. Udar Mozgu 2002; 4: 15-22.
4.
Kawecka-Jaszcz K, Rajzer M. Pacjent z nadciśnieniem tętniczym po udarze mozgu. Indywidualizacja. Terapia nadciśnienia tętniczego. Via Media, Gdańsk; 2001.
5.
Klimaszewska K, Krajewska-Kułak E, Jankowiak B, Rolka H, Kowalczuk K, Krajewska K. Charakterystyka usprawniania chorych na udar mozgu w poszczegolnych okresach rehabilitacji. Ann Acad Med Siles. 2006; 60: 41-46.
6.
Adamczyk K, Turowski K, Przychodzka E. Znajomość czynników ryzyka i zasad postępowania prewencyjnego wśród chorych po udarze mózgowym. Ann Universitatis Maria Curie-Skłodowska Lublin 2005; 60,Supl. 16:452.
7.
Adamczyk K. Pielęgnowanie chorych po udarach mózgowych. Czelej Lublin 2002.
8.
Halik R, Kuszewski K. Narodowy Program Zdrowia 2007-20015 jako narzędzie kształtujące politykę zdrowotną Polski, PZH.
9.
Rothwell PM, Coull AJ, Giles MF, Howard SC, Silver LE, Bull LM, i in. Change in stroke incidence, mortality, case-fatality, severity, and risk factors in Oxfordshire, UK from1981 to 2004 (Oxford Vascular Study). Lancet 2004; 363: 1925-1933.
10.
Heuschmann PU, Grieve AP, Toschke AM, Rudd AG, Wolfe CDA. Ethnic group disparities in 10-year rends in stroke incidence and vascular risk factors. The South London Stroke Register (SLSR). Stroke 2008; 39: 2204-2210.
11.
Feigin VL, Lawes CM, Bennett DA, Barker-Collo SL, Parag V. Worldwide stroke incidence and early case fatality reported in 56 population- -based studies: a systematic review. Lancet Neurol 2009; 8: 355-369.
12.
Lee S, Shafe ACE, Cowie MR. UK stroke incidence, mortality and cardiovascular risk management 1999e2008: time-trend analysis from the General Practice Research Database. BMJ Open 2011;1:e000269. doi: 10.1136/bmjopen-2011-000269.
13.
Carandang R, Seshadri S, Beiser A, Kelly-Hayes M, Kase CS, Kannel WB, i in. Trends in Incidence, Lifetime Risk, Severity, and 30-Day Mortality of Stroke Over the Past 50 Years. Jama 2006; 296 (24): 2939-2946.
14.
Kubo M, Kiyohari Y, Ninomiya T, Tanizaki Y, Yonemoto K, Doi Y, i in. Decreasing incidence of lacunar vs other types of cerebral nfarction in a Japanese population. Neurology 2006; 66: 1539.
15.
Sivenius J, Tuomilehto P, Immonen-Raiha P, Kaarisalo M, Sarti C, Torppa J, i in. Continuous 15-year decrease in incidence and mortality of stroke in Finland: the FINSTROKE Study. Stroke 2004; 35: 420.
16.
Anderson CS, Carter KN, Hackett ML, Feigin V, Barber PA, Broad JB, i in. Auckland Regional Community Stroke (ARCOS) Study Group. Trends in stroke incidence in Auckland, New Zealand, during 1981 to 2003. Stroke 2005; 36: 2087.
17.
Benatru I, Rouaud O, Durier J, Contegal F, Couvreur G, Bejot Y, i in. Stable stroke incidence rates but improved case fatality in Dijon, France, from 1985-2004. Stroke 2006; 37: 1674.
18.
Fogelholm R. Explanations for international trends in stroke mortality. Stroke 2003; 34: 1840.
19.
Petrea RE, Beiser AS, Seshadri S, Kelly-Hayes M, Kase CS, Wolf PA. Gender Differences in Stroke Incidence and Poststroke Disability in the Framingham Heart Study. Stroke 2009; 40: 1032-1037.
20.
American Stroke Association International Stroke Conference 2008: Abstract 120. Presented February 21; 2008.
21.
Fleischer M, Bober-Gheek B. Podstawy pielęgniarstwa epidemiologicznego. Urban & Partner Wrocław; 2006.
22.
Wawrzyniak S, Wawrzyniak K. Wpływ wybranych czynników społeczno-demograficznych na przebieg udaru niedokrwiennego mózgu. Udar Mozgu 2006; 8: 22-27.
23.
Łagowska-Lenard M, Bielewicz J, Pocińska K, Gruszczak A, Stelmasiak Z, Bartosik-Psujek H. Czynniki ryzyka udaru mozgu w populacji regionu lubelskiego. Zdr Publ. 2007; 117: 459-461.
24.
Sacco RL. Identifying patient populations at high risk for stroke. Neurology 1998; 9,51 (supl.3): 27-30.
25.
Wiszniewska M. Analiza częstości występowania wybranych czynników ryzyka w udarach niedokrwiennych mózgu w zależności od wieku. Neurol Neurochir Pol 1998; 32 (3): 487-494.
26.
Słowik A, Turaj W, Zwolińska G, Rog T, Dziedzic T, Pera J. i in. Częstość występowania i śmiertelność z powodu udaru mózgu w Krakowskim Rejestrze Udarowym. Neurol Neurochir Pol. 2007; 41 (4): 291-295.
27.
Khan H, Afrid AK, Ashraf S. A Hospital based study on stratification of risk factors of stroke in Peshawar. Pak J Med Sci. 2006; 22 (3): 304-307.
28.
Pierzchała K, Łabuz-Roszak B, Gajewska A, Nowiński M, Zając M. Analiza czynnikow ryzyka chorob naczyniowych mozgu u chorych leczonych w pododdziale udarowym. Wiad Lek. 2006; 59: 1-2.
29.
Nowak S, Prędota‑Panecka H, Błaszczyk B, Kołodziejska E, Florin- Dziopa I, Nowak W. i in. Objawy zapowiadające oraz czynniki ryzyka udarow mozgu w materiale własnym (1973-2003). Studia Medyczne 2007; 6: 27-32.
30.
Kozubski W, Liberski PP. (red). Choroby układu nerwowego. PZWL Warszawa; 2004.
31.
Kwolek A. Rehabilitacja w udarze mozgu. U Rz Rzeszow; 2009.
32.
Pankiewicz J, Dembińska‑Kieć A, Słowik A, Rudzińska M, Szczudlik A. Rola statyn w prewencji udaru niedokrwiennego mozgu. Przegl Lek. 2000; 5 (8): 406.
33.
Flemming KD, Brown RD. Zawał mózgu i przemijające ataki niedokrwienne. Med. Dypl. 2001; 10 (1): 42-49.
34.
Fudala M, Brola W, Stoiński J, Przybylski W, Czernicki J. Profilaktyka wtórna udaru mózgu. Studia Medyczne 2008; 9: 15-19.
35.
Kozubski W. Pierwotne i wtorne postępowanie profilaktyczne w niedokrwiennym udarze mozgu w aspekcie czynnikow ryzyka udaru. Mag Med Neurol Psychiat 2002; 2: 19-28.
36.
Haider CE, Zanmer H, Laengle J, Ledeler D, Gassner A. 273 inpatients after stroke undergoing neurorehabilitation and their modifiable cerebrovascular risk factors (abstr). Eur J Neurol 2003;10 (supl I): 52-59.
37.
Grau AJ, Weimar C, Buggle F, Heinrich A, Goertler M, Neumaier S. i in. Risk factors, outcome, and treatment in subtypes of ischemic stroke: the German stroke data bank. Stroke 2001; 11: 2559-2566.
38.
Szczudlik A, Członkowska A, Kozubski W, Kwieciński H, Mazur R, Opara J, i in. Postępowanie w ostrym udarze niedokrwiennym mózgu. Raport zespołu ekspertów Narodowego Programu Profilaktyki i Leczenia Udaru Mózgu 2000.
39.
Ryglewicz D, Wiszniewska M, Cichy S, Lechowicz W, Członkowska A. Ischaemic strokes are more serve in Poland then in the United States. Neurology 2000; 54: 513-515.
40.
Pierzchała K, Wawrzyńczyk M, Broczkowska B, Mańka-Gaca I, Kumor K, Borowski D. i in. Epidemiologia udarow mozgu w populacji mieszkańców Zabrza w latach 2005-2006. Neurol Neurochir Pol. 2008; 42,4 (supl.4): 315-319.
41.
Milewska D, Rozenfeld J, Łysiak Z, Mendel T, Członkowska A. Migotanie przedsionków i choroba wieńcowa u pacjentów z udarem niedokrwiennym. Neurol Neurochir Pol. 2002; 36 (6): 1063-1073.