PRACA ORYGINALNA
Analiza czynników określających poziom wydolności samoobsługowej pacjentów oddziału neurologii
Więcej
Ukryj
1
Katedra Onkologii i Środowiskowej Opieki Zdrowotnej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
2
Beskidzkie Centrum Medyczne Spółka z. o. o. w Bielsku-Białej
Autor do korespondencji
Agnieszka Bartoszek
Katedra Onkologii i Środowiskowej
Opieki Zdrowotnej, ul. Staszica 4, 20-081 Lublin
Med Og Nauk Zdr. 2013;19(2):147-152
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie:
Choroby neurologiczne są jedną z przyczyn obniżających wydolność samoobsługową, powodując trudności
w wykonywaniu podstawowych czynności życia codziennego.
Cel pracy:
Analiza czynników zdrowotnych i socjalno-demograficznych wpływających na wydolność samoobsługową
pacjentów oddziału neurologii.
Materiał i metoda:
Badania przeprowadzono w SPSK w Lublinie, w grupie 115 chorych oddziału neurologii. Wydolność
funkcjonalną określono za pomocą skali wydolności samoobsługowej, wpływ czynników zdrowotnych i socjalno-demograficznych
za pomocą kwestionariusza ankiety.
Wyniki:
Ponad połowa chorych (58%) to osoby o pełnej wydolności samoobsługowej. Pacjenci po udarze mózgu mieli
niższy poziom wydolności samoobsługowej niż osoby przyjęte z innych przyczyn. Choroby układu krążenia, metaboliczne,
układu oddechowego, pokarmowego i narządu ruchu istotnie wpływają na poziom sprawności funkcjonalnej, podobnie
większość zaburzeń wyższych czynności nerwowych. Wraz z wiekiem obniża się wydolność funkcjonalna. Osoby utrzymujące
się z emerytury posiadają niższy poziom wydolności niż badani utrzymujący się z innych źródeł. Wraz z pogorszeniem
się warunków mieszkaniowych spada poziom wydolności samoobsługowej. Osoby z niższym wykształceniem mają niższy
poziom wydolności niż badani posiadający wykształcenie średnie/wyższe.
Wnioski:
Wydolność samoobsługowa badanych zależy od przyczyny przyjęcia do szpitala, chorób współistniejących,
zaburzeń wyższych czynności nerwowych oraz wieku, wykształcenia, źródła utrzymania i warunków mieszkaniowych.
Największą grupę stanowiły osoby z pełnym poziomem sprawności.
Introduction:
Introduction. Neurological diseases are among the factors lowering self-care efficiency by causing difficulties in performing
basic activities of daily living.
The objective of the study:
Analysis of health and socio-demographic factors influencing the self-sufficiency of patients
in a neurological ward.
Material and Methods:
The survey was carried out in Independent Public Clinical Hospital No. 4 in Lublin, on a group
of 115 patients hospitalized in the neurological ward. Functional capacity was defined on the basis of self-care efficiency
scale, and the effect of health-related and socio-demographic factors by using a questionnaire.
Results:
More than a half, i.e. 58% of patients, were fully efficient. Patients after stroke had a lower level of self-care efficiency
than those admitted for other reasons. Diseases of the cardiovascular, respiratory and digestive system, as well as motor
organs and metabolic diseases have a considerable influence on the level of functional capacity, similar to most of the
disorders in higher nervous activity. Functional capacity decreases with age. Patients who receive retirement benefits are
characterised by a lower level of self-care efficiency than the respondents who maintain themselves on other sources.
Along with declining housing conditions, the level of self-care efficiency decreases. People with lower education level are
less efficient than those with secondary or university education.
Conclusions:
The respondents’ self-care efficiency depends on the cause of admittance to the hospital, co-morbidity,
disorders of higher nervous activity, age, education, source of income and housing conditions. Persons with complete
self-care efficiency constituted the largest group.
REFERENCJE (16)
1.
Wasilewski TP. Subiektywna ocena przewlekłego zmęczenia i wsparcia społecznego pacjentów z uszkodzeniami prawej i lewej półkuli mózgu. W: Wiktor H,(red.). Dobrostan i wsparcie w zdrowiu i chorobie. Lublin: NeuroCentrum; 2009: 277–287.
2.
Bień B, Wojszel B, Wilmańska J, Polityńska B. Epidemiologiczna ocena rozpowszechniania niesprawności funkcjonalnej u osób w późnej starości a świadczenie opieki. Gerontol Pol. 1999; 2: 42–47.
3.
Jaracz K, Wołowicka L, Bączyk G. Sytuacja życiowa i sprawność funkcjonalna osób w starszym wieku z zaburzeniami sprawności lokomocyjnej. Gerontol Pol. 2001; 1: 26–30.
4.
Muszalik M, Ćwikła A, Kędziora-Kornatowska K, Kornatowski T. Ocena wpływu czynników socjodemograficznych i medycznych na poziom sprawności funkcjonalnej pacjentów geriatrycznych. Pielęg XXI w. 2010; 1–2(30–31): 9–15.
5.
Biercewicz M, Kędziora-Kornatowska K, Ślusarz R, Cegła B, Faleńczyk K. Ocena wydolności czynnościowej osób w wieku podeszłym na tle uwarunkowań zdrowotnych i społecznych. Pielęg XXI w. 2005; 1–2: 39–45.
6.
Ślusarz R, Beuth W, Książkiewicz B. Ocena czynnościowa chorych z krwotokiem podpajęczynówkowym. Udar Mózgu. 2008; 10(2): 55–60.
7.
Adamczyk K. Pielęgniarstwo neurologiczne. Lublin: Wyd. Czelej; 2000.
8.
Filipowska J, Drozdowski W, Kucharska U. Stopień samodzielności pacjentów po udarach mózgu a wyniki badania odruchu mrugania. Post Rehab. 1999; XIII: 45–55.
9.
Ochojska D. Stwardnienie rozsiane i rodzina. Psychologiczna analiza sytuacji w rodzinach osób dorosłych chorych na stwardnienie rozsiane. Rzeszów: Wyd. Wyższej Szkoły Pedagogicznej; 2000.
10.
Szawłowski K. Rehabilitacja podstawy diagnostyki funkcjonalnej, usprawniania leczniczego i reintegracji społecznej. Gdańsk: Wyd. Gdańskie;1998.
11.
Ślusarz R, Biercewicz M. Ocena czynnościowa chorego z dysfunkcją układu nerwowego w opiece długoterminowej – praktyczne narzędzia oceny. W: Kachaniuk H, (red.). Pielęgniarska opieka nad osobami starszym, Warszawa: Raabe; 2010; 7: 56–75.
12.
Pasek J, Opara J, Pasek T, Sieroń A. Ocena czynności życia codziennego w zależności od podtypu przebytego udaru niedokrwiennego mózgu i przeprowadzonej wczesnej rehabilitacji. Udar Mózgu. 2009; 11(2): 41–49.
13.
Radziszewski KR. Stan funkcjonalny pacjentów z dyskopatią kręgosłupa lędźwiowego leczonych wyłącznie zachowawczo bądź operowanych. Wiad Lek. 2008; LXI: 23–29.
14.
Ślusarska B, Zarzycka D, Sadurska A. Wydolność samoobsługowa miernikiem stanu zdrowia pacjentów w wieku podeszłym. Now Lek. 2008; 77(3): 209–213.
15.
Talarska D, Wieczorowska-Tobis K, Szwałkiewicz E. Opieka nad osobami przewlekle chorymi, w wieku podeszłym i niesamodzielnymi. Warszawa: Wyd. Lekarskie PZWL; 2009.
16.
Wawrzyniak S, Wawrzyniak K. Wpływ wybranych czynników społeczno- demograficznych na przebieg udaru niedokrwiennego mózgu. Udar Mózgu. 2006; 8(1): 22–27.