PRACA PRZEGLĄDOWA
Anafilaksja – rozpoznawanie i leczenie w praktyce lekarskiej
1
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
2
Katedra i Klinika Otolaryngologii Dziecięcej, Foniatrii i Audiologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
3
Oddział Kardiologii, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Lublinie
Autor do korespondencji
Andrzej Prystupa
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. Staszica 16, 20-081 Lublin
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. Staszica 16, 20-081 Lublin
Med Og Nauk Zdr. 2013;19(2):99-102
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Anafilaksja jest niespodziewaną i potencjalnie śmiertelną reakcją nadwrażliwości typu natychmiastowego, w której patomechanizmie odgrywają rolę przeciwciała klasy IgE. Chociaż potencjalnie może ją wyzwolić każda substancja, najczęstszymi przyczynami anafilaksji zależnej od IgE są leki, pokarmy, jad owadów, lateks oraz szczepionki. Objawy anafilaksji różnią się znacznie pod względem początku, charakteru i przebiegu. Pierwsze objawy anafilaksji pojawiają się zwykle po upływie kilku do kilkudziesięciu minut od zadziałania bodźca wyzwalającego. W przypadku reakcji anafilaktycznych na spożyty pokarm anafilaksja może pojawić się nawet do kilku godzin od posiłku. Objawy anafilaksji rozwijają się gwałtownie, a szczyt ich nasilenia obserwuje się zwykle do 30 minut od pojawienia się pierwszych symptomów . Objawy anafilaksji mogą być łagodne, umiarkowane lub ciężkie, a przebieg reakcje anafilaktycznej może mieć charakter jedno- lub dwufazowy. U większości pacjentów pierwsze objawy reakcji anafilaktycznej dotyczą skóry i błon śluzowych. Najczęściej obserwuje się uogólniony rumień, świąd skóry, pokrzywkę lub obrzęk, które mogą być poprzedzone mrowieniem dłoni i stóp oraz narządów płciowych. Jakkolwiek anafilaksja może przebiegać bez objawów skórnych lub jedynie z objawami zapaści sercowo-naczyniowej. Podstawowym postępowaniem jest zapobieganie kolejnym epizodom anafilaktycznym poprzez unikanie szkodliwych antygenów. Anafilaksja może zagrażać życiu pacjenta. Podstawą terapii jest adrenalina. Dodatkowo powszechnie stosuje się H1- i H2-blokery oraz kortykosteroidy, chociaż nie są one skuteczne w początkowej fazie leczenia.
Anafilaksja jest niespodziewaną i potencjalnie śmiertelną reakcją nadwrażliwości typu natychmiastowego, w której patomechanizmie odgrywają rolę przeciwciała klasy IgE. Chociaż potencjalnie może ją wyzwolić każda substancja, najczęstszymi przyczynami anafilaksji zależnej od IgE są leki, pokarmy, jad owadów, lateks oraz szczepionki. Objawy anafilaksji różnią się znacznie pod względem początku, charakteru i przebiegu. Pierwsze objawy anafilaksji pojawiają się zwykle po upływie kilku do kilkudziesięciu minut od zadziałania bodźca wyzwalającego. W przypadku reakcji anafilaktycznych na spożyty pokarm anafilaksja może pojawić się nawet do kilku godzin od posiłku. Objawy anafilaksji rozwijają się gwałtownie, a szczyt ich nasilenia obserwuje się zwykle do 30 minut od pojawienia się pierwszych symptomów . Objawy anafilaksji mogą być łagodne, umiarkowane lub ciężkie, a przebieg reakcje anafilaktycznej może mieć charakter jedno- lub dwufazowy. U większości pacjentów pierwsze objawy reakcji anafilaktycznej dotyczą skóry i błon śluzowych. Najczęściej obserwuje się uogólniony rumień, świąd skóry, pokrzywkę lub obrzęk, które mogą być poprzedzone mrowieniem dłoni i stóp oraz narządów płciowych. Jakkolwiek anafilaksja może przebiegać bez objawów skórnych lub jedynie z objawami zapaści sercowo-naczyniowej. Podstawowym postępowaniem jest zapobieganie kolejnym epizodom anafilaktycznym poprzez unikanie szkodliwych antygenów. Anafilaksja może zagrażać życiu pacjenta. Podstawą terapii jest adrenalina. Dodatkowo powszechnie stosuje się H1- i H2-blokery oraz kortykosteroidy, chociaż nie są one skuteczne w początkowej fazie leczenia.
Introduction:
Anaphylaxis is an unexpected potentially life-threatening, rapid hyper-sensitivity. IgE class antibodies play a role in its pathomechanism. Although it may potentially triggered by any substance, the most frequent causes of IgE-dependent anaphylaxis are drugs, food products, insect venom, latex and vaccines. The symptoms of anaphylaxis considerably differ from the aspects of their onset, character and course. The first symptoms of anaphylaxis usually appear after several to several dozen minutes after the triggering stimulus. In the case of anaphylactic response to food consumed, anaphylaxis may occur even several hours after the meal. The symptoms of anaphylaxis develop rapidly, and the peak of their intensity is usually observed 30 minutes after the occurrence of the first symptoms. The symptoms of anaphylaxis may be mild, moderate or severe, and the course of anaphylactic reaction may be of one- or two-phase character. In the majority of patients, the first symptoms of anaphylactic reaction concern the skin and mucous membranes. Most often, generalized flushing is observed, skin itchiness, hives or oedema, which may be preceded by numbness of hands and feet, and reproductive organs. However, anaphylaxis may take a course without dermal symptoms, or only with the symptoms of cardiovascular collapse. The basic procedure is the prevention of further anaphylactic episodes by avoidance of hazardous antigens. Anaphylaxis may threaten the patient’s life. Adrenaline is the treatment of first choice. In addition, H1- and H2-blockers and corticosteroids are applied, although they are not effective in the initial phase of treatment.
Anaphylaxis is an unexpected potentially life-threatening, rapid hyper-sensitivity. IgE class antibodies play a role in its pathomechanism. Although it may potentially triggered by any substance, the most frequent causes of IgE-dependent anaphylaxis are drugs, food products, insect venom, latex and vaccines. The symptoms of anaphylaxis considerably differ from the aspects of their onset, character and course. The first symptoms of anaphylaxis usually appear after several to several dozen minutes after the triggering stimulus. In the case of anaphylactic response to food consumed, anaphylaxis may occur even several hours after the meal. The symptoms of anaphylaxis develop rapidly, and the peak of their intensity is usually observed 30 minutes after the occurrence of the first symptoms. The symptoms of anaphylaxis may be mild, moderate or severe, and the course of anaphylactic reaction may be of one- or two-phase character. In the majority of patients, the first symptoms of anaphylactic reaction concern the skin and mucous membranes. Most often, generalized flushing is observed, skin itchiness, hives or oedema, which may be preceded by numbness of hands and feet, and reproductive organs. However, anaphylaxis may take a course without dermal symptoms, or only with the symptoms of cardiovascular collapse. The basic procedure is the prevention of further anaphylactic episodes by avoidance of hazardous antigens. Anaphylaxis may threaten the patient’s life. Adrenaline is the treatment of first choice. In addition, H1- and H2-blockers and corticosteroids are applied, although they are not effective in the initial phase of treatment.
REFERENCJE (10)
1.
Vetander M, Helander D, Lindquist C, Hedlin G, Alfven T, Ostblom E, Nilsson C, Lilja G, Wickman M. Classification of anaphylaxis and utility of the EAACI Taskforce position paper on anaphylaxis in children. Pediatr Allergy Immunol. 2011; 22(4): 369–373. doi: 10.1111/j.1399- –3038.2010.01115.x.
2.
Kurek M. Anafilaksja (w) red. Fal A. Alergia, choroby alergiczne, astma. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2011: 483–508.
4.
Bilo BM, Rueff F, Mosbech H, Bonifazi F, Oude-Elberink JNG, the EAACI Interest Group on Insect Venom Hypersensitivity. Diagnosis of Hymenoptera venom allergy. Allergy, 2005; 60: 1339–1349.
5.
Rueff F, Przybilla B, Bilo MB. Predictors of severe systematic anaphylactic reactions in patients with Hymenoptera venom allergy: importance of baseline serum tryptase – a study of the European Academy of Allergology and Clinical immunology Interest Group on Insect Venom Hypersensitivity. J Allergy Clin Immunol. 2009; 124: 1047–1054.
6.
Cianferoni A, Muraro A. Food-induced anaphylaxis. Immunol Allergy Clin North Am. 2012; 32(1): 165–95. Epub 2011 Nov 21.
7.
Mehiri N, Ourari B, Cherif J, Sellami Y, Louzir B, Daghfous J, Beji M. Exercise induced anaphylaxis. Tunis Med. 2008; 86(1): 78–81.
8.
Beaudouin E, Renaudin JM, Morisset M, Codreanu F, Kanny G, Moneret- Vautrin DA. Food-dependent exercise-induced anaphylaxis-update and current data. Eur Ann Allergy Clin Immunol. 2006; 38(2): 45–51.
9.
Depukat R, Chyrchel M, Rzeszutko L, Dudek D. ST-segment elevation myocardial infarction due to anaphylactic shock triggered by contrast medium. Kardiol Pol. 2010; 68(9): 1047–50; discussion 1051.
10.
Ring J, Messmer K. Incidence and severity of anaphylactoid reactions to colloid volume substitutes. Lancet. 1977; 1(8009): 466–9.
| eISSN: | 2084-4905 |
| ISSN: | 2083-4543 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
