Online first
Bieżący numer
Archiwum
O czasopiśmie
Polityka etyki publikacyjnej
System antyplagiatowy
Instrukcje dla Autorów
Instrukcje dla Recenzentów
Zespół Redakcyjny
Komitet Redakcyjny
Recenzenci
Wszyscy recenzenci
2023
2022
2021
2020
2019
2018
2017
2016
Kontakt
Bazy indeksacyjne
Klauzula przetwarzania danych osobowych (RODO)
PRACA ORYGINALNA
Postawy wobec żywności „superfood” w zależności od ryzyka ortoreksji wśród studentów z Polski i Niderlandów
1
Department of Dietetics, Institute of Human Nutrition Sciences, Warsaw University of Life Sciences (WULS), Warsaw, Poland
Autor do korespondencji
Karolina Osowiecka
Department of Dietetics, Institute of Human Nutrition Sciences, Warsaw University of Life Science (WULS), Warsaw, Poland
Department of Dietetics, Institute of Human Nutrition Sciences, Warsaw University of Life Science (WULS), Warsaw, Poland
Med Og Nauk Zdr. 2020;26(4):378-383
SŁOWA KLUCZOWE
ortoreksja nervosasuperfoodzachowania żywieniowewiedza żywieniowamłodzi doroślizaburzenia odżywiania
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie:
Ortoreksja nervosa jest zaburzeniem odżywiania, które może dotyczyć osób młodych. Cechuje się nad-mierną dbałością o jakość spożywanych produktów, również w aspekcie ich pozytywnego wpływu na organizm człowieka. Do tego typu żywności, cechującej się zarówno wysoką jakością odżywczą, jak właściwościami prozdrowotnymi, należą produkty określane pojęciem „superfood” (m.in. jagody goji, nasiona chia).
Cel pracy:
Celem pracy była ocena ryzyka wystąpienia ortoreksji oraz analiza postaw wobec żywności typu superfood wśród studentów Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego (SGGW) w Warszawie oraz Wageningen University & Research (WUR), Holandia.
Materiał i metody:
W badaniu wzięło udział 240 studentów. Ryzyko ortoreksji oceniano na podstawie walidowanego kwestionariusza ORTO-15, z punktem odcięcia na poziomie 35 pkt. Wiedzę i postawy względem produktów typu superfood oceniano na podstawie autorskiej ankiety, obejmującej również pytania o wyróżniki antropometryczne i socjodemograficzne.
Wyniki:
Badane grupy studentów były w podobnym wieku (SGGW 22,0 ± 3,0 lata; WUR 22,8 ± 4,6 roku), ¾ ankietowanych miało prawidłową masę ciała. Ryzyko ortoreksji wykazywało ok. 30% studentów SGGW oraz 26% WUR. Najczęściej roz-poznawalnymi produktami o właściwościach prozdrowot-nych były: imbir, żeń-szeń, nasiona chia oraz aloes. Natomiast najczęściej spożywane były imbir oraz kurkuma. Zależność między ortoreksją a spożyciem produktów typu superfood zaobserwowano w przypadku jagód goji, amarantusa (tylko w grupie studentów SGGW) oraz żeń-szenia (tylko wśród studentów WUR).
Wnioski:
Zależności pomiędzy ortoreksją a znajomością i spo-żywaniem produktów typu superfood wykazano tylko dla 3 produktów.Na uzyskane wyniki mógł mieć wpływ niewiel-ki odsetek studentów ze stwierdzonym ryzykiem ortoreksji w badanej grupie. Dlatego dla sformułowania wiążących wniosków dotyczących zależności pomiędzy zachowaniami ortorektycznymi a wiedzą i spożywaniem produktów typu superfood zaleca się dalsze badania przeprwadzone na więk-szej liczbie osób.
Ortoreksja nervosa jest zaburzeniem odżywiania, które może dotyczyć osób młodych. Cechuje się nad-mierną dbałością o jakość spożywanych produktów, również w aspekcie ich pozytywnego wpływu na organizm człowieka. Do tego typu żywności, cechującej się zarówno wysoką jakością odżywczą, jak właściwościami prozdrowotnymi, należą produkty określane pojęciem „superfood” (m.in. jagody goji, nasiona chia).
Cel pracy:
Celem pracy była ocena ryzyka wystąpienia ortoreksji oraz analiza postaw wobec żywności typu superfood wśród studentów Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego (SGGW) w Warszawie oraz Wageningen University & Research (WUR), Holandia.
Materiał i metody:
W badaniu wzięło udział 240 studentów. Ryzyko ortoreksji oceniano na podstawie walidowanego kwestionariusza ORTO-15, z punktem odcięcia na poziomie 35 pkt. Wiedzę i postawy względem produktów typu superfood oceniano na podstawie autorskiej ankiety, obejmującej również pytania o wyróżniki antropometryczne i socjodemograficzne.
Wyniki:
Badane grupy studentów były w podobnym wieku (SGGW 22,0 ± 3,0 lata; WUR 22,8 ± 4,6 roku), ¾ ankietowanych miało prawidłową masę ciała. Ryzyko ortoreksji wykazywało ok. 30% studentów SGGW oraz 26% WUR. Najczęściej roz-poznawalnymi produktami o właściwościach prozdrowot-nych były: imbir, żeń-szeń, nasiona chia oraz aloes. Natomiast najczęściej spożywane były imbir oraz kurkuma. Zależność między ortoreksją a spożyciem produktów typu superfood zaobserwowano w przypadku jagód goji, amarantusa (tylko w grupie studentów SGGW) oraz żeń-szenia (tylko wśród studentów WUR).
Wnioski:
Zależności pomiędzy ortoreksją a znajomością i spo-żywaniem produktów typu superfood wykazano tylko dla 3 produktów.Na uzyskane wyniki mógł mieć wpływ niewiel-ki odsetek studentów ze stwierdzonym ryzykiem ortoreksji w badanej grupie. Dlatego dla sformułowania wiążących wniosków dotyczących zależności pomiędzy zachowaniami ortorektycznymi a wiedzą i spożywaniem produktów typu superfood zaleca się dalsze badania przeprwadzone na więk-szej liczbie osób.
Introduction:
Ortoreksja nervosa is an eating disorder that can affect young people. It is characterized by excessive care for the quality of consumed products, also in terms of their positive effect on the human body. This type of food, both with high nutritional quality and health-promoting properties, includes products called ‘superfood’ (e.g. goji berries, chia seeds).
Objectives:
The aim of the study was to assess the risk of orthorexia and to analyze attitudes towards ‘superfood’ among students from the Warsaw University of Life Sciences (WULS), Poland, and Wageningen University & Research (WUR) in Wageningen, The Netherlands
Material and methods:
240 students participated in the study. The risk of orthorexia was assessed on the basis of a validated ORTO-15 questionnaire, with a cut-off point of 35 points. Knowledge and attitudes towards ‘superfoods’ were evaluated based on the author’s questionnaire, including also questions about anthropometric and socio-demographic characteristics.
Results:
The examined groups of students were of a similar age (WULS 22.0 ± 3.0 years; WUR 22.8 ± 4.6 years), 75% of the respondents had normal body weight. About 30% of students from WULS and 26% from WUR showed the risk of orthorexia. The best-known products with health-promoting properties were: ginger, ginseng, chia seeds and aloe vera. In contrast, the most frequently consumed were ginger and turmeric. A relationship between orthorexia and superfood consumption was observed for goji berries, amaranth (WULS students) and ginseng (WUR students)
Conclusions:
The relationship between orthorexia and the knowledge and consumption of superfoods products was shown only for 3 products. The obtained results could have been influenced by the small percentage of students with a confirmed risk of orthorexia in the study group. Therefore, to formulate binding conclusions about the relationship between orthoretic behaviour and the knowledge and consumption of superfoods products, further research on a bigger study group is recommended.
Ortoreksja nervosa is an eating disorder that can affect young people. It is characterized by excessive care for the quality of consumed products, also in terms of their positive effect on the human body. This type of food, both with high nutritional quality and health-promoting properties, includes products called ‘superfood’ (e.g. goji berries, chia seeds).
Objectives:
The aim of the study was to assess the risk of orthorexia and to analyze attitudes towards ‘superfood’ among students from the Warsaw University of Life Sciences (WULS), Poland, and Wageningen University & Research (WUR) in Wageningen, The Netherlands
Material and methods:
240 students participated in the study. The risk of orthorexia was assessed on the basis of a validated ORTO-15 questionnaire, with a cut-off point of 35 points. Knowledge and attitudes towards ‘superfoods’ were evaluated based on the author’s questionnaire, including also questions about anthropometric and socio-demographic characteristics.
Results:
The examined groups of students were of a similar age (WULS 22.0 ± 3.0 years; WUR 22.8 ± 4.6 years), 75% of the respondents had normal body weight. About 30% of students from WULS and 26% from WUR showed the risk of orthorexia. The best-known products with health-promoting properties were: ginger, ginseng, chia seeds and aloe vera. In contrast, the most frequently consumed were ginger and turmeric. A relationship between orthorexia and superfood consumption was observed for goji berries, amaranth (WULS students) and ginseng (WUR students)
Conclusions:
The relationship between orthorexia and the knowledge and consumption of superfoods products was shown only for 3 products. The obtained results could have been influenced by the small percentage of students with a confirmed risk of orthorexia in the study group. Therefore, to formulate binding conclusions about the relationship between orthoretic behaviour and the knowledge and consumption of superfoods products, further research on a bigger study group is recommended.
Osowiecka K, Myszkowska-Ryciak J. Attitudes towards ‘superfood’ depending on the risk of orthorexia among students in Poland and The Netherlands. Med Og Nauk Zdr. 2020; 26(4): 378–383, doi: 10.26444/monz/125389
REFERENCJE (33)
1.
Łucka I, Janikowska-Hołoweńko D, Domarecki P, Plenikowska-Ślusarz T, Domarecka M. Ortoreksja – oddzielna jednostka chorobowa, spektrum zaburzeń odżywiania czy wariant zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych? Psychiatr Pol. 2019; 53(2): 371–382. https://doi.org/10.12740/PP/On....
2.
Plichta M, Jeżewska-Zychowicz M, Gębski J. Orthorexic tendency in Polish students: exploring association with dietary patterns, body satisfaction and weight. Nutrients. 2019; 11(1): 100. https://doi.org/10.3390/nu1101....
3.
McComb SE, Mills JS. Orthorexia nervosa: A review of psychosocial risk factors. Appetite. 2019; 140: 50–75. https://doi.org/10.1016/j.appe....
4.
Kałędkiewicz E, Doboszyńska A. Ortoreksja na tle innych zaburzeń odżywiania. Forum Med Rodz. 2013; 7(6): 307–315.
5.
Ambwani S, Shippe M, Gao Z, Austin SB. Is cleaneating a healthy or harmful dietary strategy? Perceptions of clean eating and associations with disordered eating among young adults. J Eat Disord. 2019; 7: 17. https://doi.org/10.1186/s40337....
6.
Wojciechowska M, Grzegorczyk-Karolak I. Owoce açaí – potencjał terapeutyczny bazujący na profilu fitochemicznym surowca i współczesnych badaniach farmakologicznych. Farm Pol. 2019; 75(3): 134–14.
7.
https://doi.org/10.32383/farmp.... Ekiert K, Dochniak M. Superfoods – idealne uzupełnienie diety czy zbędny dodatek? Piel Zdr Publ. 2015; 5(4): 401–40.
8.
https://doi.org/ 10.17219/pzp/609158. Stochel M, Janas-Kozik M, Zejda JE, Hyrnik J, Jelonek I, Siwiec A. Walidacja kwestionariusza ORTO-15 w grupie młodziezy miejskiej w wieku 15–21 lat. Psychiatr Pol. 2015; 49(1): 119–134. https://doi.org/10.12740/PP/25....
10.
Olejniczak D, Bugajec D, Panczyk M, Brytek-Matera A, Religioni U, Czerw A, et al. Analysis concerning nutritional behaviors in the context of the risk of orthorexia. Neuropsychiatr Dis Treat. 2017; 13: 543–550. https://doi.org/10.2147/NDT.S1....
11.
Brytek-Matera A, Donini LM, Krupa M, Poggiogalle E, Hay P. Orthorexia nervosa and self-attitudinal aspects of body image in female and male university students. J Eat Disord. 2015; 3: 2. https://doi.org/10.1186/s40337....
12.
Parra-Fernandez ML, Rodríguez-Cano T, Onieva-Zafra MD, Perez-Haro MJ, Casero-Alonso V, Muñoz Camargo JC, et al. Adaptation and validation of the Spanish version of the ORTO-15 questionnaire for the diagnosis of orthorexia nervosa. PLoS One. 2018; 13(1): e0190722. https://doi.org/10.1371/journa....
13.
Sanlier N, Yassibas E, Bilici S, Sahin G, Celik B. Does the rise in eating disorders lead to increasing risk of orthorexia nervosa? Correlations with gender, education, and body mass index. Ecol Food Nutr. 2016; 55(3): 266–278. https://doi.org/10.1080/036702....
14.
Albery IP, Michalska M, Moss AC, Spada M. Selective attentional bias to food-related stimuli in healthy individuals with characteristics towards orthorexia nervosa. Eat Weight Disord. 2019. https://doi.org/10.1007/s40519....
15.
Poyraz CA, Tüfekçioğlu EY, Özdemir A, Baş A, Kani AS, Erginöz E, et al. Relationship between orthorexia and obsessive-compulsive symptoms in patients with generalised anxiety disorder, panic disorder and obsessive-compulsive disorder. Yeni Symp. 2015; 53(4): 22–26. https://doi.org/10.5455/NYS.20....
16.
Cinosi E, Matarazzo I, Marini S, Acciavatti T, Lupi M, Corbo M, et al. Prevalence of orthorexia nervosa in a population of young Italian adults. Eur Psychiatry. 2015; 30: 1330. https://doi.org/10.1016/S0924-....
17.
Varga M, Thege BK, Dukay-Szabó S, Túry F, van Furth EF. When eating healthy is not healthy: Orthorexia nervosa and its measurement with the ORTO-15 in Hungary. BMC Psychiatry. 2014; 14: 59. https://doi.org /10.1186/1471-24 4 X-14 -59.
18.
Clifford T, Blyth C. A pilot study comparing the prevalence of orthorexia nervosa in regular students and those in University sports teams. Eat Weight Disord. 2019; 24(3): 473–480. https://doi.org/10.1007/s40519....
19.
Barnett MJ, Dripps WR, Blomquist KK. Organivore or organorexic? Examining the relationship between alternative food network engagement, disordered eating, and special diets. Appetite 2016; 105: 713–7.
20.
https://doi.org/10.1016/j.appe.... Brytek-Matera A. Vegetarian diet and orthorexia nervosa: a review of the literature. Eat Weight Disord. 2019. https://doi.org/10.1007/s40519....
21.
Żwirska J, Żyła K, Błaszczyk E, Jagielski P, Schlegel-Zawadzka M. Źródła wiedzy i zastosowanie przypraw ziołowych przez osoby dorosłe zamieszkujące okręg małopolski i śląski. Bromatol Chem Toksykol. 2015; 48(3): 594–598.
22.
Kulczyński B, Gramza-Michałowska A. Znaczenie żywieniowe imbiru. Bromatol Chem Toksykol. 2016; 49(1): 57–63.
23.
Glibowski P, Długołęcka A, Grdeń A, Toczek K. Właściwości prozdrowotne imbiru. Bromatol Chem Toksykol. 2017; 50(2): 115–121.
24.
Kulczyński B, Gramza-Michałowska A. Kompleks polisacharydowy jagód Goji (Lycium barbarum) jako element fitoterapii – przegląd literatury. Post Fitoter. 2014; 4: 247–251.
25.
Kulczyński B, Gramza-Michałowska A. Goji Berry (Lycium barbarum): Composition and health effects – a review. Pol J Food Nutr Sci. 2016; 66(2): 67–75. https://doi.org/10.1515/pjfns-....
26.
Karbowska J, Kochan Z. Szałwia hiszpańska (chia) jako bogate źródło kwasów wielonienasyconych n-3 o działaniu przeciwmiażdżycowym i kardioprotekcyjnym. Postępy Hig Med Dośw. 2018; 72: 307–317. https://doi.org/10.5604/01.300....
27.
Kulczyński B, Gramza-Michałowska A, Grdeń M. Amarantus – wartość odżywcza i właściwości prozdrowotne. Bromatol Chem Toksykol. 2017; 5 0 (1): 1–7.
28.
Salehi B, Albayrak S, Antolak H, Kręgiel D, Pawlikowska E, Sharifi-Rad M, et al. Aloe Genus Plants: From farm to food applications and phytopharmacotherapy. Int J Mol Sci. 2018; 19(9): 2843. https://doi.org/10.3390/ijms19....
29.
Pulido-Moran M, Moreno-Fernandez J, Ramirez-Tortosa C, Ramirez-Tortosa M. Curcumin and health. Molecules. 2016; 21(3): 264. https://doi.org/10.3390/molecu....
30.
Metwaly AM, Lianlian Z, Luqi H, Deqiang D. Black ginseng and its saponins: Preparation, phytochemistry and pharmacological effects. Molecules 2019; 24(10): 1856. https://doi.org/10.3390/molecu....
31.
Li Z, Ji GE. Ginseng and obesity. J Ginseng Res. 2018; 42(1): 1–8. https://doi.org/ 10.1016/j.jgr.2016.12.005.
32.
Kim HJ, Jung SW, Kim SY, Cho IH, Kim HC, Rhim H, et al. Panax ginseng as an adjuvant treatment for Alzheimer’s disease. J Ginseng Res. 2018; 42(4): 401–411. https://doi.org/10.1016/j.jgr.....
33.
Bach HV, Kim J, Myung SK, Cho YA. Efficacy of ginseng supplements on fatigue and physical performance: A meta-analysis. J Korean Med Sci. 2016; 31(12): 1879–1886. https://doi.org/10.3346/jkms.2....
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-4905 |
| ISSN: | 2083-4543 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
