Online first
Bieżący numer
Archiwum
O czasopiśmie
Polityka etyki publikacyjnej
System antyplagiatowy
Instrukcje dla Autorów
Instrukcje dla Recenzentów
Zespół Redakcyjny
Komitet Redakcyjny
Recenzenci
Wszyscy recenzenci
2023
2022
2021
2020
2019
2018
2017
2016
Kontakt
Bazy indeksacyjne
Klauzula przetwarzania danych osobowych (RODO)
PRACA PRZEGLĄDOWA
Zapalenie przyzębia jako czynnik ryzyka wystąpienia udaru mózgu: przegląd piśmiennictwa
1
Department of General Dentistry, Medical University of Lodź
Autor do korespondencji
Małgorzata Majka Kulińska - Michalska
Department of General Dentistry, Medical University of Lodz ul. Pomorska 251, 92-213 Łódź, Ołowiana, 44, 91-614 Łódź, Polska
Department of General Dentistry, Medical University of Lodz ul. Pomorska 251, 92-213 Łódź, Ołowiana, 44, 91-614 Łódź, Polska
Med Og Nauk Zdr. 2017;23(2):138-142
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie:
Zapalenie przyzębia jest stanem zapalnym obejmującym tkanki utrzymujące ząb w zębodole, co może oddziaływać na przebieg chorób ogólnych. Dotychczas główne zainteresowanie badaczy skupiało się na interakcji pomiędzy zapaleniem przyzębia a chorobami układu krążenia.
Cel pracy:
Celem pracy jest wykazanie zależności pomiędzy zapaleniem przyzębia a przebytym udarem mózgu.
Skrócony opis stanu wiedzy:
W pracy przedstawiono obecne poglądy dotyczące zależności pomiędzy zapaleniem przyzębia a przebytym udarem mózgu, jak również dokonano przeglądu bazy Medline i Pubmed na przestrzeni lat 2000–2016. Liczne badania wykazują, że stan zapalny przyzębia może pośredniczyć w tworzeniu udaru niedokrwiennego mózgu poprzez promowanie wzrostu blaszki miażdżycowej. Zakłada się, że zapalenie przyzębia jest niezależnym czynnikiem ryzyka wystąpienia udaru mózgu.
Podsumowanie:
Zapobieganie i leczenie zaapalenia przyzębia może zahamować rozwój procesu zapalnego, a w konsekwencji, powstawanie blaszki miażdzycowej.
Zapalenie przyzębia jest stanem zapalnym obejmującym tkanki utrzymujące ząb w zębodole, co może oddziaływać na przebieg chorób ogólnych. Dotychczas główne zainteresowanie badaczy skupiało się na interakcji pomiędzy zapaleniem przyzębia a chorobami układu krążenia.
Cel pracy:
Celem pracy jest wykazanie zależności pomiędzy zapaleniem przyzębia a przebytym udarem mózgu.
Skrócony opis stanu wiedzy:
W pracy przedstawiono obecne poglądy dotyczące zależności pomiędzy zapaleniem przyzębia a przebytym udarem mózgu, jak również dokonano przeglądu bazy Medline i Pubmed na przestrzeni lat 2000–2016. Liczne badania wykazują, że stan zapalny przyzębia może pośredniczyć w tworzeniu udaru niedokrwiennego mózgu poprzez promowanie wzrostu blaszki miażdżycowej. Zakłada się, że zapalenie przyzębia jest niezależnym czynnikiem ryzyka wystąpienia udaru mózgu.
Podsumowanie:
Zapobieganie i leczenie zaapalenia przyzębia może zahamować rozwój procesu zapalnego, a w konsekwencji, powstawanie blaszki miażdzycowej.
Introduction and Objective:
Periodontitis is an inflammatory condition affecting tooth-supporting tissues that can interfere with the course of systemic diseases. Currently, the main interest has focused on the interaction between periodontal disease and cardiovascular diseases.
State of knowledge:
The paper presents current views on the relationship between periodontitis and stroke, based on a search in the Medline and Pubmed databases from 2000–2016. Numerous studies have shown that periodontal inflammation may mediate the formation of ischemic stroke by promoting the growth of atherosclerotic plaque. Periodontitis was assumed to be an independent risk factor for stroke.
Conclusions:
Prevention and treatment of periodontal disease might inhibit the development of the inflammatory process and consequently the formation of atherosclerotic plaque.
Periodontitis is an inflammatory condition affecting tooth-supporting tissues that can interfere with the course of systemic diseases. Currently, the main interest has focused on the interaction between periodontal disease and cardiovascular diseases.
State of knowledge:
The paper presents current views on the relationship between periodontitis and stroke, based on a search in the Medline and Pubmed databases from 2000–2016. Numerous studies have shown that periodontal inflammation may mediate the formation of ischemic stroke by promoting the growth of atherosclerotic plaque. Periodontitis was assumed to be an independent risk factor for stroke.
Conclusions:
Prevention and treatment of periodontal disease might inhibit the development of the inflammatory process and consequently the formation of atherosclerotic plaque.
REFERENCJE (51)
1.
Offenbacher S: Periodontal diseases: pathogenesis. Ann Periodontol 1996, 1: 821–878.
2.
Bosnjak A, PlanËak D, CuriloviÊ Z. Advances in the Relationship between Periodontitis and Systemic Diseases.Acta Stomat Croat 2001; 267–271.
3.
Lalla E, Lamster IB, Hofmann MA, Bucciarelli L, Jerud AP, Tucker S, Lu Y, Papapanou PN, Schmidt AM. Oral Infection With a Periodontal Pathogen Accelerates Early Atherosclerosis in Apolipoprotein E–Null Mice.Arterioscler Thromb Vasc Biol.2003;23:1405–1411.
4.
Lafon A, Pereirac B, Dufourd T, Rigoubye V, Giroud M, Bejot Y, Tubert- Jeannine S. Periodontal disease and stroke: a meta-analysis of cohort studies. European Journal of Neurology 2014, 21: 1155–1161.
5.
Górska R, Konopka T, Banach J, Czochrowska E, Dembowska E, Friedwald E, Różyło-Kalinowska I, Ziętek M. Periodontologia współczesna. Wydanie I, Otwock 2013, ISBN 978–83–87717–18–6.
6.
Mustapha IZ, Debrey S, Oladubu M, Ugarte R. Markers of systemic bacterial exposure in periodontal disease and cardiovascular disease risk: a systematic review and meta-analysis. J Periodontol 2007; 78: 2289–2302.
7.
Romagna C, Dufour L, Troisgros O, et al. Periodontal disease: a new factor associated with the presence of multiple complex coronary lesions. J Clin Periodontol 2012; 39: 38–44.
8.
You Z, Cushman M, Jenny NS, Howard G. Tooth loss, systemic inflammation, and prevalent stroke among par- ticipants in the Reasons for Geographic and Racial Dif- ference in Stroke (REGARDS) study. Atherosclerosis 2009; 203: 615–619.
10.
Yoshida M, Akagawa Y. The relationship between tooth loss and cerebral stroke. Japanese Dental Science Review 2011;47;157–160.
11.
Joshipura K. The relationship between oral conditions and ischemic stroke and peripheral vascular disease. J Am Dent Assoc. 2002; 133–23S 30S.
12.
Budin S, Azzuar RAM, Basri R, Alam MK, Masudi SM, Bhaskar S.Clinical Scenario and Oral Health Status in Stroke Patient. IMJ. 2014; 21(2): 156–159.
13.
Grabowska Fudala B, Jaracz K, Górna K, Zapadalność śmiertelność i umieralność z powodu udarów mózgu aktualne tendencje i prognozy na przyszłość, Przegl Epidemiol 2010; 64: 439–442.
14.
Söder B, Meurman JH, Söder P. Gingival Inflammation Associates with Stroke – A Role for Oral Health Personnel in Prevention: A Database Study. Plos one 2015;10(9);e0137142. doi:10.1371/journal.pone.0137142.
15.
Bodnar DC, Varlan CM, Varlan V, Vaideanu T, Popa MB. Dental management in stroke patients.TMJ. 2008; 58;3–4;228–235.
16.
Syrjanen J, Peltola J, Valtonen V, Iivanainen M, Kaste M, Huttunen JK. Dental infections in association with cerebral infarction in young and middle-aged men. J Intern Med 1989; 225: 179–184.
17.
Ganowicz E, Błach A, Klamczyńska E, Franke E, Górska R.Analiza zależności między stanem klinicznym przyzębia a stopniem zaawansowania miażdżycy naczyń tętniczych. Dent. Med. Probl. 2008, 45, 2, 141–148.
18.
Domagała W, Chosia M, Urasińska E.Podstawy patologii. Wydanie I, Warszawa 2010, ISBN 978–83–200–3499–8.
19.
Zaremba M, Górska R, Suwalski P.Ocena występowania bakterii związanych z chorobą przyzębia w blaszce miażdżycowej naczyń wieńcowych. Czas. Stomat; 2005;LVIII;5;293–301.
20.
Jóźwicka M, Głąbiński A.Patogeneza rozwoju blaszki miażdżycowej w tętnicach szyjnych. Aktualn Neurol 2011, 11 (4), p. 265–273.
21.
Zaremba M, Leszczyński J,Górska R.The role of periopathogens in pathogenenesis of atherosclerotic disease. Acta Angiol 2012; 18, 3: 99–109.
22.
Rose LF, Mealey B, Minsk L, Cohen L. Oral care for patients with cardiovascular disease and stroke. JADA;2002; 133;37s-44s.
23.
Cotti E, Dessi C, Piras A, Mercuro G. Can a chronic dental infection be considered a cause of cardiovascular disease? IJCA; 2010;12803;7.
24.
Perttu J. Lindsberg, Armin J. Grau.Inflammation and Infections as Risk Factors for Ischemic Stroke.Stroke. 2003; 34:2518–2532.
25.
Żebrowski MR, Wójcicka A, Prociów A, Peterson-Jęckowska R.Wpływ przewlekłego zapalenia przyzębia na występowanie chorób układu sercowo-naczyniowego. Forum Kardiologów 2003; 8(2): 63–65.
26.
Monteiro AM, Jardini MAN, Alves S, Giampaoli V,Aubin E, Neto AMF, Gidlund M. Cardiovascular Disease Parameters in Periodontitis. J Periodontol. 2009; 80(3):378–388.
27.
Cueto A, Mesa F, Bravo M, Ocana-Riola R. Periodontitis as risk factor for acute myocardial infarction. A case control study of Spanish adults. J Periodont Res. 2005; 40: 36–42.
28.
Grau AJ. Infection, inflammation, and cerebrovascular ischemia. Neurology 1997;49(Suppl 4):S47-S51.
29.
Lee H, Garcia RI, Janket S, Jones JA,Mascarenhas AK,Scott TS,Nunn ME.The Association Between Cumulative Periodontal Disease and Stroke History in Older Adults.J Periodontol 2006;77;1744–1754.
30.
Caula AL, Lira-Junior R, Tinoco EMB, Fischer RG. The effect of periodontal therapy on cardiovascular risk markers: a 6-month randomized clinical trial. J Clin Periodontol 2014; 41: 875–882.
31.
Schoor R,Kano G.Periodontal Links to Systemic Disease. Dental News. 2002; 9(1): 21–23.
32.
Buhlin K, Gustafsson A, Pockleyd A G, Frostegard J, Klinge B. Risk factors for cardiovascular disease in patients with periodontitis. European Heart Journal 3003; 24: 2099–2107.
33.
Lockhart PB, Bolger AF, Papapanou, Osinbowale O, Trevisan M, Levison ME, Taubert KA, Newburger JW, Gornik HL, Gewitz MH, Wilson WR, Smith SC, Baddour LM.Periodontal Disease and Atherosclerotic Vascular Disease: Does the Evidence Support an Independent Association? A Scientific Statement From the American Heart Association.Circulation. 2012; 125: 2520–2544.
34.
Grau AJ, Ling P,Palm F, Urbanek Ch,Becher H,Buggle F.Childhood and Adult Social Conditions and Risk of Stroke. erebrovasc Dis. 2012; (33): 385–391.
35.
Lindsberg PJ,Grau AJ.Inflammation and Infections as Risk Factors for Ischemic Stroke. Stroke. 2003; (34): 2518–2532.
36.
Landau MB, Renni MS, Zalis MG, Spector N,Gadelha T.Coagulation factor XIII Tyr204Phe gene variant and the risk of ischemic stroke. Journal of Thrombosis and Haemostasis. 11: 1426–1438.
37.
Scannapieco FA, Bush RB, Paju S. Associations between periodontal disease and risk for atherosclerosis cardiovascular disease and stroke. Ann Periodontol. 2003; (8):38–53.
38.
Hujoel PP. Does chronic periodontitis cause coronary heart disease?JADA. 2002; 133;31S-36S.
39.
Brafford WD, Scott TA.Periodontal medicine, part II: the relationship between periodontal disease, atherosclerosis, coronary heart disease, and stroke. Clinical update. 2005; 27;3.
40.
Stokowska W.Związek choroby przyzębia z chorobami serca i naczyń. Czas. Stomatol. 2009; 62 (7): 554–561.
41.
Tonetti MS, Claffey N. Advances in the progression of periodontitis and proposal of definitions of a periodontitis case and disease progression for use in risk factor research. Group C consensus report of the 5th European Workshop in Periodontology. J Clin Periodontol 2005; 32:210–213.
42.
Lafon A, Tala S, Ahossi V, Perrin D, Giround M, Bejot Y. Association between periodontal disease and non-fatal ischemic stroke: a case-control study.Acta Odontologica Scandinavica. 2014; 72: 687–693.
43.
Wu T, Trevisan M, Genco RJ, Dorn JP, Falkner KL, Sempos CT.Periodontal Disease and Risk of Cerebrovascular DiseaseThe First National Health and Nutrition Examination Survey and Its Follow-up Study.Arch Intern Med. 2000; 160(18):2749–2755.
44.
Jimenez M, Krall EA,Garcia RI, Vokonas PS, Dietrich T.Periodontitis and incidence of cerebrovascular disease in men. Ann Neurol. 2009 October; 66(4): 505–512.
45.
Abolfazi N, Ghoreishizadeh A, Ayramlu H, Ghavimi M, G Ghoreishizadeh M, Salehsaber F. Periodontal Disease and Risk of Cerebral Ischemic Stroke. J Neurol.Sci 2011;28;307–316.
46.
Pradeep AR, Hadge P, Arjun Raju P, Shetty SR, Shareef K, Guruprasad CN.Periodontitis as a risk factor for cerebrovascular accident: a case– control study in the Indian population.J Periodont Res. 2010; 45: 223–228.
47.
Hashemipour MA, Afshar AJ, Borna R, Seddighi B, Motamedi A.Gingivitis and periodontitis as a risk factor for stroke: A case-control study in the Iranian population. Dental Research Journal. 2013; 10;5;613–619.
48.
Sim S-J, Kim H-D, Moon J-Y, et al. Periodontitis and the risk for non-fatal stroke in Korean adults. J Period- ontol 2008; 79: 1652–1658.
49.
Dorfer CE, Becher H, Ziegler CM, Kaiser C, Lutz R, Jorb D, Lichy C, Buggle F, Bultmann S, Preusch M, Grau AJ: The association of gingivitis and periodontitis with ischemic stroke. J Clin Periodontol 2004; 31: 396–401.
50.
Grau AJ, Becher H, Ziegler CM, et al. Periodontal disease as a risk factor for ischemic stroke. Stroke 2004; 35: 496–501.
51.
Leira Y, Seoane J, Blanco M, Rodríguez-Yáñez M, Takkouche B, Blanco J, Castillo J. Association between periodontitis and ischemic stroke: a systematic review and meta-analysis. Eur J Epidemiol. 2017; 32:43–53.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-4905 |
| ISSN: | 2083-4543 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
